“သဘာဝအလွမ်းမင်းသားကြီး (ဦးကြင်ဥ)” ရှေးကဗျာများပြန်လည်ကူးယူဖာ်ထုတ်ခြင်း အမှတ် (၈)
“သဘာဝအလွမ်းမင်းသားကြီး (ဦးကြင်ဥ)”
ရှေးကဗျာများပြန်လည်ဖော်ထုတ်ခြင်း အမှတ် (၈)
ရှေးကရှိခဲ့ကြတဲ့ မြန်မာ့ကဗျာပညာရှင်တွေ ထဲမှာဆိုရင်
မြေထဲစီရင်စု ဆင်ပေါင်ဝဲရွာသား စာဆိုတော်ဦးကြင်ဥကတော့
ဝန်ကြီးပဒေသရာဇာလိုဘဲတီထွင်ဆန်းသစ်သောအတွေးရှိသူလို့ မှတ်သားခဲ့ရပါတယ်။
ရှေးအခါက နန်းတွင်းသူနန်းတွင်းသားများဖတ်ဘို့စာပေတွေကိုရေးသားကြ
တဲ့အခါမှာ ဝေဿန္တရာလို မဟော်သဓာလို ဘုရားနဲ့ပါတ်သက်တဲ့ ဇာတက တွေကို စာသားအကွန့်အညွန့်တွေနဲ့ရေးသားပေမယ် ဇာတ်လမ်းကတော့
ဇာတ်ကြီးဆယ်ဖွဲ့ထဲကနေ မထွက်နို်င်ခဲ့ပါဘူး။
ဦးကြင်ဥ ကတော့ ဒီလို ဖတ်ရူ့ရုံသက်သက်ဇာတ်လမ်းတွေသာမကဘဲ
နန်းတွင်းသူနန်းတွင်းသာများ ကပြနိုင်မယ့်ပြဇာတ်အများအပြားကိုပါရေးဖွဲ့
ခဲ့ပါတယ်။
သူရေးဖွဲ့ခဲ့တဲ့ဒေဝကုမ္ဘဏ်၊ပါပဟိန်၊ကလာကဏ္ဏီ ပြဇာတ်တွေကတော့
သူ့ရဲ့ကိုယ်ပိုင်စိတ်ကူးအတွင်းကနေပေါက်ဖွားလာခဲ့တဲ့ပြဇာတ်များဖြစ်ပါတယ်၊
အဲလို့ဇာတ်ထုတ်များကိုတော့ ရှေးက “ထိုးဇာတ်”လို့အမည်ပေးခဲ့ပါတယ်။
ဦးကြင်ဥဟာတောသူတောင်သားတစ်ယောက်ဖြစ်ပေမယ့် ထီးသုံးနန်းသုံး
ဝေါဟာရများကို နိုင်နင်းကျွမ်းကျင်စွာရေးဖွဲ့နိုင်သလို အများနားလည်အောင်
တိုတိုရှင်းရှင်းနဲ့ ထိရောက်စွာရေးနိုင်သူလို့လဲပညာရှင်များကလေးစားစွာ
အကဲဖြတ်ခဲ့ကြပါတယ်။
ဦးကြင်ဥ ရေးဖွဲ့တဲ့ ရတုများ ဆယ်နှစ်ရာသီဘွဲ့များနဲ့ညည်းချင်းများမှာ
တောတောင်ရေမြေ ရာသီဥတုနဲ့သဘာဝတရားကို
အခြေခံထားပြီးအလွမ်းကဲသောရေးဖွဲ့မူ့တွေများတယ်လို့ထင်ရပေမယ့်
ပါပဟိန် ပြဇာတ်မှာပါတဲ့ စစ်ချီဘွဲ့တွေမှာတော့ တက်ကြွတဲ့ဇာတိမာန်ကို
မြင်ရတယ်ဆိုပြန်တော့စွယ်စုံရသဘာဝအလွမ်းသမားကြီးလို့ ဂုဏ်ပြုချင်ပါတယ်။
စစ်ကိုင်းမင်းအမည်တွင်တဲ့ ဘကြီးတော်ဘုရား၊သာယာဝတီမင်းနဲ့ပုဂံမင်း
လက်ထက်တိုင်အောင်မင်းသုံးဆက်ထိ ထင်ရှားခဲ့တဲ့စာဆိုရှင်ကြီးလဲဖြစ်ပါတယ်။
အောက်မှာသူရေးဖွဲ့ခဲ့တဲ့ ကဗျာအချို့ကိုကောက်နုတ်တင်ပြ
ထားပါတယ်။
ကုန်းဘောင်ခေတ် ဘကြီးတော်ဘုရားလက်ထက် သက္ကရာဇ်
၁၁၄၃-၁၁၈၁ ခုနှစ်များက ရေးဖွဲ့ခဲ့သောကဗျာများဖြစ်ပါတယ်။
မိန်ရာသီ
ရှစ်ခွင်တိုင်းမူန်မိူင်းတဲ့ပါတ်လည်
သဇင်ကြွင်းငယ်နှင့်
အင်ကြင်းသန္တာညွန့်ငယ်တို့
ဖူးကွန့်ကိုက်စည်။
ဘမရာရွှေပိတုန်းငယ်တို့
ချွေသုံးကြဝတ်ရည်
ညွတ်ကြည်ဘွယ့်ဖော်ကွဲ။
ယင်းသည်နေ့ဆိုင်
ရသေ့သူတော်တိုင်မှ
ဉာဏ်မခိုင်ဈာန်ယိုင်လျှောရတယ်၊
ရာသီတွင်စာညီပြောပေပ ကြော၍သမြဲ။
မိန်ရာသီဆိုတဲ့ကဗျာလေးကတော့ အများသိတယ်လို့ယူဆနိုင်တဲ့
တပေါင်းလဖွဲ့အလွမ်းကဲတဲ့ကဗျာလေးဖြစ်ပါတယ်။
“ဖြေမနိုင်”
ဖြေမနိုင်ရေဆိုင်ဝဲ သို့
မိူင်ပွဲတဲ့သစ်စေ။
မုတ်ကွန်းဆောင်ပျံနှင့်
ခြင်္သေ့ခံမှန်ပြတင်းမှာမှ
သွင်းတဲ့လေပြေ။
မျိုလို့သာခဲ့ရတယ်
သဲနောက်ကျုဗျာပွေ
ကြေကြွေဘွယ့်ဘနန်း၊
နှင်းသတ်အထုံ
ဝရတ်ကယ် သဉ္စာဘုံက
ထည်ကောဋုံခြုံရုံထွေးသော်လည်း
မလုံမစုံသေးသူတို့
ဆွေးရစတမ်း။
ဒီကဗျာလေးထဲက “ဖြေမနိုင် ရေဆိုင်ဝဲ” ဆိုတဲ့စကားလုံးလေးကတော့ ကိုတင်လှိုင်ရဲ့ “သံသရာဆုတောင်း”သီချင်းမှာမှာထည့်သွင်းအသုံးပြုခဲ့သလို
တွံတေးသိန်းတန်ကလည်း သူ့ရဲ့
ထည့်သွင်းအသုံးပြုခဲ့ပါတယ်။
“လွမ်းအားသန်”
လွမ်းဝှန်ပျံ့ပွားစည်
ဘုံကွန်ညောင်ဗွေက
ဖျော်မပြေဘော်ကွာဝေးသူတို့
ဆွေ့းရှာဘိသည်။
နယ်ရှစ်ခွင်ပြာညို့
ရွာမသို့လျှင် လျပ်ခြည်
နတ်စစ်ခြိမ့်ကြော်ကြွေး။
မိုးလုလင်ကိုးခွင်မှာ
မူန်ရီကာဆိုင်းလာနှင့်
စံတိုင်းပြည်တော်ဆီသို့
လွမ်းပြီကွဲ့လေး။
ဒိကဗျာလေးကတော့ မိုးဘွဲ့ကဗျာလေးဖြစ်ပါတယ်။
“ဘော်မဲ့သူ”
တောမျောက်ကကြိုးခွေ
စိမ်ကြီးမြိုင်ချောင်က
ရွှေဖိုးခေါင်သံချိုညောင်း
ဒေါင်းကအိုးဝေ။
တောင်တံပြက်
ကျောက်စက်ကျစမ်းရေ၊
ထွေထွေစိမ့်ကြည်ဧ။
အိုနောင့်ထည်းဟာမို့
ရွှေသည်းမှာကြေကြွေဆူလှတယ်
နန်းသူကြောင့်လေး။
ဒီကဗျာလေးကတော့ တောင်တောင်သဘာဝကို ရေးဖွဲထားတဲ့ ပုပ္ပါးတောင်ဘွဲ့
တောလားထဲကနေ ထုတ်ယူထားတဲ့ကဗျာလေးဖြစ်ပါတယ်။
“ဆန်းစုံစွာ”
ကြုံစဖူး မြင်ဘူးမှယုံစဘွယ်၊
ဖြူနီဝါပြာတစုနှင့်
ခရုထွေလာဆန်း
ကမ်းကွေ့ပါတ်လည်။
ရွှေမင်တံသံပချုပ်နှင့်
ဟန်ရုပ်ပြသွယ်သွယ်
နတ်မယ်လျဆံထိုး။
ဝင်ကစွပ်မြင်ဆွတ်ကကြည်ဘို့ရာ၊
ဟိုသို့လာ သည်သို့သွားနှင့်
အငှားခန္ဓာမြှောင်ရတယ်၊
ဆန်းခေါင်ထိမျိုး။
ပင်လယ်ဘွဲ့ ကဗျာလေးဖြစ်ပါတယ်။
ငယ်ငယ်က ကျောင်းမှာသင်ခဲ့ရတဲ့ကဗျာလေးလဲဖြစ်ပါတယ်။
“ရဲစေကွဲ့”
တိမ်ခြေငယ်ကပ်စေတော့
သေနတ်ကယ်ပြောင်းစိန်
ခိုင်ပေါင်းငယ်ချိန်သည်
မင်းပါစဟန်ယုံကြည်တဲ့
ဇာနည်ကျွန်စုရဲဘော်လေး။
အောင်စည်ငယ်ဆော်နျက်
အော်င်ချိန်ရက်မို့
ဘော်ငှက်ကယ်မြူးချေ
ကိုက်ဖူးဝေငွေသခွတ်ပွင့်
ခါချိန်သင့်တွင်
နတ်မင်းစစ်သည်
သူရာနွံနှည်သည့်နှယ်
တပြည်လုံးဝှန်ဆူအောင်
အလံဖြူရန်မူရဲစေကွဲ့
ခဲပမယ်လေး။
ပါပဟိန်ပြဇာတ်ထဲက ထုတ်နုတ်ထားတဲ့ ရဲသွေးရဲမာန်တွေတက်ကြွ
စေတဲ့ကဗျာလေးဖြစ်ပါတယ်။
တကယ်ပြောရရင် ကဗျာဆိုတာကတော့ အသံသာခြင်း
စကားလုံးတန်ဆာဆင်မူ့ကြွယ်ဝခြင်းတွေနဲ့ပြည့်စုံနေတဲ့
အနုပညာပစ္စည်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။
ဒါကြောင့် ကဗျာရေးဖွဲ့ချင်သူအတွက်အဓိကလိုအပ်တာတော့
အသံများကို ခံစားနိုင်ခြင်းရယ် မြန်မာစာပေဝေါဟာရကြွယ်ဝဘို့
(သတ်ပုံအပါအဝင်) လိုအပ်တယ်လိုု့ဆိုချင်ပါတယ်။။
ကိုပေါက်လက်ဆောင်အတွေးပါးပါးလေး
ရှေးကဗျာများကိုဖော်ထုတ်ခြင်း
20-5-2013
9 comments
kai
May 23, 2013 at 10:51 am
ကိုပေါက်ကတော့.. ဒီစာတွေရိုက်ရင်းနဲ့.. ကဗျာကျော်ကြီးဖြစ်သွားဦးမှာ… :kwi:
ko pauk mandalay
May 23, 2013 at 1:01 pm
ကိုခို်င်ရေ
အသစ်တွေမဖန်တီးနိုင်တဲ့လူအိုလူဟောင်းဆိုတော့
အခုတလော အဟောင်းတွေကို ပြန်လည်ဖော်ထုတ်တာလုပ်နေပါတယ်။
ကျနော်မှာရှိတဲ့ ကဗျာစာအုပ်အဟောင်း သုံးလေးအုပ်ထဲကနေ
ိစိတ်ဝင်စားနိုင်လောက်မယ့် အခင်းအကျင်းလေးနဲ့ပြန်လည် ကူးယူဖော်ပြပေးနေပါတယ်။
လောလောဆယ်
ဆေးတံတိုပိုင်ရှင်မယ်ခွေ
ရာဇဝင်ထဲမှ အလွမ်းမင်းသမီးများ
မင်းကြီးကတော်ခင်ဆုံ
ချစ်တဲ့သူငယ်လေ ရှင်ငြိမ်းမယ်တို့ ကတော့ ပြန်လည်ကူးယူရေးသားပြီးပါပြီ။
နောက်ဆက်ပြီး ရေးဘို့လဲ ရာထား ထားတာ သုံးလေးပုဒ်လောက်ရှိပါသေးတယ်။
မြန်မာ့ကဗျာ အခင်းအကျင်းကို အခုခေတ် ကဗျာရေးချင်တဲ့ကလေးများ လေ့လာနိုင်အောင်
ရှေးမြန်မာကဗျာများက စကားလုံး အသုံးအနှုန်းကြွယ်ဝပုံ
အသံသာယာပုံတွေကို ပြန်လည် ဖတ်ရှု့လေ့လာနိုင်အောင်ရည်ရွယ်ပြီး
ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြနေခြင်းဖြစ်ပါတယ်။
နောက်တစ်ချက် စာအုပ်လက်ထဲရောက်ချိန်ကနေ အခုထိ စိတ်ကူးပေါက်ရင် ပေါက်သလို
ပြန်ကောက်ဖတ်နေတဲ့စာအုပ်များလဲဖြစ်ပါတယ်။
ကိုခိုင်
ကဗျာကျော်ဖြစ်မဖြစ်တော့ မသိဘူး
ကဗျာကူးရတာ လက်တော့အတော်ငြောင်းသဗျာ။
ကိုယ့်စာ ကိုယ်ရေးတာက တစ်ဖြောင်းဖြောင်းရိုက်ထည့်လိုက်ရုံဘဲ။
အခုဟာက စာအုပ်မဲညစ်ညစ် ကလေးဖတ်လိုက်
စာလေးရိုက်လိုက်
ပြန်စစ်လိုက်ရနဲ့ အတော်လက်ဝင်ပါတယ်။
သူများကို လဲ အငှားမရိုက်ခိုင်းချင်တာလဲ ပါ ပါတယ်။
ဒီကဗျာလေးတွေက ၁၁၄၃ခုနှစ် ကုန်းဘောင်ခေတ်က ဆိုတော့ လွတ် တယ်နော်။
kyeemite
May 23, 2013 at 11:32 am
ကိုပေါက်ရေ..ကဗျာတွေထဲမှာသင်ဖူးတာပါသလို ဟိုနားဒီနားဖတ်ဖူးတာလေးတွေလည်းပါပါတယ်
ဘာဖြစ်ဖြစ်တစ်စုတစ်စည်းတည်းမို့ ကူထားလိုက်ပါတယ်..ကျေးဇူးပါဗျာ..
ko pauk mandalay
May 23, 2013 at 1:08 pm
ကိုမိုက်ရေ
ကျနော်ကိုယ်တိုင်လဲ ကြုံဘူးပါတယ်.
တစ်ပိုင်းတစ်စလေး ခေါင်းထဲရောက်လာမိတဲ့ ကဗျာလေးကို ပြန်ဖတ်ချင်မိတဲ့ဆန္ဒ။
အခုတော့ လက်ထဲရှိတာလေးနဲ့ စိတ်ဝင်စားသူများ ဖတ်နိုင်အောင်
ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြပေးပါတယ်။
မြန်မာကဗျာအစ ပုဂံခေတ်ကနေ ကုန်းဘောင်ခေတ်လွန် ပါတော်မူပြီးစအချိန်က ကဗျာတွေကိုဘဲ
ကူးယူဖော်ပြမှာဖြစ်ပါတယ်။
ခင် ခ
May 23, 2013 at 3:54 pm
ဟိုတုန်းက ကဗျာဆို လေးချိုး ၊ ဒွေချိုး ၊ တေးထပ် ၊ ကာရံ ၊ နဘံ ၊ ရတု ……… အဲဒီလိုတွေ ရှိခဲ့ကြတာ လို့ဖတ်ဖူးတယ်။ အခုခေတ်တော့ စိတ်ကူးတည့်ရာ လက်သရမ်းကာစပ်လည်း ကဗျာကာရံ မညီလည်း မော်ဒန်ကဗျာဘဲမို့ အတော်တော့ဟန်ကျသားဗျ။ တစ်ခါတလေ ခင်ခ တို့တောင် လမ်းသရမ်းမိနေသေး ကိုပေါက်ရေ။
ko pauk mandalay
May 23, 2013 at 4:46 pm
ကိုခရေ
ကဗျာဆိုတာ အင်မတန်လွတ်လပ်ပါတယ်။
ဖွဲ့တည်ပုံက အဓိကမဟုတ်ပါဘူး။
ရေးသူရင်ထဲက အတွေးတွေ လှပနေဘို့ပါဘဲ။
သူ့ရဲ့ခံစားချက်ကလေးကို လျှပ်ပြက်သလိုပြနို်င်တာ ကဗျာပါဘဲ။
အဲတော့ခံစားရသလိုသာအရိုးသားဆုံးရေးဘို့လိုအပ်ပါတယ်။.
ရိုးသားပြီးအတွေးလှနေရင်ကဗျာလှတာပါဘဲ။
တစ်ခုတော့ရှိတယ် အသံသာဘို့တော့လိုအပ်ပါ၏။
မဟာရာဇာ အံစာတုံး
May 23, 2013 at 10:51 pm
ထိပ်ဆုံးက ကဂျာ …
စာထဲမှာ သင်ဖူးဒယ်ဂျ …
ရသေ့ဂျီးတောင် ဈာန်လျောရဒယ်ဆိုဒါကို မှတ်ထားဒါ …
အခု ..
အခြား ကဗျာတွေဘာ မှတ်တွားဒယ် .. ချဲချဲ ဖေပေါက် …
alinsett (gazette)
May 25, 2014 at 2:06 pm
လေ့လာမှတ်သား
ခံစားသွားပါကြောင်းးး
ကိုပေါက်(မန္တလေး)
May 25, 2014 at 3:30 pm
က ျနော် ကဗျာ ဟောင်း တွေ ကို ပြန် လည် တူး ဖော် ထား တာ ဆောင်းပါး အားလုံး တွက်ရင်
အားလုံး 18ပုဒ် ရှိ ပါ တယ် ပြန ်ရှာ ဖတ် နို်င်အောင် သတင်းေ ပး တာ ပါ