အမြီး..အမောက်..နှင့် စကားစုများ ။။
အမြီး..အမောက်..နှင့် စကားစုများ ။။
ငယ်ငယ်ထဲက ကြားဖူးနေတာပဲဗျ ..လူကြီးတွေလဲပြောပြောနေကြတာပဲ
ကျွန်တော်လည်း တစ်ခါတစ်လေ ကိုယ်အောက်ကလူတွေကိုပြောတာပဲ
ဒီစကားလုံးသုံးနှုန်းပြီးပြောတာကတော့ တော်တော်များများ သိထားပြီးကြတဲစကားတွေပါပဲ
ဒါပေမယ့်ဒီနေ့မှ ဒီအကြောင်းသိလိုက်တာ ကျွန်တော်ကိုယ်ကိုကိုယ် တော်တော်ညံသွားပြီထင်တာပဲ
ကိုယ်တိုင်နေ့စဉ်သုံးစွဲ ပြောဆိုနေတဲ့ အမှတ်မထားမိတဲ့ စကားလုံး အသုံးအနှုန်းလေးတွေကို
တခါတရံသတိထားမိတဲ့အခါမှကြမှသာ..သဘောပေါက်ကြရတာကလား…..
လူကြီးသူမတွေရှေကပြောလို့သာ လိုက်ပြောကြတာ အခုနှောက်ပိုင်းလူတွေ အသက်အတန်ငယ်ရပြီးသား
လူအများတောင် အဓိပ္ပာယ် မဖော်နိုင်တဲ့ စကားစုများစွာရှိနေပါသေးတယ်…
အဲဒီစကားလုံတွေပေါ်ပေါက်လာရတဲ့ အကြောင်းရင်းခံကတော့ရှိနေမှာပါ..လေ့လာဆန်းစစ်နိုင်မှု
အားနည်းချက်နဲ့ ပေါ်ပေါက်လာတဲ့ လက်ငင်းဖြစ်ရပ်အပေါ် ပေါ်လွင်စွာ ပြောဆိုသုံးစွဲ နိုင်မှုကြောင့်
လက်ရှိအချိန်ထိ စကားလုံးရဲ့ အဓိပ္ပာယ်ကိုမသိပဲပြောဆိုသုံးနှုန်း နေတဲ့စကားလုံပေါင်းမြောက်များစွာ
ကျန်ရှိနေပါသေးတယ်…..
အဲဒီစကားလုံးတော်တော်များများရှိတဲ့အနက်အချို့ကို ရေးပြရရင်……….
ကလေးတွေအဆော့လွန်လို့အိမ်ပြန်မရောက်လာရင် ဆူပူလေ့ရှိတဲ့ အခါ
““နင်တို့ ကိုးချင်းကိုးချင်း သွားနေတာပဲ””ဆိုတဲ့ ( ကိုးချင်းကိုချင်း) ဆိုတာဘာကိုရည်းညွှန်းတာပါလဲ။။။
တစ်ခုခုကိုငြင်းဆန်မိရင်/ ဖုံးကွယ်မိရင် ပြောတတ်ကြတဲ့
““နင်တို့က ဆင်ခြေဆင်လက် ပဲပေးနေတာပဲ”” ဆိုတဲ့ (ဆင်ခြေဆင်လက်)ဘာကိုဆိုလိုတာလဲ။။။
လုပ်ငန်းတစ်ခုခု လုပ်ရင်းနဲ့မအောင်မြင်ရင်လူကြီးတွေပြောတတ်ကြတဲ့
““နင်တို့အလုပ်က ငွေကုန်သံပြာ ပဲ ”” ဆိုတဲ့ (ငွေကုန်သံပြာ) ဆိုတာ ဘာအဓိပ္ပာယ်လဲ။။။။
လက်အောက်ကလေးတွေကို အုပ်ချုပ်မရတာပဲဖြစ်ဖြစ် အလုပ်ကိုမနိုင်မနင်းလုပ်နေရတာပဲဖြစ်ဖြစ်ပြောတတ်ကြတဲ့
““ ဖင်မနိုင် ခေါင်းမနိုင်ကိုဖြစ်နေတာပဲ”” ဆိုတဲ့ (ဖင်မနိုင်ခေါင်းမနိုင်)ကဘာအဓိပ္ပာယ်နဲ့အဲဒီလိုသုံးနှုန်းတာလဲ။။
အလုပ်တစ်ခုခုကို မဆင်အခြင်လုပ်မိတဲ့အခါ ပြောဆိုဆုံးမကြတာက
““နင်တို့လုပ်လိုက်ရင် တစ်စောက်ကန်းပဲ ဘာမှမစဉ်းစားဘူး””ဆိုတဲ့ (တစ်စောက်ကန်း)ရဲ အဓိပ္ပာယ်နဲ့
ဘာ့ကြောင့်တစ်စောက်ကန်းဆိုတဲ့စကားဖြစ်လာတာလဲ။။။။
ဘာပဲလုပ်လုပ်အဆင်မပြေနေရာမကျခဲ့ရင်ပြောတတ်ကြတဲ့စကားက
““လုပ်နေတာကိုကဗြုတ်စဗျင်းတောင်းနဲ့တဲ့”” ဒီစကား(ဗြုတ်စဗျင်းတောင်း)ကရော ဘာအဓိပ္ပာယ်ကြောင့်ပြောတာလဲ။။။
လွယ်လွယ်ကူကူ လုပ်တတ် တဲ့လူတွေကိုပြေ့ာတတ်တာကတော့
““အလုပ်လုပ်နေတာကိုက ဖြစ်ကတတ်ဆန်းနဲ့တဲ့”” အဲဒီ (ဖြစ်ကတတ်ဆန်း) ဆိုတာဘာအဓိပ္ပာယ်ပါလဲ။။။
အဲနောက်တစ်ခုကြတော့ အလုပ်အကိုင် အနေအထိုင်အတွက် အကြောင်းရာ အလုပ်အကိုင်များများလုပ်ကိုင်ပေးရတဲ့အခါမှာ
ပြောလဲ့ရှိတာကတော့
““ မင်းတို့ဟာကလဲ ကရိကထ များလိုက်တာတဲ့””
အဲဒီ စကားစုထဲက (ကရိကထ)ရဲ အဓိပ္ပာယ် နဲ ဘယ်အကြောင်းနဲ့ အခုလိုစကားစုဖြစ်လာရတယ်ဆိုတာပါပဲ။။။
အခြား စကားစုတော်တော်များများလည်း နေရာဒေသအလိုက် ရှိပါအုံးမယ် အဲဒီလိုရှိနေတဲအထဲကမှ
ဒီနေ့မှကျွန်တော်သိလိုက်တဲ့ စကားလေးတစ်လုံးအကြောင်းပါ…။။အခုမှသိရတဲ့အတွက်လဲ တော်တော်တုံးလှချည်လားလို့
ကို့ကိုယ် ကိုတော်တော် အပြစ်တင်မိပါသေးတယ် အဲဒါလေးကတော့ …
လူတွေတော်တော်များများ ရှေနောက် အကျိုးအကြောင်း လျှော်ညီမှုမရှိဘဲ
မဆင်မချင် ပြောဆိုလုပ်ကိုင် ကြတဲအခါမှာ လူကြီးတွေ ပြောဆိုလေ့ရှိတဲ့
““မင်းတို့စကားတွေက အမြီးအမောက်မတည့်ဘူးဆိုတာပါပဲ””
အဲဒီစကားစုထဲက အပေါ်လွင်ဆုံးနဲ့ ပြောသံကြားတာနဲ့ ထင်းကနဲလင်းကနဲ သိစေတဲ့ စကားကတော့
““အမြီးအမောက်မတည်ဘူး”””ဆိုတာပါပဲ…ဘာအမြီးနဲ့ ဘာအမောက်မတည့်တာပါလဲ…..
ကျွန်တော်တို ဗုဒ္ဓဘာသာများဟာ ဘုရားကျောင်းကန်များတည်ထား ကိုးကွယ် ကြတဲအခါမှာ
ရုပ်ပွားတော်များထုလုပ်ကိုးကွယ်မှု ထွန်းကားလာတာနဲ့အမျှ ….ဆင်းတုတော် များဟာလည်း
ဆင်ခံဘုရား/မြင်းခံဘုရား/ နဂါးရုံ ဘုရားစသည်ဖြင့် တိရိစာ္ဆန် အရုပ်များနဲနှင့် ထုလုပ်ကိုးကွယ်မှုလည်း ပေါ်ပေါက်ခဲ့ပါတယ်
အဲဒီဘုရားတွေထဲကမှ နဂါးရုံ ဘုရားများတည် ထားကိုးကွယ်တဲ့အခါမှာ ပန်းပု ကျောက်ဆစ်ပညာရှင်များဟာ
ဘုရားအောက်မှာပလ္လင် အဖြစ်အသုံးပြုတဲ့ နဂါးအရုပ်အားထုလုပ်ရာမှာ နဂါး၏ အမြီးနှင့် အမောက်အား
ဆင်းတုရဲ့ ရှေဖက်မှာဆိုလည်းအရှေဖက် အနောက်မှာဆိုလည်း အနောက်ဖက် အမြီးနှင့် အမောက် အရပ်မျက်နှာ တစ်ဖက်တည်း
တည့်မတ်စွာထားပြီးထုလုပ်ကြတာကိုတွေမြင်သိရှိမှတ်သားခဲ့ရပါတယ် … နဂါးရဲ အမြီးအမောက်မတည့်ပါက အမြင်မတင့်တယ်တဲ့အပြင်
လုပ်ငန်းအဆင်မပြေခြင်း/လုပ်ငန်းနှောင့်နှေးချင်းများကြုံတွေ့ ရတတ်ကြောင်းများလေ့လာမှတ်သားရတဲအခါကြတော့မှသာ
လူကြီးသူမများက အပြောအဆို အလုပ်အကိုင် အရှေ့အနောက်မညီ လွဲမှားကြတဲအခါ အများသူငှာ အမြင်အကြား
မတင့်တယ် မဆီလျှော်တော့တဲ့အခါမှာ…
ငယ်သူများမှတ်သားစိမ့်သောငှာ နဂါးရုပ်ထုလုပ်သော ဥပမာပေး၍ (အမြီးအမောက်) မတည် သောလုပ်ရပ်များမဖြစ်စေရန်
ရည်ရွယ်ပြောကြားကြကြောင်းမှတ်သားလိုက်ရပါတော့တယ်ခင်ဗျား ။။။။
အထက်ကဖော်ပြပါစကားစုလေးများအားလည်းရှင်လင်းပေးနိုင်သူရှိပါက ကျေးဇူတင်နေမိမှာဖြေစ်ကြောင်းပါခင်ဗျား ။။
။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။ဘီလူး။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။
13 comments
etone
July 23, 2011 at 10:12 am
အဲ့ဒါကြောင့်လည်း မြန်မာစကားက ကြွယ်ဝပါပေတယ် လို့ သမုတ်ခဲ့ကြတာ …။
ဈေးဝယ်သွားပြီး ပြန်လာတဲ့ မိန်းမကို လမ်းမှာ တွေ့တဲ့ လူတွေ က ဘာဝယ်ခဲ့သလဲမေးတဲ့ အခါ … ။
တိုလီ မိုလီ ..
ဟိုဟာ ဒီဟာ နည်းနည်း …
ဟင်းစား ..စသဖြင့် ဖြေသွားခဲ့တယ်လေ … 😀
moethidasoe
July 23, 2011 at 10:30 am
ငွေကုန်သံပြာ ဆိုတာ ထင်ရတာတော့ .. သီချင်း ဝါသနာပါလို့ တီးဝိုင်း ဝင် လိုက်လုပ် .. နောက်ဆုံး ပါလာတဲ့ ငွေလဲ ကုန်သွားတယ် .. အော်ဆိုရလွန်းလို့ အသံလဲ ကွဲအက် ပြာတာတာ ဖြစ် လာတယ် .. ဒုံရင်းက ဒုံရင်းပဲ ဆိုတာ ထင်တယ်
ကျန်တဲ့ အတွဲအစပ်တော့ သိပ် မသိပါ
တိုလီမိုလီ ဆိုတာက ကုလားစကား ဖြစ်ဖို့များတယ်
နွယ်ပင်
July 23, 2011 at 10:40 am
ပုံပြင်တစ်ပုဒ်ရှိတယ် ရှမ်းကြီး တစ်ယောက်နဲ့ ဗမာတစ်ယောက်
သူ့စကားကကြွယ်တယ် ကိုယ့်စကားကကြွယ်တယ် စကားများကြရင်း
လမ်းပေါ်မှာတွေ့တဲ့ မစင်ပုံကို အမျိုးမျိုးခေါ်ကြတာကိုရေးပြထားတာလေ
(11) မျိုးတောင်ရှိတယ်ဆိုပဲ ….
(11) မျိးလုံးမမှတ်မိတော့လို့ နောက်နေ့ စာအုပ်ဖတ်ပြန် ဖတ်ပြီးမှ လာရေးပြတော့မယ်နော် 😛
MOEPWINTPHYU
July 23, 2011 at 10:47 am
ဟုတ်တယ် အရင်ကစာသွားသင်ရင်း ဆရာပြောတာ မှတ်ဘူးတယ် တချို့အသုံးအနုန်းတွေက မသိပဲ သုံးတာ
မကောင်းဘူးတဲ ဥပမာ အလုပ်တွေသိပ်ရှုပ်နေရင် ဒေါင်းတောက်နေတာပဲလိုသုံးကြတယ်
အဲဒီဒေါင်တောက်တယ်ဆိုတာ ဒေါင်ဖိုနဲဒေါင်းမ မိတ်လိုက်ရင် သုံးတဲအသုံးအနုန်းတဲ မိန်ကလေးတွေအတွက်မသင်တော်လို့
မသုံးသင့်ဘူးလိုပြောဘူးတယ်
manawphyulay
July 23, 2011 at 10:58 am
တချို့ကျတော့ အဲလိုမပြောဘူးလေ။ အစုံပါပဲ ဝယ်လာတာဆိုပြီး ပြောကြတာများတယ်။ တချို့လူငယ်တွေကျတော့ အပြင်သွားမယ်ဆိုရင် ဟိတ်ကောင် ရွေ့မယ်၊ ဒါမှမဟုတ် move မယ်လို့ သုံးနှုန်းကြတယ်။ ဘယ်ကပြန်လာလဲမေးရင်လည်း ဟိုနားဒီနားလို့ဖြေကြပြန်ရော…
007James
July 23, 2011 at 2:33 pm
ကျွန်တော်တစ်ခါကြုံဘူးတယ်။ဟိုဟာမဖြစ်ရင် ကားရှေ့နဲနဲ တိုးပေးပါလားတဲ့။ဘာမှန်းမသိဘူး။ဒါပေမယ့် တိုးပေးလိုက်တယ်။လာပြောတဲ့ကောင်မလေးက ချောတယ်လေ။
မမလေး
July 23, 2011 at 9:43 pm
တို့က သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ အလာဘ သလာဘ ပြောတာပါ … အာလူးဖုတ်တာပေါ့ 🙂
moethidasoe
July 24, 2011 at 9:55 am
တခုတော့ ထပ်ရေးချင်တယ် .. အရမ်း ဆိုတဲ့ စကားလုံးကို ခင်သန်းနု သုံးပြီးတဲ့နောက်မှာ အလွန်အကျူး သုံးစွဲကြတာကိုပါ .. အလွန်အကျူးဆိုတဲ့အတိုင်း ကောင်းတဲ့နေရာရော မကောင်းတဲ့ နေရာမှာပါ သုံးကြတယ် .. အရမ်း ဆိုတာ မကောင်းတဲ့နေရာမှာ အလွန်အကျူး ဖြစ်တာကို ရည်ရွယ်တာ ဖြစ်ပါတယ် ..
ဒါကြောင့် အရမ်းဆိုတဲ့ စကားလုံးကို ကောင်းတဲ့ အလုပ်တွေမှာ မသုံးစွဲ မိစေဖို့ (ဆရာလုပ်တယ်လို့ ထင်ချင်ထင်) မှာချင်ပါတယ်
ကြောင်ကြီး
July 24, 2011 at 10:24 am
ဆရာပြောတာ သောက်ရမ်းမို်က်လို့ အရမ်း သဘောတူပါတယ်…။ 😎
windtalker
July 24, 2011 at 12:27 pm
အခုခေတ် မိန်းကလေး တွေ ပြောလေ့ ရှိတဲ့
“ ပွမ်တယ်တော့ ” ၊ “ မပွမ်နဲ ့ ” ဆိုတာ လေး ကို ပါ
သိရှိသူ များ က ဖြေကြားပေးကြပါဦး လို ့
moethidasoe
July 24, 2011 at 3:18 pm
ပွမ်ပွမ်မြည်တဲ့ ကားလေး ကို မှတ်မိမှာပေါ့ ..
ဆိုက်ကားတွေမှာလဲ အရင်တုန်းက ဘောလုံးညှစ်ရတဲ့ လေမှုတ်ဟွန်း တပ်တာ တွေ့ခဲ့ဘူးတယ် .. အသံက ပွမ် ဆိုပြီး ကျယ်ကျယ်လောင်လောင် မြည်တယ်
ဟွန်းတီးသံလို ဆူညံတော့မှာလို့ ပြောတာ ထင်တယ် ..
chitpyae
July 25, 2011 at 7:41 am
တချို့သောစကားတွေရဲ့ အဓိပ္ပါယ်တွေကို မသိဘဲနဲ့ မသုံးတာကောင်းပါတယ်။
အဓိပ္ပါယ်သေချာ မသိတော့ ကိုယ်က သူများတွေပြောသံကြားမိလို့သာ သုံးလိုက်မိတာ တော်ကြာ အဓိပ္ပါယ်ကောက်တာ လွဲသွားပြန်လည်း မကောင်းတာ ဖြစ်သွားနိုင်တယ်လေ။ အဓိက ကတော့ မိန်းကလေးတွေက တချို့စကားလုံးတွေကို သုံးတော့မယ်ဆို သတိလေးလည်း ထားသင့်ပါတယ် ။
pan pan
July 25, 2011 at 9:03 am
အမြီးအမောကမတဲ့ဘူးဆိုတာ နဂါးကိုပြောတာလား
အရင်က ကြက်ဖကိုပြောတာမှတ်လို့ (ခုလည်း ကြက်ဖနဲ့ စဉ်းစားရင်ဖြစ်မယ်ထင်ပါတယ်)
ကြက်ဖတွေမှာလည်း အမြီးရယ်အမောက်ရယ်ရှိတယ်လေ
အမြီးနဲအမောက်နဲ့ ပြောင်းပြန်ကြီးဆို ကြည့်ရဆိုးနေမှာပေ့ါ
ဟိုးအရင် လူကြီးတွေပြောခဲ့တဲ့ စကားစုများအပြင် ဒီဘက်ခေတ် လူငယ်တွေတီထွင်လိုက်တဲ့ ဘန်းစကားတွေလည်း ပေါပါတယ်
အဲဒါတွေကတော့ နည်းနည်းရိုင်းတာတွေလည်း ပါတာပေ့ါ