ဟာသများ

*(၁) ဒုက္ခပေးတဲ့အကောင် *

ဝန်ကြီးများရုံးသို့ လူငယ်တစ်ဦး အလုပ်လာလျှောက်သည်။
အိမ်သာသန့်ရှင်းရေးလုပ်သားနေရာ

သာ လစ်လပ်နေသည်ဖြစ်သဖြင့် လုပ်လိုက လုပ်နိုင်ကြောင်းလူငယ်အား ပြောသည်။ လူငယ်က
သဘောတူလိုက်ပြီး အလုပ်လုပ်ရင်း သီချင်းနားထောင်နိုင်ရန် အိမ်သာထဲတွင်
ကက်ဆက်တစ်ခုထည့်ထားလိုက်သည်။
လူငယ်ပထမဆုံးအလုပ်စဆင်းသည့်နေ့ဖြစ်သည်။
ဝန်ကြီးရုံးသို့ ဝန်ကြီးတစ်ဦးရောက်လာပြီး အိမ်သာဘယ်မှာလဲဟု လူငယ်အားမေးရာ
လူငယ်က ဝန်ကြီးကို အိမ်သာသို့ လိုက်ပို့ပေးသည်။ အိမ်သာခန်းထဲသို့
ဝန်ကြီးဝင်သွားသောအခါ ကတ်ဆက်ကို လူငယ်ဖွင့်လိုက်သည်။ မြန်မာပြည်သိန်းတန်၏ “
ရိုင်းတဲ့စင်ယော်´´သီချင်းသံ ငြိမ့်ညောင်းစွာ ပေါ်ထွက်လာသည်။ မကြာမီ
အိမ်သာခန်းထဲမှ စောစောကဝန်ကြီးထွက်လာသည်။
“မောင်ရင် ဒီမှာ အလုပ်လုပ်နေတာ ကြာပလား´´
“ဒီနေ့ ပထမနေ့ပါခင်ဗျ´´
“အေး မင်းကိုရာထူးတိုးပေးရမယ်´´
မကြာမီ နောက်အရာရှိကြီးတစ်ဦး ရောက်လာသည်၊ အိမ်သာခန်းထဲ အရာရှိကြီးရှိနေစဉ်
တွံတေးသိန်းတံ၏ “အသီးတစ်ရာ အညှာတစ်ခု´´ သီချင်းကိုဖွင့်ပေးလိုက်သည်။
ထိုအရာရှိလဲ စိတ်ကျေနပ်မှုရကာရာထူးတိုးအောင် ထောက်ခံပေးမည်ဟု လူငယ်ကို
ကတိပြုသွားသည်။
နောက်တစ်ခါ ရောက်လာသူကား မြန်မာပြည်၏
ယခုလက်ရှိခေါင်းဆောင်ကြီးကိုယ်တိုင်ဖြစ်သည်။
“ဒီအနားမှာ အိမ်သာရှိသလားဟေ့´´
လူငယ်ကခေါင်းဆောင်ကြီးကို လိုက်ပို့သည်၊ ထို့နောက်
“နိုင်ငံတော်သီချင်း´´(ကမ္ဘာမကြေ)
သီချင်းကိုဖွင့်ပေးလိုက်သည်။
အတန်ကြာသောအခါ အိမ်သာခန်းထဲမှ မျက်ထောက်ကြီးနီပြီး ခေါင်းဆောင်ကြီးထွက်လာသည်။
“မင်ဒီမှာ လုပ်နေတာကြာပြီလား´´
“ပထမနေ့ပါခင်ဗျာ´´
“အေး- ပထမနေ့နဲ့နောက်ဆုံးနေ့ပဲ မှတ်လိုက်ပေတော့´´
“ဘာဖြစလို့လဲခင်ဗျာ၊ ကျွန်တော်ဘာများမှားတာလုပ်မိပါလို့လဲ ခင်ဗျာ´´
“ငါ့တစ်သက်မှာ ဒီတစ်ခါပဲ မတ်တပ်ရပ်ပြီး ကျင်ကြီးစွန့်ရလို့ဟေ့´´

(၂) စိတ်ဆိုးရင်ခဏပဲ

အဝေးပြေးမီးရထားပေါ်တွင်ဖြစ်သည်။ နှစ်ယောက်တွဲအိပ်ခန်းတွင် အမျိုးသားတစ်ဦးနှင့်
အမျိုးသမီးတစ်ဦးတို့ အတူတူကျသည်။ ညည့်နက်သည်အထိ နှစ်ယောက်လုံး
ဟိုလှိမ့်ဒီလှိမ့်နှင့် အိပ်မပျော်နိုင်ဖြစ်နေကြသည်။
အမျိုးသားကစပြီးမေးလိုက်သည်။
“ဘာဖြစ်လို့ခင်ဗျား မအိပ်သေးတာလဲ´´
“အိမ်မှာ သစ္စာမဲ့တဲ့ယောက်ျားကျန်ခဲ့တာကို သတိရလို့´´
“ကျုပ်လဲဒီအတိုင်းပဲ၊ အိမ်မှာဖောက်ပြားတဲ့မိန်းမ ကျန်ရစ်ခဲ့တယ်။
ကလဲ့စားချေလိုက်ကြရင် မကောင်းဘူးလား´´
ကလဲ့စားချေလိုက်ကြသည်။ အမျိုးသားသည် မိမိအိပ်ယာဘက်ပြောင်းကာ အနားယူသည်။
မျက်လုံးများလေးလာကာ အိပ်စပြုသည်။ အမျိုးသမီးကမူ မအိပ်နိုင်ပဲ ယခင်အတိုင်း
ဟိုလှိမ့်ဒီလှိမ့် လုပ်နေသည်။
“ဘာဖြစ်လို့ခင်ဗျား မအိပ်တာလဲ၊ ကျွန်တော်တို့ ကလဲ့စားချေပြီးကြပြီပဲ´´
“ကျွန်မက တစ်ခါပြီးတစ်ခါ ကလဲ့စားချေချင်တယ်ရှင့်´´
“ကျွန်တော်ကတော့ ဒီလိုမဟုတ်ဘူး၊ စိတ်ဆိုးရင်ခဏပဲ´´

*(၃) စည်းကမ်းချက် *

စစ်သားစုဆောင်းရေးဌာနတွင်ဖြစ်သည်။ အရာရှိကလူငယ်ကိုမေးသည်။
“မောင်ရင်ဘယ်တပ်မှာ အမှုထမ်းချင်လဲ´´
“ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံးမှာပါ´´
“ဟေ … မင်းရူးနေသလားကွ´´
“ဘာလဲ၊ ဒါ မုချရှိရမယ့် အရည်အချင်းလားခင်ဗျာ´´

(၄) ဘာထင်လို့လဲဟင်

ရန်ကုန်မြို့လည် လူစဉ်ကားသောကားဂိတ်တစ်ခုတွင်ဖြစ်သည်။
အဘိုးကြီးတစ်ဦး ဟောင်ဖွာဟောင်ဖွာဖြင့်အော်နေသည်။

“ဘာအရည်အချင်းမှမရှိပဲ ထိုင်ခုံပေါ်တက်ထိုင်နေတယ်၊ ထိုင်နေတာလဲ
ဘယ်လောက်တောင်ကြာနေပြီလဲ။ အလကားလူ၊ ကိုယ့်ဘာသာဘာကိုမှလဲ မဆုံးဖြတ်ဘူး။
နောက်လိုက်တွေရှိနေပြီး နောက်လိုက်ကောင်တွေကလဲ အလကားကောင်တွေပဲ´´
ထိုစဉ် အဆိုပါအဘိုးကြီးနား မာဖီ(အရပ်ဝတ်ဖြင့်) ရဲသားနှစ်ဦးကပ်လာပြီး
အဘိုးကြီးကိုမေးသည်။
“အဘိုးကြီး ခင်ဗျားဘယ်သူ့ကိုပြောနေတာလဲ´´
“ဘယ်သူဖြစ်ရမလဲ ဒီလိုင်းကားမောင်းတဲ့ဒရိုင်ဘာကိုပြောတာပေါ့´´
ရဲသားနှစ်ဦး ပြန်လှည့်ထွက်သွားသည်။
မကြာမီ ခုနကအဘိုးကြီး ကမျောကသောဖြင့် ရဲနှစ်ဦးနောက်သို့လိုက်လာပြီး
အမောတကောမေးသည်။
“မောင်ရင်တို့က ဘယ်သူ့ကိုပြောတယ်ထင်လို့လဲဟင်´´

*(၅) စိတ်ဆိုးလောက်တယ် *

လူသတ်မှုတရားခံကို တရားသူကြီးက မေးသည်။
“ခင်ဗျား၊ ဘယ်လိုသတ်သလဲဆိုတာကို ရုံးတော်ကို ရှင်းပြပါ´´
“ဒီလိုပါခင်ဗျာ၊ ကျွန်တော်ဟာ မီးယပ်နဲ့သားဖွားဆရာဝန်ဖြစ်ပါတယ်၊ တစ်နေ့တစ်နေ့မှာ
ကျွန်တော့်ဆီကို အမျိုးသမီးလူနာ လေးဆယ်လာပြလေ့ရှိပါတယ်´´
“အဲ့ဒါဘာဖြစ်သလဲ၊ ခင်ဗျား ဘယ်လိုသတ်သလဲဆိုတာပြောပါ´´
“ကျွန်တော်ရှင်းပြနေပါတယ်၊ ကျွန်တော်ဟာ မီးယပ်နဲ့သားဖွား ပြောရရင်တော့
မိန်းမရောဂါတွေကုသတဲ့ဆရာဝန်၊ တစ်နေ့မှာ လူနာလေးဆယ်လာတယ်။ ဒီကြားထဲ
နောက်ဆရာဝန်တစ်ယောက်က ခွင့်သွားနေတော့ ကျွန်တော့်ဆီကို အမျိုးသမီးလူနာ
တစ်နေ့ကို ရှစ်ဆယ်လာပါတယ်´´
“ဟုတ်ပြီလေ၊ ကျုပ်တို့သိချင်တာက သေသူကိုခင်ဗျား ဘယ်လိုသတ်လိုက်သလဲဆိုတာကိုပဲ´´
“ကျွန်တော်ဟာ မီးယပ်နဲ့ သားဖွားဆရာဝန် တစ်နေ့ကို လူနာရှစ်ဆယ်လာတယ်၊ တစ်နေ့မှာ
ဘတ်စ်ကားမှတ်တိုင်မှာ စောင့်နေရင်း အမျိုးသမီးငယ်တစ်ယောက်
ကျွန်တော့်အနားကပ်လာပြီး၊ `ဦးလေး ကျွန်မကို တစ်ထောင်ပေးပါ၊ အဲ့ဒီလိုပေးတဲ့အတွက်
ဦးကိုကျွန်မ တစ်စုံတခုပြမယ်´ လို့ပြောတယ်ဗျာ စဉ်းစားစာကြည့်ကြပေတော့´´

*(၆) သတင်းစာများများဖတ်*

သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင်ဖြစ်သည်။
တာဝန်ရှိအရာရှိတစ်ဦးမှ မီဒီယာများအား ငါးနှစ်စီမံကိန်း အကောင်အထည်ဖော်မှု
အခြေအနေကို ရှင်းပြနေသည်။
“ငါးနှစ်စီမံကိန်းမှာ လျာထားတဲ့အတိုင်း (—– )မြို့မှာ
လျှပ်စစ်ဓါတ်အားပေးစက်ရုံတစ်ခုကို အောင်မြင်စွာ ဆောက်လုပ်ပြီးစီးသွားပြီ´´
စာနယ်ဇင်းထဲမှ တစ်ယောက်က ထပြောသည်။
“အဲ့ဒီမြို့ကနေ မနေ့ကပဲ ကျွန်တော်ပြန်လာခဲ့တယ်၊ ဘာဓါတ်အားပေးစက်ရုံမှမရှိဘူး´´
အရာရှိက ဆက်ပြောသည်။
“(—–)မြို့မှာ ဓါတ်မြေဩဇာ စက်ရုံတစ်ခုကိုတည်ဆောက်နိုင်ခဲ့ပါတယ်´´
(စောစောပိုင်းက ထပြောသူကပင်ပြောသည်)
“မကြာမီက အဲ့ဒီမြို့ကိုရောက်ခဲ့သားပဲ၊ စက်ရုံနဲ့တူတာတောင် မတွေ့ခဲ့ပါဘူး´´
အရာရှိက စိတ်တိုစွာဖြင့်ပြောသည်။
“ဒီမယ် ခင်ဗျား ဟိုဟိုဒီဒီလျှောက်သွားနေမယ့်အစား သတင်းစာများများဖတ်သင့်တယ်´´

*(၇) တရားခံတွေ့ပြီ *

ရန်ကုန်မြို့ ၊ မြို့နယ်တစ်ခု၏ ရဲစခန်းတစ်ခုတွင် ဖြစ်သည်။ စခန်းထဲသို့
ဒုရဲအုပ်ဝင်လာသည်။ လူတစ်ယောက်ကို ရဲသားများရိုက်စစ်နေသည်ကို တွေ့သည်နှင့်
မေးသည်။
“ဟေ့ ဒီလူ့ကို ဘာဖြစ်လို့ရိုက်နေရတာလဲကွ´´
“သူဘယ်မှာနေသလဲဆိုတာကို ကျွန်တော်တို့မေးတယ်၊ သူကဖြေတယ်၊
သူပြောတဲ့လိပ်စာအတိုင်း ကျွန်တော်တို့ သွားကြည့်တယ်၊ ရောက်တော့ သူဒီမှာ
မနေပါဘူးလို့ လေးအခန်းက လူကပြောတယ်၊ နောက်မလိမ်ရဲအောင် ဆုံးမတာပါ´´

“အေး အေး၊ ဒီလိုဆိုရင် ဆက်ပြီး ဆုံးမလိုက်ကြ´´
ထိုသို့ပြောပြီး ဒုရဲအုပ်ထွက်သွားသည်။ မကြာမီစခန်းသို့
ရဲအုပ်တစ်ယောက်ရောက်လာသည်။ စောစောက ဒုရဲအုပ်ကဲ့သို့ပင် မေးသည်။ ရဲသားများကလည်း
စောစောကအတိုင်း ဖြေသည်။
“အေး အေး၊ ဒီလိုဆိုရင် ဆက်ဆုံးမလိုက်ကြ´´ ဟု ပြောပြီး ပြန်ထွက်သွားသည်။
မကြာမီ ရဲမှူးကြီးရောက်လာသည်။ ယခင်ကအတိုင်းမေးရာ ရဲသားများက
ယခင်ကအတိုင်းဖြေသည်။
“ဒီလောက်ဆို တော်လောက်ပါပြီ၊ သူ့ကိုပြန်လွှတ်လိုက်၊ တော်တော်ကြာ အသက်ပါ
ထွက်သွားနေဦးမယ်´´
အရိုက်ခံယောက်ျားသည် ဒဏ်ရာဒဏ်ချက်များဖြင့် အိမ်သို့ပြန်လာသည်၊ မိမိ၏အခန်းကို
သော့ဖွင့်အဝင်တွင် ဘေးခန်းမှ လူထွက်လာပြီး လှမ်းပြောသည်။
“ဟေ့လူ၊ ခင်ဗျားကျုပ်ကို အရက်တိုက်ရမယ်ဗျ´´
“ဘာဖြစ်လို့တိုက်ရမှာလဲ´´
“ရဲသားတွေလာပြီးမေးတယ်၊ ခင်ဗျားဒီမှာ နေသလားတဲ့၊ အဲ့ဒါမနေဘူးလို့
ကျုပ်ကဖြေလိုက်တယ်။´´

*(၈) ကုန်ပြီ *

“ဒီမိုကရေစီရရင် ခိုးတာဝှက်တာ ရှိဦးမလား´´
“ဟင့်အင်း၊ အဲဒီမတိုင်ခင် အဆင့်ထဲက ခိုးလို့ကုန်ပြီ´´

*(၉)သက်သေ*

တရားသူကြီးက မီးလောင်မှုဖြစ်ရာတွင် မီးလောင်မှုအား ပထမဆုံးတွေ့သည်ဆိုသော သက်သေကို
မေးသည်။
“မောင်မင်း မီးလောင်တာကို ဘယ်အချိန်မှာ စသိတာလဲ´´
“ကျွန်တော် ဒီနေ့ကလဲ အလုပ်ပင်ပန်းတာနဲ့ အိမ်ရောက်ရောက်ခြင်း
ထမင်းတောင်မစားဖြစ်ပဲ အိပ်ယာထဲတန်းဝင်တယ်´´
“လိုရင်းကို ပြောပါမောင်မင်း´´
“ဟုတ်ကဲ့ပါ၊ အိပ်ယာထဲဝင်ပြီး ခဏအကြာမှာ ကျွန်တော်ဟာ
ကျွန်တော့်မိန်းမငုဝါရဲ့လုံချည်ကိုလှန်လိုက်ပါပါတယ်´´
“မောင်မင်းတရားရုံးမှာ မဆိုင်တာတွေ မပြောပါနဲ့လိုရင်းပြောပါ´´
“ဟုတ်ကဲ့ပါခင်ဗျ၊ ကျွန်တော်လှန်ကြည့်လိုက်တော့ နွေးကနဲအသိနဲ့ အနံ့တစ်ခုကို
ခံစားမိပါတယ်´´
တရားသူကြီး ပိုဒေါသထွက်လာကာ
“မောင်မင်း ဒီလိုမဆိုင်တာတွေလျှောက်ပြောနေရင် မောင်မင်းကို ဖမ်းချုပ်ရလိမ့်မယ်
´´
“ကျွန်တော့်တိုက်ခန်းပြတင်းပေါက်ကို မချုပ်ရသေးတဲ့ ကျွန်တော့်မိန်းမလုံချည်နဲ့
ကာထားမိတာ အပြစ်လားဗျာ …”