မြန်မာ့ဂဇက်အယ်ဒီတာ့သင်ပုန်း – အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃

ယူကရိန်း-ရုရှားစစ်ပွဲ၏နောက် ယခု အစ္စရေး-ဟာမားစ်စစ်အကြောင်းပြု မွတ်စလင်နှင့်ဂျူးဝစ်ရှ် ရန်လိုမုန်းတီးမှု (Antisemitism, Islamophobia)တို့ ကမ္ဘာအနှံ့ပြန့်ထွက်လာသည်။
လူသားသဘာဝအရ အာရပ်နှင့်မွတ်စလင်များ ပါလက်စတိုင်းဖက်ကရပ်တည်ကြသည်။ဂျူးနှင့်ခရစ်ရှန်အချို့က အစ္စရေးဖက်မှရပ်တည်သည်။ ပဋိပက္ခသည်ပြီးသွားမည်မဟုတ်ချေ။ ဘာသာတရားတို့တည်သ၍ ချဲ့သလောက်ပြန့်ပါမည်။
ဤသူ၏လေ့လာချက်အရ နောဧမှ အေဘရာဟင်၊မောဆက်၊ယေရှု၊မိုဟာမက်တို့နှင့် တိုရာ/သမ္မာကျမ်းဟောင်း၊ ခရစ်ဝင်ကျမ်းများ/သမ္မာကျမ်းသစ်၊ ကိုရမ်ကျမ်းတို့အထိ ဂျုဒီယဇင်၊ခရစ်ယန်နှင့်အစ္စလမ်ဘာသာကြီးများသည် တပါးတည်းသောဖန်ဆင်းရှင်အား ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှုများဖြစ်ကြသည်။ ။ အာဒမ်ဧဝ လူသားဖန်ဆင်းခြင်းအစမှသည် ကမ္ဘာပျက်သည်အထိ ထပ်တူနည်းပါးမျှနှင့် ဖွင့်ဆိုခြင်းသဏ္ဍာန်သာခြားနားသွားကြသည်။ တမန်တော်မောဆက်နှင့် သခင်ယေရှုမှာ နှစ်(၁၆၀၀)ဝန်းကျင် ၊ သခင်ယေရှုနှင့် တမန်တော်မိုဟာမက်မှာ နှစ်(၆၀၀)ဝန်းကျင် စီခြားနားကြပေသည်။ ဤမျှရှည်လျှားသော လူ့ယဥ်ကျေးမှုသမိုင်းကြောင်းလိုက်၍ သန့်စင်မွန်မြတ်ရာမြေအားပိုင်ဆိုင်သိမ်းပိုက်မှု မှား/မှန်ခြင်းကို ဖွင့်ဆိုခြင်းငှာမည်သူမျှ မစွမ်းသာ။
သို့ဆိုလျှင် ယခုပါလက်စတိုင်း၊ အစ္စရေးနယ်မြေသည်လည်း ဒေသခံလူမျိုး/ဘာသာအားလုံးပိုင်၍ဆိုင်သည်ဟု ဆိုရမည်သာ။ ရှည်လျှားလှသောသမိုင်းကြောင့် အနာဂါတ်တွင်အဖြေမရှိ။ ပစ္စုပ္ပန်ရှု အလုပ်လုပ်နေကြရသည်။

“Hate = ရန်လိုရွံမုန်းမှု”
အမေရိကားရောက် မြန်မာတို့မှာ အဆိုပါ သန့်စင်မွန်မြတ်သောမြေ၏ပဋိပက္ခများတွင် ကိုယ်တိုင်လည်းတိုက်ရိုက်မပါ၊ ဆိုင်လည်းမဆိုင်၊ဆိုင်လျှင်လည်းအမေရိကပြည်ထောင်စုသို့ရောက်ရှိအခြေချ အမေရိကား၏အလံတော်အောက်၌ လုံခြုံဘေးကင်း ဘဝအာမခံချက်တို့ရှိလျှက်နှင့် အဆိုပါရန်လိုရွံမုန်းမူများကို သယ်ဆောင်လက်ဆင့်ကမ်းကြရင်း ကိုယ့်ပြဿနာကိုယ်ရှာ၊ ရှင်းမရသော ထိုမှတပါးပဋိပက္ခကို ဆွဲသွင်းလာသင့်သလော?
အမေရိကန် တနိုင်ငံထဲမှလာသူအချင်းချင်း ရန်လိုရွံမုန်းလျှက် ကွဲပြဲခြင်းအားဖြင့် ရအံ့သောအကျိုးကျေးဇူးရယ် အမိမြေ/အဖေမြေတွင်မရှိ။

အီတလီ/စစ္စလီကျွန်းသားတို့ နှစ်ဦးရှိလျှင် တဂိုဏ်းဖွဲ့ကြသည်ဟုဆိုကြ၏။ မြန်မာတို့မှာမူ နှစ်ယောက်ရှိလျှင် နှစ်ဖွဲ့ကွဲသည် ဆိုလေ့ရှိ၏။ သူတို့သည် စုစည်းခြင်း၌အားကောင်းမှုပြ၍ ငါတို့က ကွဲပြဲခြင်း၌ ထုံမွေ့မူရှိသည်။ လက်ရှိအများစုကိုးကွယ်သောဘာသာရေးအရ နောင်ဘဝအတွက်ရည်ရွယ်လှူတန်းမှုများ၊ ထိခိုက်ကံဆိုးလျှင် ပြီးခဲ့သောအတိတ်ဘဝ၏ ဝဋ်ကြွေးခံပေးဆပ်ရသည်ဟု လွှဲချဖြေလျှော့မှများသည် လက်ရှိပစ္စုပ္ပန်ဘဝ စိတ်တင်းကြပ်မှုတို့ကို ဖြေလျှော့ရာရောက်သော်လည်း လက်ရှိဘဝကိုယ်နှိုက်၏ တာဝန်ယူ တာဝန်ခံမှုမရှိခြင်းကို ပြသည်။ တနည်းအားဖြင့် တဦးထဲနှင့် အတိတ်ဘဝကကိုယ်၊ ပစ္စုပ္ပန်လက်ရှိဘဝမှဤသူ နှင့် အနာဂတ်နောင်ဘဝမှငါ ဟု တဦးတည်း ၃ကိုယ်ကွဲနေသည်ဆိုရမည်။ လုပ်ခဲ့သည် လုပ်နေသည်များကို သေချာပြန်၍ သုံးသပ်တွေးကြည့်ပါလေ။
သုံးကိုယ်မခွဲပါလင့်။ လက်ရှိဘဝတွင်ရှင်သန်နေထိုင်ပါ။ တဦးတဖက် တစု တမျိုးအား ရန်လိုရွံမုန်းခြင်းအားဖြင့် မိမိ၏ဂိုဏ်းအုပ်စုဖွဲ့ခြင်းမပြုပါနှင့်။ မိမိ၏ချစ်သူခင်သူများကို အမုန်းကမ္ဘာထဲဆွဲမသွင်းပါလင့်။ ထိုထို ရန်လိုရွံမုန်းခြင်းတို့သည် တနေ့/တချိန်တွင် ကိုယ့်အလှည့်(ဝါ) ကိုယ့်ဆွေမျိုးနီးစပ်များဆီ ရောက်လာမည်ဟူ၍ ကိုယ့်ပစ္စုပ္ပန်အကျိုးစီးပွားသည်သာ ထိခိုက်မည်ဖြစ်ပါသည်။

“သမိုင်းကိုယ်စီရှိကြသည်”
၂၀၂၀ သန်းခေါင်စာရင်းထွက်တွင် အမေရိကားသို့အရှေ့တောင်အာရှမှအခြေလာချသူများအနက် မြန်မာသည် နံပါတ်၅အများဆုံး(၂၇၆၃၂၂ဦး) ဖြစ်၏။ ဂျူးနှင့်ဟစ်စ်ပန်းနစ်များကဲ့သို့ မျိုးဆက်၃ခုထိ မိမိဇာတိနွယ် Burmese သာဖြည့်ကြပါလျှင် ထွက်လာမည့် အမှန်ကိန်းဂဏန်းမှာများစွာပို၍ သန်းဂဏန်းရောက် ဖိလစ်ပင်းနှင့်ဗီယက်နမ်မီးစ်ပြီးနောက်နံပါတ် ၃ဖြစ်မည်ဟု ခန့်မှန်းပါသည်။
Burmese မဖြည့်ကြ၍ စာရင်းမပေါက်ကြခြင်းသာ။ မြန်မာပြည်မှထွက်ခွာလာကြသူ အချင်းချင်း ရန်လိုရွံမုန်းကြဖြစ်တို့ဖြင့် အစုစုအစိတ်စိတ်ကွဲနေကြသည်သာ။
သမိုင်းလှန်ပါအံ့၊ မွန်နှင့်ဗမာ၊ ရှမ်းနှင့်ဗမာ၊ ရခိုင်နှင့်ဗမာ တို့ ရှေးအဆက်ဆက် ဦးသူသိမ်း သာသူချ စစ်ဖြစ်ခဲ့၍ မွန်၊ ရခိုင်၊ရှမ်းပိုင်နယ်များ ဗမာအင်ပါယာအတွင်းသိမ်းပိုက်သွတ်သွင်းခံရသည်။ ယိုးဒယားနှင့်စစ်ဖြစ်သိမ်းဖူးသည်။ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၏ပင်လုံစာချုပ်တွင် အဓိကလူမျိုးစု မွန်၊ရခိုင်၊ကရင်တို့မပါ။ အင်္ဂလိပ်ကိုလိုနီအောက် ကျွန်သဘောက်အတူတူ ( အိန္ဒိယ၊ မြန်မာ)တတိုင်းပြည်သားအချင်းချင်း ကုလား-ဗမာ ရိုက်ပွဲအဓိကရုဏ်းကြီးများဖြစ်သည်။ စစ်အာဏာသိမ်း တော်လှန်ရေးကောင်စီလက်ထက် တရုတ်-ဗမာအဓိကရုဏ်းများဖြစ်သည်။ တရုတ်ဖြူ/နီကွဲ၍ချကြသည်။ ကွန်မြူနစ်နှင့်သတ်ကြသည်။ ဘက်မလိုက်ကြားနေရင်း မြန်မာနည်းမြန်မာ့ဟန်ဆိုရှယ်လစ်သည်။ တိုင်းရင်းသားတို့နှင့် ပြည်တွင်းစစ်ဖြစ်သည်။ နောက်ဆုံး ရိုဟင်ဂျာနှင့် လူမျိုးရေးအရေးအခင်းဖြစ်နေဆဲ။ စစ်အာဏာသိမ်းကာ စစ်သားနှင့်အရပ်သားအပြန်အလှန် ရှင်းလင်းမြဲ။ တိဘက်တို-ဘားမန်းလူမျိုးစုအားလုံးတွင် ခါးသီးသောသမိုင်းကိုယ်စီရှိကြသည်။ ကိုယ့်အဖနိုင်ငံပင် လက်ရှိကိုယ့်ပြဿနာကြီးနှင့်ကိုယ် EAO၊ ဂျီနိုဆိုက်၊ ဖြုတ်ထုတ်သတ်၊ စစ်အာဏာရှင် တို့ဖြင့် လုံးလည်လိုက်နေသည်မဟုတ်ပါလော။

‘တချို့ကညံ့မှကြိုက်တယ်”
မြန်မာအချို့တို့သည် လူပုဂ္ဂိုလ်တဦးတယောက်တော်လွန်ချွန်လွန်းနေလျှင်မနှစ်သက်ပေ။ စိတ်ခံစားမှုတို့ကို ချရေးနေသော ဆိုရှယ်မီဒီယာတွင် များစွာတွေ့နိုင်သည်။
မိမိ၏အဆင်ပြေ အောင်မြင်နေမှုများ ရေးတင်ပါက ဆဲစာ အပုတ်ချစာတို့သာရမည်။ ကံဆိုးမိုးမှောင်ကျ၍ အဆင်မပြေကြောင်း အကြံဥာဏ်ပေးကြပါဟုရေးတင်ပါမှု မေတ္တာ ဂရုဏာ ဆရာကြီးလုပ်စာများ ရပေလိမ့်။
ညံ့မှကြိုက်သည့်သူများပါ။ ကိုယ်မပြည့်သေးပဲ သူများဖြည့်ပေးချင်သည့် ပရဟိတသမားများလှသည်။

“အပေါ်တက်ကန်သူများ”
ပညာ၊သဘာနှင့်ဝါ တန်းညီချင်းမရှိသူက တဖက်သားအား ဘုမသိဘမသိဘလိုင်းဝင်ဆဲဝေဖန်နေသည်မျိုးလည်း ရှိပါသေးသည်။ ထိုသူမျိုးမှာ”အပေါ်တက်ကန်”၍သူ့အားလူအများ ဂရုစိုက်မှုရပါစေရန်ပြုခြင်းသာ။
ကိုယ့်ကိုရန်လိုရွံမုန်း ရန်လုပ် တက်ကန်လာသူကို မည်သူကမှ မေတ္တာနှင့်မတုံ့ပြန်ပေ။ ပုထုဇဉ်မှကျော်လွန်ပြီးသူတို့ ဥပေက္ခာတရားထားနိုင်မည်ဖြစ်ငြား အများစုမှာပုထုဇဉ်ဆန်စွာ တန်ပြန်အမုန်းတရားဖြင့်သာတုံ့ပြန်ပါသည်။ သို့နှင့် ရန်လိုရွံမုန်းကမ္ဘာကြီးဖြစ်ရန်သာရှိသည်။ “An eye for an eye only ends up making the whole world blind.” ဟူသော မဟတ္တမဂန္ဒီစကား သတိရစရာပါ။

ပါတီစွဲဖြင့် ချကြသည်လည်းရှိသည်။ နင်ကလစ်ဘရယ်၊ ငါကကွန်ဆာဗေးတစ်ဟူ၍ တိုက်ခိုက်ရေးသားနေသည်ကို မြင်ကြရမည်။ မူလအမေရိကန်ဒီမိုကရက် ရီပါ့ဗလစ်ကန်ပါတီဝင်များထက်ပင် မြန်မာ-အမေရိကန်အင်မီးဂရမ့်များက သာလွန်စွမ်းနေသည်။ အထူးသဖြင့်သမ္မတထရမ့်၏လက်ထက်တွင် အီဗန်ဂျလိကယ်တို့ အားကိုယူလို၍ တောင်ပိုင်း ဘာသာရေးအဖွဲ့အစည်းများသို့ ရန်ပုံငွေသန်းပေါင်းများစွာလွှတ်ချခြင်းမှ စလာသည်ကိုသတိထားမိသည်။ ခရစ်ယန်ကိုးကွယ်သူ အမေရိကားရောက် မြန်မာတိုင်းရင်းသားများသည်လည်း များစွာပါဝင်ပတ်သက်ခဲ့ကြ၏။ ထိုမှ ဆိုရှယ်မီဒီယာတို့ကို သုံးလျှက် အပြန်အလှန်တိုက်ခိုက်မှုများ ပရိုပဂမ်ဒါ/စိတ်ဓာတ်စစ်ဆင်မှုများ ရှိလာသည်။
သမ္မတထရမ့် အာဏာလက်လွှတ်ရသောအခါဝယ် တဆင့်တက်ကာ နိုင်ငံတူမြန်မာနိုင်ငံမှ အတူတူလာခဲ့ကြ အခြေချခဲ့ကြရာတူချင်း ပါတီစွဲတို့ဖြင့် တိုက်ခိုက်မှုပြင်းထန်လာသည်။
သို့ဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံနေများပင် အမေရိကနိုင်ငံရေးတွင်ပါဝင်ပတ်သက်သယောင်ပြုကာ ဝင်ရောက်ဆွေးနွေး ဘေးတီးခြင်းတို့ပြုလာကြသည်ကို သတိထားမိပါသည်။
ဤသည်မှာ လူတဦးချင်းစီ၏လွတ်လပ်ခွင့်သာဖြစ်ပါသည်။ ပြောကြရေးကြပါလေ။ အစွန်းရောက်သွား၍ ရန်လိုမုန်းတီးခြင်းပြု၍တော့ မရပါ။ ဤမြေတွင် ရန်လိုရွံမုန်းမှုများသည် ရာဇဝတ်မှုမြောက်ပါ၏။ ခွဲခြားနှိမ်ချပြောဆိုမှုဖြင့် အလုပ်ပြုတ်ထောင်ကျနိုင်ပါ၏။ လွတ်လပ်စွာပြောဆိုရေးသားခြင်း၏ ပါးလွှာသောဟိုမှာဖက်အခြမ်း ရန်လိုရွံမုန်းမှုအထိ အမေရိကပြည်နယ် ဖက်ဒရယ်ဥပဒေတို့ကခွင့်မပြုပေ။ မြန်မာတို့အတွက် ဖေ့ဘုတ်ကပင် အထူးအဖွဲ့ဖွဲ့ပြီး တားဆီးပေးနေရသည်။ အကျိုးအမြတ်ဖြင့်ရပ်တည်ရသော အရင်းရှင် ကုမ္ပဏီတခုအတွက် မြန်မာလူမျိုးတို့မှရသောကြော်ငြာခနှင့် ရန်လိုမုန်းတီးမှုတို့ကို ဖယ်ချဖြတ်တောက်ရန် ငှားထားရသောဝန်ထမ်းနှင့်အထွေထွေအသုံးစရိပ်ဘက်မျှနိုင်ခြင်းပင်မရှိပေ။ မြန်မာ့ရန်လိုရွံမုန်းကိစ္စအား စီအီးအိုဇက်ကာဘတ်ကိုယ်တိုင် ယူအက်စ်ကွန်ဂရက်တွင်ကြားနာခံရမှုအကြောင်းပြု အရှုံးခံလုပ်ပေးနေရခြင်းသာ။
တနည်းအားဖြင့် မြန်မာတို့၏ ရန်လိုရွံမုန်းမှုအတိုင်းအဆသည် ကမ္ဘာအခြားလူမျိုးနိုင်ငံသားများထက် ပိုလွန်နေသည်ဟု ကိုယ့်ပေါင်ကိုယ်နာနာထောင်းရင်း ဆိုပါမည်။

“တချီလာနိုင်ချည်သေး”
နောင်နှစ်များတွင် ချိုင်းနားနှင့်အနောက်နိုင်ငံတို့ စစ်ဆိုင်မဖြစ်ဟုအတတ်မဆိုနိုင်။ စစ်ရေးပြင်ဆင်မှုများ ရှိနေသဖြင့် ဆယ်စုနှစ်အတွင်းစစ်ကြီးဖြစ်လာမည်ဟူသော မှန်းဆချက်များစွာရှိပါသည်။
မြန်မာတို့သည် မူလသဘာဝအရ ဝံသာနုရက္ခိတ အမျိုးသားရေးကိုလက်ခံ ဘာသာရေးအစွန်းနင်းကြသူများ၏။ တိုင်းပြည်၏တပ်မတော်သည် ရုရှားဆီမှာစစ်လက်နက်နှင့် စစ်ပညာသွားသင်ကာ ကြီးစွာသောဆက်စပ်မှုရှိသည်။ ရိုဟင်ဂျာအကြောင်းပြု မွတ်စလင်တို့နှင့် ရှင်းမရပြဿနာရှိသည်။ အိမ်နီးချင်းချိုင်းနားနှင့်လူမျိုးရေးမုန်းတီးမှု များစွာရှိပြီးဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာတွင်မဖြစ်မှီ ပုံစံဆင်ပဋိပက္ခတို့ ကြိုဖြစ်နေနှင့်သည့် ထူးခြားသည် တိုင်းပြည်ပါ။ အကယ်၍သာ အမေရိကားနှင့်အနောက်နိုင်ငံအုပ်စုက ချိုင်းနားနှင့် စစ်ပြင်ဆင်ခဲ့လျှင် အခြားတပါးသော အမုန်းတရားစစ်မျက်နှာတခုထပ်ပွင့်ပေလိမ့်။ အမေရိကားတွင် အေးရှန်းဟူသမျှ ချိုင်းနီးစ်ထင်ကြသူများရကား အေးရှန်းနှင့်ပတ်သက်သော ရန်လိုမုန်းတီးမှုများ အမေရိကမြေတွင် ပွားလာလျှင် မြန်မာတို့ပြေးမလွတ် ပါတ်သက်ရပေလိမ့်။
အမေရိက ၂၄၇နှစ်သမိုင်းအတွင်း မျိုးစုံသော ဂျီနိုဆိုက်၊ပြည်တွင်းစစ်၊အစွန်းရောက်၊ကမ္ဘာစစ်၊အငတ်ဘေး အမျိုးသားရေးတို့ စုံခဲ့ကြုံခဲ့ဖူး၍ ရှင်ကြီးဝမ်းလည်းဝင် ရှင်ငယ်ဝမ်းလည်းဝင်ခဲ့ဖူးသည် အမေရိကန်တို့သည် ပဋိပက္ခတို့ကို ကောင်းစွာရှင်းထုတ်ပြပါလိမ့်မည်။ ဤအတွက် ပညာရေးနှင့် နိုင်ငံရေးစနစ်တွင်ကောင်းစွာသော ယန္တယားဖန်တီးထားရှိပါ၏။ မြန်မာတို့လည်း လာဆဲလာလတ္တံ့သည်တို့အတွက် တတ်နိုင်သလောက်ပြင်ဆင်ထားရင်း ရန်လိုရွံမုန်းမှုများ လျှော့ကြဖို့တိုက်တွန်းပါသည်။