သံပခြုပ်အခွံဖြင့်ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်အား စုပ်ယူနိုင်တော့မည်ဖြစ်ခြင်း

သံပခြုပ်ကောင်းများသည် ၎င်းတို့၏ အခွံတည်ဆောက်ရန်အတွက် ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်မှ ကယ်လ်ဆီယမ်ကာဘွန်နိတ်အဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲစေခြင်းနည်းစဉ်သည် ကာဗွန်စုပ်ယူရန်နှင့် သိုလှောင်ရန် (Carbon and Storage-CCS) သုတေသနလုပ်ငန်းအတွက် အထောက်အကူ ပြုပါသည်။ သံပခြုပ်ကောင်လေးများသည် နီကယ်လ်အမှုန်လေးများကို ဓာတ်ကူပစ္စည်းအဖြစ် အသုံးပြုကာ သမုဒ္ဒရာထဲတွင် ပျော်ဝင်နေသော ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်အား ၎င်းတို့၏ အခွံမာများတည်ဆောက်ရာတွင် အသုံးပြုသည့် ကယ်လ်ဆီယမ်ကာဗွန်နိတ်အဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲပေးလိုက်ပါသည်။ ဓာတုအင်ဂျင်နီယာအဖွဲ့တစ်ဖွဲ့သည် ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်အား ရေထည့်ထားသည့် ဖန်ပြွန်ထဲသို့ ဖြတ်သန်းစေပြီး နီကယ်လ်အမှုန်လေးများနှင့် ပေါင်းစပ်ဓာတ်ပြုလိုက်သောအခါ ထွက်ပေါ်လာသော စွန့်ပစ်ဓာတ်ငွေ့အား ကယ်လ်ဆီယမ်ကာဗွန်နိတ် (မြေဖြူ) အဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲစုဆောင်းပေးနိုင်ခဲ့ပါသည်။

နယူးကာဆယ်လ်တက္ကသိုလ်မှ ရူပဗေဒပညာရှင် Dr Lioloja Siller သည် ကျွန်ုပ်တို့အနေဖြင့် သံပခြုပ်အကောင်များကို စိစစ်လေ့လာခဲ့သောအခါ သူတို့၏ အခွံပေါ်တွင် နီကယ်လ်အများအပြား စုဝေးနေခြင်းကို တွေ့ရှိခဲ့ပါသည်ဟု ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ကြီးမားသော မျက်နှာပြင်ရှိ နာနိအမှုန့်များကိုယူကာ ကာဗွန်နစ်အက်ဆစ် (Carbonic Acid) ထဲသို့ ပေါင်းထည့်လိုက်သောအခါ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်ဒ်ကို ဖယ်ရှားနိုင်ကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။

လက်ရှိကာလတွင် ကာဗွန်စုပ်ယူသိုလှောင်သည့် နည်းလမ်းမှာ (CSS) ရေပါဝင်နေသော ကျောက်ခဲများကဲ့သို့ အရင်းအမြစ်များကို အသုံးပြုကာ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်ဒ်အား မြေအောက်ထဲတွင်  သိုလှောင်သိမ်းဆည်းခြင်း ဖြစ်သည်။ သို့သော် သံပခြုပ်ကောင်ဖြင့် စမ်းသပ်သုတေသနပြုခြင်းသည် ပိုလျှံနေသော ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်အနည်းငယ်အား နာနိစကေးအရွယ် နီကယ်လ်အမှုန်လေးများ အသုံးပြုစုပ်ယူနိုင်မည့် အလားအလာသည် မြင့်တက်လာခဲ့ပြီး ၎င်းနည်းလမ်းများသည် ဈေးနှုန်းချိုသာ၍ အသုံးဝင်နိုင်မည့် နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။

နီကယ်လ်အမှုန်လေးများ၏ အားသာချက်မှာ ၎င်းတို့သည် PH အပေါ် မူတည်ပြောင်းလဲမှု မရှိဘဲ ကောင်းမွန်စွာ ဓာတ်ပြုနိုင်ပါသည်။  Carbonic Anhydrase အမ်ဇိုင်းများကဲ့သို့ မဟုတ်ဘဲ ၎င်းတို့၏ သံလိုက်ဓာတ်ဂုဏ်သတိ္တကြောင့် အကြိမ်ပေါင်းများစွာ ထပ်မံ၍ ပြန်လည်ဖမ်းယူအသုံးပြုနိုင်ပါသ်ည။ ၎င်းသည် အလွန်ဈေးပေါပြီး အမ်ဇိုင်းများထက် အဆ ၁၀၀ဝ ခန့်ဈေးသက်သာကာ ဘေးထွက်ပစ္စည်းဖြစ်သော ကာဗွန်နိတ် (မြေဖြူ) မှာလည်း အသုံးဝင်ပြီး သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်အား ထိခိုက်ခြင်းလည်း မရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

Sea urchin exoskeletons could help capture CO2

The way sea urchins convert carbon dioxide into calcium carbonate to build their exoskeletons has provided an interesting avenue of exploration for Carbon Capture and Storage (CCS) research.

The urchins use nickel particles as a catalyst as they convert CO2 dissolved in the ocean into calcium carbonate (chalk) for use in building their hard shell. By passing CO2 through a water column infused with small nickel particles a team of chemical engineers was able to convert the waste gas into chalk which could be collected from the bottom of the column.

“When we analysed the surface of the urchin larvae we found a high concentration of nickel on their exoskeleton,” said Dr Lidija Šiller, a physicist and Reader in Nanoscale Technology at Newcastle University. “Taking nickel nanoparticles which have a large surface area, we added them to our carbonic acid test and the result was the complete removal of CO2.”

http://www.wired.co.uk/news/archive/2013-02/05/sea-urchin-co2