မိတ်ဆွေတု ( ၄ ) မျိုး နှင့် မိတ်ဆွေ စစ် (၄) မျိုး။။။။

မိတ်ဆွေတု ( ၄ ) မျိုး

(က) – ကိုယ်ကျိုးကြည့် မိတ်ဆွေတု
၁။ သူတစ်ပါးထံမှ သာယူ၍ မိမိ ကမူ ပေးကမ်းမှု မရှိခြင်း
၂။ နည်းနည်းသာပေး၍ များများရလိုခြင်း။
၃။ ဘေးရောက်သည့် အခါ ခိုကိုးရာအဖြစ် သူတစ်ပါးထဲ
သွားရောက်၍ လုပ်စရာရှိသမျှကို လုပ်ကိုင်ပေးခြင်း
၄။ ကိုယ်ကျိုးအတွက် သူတစ်ပါးနှင့် ပေါင်းသင်းခြင်း၊
ဤအင်္ဂ ါလေးပါး နှင့် ပြည့်စုံသူကို အညဒတ္တုဟရ
မိတ်ဆွေတု၊ ကိုယ်ကျိုးကြည့်မိတ်ဆွေတု ဟုခေါ်သည်။

(ခ) – အပြောသမား မိတ်ဆွေ တု
၁။ ရှေးက ဖြစ်ထွန်းခဲ့ဘူးသည့်စည်းစိတ်ဥစ္စာ ကို မပေးခဲ့
ရခြင်းကြောင့် စိတ်မကောင်းကြောင်းပြောလေ့ရှိခြင်း၊
၂၊ နောင်အခါ ဖြစ်ထွန်းလာမည့် စည်းစိမ်ဥစ္စာ များကို
ပေးမည်ဟု ပြောဆိုလေ့ရှိခြင်း၊
၃။ အကျိုးမရှိသော အရာဖြင့် ချီးမြင့်ခြင်း၊
၄။ ပေးလို့ ဖြစ်နိုင်သော အရာများကို တစ်စုံတရာ ပျက်စီးနေဟန်
အကြောင်းပြ၍ ပေးလို့မဖြစ်ဟု ပြောဆိုလေ့ရှိခြင်း၊
ဤ အင်္ဂ ါ လေးပါး နှင့် ပြည့်စုံသူကို ဝစီပရမ မိတ်ဆွေတု
အပြောသမား မိတ်ဆွေတု ဟုခေါ်သည်။
(ဂ) – ချစ်ဖွယ်ဆိုတတ်သော မိတ်ဆွေတု
၁။ မကောင်းမှု ပြုသည်ကို လည်း သဘောတူခြင်း
၂။ ကောင်းမှု ပြုသည်ကိုလည်း သဘောတူခြင်း
၃။ ရှေ့မှောက် တွင်ချီးမွမ်းခြင်း
၄။ နောက်ကွယ်တွင် ကဲ့ရဲ့ခြင်း
ဤအင်္ဂ ါ လေးပါးနှင့် ပြည့်စုံသူ ကို အနုပ္ပိယဘာဏီ မိတ်ဆွေတု
ချစ်ဖွယ်ဆိုတတ်သော မိတ်ဆွေတု ဟုခေါ်သည်။

(ဃ) – အပါယ်ဖော် မိတ်ဆွေတု
၁။ အရက်သေစာ သောက်စားရာ ၌ အဖော်လိုက်သူ၊
၂။ ညအခါ အခါမဲ့ သွားလာရာ ၌ အဖော်လိုက်သူ၊
၃။ ပွဲလမ်းသဘင် ကြည့်ရှု့ရာ ၌ အဖော်လိုက်သူ၊
၄။ လောင်းကစား ရာ ၌ အဖော်လိုက်သူ၊
ဤအင်္ဂ ါလေးပါးနှင့် ပြည့်စုံသူကို အပါယသဟာယ မိတ်ဆွေတု၊
အပါယ် ဖော် မိတ်ဆွေတု ဟုခေါ်ပါသည်။

မိတ်ဆွေစစ် (၄) ယောက်

(က) ကျေးဇူးပြုသော မိတ်ဆွေစစ်
၁။ မေ့လျော့သူကို စောင့်ရှောက်တတ်ခြင်း။
၂။ မေ့လျော့သူ ၏ စည်းစိတ်ဥစ္စာကိုစောင့်ရှောက်တတ်ခြင်း
၃။ ကြောက်ရွံ့ နေသူ၏ အားကိုးအားထားရာဖြစ်ခြင်း
၄။ ပြုဖွယ် ကိစ္စရှိလာလျှင် လိုအပ်သည်ထက် နှစ်ဆ ကူညီခြင်း
ဤ အင်္ဂ ါလေးပါးနှင့် ပြည့်စုံသူ ကို ဥပကာရက မိတ်ဆွေစစ်၊
ကျေးဇူးပြု သော မိတ်ဆွေစစ် ဟုခေါ်ပါသည်

(ခ) ဆင်းရဲအတူ ချမ်းသာ အမျှ မိတ်ဆွေစစ်
၁။ သူ၏ လျှို့ဝှက် ထားသော အကြောင်း ကိစ္စ ကို မိမိ အားသာ ပြောပြခြင်း။
၂။ မိမိ၏ လျှို့ဝှက် ထားသော အကြောင်း ကိစ္စ ကို သူတစ်ပါးအား မပြောဘဲ နှုတ်လုံခြင်း၊
၃။ အခက်အခဲ ဘေးရန် အန္တရာယ် နှင့် ကြုံတွေ့လာလျှင်
မိမိ ကို စွန့်ပစ်မသွားခြင်း၊
၄။ မိမိ အကျိုး အတွက် အသက်ကိုပင် စွန့်နိုင်သူ ဖြစ်ခြင်း၊
ဤ အင်္ဂ ါ လေးပါး နှင့် ပြည့်စုံ သူကို သမာနသုခဒုက္ခ မိတ်ဆွေစစ်
ဆင်းရဲအတူ ချမ်းသာအမျှ မိတ်ဆွေစစ် ဟုခေါ်သည်။

(ဂ) အကျိုးစီးပွါး ပြောကြသော မိတ်ဆွေစစ်
၁။ မကောင်းမှု မပြုရန် တားမြစ်သူ။
၂။ ကောင်းမှု ပြုရန် တိုက်တွန်းသူ
၃။ မကြားဘူးသေးသော သိမ်မွေ့ နက်နဲ့သည့် အကြောင်း အရာ ကိုပြောကြားသူ
၄။ နတ်ရွာ နိဗာန် ရောက်ကြောင်း လမ်းကောင်း လမ်းမှန် ညွှန်ပြပြောဆိုသူ။
ဤအင်္ဂ ါ လေးပါးနှင့် ပြည့်စုံသူကို အတ္ထက္ခာယီ မိတ်ဆွေစစ်။
အကျိုးစီးပွါး ပြောကြားသော မိတ်ဆွေစစ် ဟုခေါ်သည်၊

(ဃ) စောင့် ရှောက်သော မိတ်ဆွေစစ်
၁။ မိမိ၏ ဆုတ်ယုတ် ပျက်စီးမှုကို မနှစ်သက်သူ၊
၂။ မိမိ၏ တိုးတက်ကြီးပွါး မှုကိုသာ နှစ်သက်သူ
၃။ မိမိ အကြောင်း မကောင်းပြောသူကို တားမြစ်သူ
၄။ မိမိ၏ ဂုဏ်ကျေးဇူး ပြောဆိုသူကို ချီးမွမ်း သူ။
ဤ အင်္ဂ ါလေးပါး နှင့် ပြည့်စုံသူကို အနုကမ္ပက မိတ်ဆွေစစ်၊
စောင့်ရှောက်သော မိတ်ဆွေစစ် ဟုခေါ်သည် ။

ခင်သီတာ

ပြင်ဦးလွင် ချမ်းမြေ့ ဆရာတော် ဘုရားကြီး ၏ ဩဝါဒ များမှ ထုတ်နုတ်ထားပါသည်။