Learning English through Activism (5)
နိုင်ငံရေး၊ လူမှုရေး ဆောင်ရွက်ရင်း အင်္ဂလိပ်စာသင်ကြားကြပါစို့ (၅)
ယခုလမှာ activism လုပ်ငန်းတွေ အောင်မြင်ဖို့ အထူးအရေးကြီးတဲ့ communication အကြောင်းကို ဖေါ်ပြလိုပါတယ်။ Activism ဆိုတာ တကယ်တော့ လူထုရဲ့နှလုံးသားအတွက် တိုက်ပွဲဝင်နေတာပါ။ မိန်းခလေးတယောက်ရဲ့ နှလုံးသားကို ပိုင်ဆိုင်လိုသူတယောက်ဟာ ရုပ်ချောရုံနဲ့၊ အလုပ်ကြိုးစားရုံနဲ့ မလုံလောက်သေးပါ။ အပြောကောင်းဖို့ လိုပါတယ်။
အလားတူပါဘဲ။ Activism လုပ်ငန်း အောင်မြင်ရေးအတွက် စွမ်းဆောင်ရုံနဲ့၊ ကြိုးစားရုံနဲ့ မလုံလောက်သေးပါ။ မိမိရဲ့ စွမ်းဆောင်ချက်များကို အများက မြင်လာအောင်၊ သိလာအောင် communicate လုပ်ပေးနိုင်မှ ထောက်ခံလိုသူများ၊ အားပေးလိုသူများ သိသိသာသာ များလာပြီး အောင်မြင်လာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ communication အောင်မြင်ဖို့ ပထမဆုံးလိုအပ်မှုက clarity ပါ။
Clarity in communication is the ability to convey a message in a way that is easy to understand, leaving no room for misinterpretation or confusion. To achieve clarity, we should use simple language, avoid jargon, be concise and mindful or the audience.
ဒီနေရာမှာ အင်္ဂလိပ်စာရဲ့ အရေးပါပုံကို အားလုံးမြင်တွေ့နိုင်ပါတယ်။ Be mindful of the audience ဆိုတော့ ကိုယ့်ရဲ့ audience က မြန်မာလူမျိုးများသာ မကပါ။ အခြားလူမျိုးများ၊ အခြားနိုင်ငံများကပါ မြန်မာပြည် ဖြစ်ပျက်နေတဲ့ကိစ္စများကို သိသွားကြအောင် communicate လုပ်ပေးဖို့က စာရေးသူရော စာဖတ်သူအားလုံးမှာ တာဝန်ရှိနေပါတယ်။ ဒီတော့ အင်္ဂလိပ်စာကို မတတ်လို့ မဖြစ်ပါ။
အင်္ဂလိပ်လို ပြောဆိုနိုင်ရန် ကြိုးပမ်းဖို့က အားလုံးရဲ့ သမိုင်းပေးတာဝန်ကြီးတခု ဖြစ်လာပါပြီ။ အထက်မှာ Use simple language ဆိုတာ တကယ်တော့ ပြောတတ်ဖို့၊ ရေးတတ်ဖို့ မလွယ်ကူလှပါ။ be concise ဆိုတဲ့ အကြံပေးချက်လေးရဲ့ နောက်ကွယ်မှာ ထိထိမိမိ၊ လှလှပပ၊ သပ်သပ်ရပ်ရပ် ပြောနိုင်ဖို့၊ ရေးနိုင်ဖို့ ရည်ညွှန်းထားပါတယ်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ စာအုပ်လေးများ၊ မိန့်ခွန်းလေးများကို ဖတ်ရှုကြည့်ပါ။ နားဆင်ကြည့်ပါ။ ခက်ခဲတဲ့ စကားလုံးလေးတွေ တွေ့ရခဲပါတယ်။ လွယ်လွယ်စကားလုံးလေးများကို ထိထိမိမိ သုံးစွဲထားတာ တွေ့ရပါလိမ့်မယ်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ ဖခင်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းကို ကြည့်အုံးမလား။ မြန်မာပြည် လွတ်လပ်ရေးအတွက်း ဘိလပ်မှာ ဆွေးနွေးကြတော့ သတင်းထောက်များရဲ့အမေးကို ဗိုလ်ချုပ်က ယခုလို ဖြေဆိုခဲ့ပါတယ်။
We hope for the best, but we are prepared for the worst.
မြန်မာတွေဟာ လွတ်လပ်ရေးကို မျှော်လင့်နေသော်လည်း တကယ်လို့ လွတ်လပ်ရေးအတွက် တိုက်ပွဲဝင်ရမယ်၊ စစ်ဆင်ရေးတွေ ဆင်နွှဲရမယ်ဆိုရင် ဆင်နွှဲဖို့လည်း အဆင်သင့်ပါဘဲဆိုတာကို လွယ်လွယ်ကူကူ ဝေါဟာရလေးတွေသုံးပြီး ပြောဆိုသွားတာ မြန်မာလူမျိုးတိုင်း ဂုဏ်ယူစရာ၊ မှတ်သားစရာပါ။ ဒီနေရာမှာ နောက်ထပ် မှတ်သားစရာ ဝေါဟာရလေးတခုကတော့ အောက်ပါ စကားစုလေးပါ။ Do not contradict yourself.
မြန်မာလိုတော့ ရှေ့တမျိုး၊ နောက်တမျိုး ပြောတာမျိုး မဖြစ်စေဖို့ ဂရုစိုက်ရမှာပါ။ ဒီလို clarity ရှိတဲ့ communication မျိုး ရရှိစေဖို့ Consistent ဖြစ်ရန် လိုအပ်ပါတယ်။ consistency ဆိုတာကတော့ message တခုတည်းကို ထပ်တလည်းလည်း ပြောဆိုနေခြင်းကို ဆိုလိုပါတယ်။ George Orwell ရဲ့ ကမ္ဘာကျော် Animal Farm ဆိုတဲ့ ဝတ္ထုကြီးမှာ လူသားတွေ ဆိုးသွမ်းကြောင်း၊ တရိစ္ဆာန်တွေက ကောင်းမွန်ကြောင်း သိသာစေရန် Four Legs good, two legs bad ဆိုတဲ့ expression လေးကိုဘဲ ထပ်တလဲလဲ ရွတ်ဆိုခိုင်းထားပါတယ်။ အဖွဲ့အစည်းတိုင်းမှာ သဘောထား ကွဲလွဲမှုလေးတွေ ရှိကြစမြဲပါ။ ဒါပေမဲ့ Activism လုပ်ငန်းမှ communication ရဲ့ value ကို နားလည်သူတိုင်း ဒီသဘောထား ကွဲလွဲမှုများကို privately ဖြေရှင်းကြပါတယ်။ စာရေးသူတို့ မြန်မာလူမျိုးတွေလို Socaial media မှာ တကမ္ဘာလုံးက မြင်နိုင်အောင်၊ တွေ့နိုင်အောင် အခြင်းခြင်း ပုတ်ခတ်ကြ၊ ဝေဖန်ကြ၊ အပြစ်တင်ကျ လုပ်နေတာတွေ မြင်တွေ့ရတော့ စိတ်မကောင်းပါ။ အဆိုးဆုံးကတော့ ဆဲဆိုကြ၊ မကြားဝံ့စရာ၊ နားမခံသာစရာ အသုံးအနှုံးများကို တွေ့နေရခြင်းပါ။
အင်္ဂလိပ်စာ သင်ယူကြပါ။ ပြောပါလို့ တိုက်တွန်းမိသူက profanity လို့ ခေါ်တဲ့ ရုတ်ရင်းကြမ်းတမ်းတဲ့စကားများကို သင်ယူခိုင်းတာမဟုတ်ပါဘူး။ ယဉ်ကျေးတဲ့သာယာနာပျော်ဖွယ်ကောင်းတဲ့ expression လေးတွေနဲ့ ကမ္ဘာသူ ကမ္ဘာသားများရဲ့ မေတ္တာကို ခံယူကြပါစို့။ communication မှာ အထူးအရေးကြီးတဲ့အချက်လေးတခုကတော့Story လေးတွေပါ။ စာရေးသူတို့ မြန်မာလူမျိုးအားလုံးမှာ ရင်နင့်စရာ၊ ထိခိုက်စရာ၊ နှလုံးသားကို ဆွဲလှုပ်သွားစေလောက်တဲ့ personal stories လေးတွေ အများကြီးပါ။ ဒါပေမဲ့ ကမ္ဘာက သိအောင် ပြောပြနိုင်သူ၊ ပြောပြခဲ့သူများ ရှားပါတယ်။ ကမ္ဘာက စိတ်မဝင်စားလို့ မဟုတ်ပါ။ မိမိတို့ဖက်က တင်ပြမှု လိုနေလို့ပါ။ အရေးအသား မကောင်းလှတောင် ကမ္ဘာက ဒီ personal stories လေးတွေကို ကြားချင်လွန်းလို့၊ မြင်ချင်လွန်းလို့ ဖိတ်ခေါ်နေပါတယ်။ စာရေးသူ ရေးဘူးတဲ့ The Lottery ဆိုတဲ့ ဝတ္ထုလေးကိုဆို BBC ရဲ့ Annual Playwriting Competition မှာ shortisted ဖြစ်ခဲ့ဘူးပါတယ်။ ဗိုလ်ချုပ်စိန်လွင်တို့လက်ထက်က တတိုင်ပြည်လုံး Anarchy လို့ ခေါ်တဲ့ အုပ်ချုပ်သူ ကင်းမဲ့ခဲ့ပြီး၊ မိမိကိုယ်မိမိ ကာကွယ်ရေး၊ ရပ်ကွက်အချင်းချင်း ပြဿနာ ဖြစ်ခဲ့ရတဲ့အကြောင်းလေးတွေကို ဇာတ်လမ်းလေး ဖွဲ့ထားတာပါ။ စာရေးသူ ပြောချင်တာ မြန်မာလူမျိုးတိုင်းမှာ ဒီထက် ရင်နာစရာကောင်းတဲ့၊ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတဲ့ personal stories လေးတွေ အပြည့်ပါ။ ကမ္ဘာကသိအောင် ထုပ်ဖော်ပေးဖို့ အချိန်ရောက်လာပါပြီ။ နောက်ဆုံး စာဖတ်သူများကို တောင်းပန်လိုတာကတော့ communication အတွက် အရေးပါဆုံးအချက်ပါပဲ။ အင်္ဂလိပ်လိုတော့ We must create a positive culture.
ဆိုလိုတာကတော့ အချင်းချင်းဆဲတာဆိုတာ၊ ပုတ်ခတ်ကြတာ၊ ရပ်တန်းက ရပ်ကြပါစို့။ မင်းအောင်လှိုင် သေပါစေ ဆုတောင်းနေလို့ ပြည့်လာမှာ မဟုတ်ပါ။ ရင်နာစရာတွေ၊ စိတ်နာစရာတွေကို profanity နဲ့ ဖြေဖျောက်နေမဲ့အစား personal stories လေးတွေ သုံးပြီး ကမ္ဘာက သိရအောင်၊ ကမ္ဘာက မိမိတို့ဖက် ပါလာအောင်၊ စွမ်းဆောင်ကြပါစို့လို့ တိုက်တွန်းရင်း နားပါဦးမည်။