(2)“ရှေးရှေးက ကဗျာများထဲမှ တောသူတောင်သား များရဲ့ဘဝ”(ဦးဆောင်း)
ကိုေပါက္(မႏၱေလး)(2)“ရှေးရှေးက ကဗျာများထဲမှ တောသူတောင်သား များရဲ့ဘဝ”(ဦးဆောင်း)
“ချဉ်ပေါင်ညို “
အယဉ်ငယ်ကြီးပါတဲ့ ဇနီးရယ်ပျော်လို၊
ဖျဉ်းနားတိုတွင်၊ချဉ်ပေါင်ညိုပေါ်စဖူးရယ်နှင့်၊
ငါးလူးငယ်မျှင်မျှင်၊ကြေးမသင်ရေလုံပြုတ်ပါလို့၊
အင်ကုပ်ကယ်ကျယ်ကျယ်နှင့်၊
မင်းဘွယ်စိုးရ လောက်ပေလေး။
လယ်ထွန်ပြန်တွင်၊ နွားကန်ပစ်ချ၊
ဆာမွတ်ချိန်ကျသောကြောင့်၊
ဆံစလိပ်ခွေ ဖားလျားဝေနှင့်၊
အိမ်နေသူသက်ပန်၊ချက်ပြောင်းဆန်ကို၊
တပန်းကန်ကုန်အောင်၊တက်တက်သာပြောင်တော့၊
ကိုတောင်သူအနေ၊ပိုက်ဝမ်းရေပါတ်လည်ကျရယ်နှင့်၊
ယဉ်လှတယ်လေး။
အမရပူရခေတ်စာဆိုတော် ဦးဆောင်းရဲ့လက်ရာမွန်ကဗျာများထဲမှတပုဒ်ဖြစ်ပါတယ်။
ဦးဆောင်းကတော့ 1181ခုနှစ်တွင်နန်းတက်တဲ့စစ်ကိုင်းမင်း(ဘကြီးတော်ဘုရား)လက်ထက်
မှာ် ပေါ်ပေါက်လာသောစာဆိုတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။
လွမ်းချင်းများအရေးများတဲ့အပြင် တောရွာများမှတောင်သူလယ်သမားတို့ဘဝကို ခပ်သောသောလေးနဲ့ ဖတ်သူပြုံးအောင်ဖွဲ့ဆိုတတ်တယ်လို့ ခံစားမိပါတယ်။
ဦးဆောင်းနှင့်ခေတ်ပြိုင်ဟုယူဆနိုင်သူများမှာ
မြဝတီမင်းကြီးဦးစ၊ခင်ဆုံ၊ဦးအိ၊ဦးလွမ်းပြေ၊ဦးရွှန်းတို့ဖြစ်ကြတယ်လို့ သိရဘူးပါတယ်။
အများအားဖြင့်လွမ်းချင်းများကိုရေးသားတတ်ပါတယ်။
ဒီ“ချဉ်ပေါင်ညို “ဆိုတဲ့ကဗျာလေးကတော့ မူရင်းနာမယ်ဟုတ်ချင်မှလဲဟုတ်ပါမယ်။
တောင်သူလယ်လုပ်တစ်ဦးရဲ့တစ်နေ့တာထမင်းတစ်နပ်အကြောင်းကို ရိုးရိုးလေးဖွဲ့ဆို
ထားတဲ့ကဗျာဖြစ်ပါတယ်။
ပေါ်ဦးပေါ်စ ချဉ်ပေါင်ညို အဖူးလေးတွေရယ် “ငါးလူး”
အကောင်သေးသေးလေးတွေကို မြေအိုးခပ်သေးသေးထဲ ထည့်လို့ရေလုံပြုတ်လိုက်ပါတယ်။
သူရဲ့ယဉ်ကျေးလှပတဲ့ဇနီးသည်ချက်ထားတဲ့ဟင်းကတော့ မင်းစိုးရာဇာတွေ အတိုင်း ခမ်းနားတယ်လို့ ခပ်ငေါ့ငေါ့လေးဖွဲ့ဆိုထားပါတယ်။
လယ်ထွန်ရာက ပြန်လာချိန်မှာတော့ ဆာလောင်လွန်းလို့ နွားရိုက်တဲ့တုတ်ကိုတောင်
နေရာတကျမထားနိုင်ဘဲ ပစ်ချ၊ပြေကျနေတဲ့ဆံပင်ကိုတောင်မသိမ်းနိုင်ဘဲ ဇနီးသည်ချက်
ထားတဲ့ ပြောင်းဆန်ထမင်းကို တစ်ပန်းကန် တက်တက်ပြောင်အောင်စားလိုက်လို့ ဗိုက်ကလေး တောင်စူပုံ့ပုံ့လေးထွက်နေတယ်လို့ ခပ်သောသောလေးဆိုထားပါတယ်။
“လက်ပံပွင့် “
လာဟေ့ ဒွါး………..
သွားကောက်ချည်စို့၊
ပွင့်ခြောက်ကယ်အနားလန်၊ဆက်ရက်ကယ်ညံ၊
ပင်လက်ပံကြွေချိန်ကျပြီမို့၊
မိဇံလှ နင်လို်က်အုံးမလား၊
သုံးစိတ်ဝင်ထန်းလျှော်တောင်းရယ်နှင့်၊
ပေါင်းလန်မှ ပြန်ကြမယ်လေး။
အရီးသာလုံးကြေးကိုင်တုံးက၊
တို့အိမ်တောင်က ကျန်စုံကုန်း၊
တနေ့တုန်းလဲကာသေ။
သားရေနှင့်အမဲနံ၊လက်ပံနှင့်ချိုင်ရလျှင်၊
ကျိုနှိုင်လေ မွမွပျောင်းတာမို့၊
ပြောင်းဆန်အို မျိုမကျရယ်နှင့် မြိန်လှတယ်လေး။
ဒီတပုဒ်ကတော့ ဖြစ်ရာဘဝမှ ရသမျှနဲ့ကျေနပ်အောင်နေတတ်လွန်းတဲ့မြန်မာ့
တောသူတောင်သားတွေရဲ့ အိမ်နီးနားချင်းစုစုရုံးရုံးလေးနေတတ်ပုံလေးကို
ချစ်စရာကောင်းအောင်ဖွဲ့ဆိုထားပါတယ်။
ဒီထဲမှာ “ပေါင်းလံ”ံ ဆိုတဲ့စကားလေးကတော့ ခုခေတ်မှာအသုံးနည်းပြီထင်ပါတယ်။
ပြည့်လျှံနေတယ်လို့ အဓိပ္ပါယ်ရပါတယ်။
ဒီကဗျာရဲ့ဇာတ်ကောင် ဖြစ်တဲ့ လက်ပံပွင့်အကြောင်းပြောပြရမယ်ဆိုရင်……………….
“တပေါင်း”လရောက်ရင် တစ်ပင်လုံးရဲရဲတောက်နေအောင်ပွင့်တတ်တဲ့လက်ပံပင်ကတော့
မြူတွေဆိုင်းနေတတ်တဲ့ ရာသီမှာ
မကြည်မလင်နဲ့မူန်ပြနေတဲ့ ပါတ်ဝန်းကျင်တခိုက မြင်ကွင်းကိုမြင်ရတာအတော့်ကိုု လွမ်းစရာကောင်းပါတယ်။
(လက်ပံပွင့်ချိန်ဆိုရင် ခွေးတွေရူးတတ်လို့ ဒီအချိန်မှာ ခွေးရူးကို ဂရုပြုကြရပါတယ်)
အထူးသဖြင့်မန်းလေးအနီးအနားမှာဆိုရင် ဧရာဝတီမြစ်ရိုးတလျှောက် ဂေါဝိန်ဆိပ်ကနေ ရွှေကြက်ယက် ရွှေကြက်ကျကိုသွားတဲ့ခရီးတစ်လျှောက်၊
စစ်ကိုင်းမြို့အနီးအနားပါတ်ဝန်းကျင်၊အင်းဝမြို့ထဲတွေမှာအများဆုံးတွေ့နိုင်ပါတယ်။
နောက်ရန်ကုန်မန္တလေးလမ်းမကြီး(လမ်းဟောင်း )မှာ မြစ်ငယ်တံတားနဲ့ ပုလိပ်မြို့အကြားမှာ
လည်းတွေ့နိုင်ပါတယ်။
လက်ပံပွင့်ချိန်မှာဆိုရင် ဇရက်တွေက အုံဖွဲ့လို့ ပျော်ရွှင်နေကြတာကလည်း အလှတစ်ခုပါ။
လက်ပံပွင့်တွေက အပွင့်နီနီရဲရဲ တစ်ပင်လုံးဖွေးနေအောင်ပွင့်တဲ့အပြင် လေတိုက်ပြီဆိုရင်
ဝဲပျံလို့ မြေပြင်ကိုဆင်းသက်တတ်ကြပါတယ်။
လက်ပံပွင့်ကိုချုပ်ထားစုစည်းထားပေးတဲ့အစိမ်းရောင် အဖတ်ကလေးကိုလက်ပံခေါင်းလို့
ခေါ်ပါတယ်။လက်ပံခေါင်းကစစခြင်းတော့အစိ်မ်းရောင်ခြောက်သွားရင်တော့အမဲရောင် အဖြစ်ပြောင်းသွားပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့ အညာသူ အညာသားများက အနီရောင်သမ်းနေတဲ့ လက်ပံပွင့်ဖတ် ကို မစားပေမယ့် လက်ပံခေါင်းလေးကိုတော့ အခြောက်လှမ်းပြီး ချဉ်ရည်ဟင်းအဖြစ်ချက်စားတတ်ကြပါတယ်။
တစ်ခါတစ်လေတော့လဲ အမဲသားအရွတ်တွေ အမဲရိုးတွေနဲ့ရောပြုတ်လို့ချက်စားတတ်
ကြပါတယ်။လက်ပံခေါင်းချဉ်ရည်ထဲကို ပုန်းရေကြီးနည်းနည်းထဲ့၊ ငံပြာရည်ချက်ကိုကြက်သွန်အဖြူကြော်လေးအုပ်လို့
အသီးအရွက် ကိုတို့စရာအဖြစ်နဲ့တွဲစားလိုက်လို့ကတော့ အတော်လေးကိုထင်းမြိန်ပါတယ်။
လက်ပံပွင့်ကဗျာလေးကတော့ ဖတ်လိုက်တာနဲ့လူတိုင်းနားလည်နိုင်ပါတယ်။
ဒီအထဲမှာ လူတိုင်းမသိနိုင်တာလေးကတော့ ပြောင်းဆန်ထမင်းပါ။
အထက်မြေလတ်ပိုင်းတွေမှာ ဈေးနည်းတဲ့ ပြောင်းဆန်ခပ်သေးသေးကို
ထမင်းနဲ့ရောချက်လို့စားတတ်ကြပါတယ်။ထမင်းအသားကတော့ ဆန်ထမင်းလောက်
မနူးညံ့ဘဲ နည်းနည်းမာပါတယ်။
တစ်ခါတစ်ရံမှာ ပဲရယ်၊ပြောင်းရယ်၊ဆန်ရယ်ရောလို့ သုံးလွန်းတင် ထမင်း ဆိုပြီးချက်တတ်ပါသေးတယ်။
ဒီလိုရွာသူလေးတွေလက်ပံပွင့်ကောက်တဲ့အကြောင်းလေးကို ကွယ်လွန်သူဆရာဂီတလုင်
မောင်ကိုကိုကနေ “ နွေမိန်တပေါင်း နေရှိန်လောင်း ရွက်ဟောင်းကြွေကျ မြေခခဲ့ပြီကွယ်…..”
လို့ ရေးဖွဲ့ထားခဲ့တဲ့စုပေါင်းတေးကလေးကလဲ မြန်မာပြည်အနှံ့အပြားထင်ရှားလို့ လက်ပံဆိုတာကို မမြင်ဘူးဘဲနဲ့လွမ်းခဲ့ကြရဘူးပါတယ်။
“တို့ရွာအလိုက် “
မိုးမသောက်ခင်က၊ခလောက်ကယ်ဂျောင်ဂျင်၊
လုပ်ငန်းငယ်ပြင်သည်၊ချောင်းရေယဉ်သွင်သွင်စီးပါလို့၊
ကောက်ကြီးစပါးနှံက သန်လှတယ်လေး။
သို့ရာအမူ၊တို့ရွာအလိုက်၊
ချွေးပြိုက်ပြိုက်ကယ်နှင့်၊
ကောက်စိုက်မူဟန်၊သူ့အပြန်ကို၊
ထမင်းခံမြေလုပ်၊အင်စောင်တုတ်နှင့်၊
ဆူးပုပ်ကယ်ရွက်ညို၊ဆီမခတ်သော်လည်း၊
တလတ်ကယ်ချိုလှတယ်၊
မင်းပျိုတို့ ခုချိန်ခါကို ၊
စားစရာဝါမပြောပါဘူ့၊ပေါလှတယ်လေး။
ရှေးကတည်းက ကျွန်တော်တို့ မြန်မာတောသူတောင်သားတွေနဲ့ နန်းတွင်းမှာနေရတဲ့ သူအလှမ်းကွာတာကို ဒီကဗျာလေးတွေကို ဖတ်လို့သိရပါတယ်။
ဒီကဗျာလေးတွေမှာ မြင်ရတဲ့အလှကတော့ တောသူတောင်သားပေမယ့်လဲယဉ်ကျေးပါတယ်
မညံ့ပါဘူးဆိုတာလေးကို တဖက်လှည့်နဲ့ပြောပြနေသလိုခံစားရပါတယ်။
ဒီကဗျာလေးကတော့ ကျေးတောရွာကလေးတစ်ရွာရဲ့သာယာပုံ၊လယ်ယာဖြစ်ထွန်းပုံလေးကို
ဖော်ပြထားတဲ့ကဗျာလေးဖြစ်ပါတယ်။
ရှင်းလင်းစွာဖွဲ့ဆိုထားတဲ့ ချစ်စရာကဗျာလေးတပုဒ်ဖြစ်ပါတယ်။
ကိုပေါက်လက်ဆောင်(ရှေးကဗျာများကိုပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြခြင်း)
7 comments
kai
February 10, 2011 at 9:38 am
ကိုပေါက်ရေ..
ကဗျာတွေကို ဖတ်လို့လွယ်သွားအောင် ..bold လုပ်ပေးထားလိုက်ပါတယ်..။
မေးစရာလေးတခုရှိလို့..
အောက်က စာတွေမှာပါတဲ့.. ဘောလယ်အကြောင်းကို…..ဖတ်ဖူးတဲ့စာအုပ် … ဒါမှမဟုတ်.. တယောက်ယောက်ကပြောတာ..ဒါမှမဟုတ်..ဖြစ်နိုင်တဲ့ သက်သေပြချက်အထောက်အထားတခုခု..ဒါမှမဟုတ်.. တွေးပုံတွေးနည်းလေး နည်းနည်း ရေးပေးနိုင်မလား..။
သိချင်သူတွေရှိနေလို့ပါ..။
အချစ်ရေးနဲ့ပါတ်သက်လို့တော့ ရတနာပုံခေတ်(1863ခုနှစ်ပါတ်ဝန်းကျင်)ကလှိုင်ထိပ်ခေါင်တင်နဲ့ ကနောင်မင်းသားတို့အချစ်ရေးကိုဖွဲ့ဆိုခဲ့ကြတဲ့ (စိန်ခြုးကြာညောင်လရောင်တွေလင်းပါလို့……..)ဆိုတဲ့ ဘောလယ်သီချင်းက ထင်ရှားပါတယ်။ဘောလယ်ကို အမျိုးမျိုးအဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုကြပါတယ်။
ကျနော်ကြားဘူးတာကတော့ (ဘောလက်=သီချင်းထဲတွင် ဇာတ်လမ်းတစ်ခုကိုပါထည့်သွင်းစပ်ဆိုထားသော)လို့ ဖတ်ဘူးတဲ့အတွက် နိုင်ငံခြားနဲ့အဆက်အသွယ်ရှိသောခေတ်လည်းဖြစ်နေတဲ့အတွက်မွေးစားထားသောစကားလုံး (ဘောလက်ကနေ ဘောလယ်)ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ယူဆပါတယ်။
kopauk mandalay
February 10, 2011 at 3:11 pm
ကိုခိုင်ရေ
ဘောလယ် အတွက် သက်သေအထောက်အထားကတော့ ပြလို့ မရနိုင်ဘူးထင်တယ်။
ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကျနော်စာစောင်တစ်ခုထဲမှာဖတ်မိတာရယ် ကျနော်တွေးမိတာရယ်ကို ပေါင်းပြီး ကောက်ချက်တစ်ခုထုတ်လိုက်တာပါ။
ဘောလက် က ပြင်သစ်စကားက လာတယ်လို့ ကြားဘူးပါတယ်။
အဲဒီအချိန်က ပြင်သစ်တွေလဲ မန်းလေးနန်းတွင်းကိုအဝင်အထွက်ရှိတယ်လို့ သိရပြန်ပါတယ်။
တစ်ချို့ ဘောလယ်ဆိုတာ ညစ်ပတ်တဲ့အတွေးလေးနဲ့ ကောက်ချက်ချပါတယ်။
တစ်ချို့ကတော့ စိတ်သဘောလယ်အောင် ရေးဖွဲ့တဲ့စာဖြစ်တော့ သဘောလယ် ကနေ ဘောလယ်ကိုပြောင်းလာတယ်လို့ဆိုပါတယ်။
ကျနော်ကတော့ (ဘောလက်=သီချင်းထဲတွင် ဇာတ်လမ်းတစ်ခုကိုပါထည့်သွင်းစပ်ဆိုထားသော)ဆိုတာနဲ့ကိုက်ညီတဲ့ လှိူင်မင်းသမီးရဲ့အချစ်ဇာတ်လမ်းလေးကိုလည်း ပြင်သစ်တွေရဲ့စကားလုံးလေးကို မွေးစားပြီးသုံးတယ်လို့ ဆက်စပ်ပြီး ယူဆမိတာပါ။
ကျနော်ဖတ်ခဲ့နားထောင်ခဲ့တာတွေကို ဒိုင်ယာရီနဲ့စနစ်တကျမှတ်မထားခဲ့လို့ ဘယ်စာအုပ်ထဲက ဘယ်သူကပြောခဲ့တယ်ဆိုတာ တိကျစွာမပြောနိုင်တာတော့ခွင့်လွှတ်စေလိုပါတယ်။
ကျနော်ကောက်ချက်ကလည်းမှားနိုင်ပါတယ်။
တကယ်လို့များ ပိုတိတိကျကျသိသူက ထောက်ပြခဲ့ရင် ကျနော့်ကောက်ချက်မှားတယ်ဆို ပြင်ပေးဘို့ အဆင့်သင့်ပါခင်ဗျာ။
kai
February 10, 2011 at 7:33 pm
လေ့လာလိုသူများ အချက်အလက်ရစေဖို့အတွက်ပါ..။
ပိုသိသူတွေလည်းရေးတင်လိုပါကြောင်း..။
=================================
http://en.wikipedia.org/wiki/Ballet
Ballet ကပြင်သစ်စကား.. ဖြစ်ပြီး .. အသံထွက်ရင် ဘဲလေး လို့ထွက်ပုံရပါတယ်..။
နောက်ပြီး ..ဒါက အက တခုပါပဲ..။ ပြင်သစ်ကိုလိုနီဖြစ်ခဲ့တဲနိုင်ငံ(ကမ်ဘောဒီယား၊ ဗီယက်နမ်)တွေမှာ အဲဒီအက ကို ဆိုင်ရာနိုင်ငံအကအနေနဲ့ လုပ်ထားတာတွေတော့ ရှိတယ်တဲ့..။
http://en.wikipedia.org/wiki/Dance_in_Cambodia
===
ဒေါ်မာမာအေးကတော့ ဘီဘီစီကနေ ..အောက်ကအတိုင်းလွှင့်သွားတာတွေ့ရတယ်.။ မိုးမခကနေ စာသားအနေနဲ့ကူးဖေါ်ပြလိုက်ပါတယ်..။
ဘောလယ်သီချင်းများ
မာမာအေး
နိုဝင်ဘာ ၂၉၊ ၂ဝဝ၉
“မူလက ‘သဘောလယ်’ သီချင်းလို့ ခေါ်ကြသတဲ့။ တဖြည်းဖြည်း ရွေ့လျောလာတော့ ‘ဘောလယ်’ ဖြစ်လာတယ်”
သောတရှင်များ ကျန်းမာတော်မူကြပါစ ရှင်၊
မာအေး ချစ်တဲ့ သောတရှင်တွေ ဂီတ ဝါသနာရှင်တွေ အားလုံး မာအေးရဲ့အသံလေး ကြားရတဲ့အခါမှာ ကိုယ်ရောစိတ်ပါ ချမ်းသာကြပါစေ လို့ ဆုမွန်ကောင်း တောင်းလိုက်ပါတယ်။
သောတရှင်တို့ရေ ပြီးခဲ့တဲ့တပါတ်က အိမ်ရှေ့မိဖုရား စာဆိုတော် လှိုင်ထိပ်ခေါင်တင် ရေးသားခဲ့တဲ့ ‘ဣန္ဒာဝံသနန်းတွင်းဇာတ်တော်’ ထဲမှာ ကာရန်နဘေတွေနဲ့ လှပစွာ ရေးဖွဲ့ ရွတ်ဆိုစေတဲ့ အပျိုတော်ရဲ့ အချော့စကားလေးနဲ့ အနားပေးခဲ့ပါတယ်နော်။ ရွှေနားတော် လေချော် မဖြစ်ဖူး မဟုတ်လားဟင်။ ဆက်ပြောပြစရာတွေ ရှိသေးလို့ပါ။
လှိုင်ထိပ်ခေါင်တင် အရှင်မဟာ အိမ်ရှေ့စံ ကနောင်ကိုယ်တော်ကြီး မိဖုရားငယ်တွေ များတာကြောင့် ‘ဣန္ဒာဝံသ’ နန်းတွင်းဇာတ်တော်ကို စောင်းချိတ်ရေးတာ ဖြစ်မယ်လို့ ပညာရှင်တွေက ယူဆကြတာကို မာအေးလဲ ထောက်ခံချင်တယ် လို့ ဟိုနေ့က ပြောသေးတာပဲ။ ခုတော့ သေချာတယ် ရှင်တို့ရေလို့ ပြောမှာပါရှင်။
အိမ်ရှေ့စံ ကနောင်မင်းသားကြီးရဲ့ သားတော်တွေက ငါးကျိပ်သုံးပါး၊ သမီးတော်က ငါးကျိပ်နှစ်ပါး၊ မြေးတော် ယောက်ျားကလေးက တစ်ကျိပ်ရှစ်ပါး နဲ့ မြေး မိန်းကလေး နှစ်ကျိပ်တစ်ပါး စုစုပေါင်း တစ်ရာ့လေးကျိပ်နဲ့လေးပါး စာရင်းပေါက်တာ ဆိုတော့ ၁၄၄ ယောက် ရှိတာပေါ့။ ဆွေအုပ်မျိုးအုပ် ဒီလောက်များမှတော့ ဗေဒင် မမေးနဲ့ ဆန်ကုန်တယ်၊ မိဖုရားများလို့ ဆိုတာ သိနိုင်ပါတယ်။ ‘ဣန္ဒာဝံသ’ မင်းသား ဇာတ်ထဲမှာ စာရင်းအရ – ‘ဘဂုတာရီ’ မင်းသမီး တောင်ညာစံ ဖြစ်ရမယ့် ကလေးမိဖုရားလေးအပြင် နောက် ငါးယောက်လောက်ပဲ ဆိုတော့ တော်သေးတာပေါ့၊ ချိုရေးပေလို့။
အဲဒါကြောင့် အိမ်တော် အဆောင်ဆောင်တွေ ကူးတော်မူနေတဲ့ မောင်ဖျားကို စောင့်ရင်း ရင်တွင်းက တေးအလှ ဆွေးတမြမြနဲ့ ထွက်တော်မူလာတယ် ထင်ပါရဲ့ရှင်။
xxx ညဉ့်သုံးယံခါ၊ လေပြေလာ၊ လေပြေလာ၊ အေးရွှေရင်မှာ xxx လာနိုး မျှော်မိ၊ ဖြေမပျော်နိုင်ဘူး၊ ဘုန်းမယ့် ကိုယ်ထူး xxx
ကြားတယ်မို့လားရှင်၊ ဘယ်လောက် အေးမြ သာယာ – ရင်ထဲအထိလာတဲ့ ကဗျာ လင်္ကာ ဂီတသံပါလဲ၊ ပတ်ပျိုးတွေ မဟာဂီတမှာ တောလုံးဝေတဲ့ အနက် ဒီတေးအထွက်က ‘ရက်စက်သယ်’ လို့ အညာပြောလေးနဲ့ ထောပနာချင်ပါတယ်ရှင်။ မာအေးလဲ လှိုင်သခင်မလို တခါက မျှော်ခဲ့ရဖူးတာလေးတွေ ရှိလို့ ပိုပြီး ခံစားမိလေသလားလို့လဲ ကိုယ့်ဟာကိုယ် မေးခဲ့ဖူးပါတယ်ရှင့်။ မဟုတ်ပါဘူးလို့ အသိစိတ်ရော မသိစိတ်ကပါ ငြင်းကြပါတယ်ရှင်။ တကယ့်ကို ခံစားနိုင်တဲ့ ဂီတသံပါတဲ့။ ဒီသီချင်းလေးကို ခုတလော ရောက်လာတဲ့ မိသားတစုထဲမှာ ပါလာတဲ့ တမြေထဲသား ကျိုတ်လတ်က ဦးမြစိန် ပါဝင် စမ်းသပ် ကူညီတီးခတ်ပါတယ်။ သီချင်း နာမည်က မျှော်တော်ယောင်ပတ်ပျိုးကလေးပါတဲ့။ ဂီတလောကမှာတော့ ‘ညဉ့်သုံးယံခါ’ ပတ်ပျိုး လို့ ခေါ်ကြတာပေါ့ရှင်။ မဟာဂီတ သီချင်းမှာ နာမည်ကို ရှေ့ဆုံးက တာထွက်စာသားကိုပြောမှ ချက်ချင်း သိနိုင်တာမို့ပါပဲ။
လှိုင်မဖျားရေးသားတော်မူခဲ့တဲ့ ပတ်ပျိုး (၇)ပုဒ် တွေ့ရပါတယ်။ နန်းတွင်းဇာတ်တော်ကြီးက (၂)အုပ် ရေးခဲ့တယ်။ လူတိုင်းသိတာ ခေတ်စားတာကတော့ အရှင်မ ရေးတဲ့ ဘောလယ်သီချင်းများ ဖြစ်ပါတယ်။
ဘောလယ်သီချင်းတွေကို လေ့လာတဲ့အခါကျတော့ ရှေးခေတ်လူပျိုချိုးဘောလယ်၊ ရှေးခေတ်အမျှော်စိုက်ဘောလယ်၊ အလယ်ခေတ်ရေကြောင်းဘွဲ့ဘောလယ်၊ အလယ်ခေတ်အလွမ်းဘွဲ့ဘောလယ်၊ အလယ်ခေတ် မယ်ဘွဲ့ ဘောလယ် တဲ့၊ စုံနေတာပဲ။ ဒါပေမယ့် မာအေးတို့ရှေ့က ဂီတအမိအဖများလည်း တခါမှ ဆိုသွားသံ မကြားလိုက်ရဘူး။ စိတ်ထဲက ရွတ်ကြည့်တော့လည်း လူတိုင်းသိ လှိုင်ထိပ်ခေါင်တင်ဘောလယ်တေးအလိုက်တွေနဲ့ မကိုက်တာတွေ ရှိနေပါတယ်။
လှိုင်ထိပ်ထားရဲ့ ဘောလယ်များကိုတော့ စာတွေက နောက်ဆုံးခေတ်ဘောလယ် လို့ ဆိုထားပါတယ်။ ဘောလယ်သီချင်း ဆိုတာဟာ လှိုင်သခင်မဆီကို မောင်တော်ဘုရား ကြွရောက်တော်မမူတဲ့အတွက် ပြန်လည် စိတ်ညွတ် သတိရလေအောင် ဆွဲဆောင် ရေးသား ဆက်သွင်းတဲ့အခါမှာ ရွှေကိုယ်တော်က သတိတရ ပြန်လည် ကြွမြန်းတော်မူခဲ့ပါသတဲ့ရှင်။ ဒါကြောင့် မူလက ‘သဘောလယ်’ သီချင်းလို့ ခေါ်ကြသတဲ့။ တဖြည်းဖြည်း ရွေ့လျောလာတော့ ‘ဘောလယ်’ ဖြစ်လာတယ်။ အဲ့ဒီလို တသက်လုံး ကြားခဲ့ရတာကတော့ အမှန်ပဲရှင့်။
ပြီးတော့လည်း ‘လှိုင်မင်းသမီး’က လှိုင်မြို့နဲ့ ဘောလယ်ကို အပိုင်စား ရတော်မူတဲ့ မင်းသမီး မဟုတ်လား။ ဒါကြောင့် သူမ တီထွင်ရေးသားတဲ့ ဒီသီချင်းမျိုးကို ‘ဘောလယ်’ အမည်နဲ့ တင်စား ခေါ်ကြတာလို့လဲ ဆိုကြပါတယ်။
ဘောလယ်တေးသွားအလိုက်ဟာ မူသေ ဂီတအလိုက်ချထားပြီးတဲ့ သီချင်းမျိုးပါ။ မူလရှိတဲ့အသံအတိုင်း ကြိုက်ရာ အကြောင်းအရာများကို ရေးသား ဖွဲ့နွဲ့နိုင်သလို ဆိုမယ့်သူကလည်း ဘောလယ်သီချင်းတပုဒ် ရပြီးရင် နောက် ဘောလယ်သီချင်းစာဆိုတာနဲ့ လိုက်ဆိုနိုင်တော့တာပါပဲ။ စကားပြေဝတ္ထုခေတ်ရှေ့က ဝတ္ထုတွေ၊ ဇာတ်တော်တွေ ရေးကြတဲ့အခါ ဘောလယ်စာဟာ မပါမဖြစ်တဲ့ ကဗျာအစစ်ပေါ့ရှင်။
လှိုင်ထိပ်ခေါင်တင် အိမ်ရှေ့မိဖုရား ရေးသားတဲ့ ဘောလယ်သီချင်းတွေထဲမှာ ‘စိန်ခြူးကြာညောင်’ ပြီးရင် ‘နာဂဆဒ္ဒန်’ အစချီ ဘောလယ်ဟာ ထင်ရှားတယ် ရှင့်။ သခင်မ ဘာကြောင့် ရေးတယ် ဆိုတာတော့ နောက်တပါတ် ပြောတာပေါ့။
[ မူရင်း – BBC အသံလွှင့်ဌာန၊ မြန်မာပိုင်း အစီအစဉ် ]
kai
February 10, 2011 at 7:47 pm
Mar Mar Aye – 296
ပြောပြစရာတွေလဲ တပုံကြီးရှိသေးတယ် အမှတ် ၂၉၆ ဘောလယ်သီချင်းများ မာမာအေး နိုဝင်ဘာ ၂၉၊ ၂ဝဝ၉ “မူလက ‘သဘောလယ်’ သီချင်းလို့ ခေါ်ကြသတဲ့။ တဖြည်းဖြည်း ရွေ့လျောလာတော့ ‘ဘောလယ်’ ဖြစ်လာတယ်” သောတရှင်များ ကျန်းမာတော်မူကြပါစ ရှင်၊မာအေး ချစ်တဲ့ သောတရှင်တွေ ဂီတ ဝါသနာရှင်တွေ အားလုံး မာအေးရဲ့အသံလေး ကြားရတဲ့အခါမှာ ကိုယ်ရောစိတ်ပါ ချမ်းသာကြပါစေ လို့ ဆုမွန်ကောင်း တောင်းလိုက်ပါတယ်။ သောတရှင်တို့ရေ ပြီးခဲ့တဲ့တပါတ်က အိမ်ရှေ့မိဖုရား စာဆိုတော် လှိုင်ထိပ်ခေါင်တင် ရေးသားခဲ့တဲ့ ‘ဣန္ဒာဝံသနန်းတွင်းဇာတ်တော်’ ထဲမှာ ကာရန်နဘေတွေနဲ့ လှပစွာ ရေးဖွဲ့ ရွတ်ဆိုစေတဲ့ အပျိုတော်ရဲ့ အချော့စကားလေးနဲ့ အနားပေးခဲ့ပါတယ်နော်။ ရွှေနားတော် လေချော် မဖြစ်ဖူး မဟုတ်လားဟင်။ ဆက်ပြောပြစရာတွေ ရှိသေးလို့ပါ။
===============
သောတရှင်တို့ရေ – ရှေ့မှာ လှိုင်ထိပ်ခေါင်တင် သခင်မ အရှင်က အဝင်အကြွ မလန်းတာကြောင့် မလန်းမရွှင် ဘောလယ်စာကို ထွင်သစ် ရေးခြယ် သဘောလယ်စေတဲ့ အကြောင်း ရှေးလူဟောင်းတို့ ပြောစမှတ် ရှိခဲ့တယ်၊ နောက် – ‘နာဂဆဒ္ဒန်ဘောလယ်’ ဟာလည်း စိန်ခြူးကြာညောင်ဘောလယ် ပြီးရင် ထင်ရှား ပေါ်လွင်တယ်၊ ဘာဖြစ်လို့ ဒီဘောလယ်ကို သခင်မ ရေးဖြစ်တာလဲ ဆိုတာကိုတော့ ဒီနေ့ပြောမယ်လို့ ပြောထားခဲ့တဲ့အတိုင်း ဆက်ကြတာပေါ့နော်။
===============
သက္ကရာဇ် ၁၂၁၄ ခုမှာတော့ မွေးစားဖခင်
ဘုရင် မင်းတုန်း နန်းတက်ခဲ့ပြီး တနှစ်လောက်မှာ ညီတော် နန်းလျာ ကနောင်မင်းသားနဲ့
စုလျားရစ်ပတ် အိမ်ရှေ့မိဖုရားအရာ နှင်းအပ်ခဲ့ပါတယ်။ သည်အခါ ချစ်ရသူဘက်က
ဝေဒနာခံစားရရှာလို့ ကနောင်ကို ချော့ဖို့ရာ သဘောလယ်စေတယ် ဆိုတဲ့ ‘ဘောလယ်’သီချင်း
ရေးဆက်သွင်းပါတယ်။
===============
http://recipe.all-channel.com/Myanmar-Recipe-Detail.aspx?rec_id=260
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၁၉၆၃ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းမှ ၁၉၉၂ ခုနှစ်အထိ အစဉ်တစိုက် လေ့လာမှုများအရ လည်ပင်းကြီး ရောဂါဖြစ်ပွားမှုမှာ တောင်ပေါ်ဒေသတွင် သာမက မြေပြန့်ရှိ အချို့ဒေသများတွင်လည်း ဖြစ်ပွားမှုရှိနေကြော်း ကျန်းမာရေး ဌာနမှ ဖော်ပြနေပါသည်။ ထိုရောဂါမှာ အိုင်အိုဒင်းဓာတ် ချို့တဲ့သဖြင့် ဖြစ်ရသည့် ရောဂါဖြစ်ပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ တောင်တန်းဒေသ များ ဖြစ်သော ချင်း၊ ကချင်၊ ရှမ်း၊ ကယားတို့တွင် အိုင်အိုဒင်းဓာတ် ချို့တဲ့သည့် ရောဂါများ အမြောက်အမြား တွေ့ရှိရပါ သည်။ ထို့ပြင် ရေလွှမ်းမိုးသော ဒေသများဖြစ်သည့် ဟင်္သာတ၊ မြန်အောင်၊ မိုးညို၊ ဘောလယ် ဒေသရှိရွာများတွင်လည်း အိုင်အိုဒင်းချို့တဲ့သော ရောဂါများကို တွေ့ရှိရပါသည်ဟု ကျန်းမာရေးဌာနမှ ဖော်ပြကြေညာထားပါသည်
unclegyi1974
February 10, 2011 at 3:23 pm
အဲဒီရှေးစာဆိုတွေဒီနေ့ဆိုင်ကယ်စီးကားစီးနေတဲ့
ကျေးလက်တောရွာတွေကိုမမြင်ဖူးလိုက်လို့
ဒီကဗျာတွေကိုရေးလိုက်တာပါ
ဒီခေတ်မှဆိုတမျုးိရေးမယ်ထင်ပါတယ်
ကဗျာထဲမှာ ၁လုံး ၂လုံး ၃လုံး စာစီကုံးတို့
ဘာကြေးညာကြေးတို့ စသဖြင့်ပေါ့ဗျာ
kopauk mandalay
February 11, 2011 at 9:01 am
ကိုခိုင်ရေ
ကျနော်တို့မြန်မာတွေမှာ တိတိကျကျမှတ်တမ်းတင်ခဲ့တာ အားနည်းတော့ အချို့သော ကိစ္စတွေမှာ ဟိုဟာမှန်နိုးနိုး ဒီဟာမှန်နိုးနို်းဖြစ်ရတာလဲအမှန်ပါဘဲ။
ဒီဘောလယ်နာမယ်ကိစ္စက အရင်ကလဲ ပြောခဲ့ကြတာပါဘဲ။
ကျနော့်ကောက်ချက်က ယူဆချက်ဖြစ်တဲ့အတွက်လွဲကောင်းလွဲနိုင်ပါတယ်။
အမှတ်မှားနေတာကို မှန်အောင်ပြင်ပေးရင်အကောင်းဆုံးပါ
ကိုခို်င်ရေ
အမကြီး မအေးမြင့်ကတော့ ကျွန်တော်သိတာထက် ပိုသိမယ်လို့ ယုံကြည်ထားပါတယ်။
သူက ဒီဂီတလောကမှာ ထဲထဲဝင်ဝင်နေခဲ့ကျင်လည်ခဲ့လေ့လာခဲ့သူတစ်ဦးဖြစ်လို့ပါဘဲ။
manawphyulay
February 11, 2011 at 12:36 pm
အမယ် လှိုင်ထိပ်ခေါင်တင်ကို မေးကြည့်လိုက်ပါလား လေးပေါက်ရ ခက်တာမှတ်လို့နော်……….