အင်္ဂလိပ်စကား ပြောတတ်လိုသော် (၁၈) Learn to Speak English

ယခုလမှာတော့ Accent modifications လို့ ခေါ်တဲ့ accent ကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲပေးနိုင်အောင် accent reduction လို့ ခေါ်တဲ့ accent ကို လျော့နည်းသွားနိုင်အောင် အထောက်အကူ ပေးနိုင်မဲ့ နည်းလမ်းလေးတွေကို ဖော်ပြပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဦးစွာပထမ Accent ဆိုတာ ဘာလဲ၊ ဘာကြောင့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲပေးဖို့ လိုအပ်တာလဲ ဆိုတာကို နားလည်ထားဖို့ လိုပါတယ်။ accent ဆိုတိုင်း မကောင်းတာ မဟုတ်ပါ။ မြန်မာစကားမှာတောင် ကိုယ်သဘောကျနေတဲ့ ကချင်မလေးက ကချင်သံဝဲဝဲလေးနဲ့ မြန်မာစကားပြောတော့ … “တယ် နားဝင်ချိုပါလား” တဲ့။ ကိုယ် ကြည့်မရတဲ့ လူမျိုးခြားတယောက်က မြန်မာစကားကို ဝဲတဲ့အခါကြတော့ “နားထဲ သံရေပူနဲ့လောင်းထည့်လိုက်သလို ခံစားရပါလား”။
တချို့ကပြောတတ်သေးတယ်။ native speaker တယောက်နဲ့ တူအောင် ပြောတတ်မှ ဖြစ်မယ်တဲ့။ စာရေးသူက မေးလိုက်ချင်တယ်။ တူအောင် ပြောရမယ်ဆိုတော့ native speaker ဆိုတာ အမေရိကန်လား၊ အင်္ဂလိပ်လူမျိုးလား၊ Aussie လားပေါ့။ အားလုံးက တကယ့် native speaker တွေပါပဲ။ ဒါပေမဲ့ အသံထွက်တွေ ကွာကြတယ်နော်။
ဒီ အမေရိကားမှာတောင် New York က အမေရိကန်တယောက်နဲ့ California က အမေရိကန်တယောက်ရဲ့ အသံထွက် မတူဘူးနော်။ သိသိသာသာကို ကွဲပြားခြားနားပါတယ်။ ဒါကြောင့် native speaker တယောက်လို ပြောတတ်ဖို့ မလိုပါဘူး။ Mutual Intelligibility လို့ ခေါ်တဲ့ နှစ်ဦးနှစ်ဘက် နားလည်အောင် ပီပီသသ အသံထွက်တတ်ဖို့က ပိုပြီး အရေးကြီးပါတယ်။
ကိုယ့်ရဲ့ accent ကို တဖက်သားက နားလည်နိုင်မယ်၊ တဖက်လူရဲ့ accent ကို မိမိက နားလည်မယ် ဆိုရင် လုံလောက်ပါပြီ။ ကျေနပ်သင့်ပါပြီ။ ကဲ အသံထွက် ကောင်းလာအောင်၊ တနည်းအားဖြင့် accent modification လုပ်လို့ရအောင် နားလည်ထားသင့်တဲ့၊ မှတ်သားထားသင့်တဲ့ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းလေးတွေနဲ့ စကြရအောင်။
ပထမဆုံး Sneaky silent sounds လေးတွေကို ဂရုပြုကြရမယ်။ Sneaky silent sounds လေးမျိုးကို အောက်တွင် ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။ နမူနာ စကားလုံးလေးတွေကိုပါ ဖော်ပြပေးထားပါတယ်။

Kn …………… know, knight, knee,
Gn …………… gnat, gnu, gnaw
Mb …………… climb, dumb, thumb
Wr ……………. Write, wreck, wring
အထက်မှာ ဖော်ပြထားတဲ့ စကားလုံးလေးတွေရဲ့ အသံထွက်လေးတွေကို ကြည့်လိုက်ပါအုံး။ k, g, b, w စသည့် အသံထွက်များကို ဖျောက်ထားတာ တွေကြပါလိမ့်မယ်။
လွယ်ကူတဲ့ စကားလုံးလေးများ၌ မထူးခြားလှပေမဲ့ မိမိမတွေ့ဖူးသည့် စကားလုံးများ၌ဆို k, g, b, w, လေးတွေကို အသံထွက်ပြီး မပြောမိအောင် သတိထားရပါတယ်။ ဒီလို Sneaky silent sounds လေးတွေ အခြားဝေါဟာရများ၌လည်း တွေ့ရတတ်ပါသေးတယ်။ ဉပမာ Psychology, psychiatry စသည့် စကားလုံးလေးများ၌ “p” သည် silent ဖြစ်နေသည်ကို သတိထားမိကြပါလိမ့်မည်။
ဒီ Sneaky silent sound လေးတွေအပြင် မြန်မာများကို ဒုက္ခပေးတတ်တဲ့ အသံလေးနှစ်ခုကတော့ “s” နှင့် “r” တို့ ဖြစ်ကြပါတယ်။ အထူးသဖြင့် “r” လေးဟာ မြန်မာတွေကို တော်တော် ဒုက္ခပေးတတ်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် မူလ အင်္ဂလိပ်စာလုံးများကို မြန်မာအသံနှင့် ပြောတတ်သည့် စကားလုံးလေးများက ဒုက္ခပေးတတ်ပါသည်။
ဉပမာ – အားလုံးနှင့် အကျွမ်းဝင်နေသည့် Car ကို ကြည့်ပါ။ မြန်မာတွေက အားရပါးရ “ကား” လို့ ခေါ်ကြပြီး “I bought a ကား” ဟု မြန်မာသံလေးနှင့် ငပိသံလေးနှင့် ပြောလိုက်သည့်အခါ ကြားရသူ အမေရိကန်တယောက်အဖို့ အောင့်သက်သက် ဖြစ်သွားနိုင်ပါသည်။ မြန်မာ “ကား” ၌ “r” သံလေး မပါပါ။ အင်္ဂလိပ်လို car ၌ “r” သံလေးနှင့် ဆုံးထားပါသည်။ ဒီနေရာမှာ “r” သံလေးကို ထွက်ပေးဖို့ သတိထားရပါမည်။
နံမည်ကျော် “ဆားပုလင်းနှင်းမောင်” ဝတ္ထုလေးကို အားလုံးမှတ်မိကြပါလိမ့်မည်။ အင်္ဂလိပ်လို surveillance ဆိုသည့် ဝေါဟာရလေးကို မြန်မာသံနှင့် အားရပါးရ ဆိုလလိုက်တော့ “ဆားပုလင်း” ဖြစ်သွားတာပေါ့။ အကျင့်ပါပြီး အင်္ဂလိပ်စကားပြောသည့်အအခါ My neighbor is under surveillance by the FBI လို့ ပြောရမှာကို My neighbor is under ဆားပုလင်း လို့ ပြောမိရင် တော်တော်လေး နားလည်ဖို့ ခက်သွားပြီနော်။

ငယ်ငယ်က မှတ်မိသေးသည်။ အိမ်မှာလာပြီး အလုပ်လုပ်နေသည့် ပန်းရံဆရာကြီးတယောက်က စာရေးသူကို “ဘလွတ် ရှိသလားကွ” ဟု မေးပါသည်။ ဘာကို ဆိုလိုမှန်း စဉ်းစားလို့ကို မရပါ။ နောက်မှ သူကိုယ်တိုင် ထယူပြီး “ဘလွတ်” ဆိုတာ ဒါလေကွာဟု ဆိုမှ brush ကို သူဆိုလိုမှန်း သဘောပေါက်ရပါသည်။  “အင်္ဂလိပ်စာ သင်တယ်လည်း ပြောသေးတယ်၊ “ဘလွတ်”တောင် မသိဘူး” လို့ အပြစ်ပြောတာလည်း ခံလိုက်ရပါသည်။  ဒီတော့ “r” သံလေးကို ဂရုစိုက်ပြီး ပြောနိုင်အောင် လေ့ကျင့်ထားစေလိုပါသည်။ 

“s” သံလေးကလည်း အလားတူ အတော်ဒုက္ခပေးတတ်ပါသည်။ “s” လိုအပ်သည့်နေရာများ၌ “s” သံ ကျန်နေခဲ့တတ်ပြီး မလိုသည့်နေရာများ၌ ပါသွားတတ်ပါသည်။ ဉပမာ – He usually asks me questions ဆိုသည့် ဝါကျမျိုး၌ asks ဆိုသည့်စကားလုံးကို ပီသအောင် မှန်ကန်အောင် အသံထွက်တတ်ဖို့ ခဲယဉ်းလှပါသည်။ တော်တော်လေးကို ကြိုးစားနိုင်မှ၊ သတိထားနိုင်မှ၊ လေ့ကျင့်ထားမှ အသံထွက် မှန်ပါလိမ့်မည်။
ဘာလိုလိုနှင့် ၂၀၂၁ က ကုန်ခါနီးလာပါပြီ။ စာဖတ်သူအားလုံးကို Santa Claus ကြီးက လိုချင်တာအားလုံး ပေးပါစေလို့ ဆုတောင်းရင်း နိဂုံးချုပ်လိုက်ပါသည်။ နောက်လတွင် ဒုက္ခပေးတတ်သည့် “-ed” အသံလေးအကြောင်း ဖော်ပြပေးပါမည်။

Prof: Myo Kyaw Myint