ကလိင်္ဂစစ်မြေပြင်က စာတစ်ရွက်

မိတ်ဆက်
ဤကလိင်္ဂစစ်မြေပြင်က စာတစ်ရွက် ပို့စ်အဖြစ်တင်ဖို့ရန် သီတဂူစတား၏ ဆရာလည်းဖြစ် နောင်တော်လည်းဖြစ်သော သီတဂူ ဒေါက်တာ အရှင်ကုမာရ (ဒေလီတက္ကသိုလ်) ကို မေတ္တာရပ်ခံခဲ့ပါသည်။ နောင်တော်ကလည်း ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာ ကြည်ကြည်ဖြူဖြူ ခွင့်ပြုသဖြင့် ပို့စ်တစ်ခုအဖြစ် တင်ကာ ကလိင်္ဂ ဗဟုသုတ တစ်ခု မျှဝေလိုက်ပါသည်။

ကလိင်္ဂစစ်မြေပြင်က စာတစ်ရွက်
‘ကလိင်္ဂ’ ဆိုတဲ့ ဤနာမည်ကို ငယ်ငယ်ကတည်းက ကြားဘူးသည်၊ သို့သော် မည့်သည့်အရပ်ဒေသမှန်း မသိ၊ ပုံ ပြောကောင်းသောလူကြီး များ၏ ဒဏ္ဍာရီ ပုံပြင်တစ်ခုသဘွယ် မှတ်ထင်ခဲ့သည်။ အခုတော့ ဤ ‘ကလိင်္ဂ’ စစ်မြေပြင်ဟောင်းနေရာကို မိမိ အမှန်တကယ် ရောက်နေပြီ။ မိမိခြေချမိသော နေရာကား- စစ်နိုင်သောဘုရင်ကြီးတစ်ပါး လက်နက်စွန့်လွှတ်သော ‘ဒေါလီ’ (Dauli) တောင်ကုန်းလေးတစ်ခု ဖြစ်သည်။ သီတဂူအဖွဲ့ကို လိုက်လံပို့ဆောင်ပေးစဉ် ရောက်ရှိခြင်းဖြစ်သည်။ နေ့ရက်ကား ၂ဝ၁ဝ-ခုနှစ် ဧပြီလ ၁၂ ရက်နေ့ဖြစ်သည်။

တောင်ကုန်းပေါ်ရှိ ငြိမ်းချမ်းရေး စေတီယင်ပြင်ပေါ်မှ ဒယာ မြစ်ကို မျှော်ကြည့်နေစဉ် ဤစစ်ဘုရင်ကြီး၏ အကြောင်းကား တရေးရေးဖြင့် မိမိ၏ အတွေးထဲ၌ ပေါ်လာသည်။ အင်မတန် ရက်စက်သော ဘုရင်ကြီး ဖြစ်ခဲ့ပါတကား။ တိုင်းပြည်အာဏာကို လုံးဝ ဆုပ်ကိုင်နိုင်ဘို့အတွက် ဆန့်ကျင်သူ အားလုံး ကို ရှင်းပစ်ဖို့ ဝန်လေးခဲ့သူ မဟုတ်။ အာဏာအတွက် ညီအစ်ကိုရင်းတွေကိုတောင် သုတ်သင်ခဲ့၏၊ သူအား သစ္စာ မခံသော တိုင်းပြည်တွေက ခုခံသူတွေကို သတ်ဖြတ် သုတ်သင်ပြီး တိုင်းတစ်ပါး နယ်မြေတွေကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ သို့သော် အနိုင်မခံ အရှုံးမပေး၊ လက်နက်မချသော တိုင်းပြည် တစ်ခုကား ‘ကလိင်္ဂ’ တိုင်းပြည်ဖြစ်သည်။ စစ်ဘုရင်အနေနဲ့ ဖခင်ကြီးလက်ထက်က တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်၍ အနိုင်မရခဲ့သော ဤ ‘ကလိင်္ဂ’ တိုင်းပြည်ကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ယူရန် လုံးဝ ဆုံးဖြတ်ထားခဲ့သည်။ လွယ်လွယ်နှင့် မရနိုင်မှန်းလဲ သိထားခဲ့ သည်။ သို့ဖြစ်၍ ဘုရင်အဖြစ် အဘိသိက်သွန်းပြီး (၈) နှစ်ကြာသောအခါကျမှ ကလိင်္ဂ တိုက်ပွဲကို ဆင်နွဲခဲ့ သည်။ စစ်ဘုရင်ဖြစ်သည့်အလျှောက် ‘အနိုင်ရဘို့သာ အဓိက’ ဖြစ်သည်။ တရားမျှတမှု ရှိ မရှိ၊ လူတွေ သေကြေ ပျက်ဆီး ဆုံးရှုံး ငိုကြွေးကြရတာ သူနှင့်မဆိုင်သလိုမျိုး ယူဆထားခဲ့ဟန်ရှိသည်။ ထိုကြောင့် ခြေလျင် တပ်သားပေါင်း (၆ဝဝဝဝဝ) ခြောက်သိန်း၊ မြင်းစီးတပ်သားပေါင်း (၁၃ဝဝဝဝ) တစ်သိန်းသုံးသောင်း၊ ဆင် ကောင်ရေ (၉ဝဝဝ) ကိုးထောင်နှင့် ဆင်စီးတပ်သားပေါင်း (၃၆ဝဝဝ)၊ ထို့အပြင် တိုက်ပွဲသုံး မြင်းရထားများ နှင့်တကွ ကိုယ်တိုင် ချီတက်ပြီး ခုခံသူ ကလိင်္ဂတိုင်းသူပြည်သားတွေကို သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။ အကြမ်းတမ်းဆုံး အရက်စက်ဆုံးနှင့် အနိုင်အရှုံးအဆုံးအဖြတ်ပေးသည့် တိုက်ပွဲဖြစ်သည်။ အချိန်ကား ဘီစီ ၂၆၂-ခုနှစ် ဖြစ်သည်။ ဤတိုက် ပွဲနေရာကား ယခုခေတ် ဩရိဿပြည်နယ် (ယခင်အခေါ် ကလိင်္ဂတိုင်းပြည်) ၏ မြို့တော် ဘူဘန်နေရွှာနှင့် (၅) မိုင် အကွာ ဒေါလီတောင်ကုန်းနှင့် ဒယာ မြစ်ကမ်းအနီး (Bhubaneswar, Orissa State, India) ဖြစ်သည်။

ယင်းတိုက်ပွဲတွင် ‘ကလိင်္ဂ’ တိုင်းသူပြည်သား တစ်သိန်းကျော်နှင့် စစ်ဘုရင်ကြီး၏ စစ်သား တစ်သောင်းကျော် သေဆုံးကြရသည်။ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရသူတို့ကား ထို့ထက်အဆပေါင်း များစွာရှိခဲ့သည်။ စစ်သုံ့ပန်း တစ်သိန်းခွဲကျော်ကို ဖမ်းဆီးထားခဲ့ရသည်။ ဤစစ်ပွဲကို ဦးဆောင်တိုက်ခဲ့သော စစ်ဘုရင်ကြီးကား ဤအဖြစ်အပျက်တွေကို ‘ဒေါလီ’တောင်ကုန်းခံတပ်ပေါ်ကနေ ကိုယ်တိုင်တွေ့မြင်နေရသည်။ သေဆုံးသွားသူတွေရဲ့ အလောင်းတွေကို ‘ဒယာ’ မြစ်ထဲမှာ လွှင့်ပစ်နေကြသည်။ ဒဏ်ရာရသူတွေ အော်ဟစ် ငိုကြွေးနေကြသည်။ မိဘမဲ့ဖြစ်သွားကြတဲ့ ကလေးတွေက မိဘတွေကို တမ်းတ ငိုယိုနေကြသည်။ မုဆိုးမ ဖြစ်သွားကြရတဲ့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဟစ်ကြွေးရေရွတ်သံတွေကိုလည်း ကြားနေရသည်။ တိုက်ဆင်၊ တိုက်မြင်းတွေရဲ့ အလောင်းတွေနှင့်အတူ လူသေအလောင်းတွေကို မြင်တွေ့နေရသည်။ လင်းတ ငှက်တွေနှင့်အတူ တခြားသော အသားစားငှက်တွေ၊ ခွေးတွေလည်း အလုအယက်ပြေးလွှာ စားသောက်နေကြသည်ကို အိမ်မက်အလား မြင်နေရသည်။ ‘ဒယာ’ မြစ်ရေတွေ၊ မဟီ (ယခုအခေါ် မဟာနဒီ) မြစ်ရေတွေလည်း ယခင်ကလို ကြည်လင်မနေတော့ဘဲ သွေးတွေနှင့် နီရဲနေသည်။ ရေပေါ် မြေပေါ်က ထွက်လာသော သွေးညှီနဲ့၊ အပုပ်နံ့တွေကိုလည်း စစ်ဘုရင်ကြီးကိုယ်တိုင် ရှုရှိုက်နေရသည်။
‘ဒေါလီ’ တောင်ကုန်းပေါ်မှ မြင်နေရသော အဖြစ်အပျက် အားလုံးသည် စစ်ဘုရင်ကြီးကို ‘စစ်အောင်နိုင်သူ’ အဖြစ် ဂုဏ်ယူဝင့်ကြွားလိုမှုကို မဖြစ်ပေါ်စေခဲ့။ ဤအနိဋ္ဌာရုံ အားလုံးကို အဓိက ဖန်တီးသူမှာ တခြားသူ မဟုတ်ဘဲ မိမိကိုယ်တိုင် ဖြစ်နေသည်၊ ထို့ကြောင့် အများသူငါတို့သည် မိမိကို ‘အကြမ်းဖက်သမားကြီး အသောက (စဏ္ဍာသောက)’ ဟု ခေါ်ကြသည်ကို အမှတ်ရမိနေခဲ့သည်။ ဤရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုသည် မိမိ သူတစ်ပါး နှစ်ဦးစလုံးအတွက် ချစ်ခင်ယုံကြည်မှုတွေ၊ ငြိမ်းချမ်းမှု၊ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု စသည်တွေကို မဖြစ်ပေါ်စေသည့်အပြင် ဖျက်ဆီးပစ်ရာ ရောက်သည်ဟု စစ်ဘုရင်ကြီး နားလည် သဘောပေါက်လာသည်။ ‘သတ်ဖြတ်မှု၊ ရက်စက်မှု၊ ညှင်းပန်းနှိပ်စက်မှု စသည့် အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်’ တို့ဖြင့် လူသားတို့၏ နှလုံးသားကို လွှမ်းမိုးအနိုင်ယူဖို မဖြစ်နိုင်သည်ကို ကောင်းကောင်း သဘောပေါက်လာခဲ့သည်။ ထိုကြောင့် နောင် ဘယ်သောအခါမျှ ဤကဲ့သို့သော ‘စစ်ပွဲ’ မျိုး မဖြစ်ပေါ်အောင် ဖန်တီးမည်ဟု ဆုံးဖြတ်ချက်ချသည်၊ မဂဓတိုင်း ပါဋလိပုတ်နေပြည်တော်မှာ နန်းစံစဉ်က ကြားဘူးသလိုလို ရှိသော ဗုဒ္ဓ၏ အကြမ်းမဖက်တဲ့ လမ်းစဉ်ကို သတိရတမ်းတမိသည်။ ဤ လမ်းစဉ်တွေကို ကမ္ဘာ့လူသားတို့၏ နှလုံးသား၌ ထည့်ထားနိုင်လျှင် ဤကဲ့သို့သော စစ်ပွဲတွေ ဖြစ်လာနိုင်စရာ အကြောင်းမရှိ ဟု ယုံကြည်မှတ်ယူသည်။

”ဆုပ်ကိုင်ထားသော လက်နက်ကို ချလိုက်၏၊ အကြမ်းဖက်မှုကို လုံးဝစွန့်လွှတ်လိုက်၏”၊ ”လက်နက်နှင့် အကြမ်းဖက်မှုကို စွန့်လွှတ်ကြောင်း ဤ ‘ဒေါလီ’တောင်ကုန်းကို အသိသက်သေပြု၍ သစ္စာဆိုသည်၊ တရားမျှတ သော၊ သနားကြင်နာမှု အပြည့်ရှိသော၊ ငြိမ်းချမ်းမှုကို သယ်ဆောင်ပေးနိုင်သော၊ အကြမ်းဖက်မှုကို အားမပေး သော၊ ပြည်သူပြည်သားတို့၏ ကောင်းကျိုးကို ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်သော လမ်းစဉ်ဖြင့်သာ တိုင်းသူ ပြည်သား တို့ကို အုပ်ချုပ်ချင်သည်။ မိဘက သားသမီးများအပေါ် မေတ္တာစေတနာထားသကဲ့သို့ တိုင်းသူပြည်သားတို့ အပေါ် စိတ်ကောင်းစိတ်ထားမြတ်ဖြင့် ပြုမူဆက်ဆံချင်သည်။ ‘အကြမ်းဖက်သမား စစ်ဘုရင်ကြီးအဖြစ်မှ တရားမျှတစွာ ကျင့်ကြံအားထုတ် အုပ်ချုပ်သော သူတော်ကောင်းဘုရင်ကြီး’ အဖြစ်ကို အသောကဘုရင်ကြီး ပြောင်းပစ်နိုင်ခဲ့သည်။
ဘုရင်အသောကသည် နှလုံးသားမှ အမှန်တကယ်ပေါက်ဖွားလာသော၊ တိုင်းသူပြည်သားတို့အပေါ် ထားသော မိမိ၏ စစ်မှန်သော စိတ်တွင်းသဘောကို အများပြည်သူ သိစေရန် ကျောက်သားပြင်ပေါ်တွင် ရေးသားထွင်းထုခဲ့သည်။ အသောက ကျောက်စာပေါင်းများစွာတို့တွင် ဤဒေါလီတောင်ခြေ ကျောက်ပြားပေါ်၌ ရေးသားထားသော ဗြဟ္မီအက္ခရာတို့သည် မူရင်းအတိုင်း ယနေ့တိုင် မြင်တွေ့နိုင်ပါသည်။

ဤအသောကကျောက်စာကို ကျောက်စာအမှတ် ၁၃-ဟု သတ်မှတ်ထားသည်၊ ဘီစီ ၂၅၆ ရာစုမှာ ရေးထိုးထားသည်ဟု ပညာရှင်များယူဆကြသည်။ ဤ ကလိင်္ဂစစ်မြေပြင်၌ ရှိသော အသောကကျောက်စာများ၏ ပြီးပြည့်စုံသော အဓိပ္ပါယ်ကို သိချင်လိုတဲ့ စိတ်က မိမိ၏ ရင်ထဲမှာ ဝင်ရောက် လှုံ့ဆော်နေသည်။ လက်ထဲ၌ အသင့်ပါလာသော ‘အသောက ကျောက်စာပေါင်းချုပ် စာအုပ်’ ကလေးကို ကမန်းကတန်းဖွင့်၍ အင်္ဂလိပ် ဘာသာပြန်ထားသော စာပိုဒ်တွေကို တစ်ခုချင်းစီ လိုက်ဖတ်ကြည့်မိသည်-
Beloved-of-the-Gods says that the Mahamattas of Tosali who are judicial officers in the city are to be told this: I wish to see that everything I consider to be proper is carried out in the right way. And I consider instructing you to be the best way of accomplishing this. I have placed you over many thousands of people that you may win the people’s affection.

နတ်တို့၏ ချစ်ခင်မြတ်နိုးမှုကို ခံရသော (ဒေဝါနံပိယ၊ ပိယဒဿီ) မင်းတရားကြီးသည် မြို့၌ တရားရေးရာ အရာရှိ တိုဆလီ (ဒေါလီ) အမတ်ကြီးများကို မိန့်မှာတော်မူသည်ကား- မှန်မှန်ကန်ကန် ဆောင်ရွက်ကြသည်ကို ငါဘုရင်မင်းမြတ် မြင်လိုတော်မူသည်။ ထိုအမှုကိစ္စတို့ ပြီးမြောက်အောင်မြင်အောင် အကောင်းဆုံး နည်းလမ်းတို့ကို သင်တို့အား ညွှန်ကြားထားသည်ဟု ငါဘုရင်မင်းမြတ် သိထားတော်မူသည်။ တိုင်းပြည် ပြည်သားတို့၏ ချစ်ခင်မြတ်နိုးထောက်ခံမှုကို အောင်မြင်ရယူနိုင်အောင် သင်တို့ကို ထောင်ပေါင်း များစွာသော လူတို့အထက်၌ ငါဘုရင်မင်းမြတ် နေရာပေးခန့်ထားတော်မူသည်။

ပို့စ်တင်ရန် ခွင်ပြုပေးသော ဘုန်းဘုန်း ဒေါက်တာ အရှင်ကုမာရ (ဒေလီတက္ကသိုလ်) အား အထူးကျေးဇူးတင်ပါသည်။

ကလိင်္ဂစစ်မြေပြင်က စာတစ်ရွက် အပိုင်း(၂) ကို ဆက်လက်တင်ပြပါဦးမယ်။

သီတဂူစတား
၂၃-၆-၂၀၁၀

ကလိင်္ဂစစ်မြေပြင်က စာတစ်ရွက် အပိုင်း(၂)

All men are my children. What I desire for my own children, and I desire their welfare and happiness both in this world and the next, that I desire for all men. You do not understand to what extent I desire this, and if some of you do understand, you do not understand the full extent of my desire.

လူသားအားလုံးတို့သည် ငါဘုရင်မင်းမြတ်၏ သားသမီးများဖြစ်ကြသည်။ ငါ၏သားသမီးရင်းများ အပေါ်၌ ထားရှိသော စိတ်စေတနာကောင်းကဲ့သို့၊ ပစ္စုပ္ပန်တမလွန် နှစ်ခုစလုံး၌ ၎င်းတို့၏ ချမ်းသာသုခနှင့် ကောင်းကျိုးစီးပွားကို ငါဘုရင်မင်းမြတ် အလိုရှိတော်မူသကဲ့သို့ လူသားအားလုံးအတွက် ငါဘုရင်မင်းမြတ် အလိုရှိတော်မူသည်။ ဤကိစ္စကို ငါဘုရင်မင်းမြတ် မည်မျှ အလိုရှိတော်မူသည်ကို သင်တို့ နားမလည်ကြပေ၊ အကယ်၍ သင်တို့ထဲ တွင် တချို့က နားလည်သည်ပင် ရှိစေဦး၊ ငါဘုရင်မင်းမြတ်၏ အလိုဆန္ဒကို ပြည့်ပြည့်ဝဝ နားလည်မည် မဟုတ်ပေ။
You must attend to this matter. While being completely law-abiding, some people are imprisoned, treated harshly and even killed without cause so that many people suffer. Therefore your aim should be to act with impartiality.
သင်တို့သည် ဤကိစ္စကို သတိပြုကြရမည်၊ စည်းကမ်းဥပဒေတို့ကို လုံးဝ လေးစားလိုက်နာကြပါ လျှက် အချို့သောလူတွေကို ထောင်သွင်းအကျဉ်းချကြသည်၊ အချို့ကို ရက်ရက်စက်စက် ကြမ်းကြမ်းတမ်းတမ်း ဆက်ဆံကြသည်။ တချို့ကိုတော့ သတ်စရာ အကြောင်းမရှိပါပဲ သတ်ပစ်ကြသည်။ ထို့ကြောင့် များစွာသော လူတို့သည် ဆင်းရဲဒုက္ခရောက်ကြရသည်။ ထို့ကြောင့် သင်တို့၏ ရည်ရွယ်ချက် ဆောင်ရွက်ချက်တို့သည် သမာသမတ်ရှိသင့်သည်။
It is because of these things — envy, anger, cruelty, hate, indifference, laziness or tiredness — that such a thing does not happen. Therefore your aim should be: “May these things not be in me.” And the root of this is non-anger and patience.
မနာလိုခြင်း၊ စိတ်ဆိုးဒေါသဖြစ်ခြင်း၊ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်ခြင်း၊ မုန်းတီးခြင်း၊ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှု မရှိ ခြင်း၊ ပျင်းရိထုံထိုင်းခြင်း တည်းဟူသော ဤအကြောင်းများကြောင့် ဖြစ်ကြရသည်ဖြစ်၍ ဤကဲ့သို့ အဖြစ် အပျက်များ (နောင်အခါ) မဖြစ်ရတော့ပါ။ ထို့ကြောင့် ”ဤအဖြစ်အပျက်များ ငါကြောင့် မဖြစ်စေရပါ” လို့ စိတ်ထားမျိုး ရှိသင့်သည်။ စိတ်မဆိုး ဒေါသမထွက်ခြင်း၊ သည်းခံခြင်းသည် (ဤကဲ့သို့ ”စိတ်ထားမျိုး” ထားနိုင်ခြင်း၏) အဓိက အခြေခံအကြောင်းတရားဖြစ်သည်။
Those who are bored with the administration of justice will not be promoted; (those who are not) will move upwards and be promoted. Whoever among you understands this should say to his colleagues: “See that you do your duty properly. Such and such are Beloved-of-the-Gods’ instructions.”
”တရားမျှတသော အုပ်ချုပ်ရေး”နှင့် ငြီးငွေ့ကြသောသူတို့ကို ရာထူးတိုးပေးမည် မဟုတ်ပေ၊ မငြီးငွေ့ သောသူတို့ကိုသာ အထက်ရာထူးများကို တိုးပေးမည်။ သင်တို့တွင် ဤသဘောတရားကို နားလည်ကြသူ မည်သူမဆို မိမိ၏ လုပ်ဖော်ကိုင်ဘက်များကို ”သင်၏တာဝန်ကို သင် မှန်မှန်ကန်ကန် ဆောင်ရွက်သလား၊ ဤအရာ ထိုအရာတို့သည် ဒေဝါနံပိယ (နတ်တို့၏ ချစ်ခင်မြတ်နိုးမှုကို ခံရသော) မင်းတရားကြီး၏ ညွှန်းကြားချက်များ ဟုတ် မဟုတ် ကြည့်ကြပါ”ဟု ပြောပြသင့်သည်။
Great fruit will result from doing your duty, while failing in it will result in gaining neither heaven nor the king’s pleasure. Failure in duty on your part will not please me. But done properly, it will win you heaven and you will be discharging your debts to me.
ကြီးမြတ်သောအကျိုးအမြတ်တို့သည် တာဝန်ကို ကျေပွန်စွာ ဆောင်ရွက်ခြင်းမှ ရရှိဖြစ်ပေါ်လာသည်။ တာဝန်ဝတ္တရား ပျက်ကွက်ပါက ကောင်းရာသုဂတိကိုလည်း မရနိုင်သလို မင်းတရားကြီး၏ ကျေနပ် သဘော ကျမှုကိုလည်း ရမည် မဟုတ်ပါ။ သင်တို့၏တာဝန်ဝတ္တရား ပျက်ကွက်မှုသည် ငါဘုရင်မင်းမြတ်ကို နှစ်သက်စေ လိမ့်မည် မဟုတ်ပါ။ မှန်မှန်ကန်ကန် ဆောင်ရွက်ကြပါ၊ ဤသို့ဆောင်ရွက်ခြင်းသည် ကောင်းရာ သုဂတိကို လည်း ရယူအောင်နိုင်သလို ငါမင်းတရားကြီးနှင့်ပတ်သက်၍ သင်တို့အပေါ်၌ အေြ<ွကးတင်ခြင်းမရှိပါ။

Beloved-of-the-Gods, King Piyadasi, conquered the Kalingas eight years after his coronation. One hundred and fifty thousand were deported, one hundred thousand were killed and many more died (from other causes).
ဒေဝါနံပိယ (နတ်တို့၏ ချစ်ခင်မြတ်နိုးမှုကို ခံရသော) ပိယဒဿီ ဘုရင်သည် အဘိသိက် သွန်းပြီး (၈) နှစ်အကြာ ‘ကလိင်္ဂ’သားတွေကို အနိုင်ယူတော်မူခဲ့သည်။ လူတစ်သိန်ငါးသောင်းကို ဖမ်းဆီးနှင်ထုတ်ပစ်ခဲ့ရသည်။ တစ်သိန်းကိုကား သုတ်သင်ရှင်းလင်းခဲ့ရသည်။ စစ်ပွဲနှင့်ဆက်စပ်သော တခြားအကြောင်းတွေကြောင့် လူပေါင်းများစွာ သေဆုံးကြရသည်။

After the Kalingas had been conquered, Beloved-of-the-Gods came to feel a strong inclination towards the Dhamma, a love for the Dhamma and for instruction in Dhamma. Now Beloved-of-the-Gods feels deep remorse for having conquered the Kalingas.
‘ကလိင်္ဂ’နိုင်ငံသားတွေ အနိုင်ယူပြီးနောက် ဒေဝါနံပိယ မင်းတရားကြီးသည် ‘တရားဓမ္မ’၌ ထက်ထက် သန်သန် စိတ်ညွတ်လာခဲ့သည်၊ တရားဓမ္မနှင့် တရားဓမ္မ ၏ သွန်သင်ဆုံးမမှုတို့ကို နှစ်သက်မြတ်နိုးတော်မူလာခဲ့သည်။ ယခုအခါ ဒေဝါနံပိယ မင်းတရားကြီးသည် ‘ကလိင်္ဂ’ စစ်ပွဲဖြစ်ရခြင်းကို ယူကျုံးမရ ဝမ်းနည်းတော်မူသည်။
Indeed, Beloved-of-the-Gods is deeply pained by the killing, dying and deportation that take place when an unconquered country is conquered.
”မသိမ်းပိုက်နိုင်ဘူးသောတိုင်းပြည်တစ်ပြည်ကို သိမ်းပိုက်အနိုင်ယူရသောအခါ လူသားတို့ကို သတ် ဖြတ် သုတ်သင်ရခြင်း၊ အသက်တွေဆုံးရှုံးရခြင်းနှင့် ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင် နှင်ထုတ်ရခြင်းတို့ကြောင့် ဒေဝါနံပိယ မင်းတရား ကြီးသည် အမှန်တကယ် အလွန်အမင်း စိတ်ထိခိုက် ကြေကွဲရသည်”။

But Beloved-of-the-Gods is pained even more by this — that Brahmans, ascetics, and householders of different religions who live in those countries, and who are respectful to superiors, to mother and father, to elders, and who behave properly and have strong loyalty towards friends, acquaintances, companions, relatives, servants and employees — that they are injured, killed or separated from their loved ones.
ဒေဝါနံပိယ မင်းတရားကြီးသည် ဤ (ဖေါ်ပြပါ) အဖြစ် အပျက်တို့ကြောင့် အတိုင်းထက်အလွန် နာကျင်ခံစားရသည်– ကြီးမြတ်သောသူများကို၊ အမိအဘကို၊ ဆရာများနှင့် အသက် ကြီးသူများကို ရိုသေလေးစားကြသောသူတို့သည်လည်းကောင်း၊ သူငယ်ချင်းများ၊ မိတ်ဆွေများ၊ လုပ်ဘော် ကိုင်ဘက်များ၊ ဆွေမျိုးများ၊ ဝန်ထမ်းများနှင့် အလုပ်သမားများအပေါ် အင်မတန် သစ္စာစောင့်သိကြသောသူတို့ သည်လည်းကောင်း၊ ဤတိုင်းနိုင်ငံတို့၌ မှီတင်းနေထိုင် ကြလျှက် ယုံကြည်ကိုးကွယ်မှု အမျိုးမျိုးရှိသော ရပ်မိရပ်ဖများ၊ ရသေ့ ရဟန်းများနှင့် ဂုဏ်သရေရှိ လူကြီး သူကောင်းတို့သည်လည်းကောင်း (ဤစစ်ပွဲကြောင့်) ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရကြသည်၊ အသတ်ခံကြရသည်၊ ချစ်ခင်မြတ်နိုးသော သူတို့နှင့် အခွဲခံကြရသည်။

Even those who are not affected (by all this) suffer when they see friends, acquaintances, companions and relatives affected. These misfortunes befall all (as a result of war), and this pains Beloved-of-the-Gods.
ဤဆင်းရဲဒုက္ခနှင့် တိုက်ရိုက် မတွေ့ကြုံကြရသောသူတို့သည်ပင် သူငယ်ချင်းများ၊ မိတ်ဆွေများ၊ လုပ်ဘော်ကိုင်ဘက်များနှင့် ဆွေမျိုးများ ဆင်းရဲဒုက္ခရောက်ကြသည်ကို တွေ့မြင်ရသောအခါ စိတ်ဆင်းရဲကြ ရကုန်သည်။ ဤကြမ္မာဆိုးတို့သည် စစ်ပွဲ၏ အကျိုးဆက်အနေဖြင့် သက်ရှိအားလုံးတို့အပေါ် ကျရောက်ဒုက္ခပေး လေသည်။ ဤအဖြစ်အပျက်များက ဒေဝါနံပိယ မင်းတရားကြီးကို နာကျင်စွာ ခံစားရစေသည်။

There is no country, except among the Greeks, where these two groups, Brahmans and ascetics, are not found, and there is no country where people are not devoted to one or another religion.
ဂရိလူမျိုးများမှ အပ ”(၁) လေးစားမြတ်နိုးထိုက်သူများ၊ (၂) တရားကျင့် ရသေ့ရဟန်းများ” ဟု ဆိုအပ်သော ဤနှစ်မျိုး မရှိသော တိုင်းနိုင်ငံဟူ၍ မရှိ။ ¤င်းအပြင် ဘာသာတရား တစ်ခုခုကို မကိုးကွယ် မလေးစားသော လူများ နေထိုင်သော တိုင်းနိုင်ငံ ဟူ၍ မရှိ။ (ဘာသာတရား မလေးစားသော ပုဂ္ဂိုလ်ဟူ၍ မရှိ-ဟုဆိုလိုသည်)

Therefore the killing, death or deportation of a hundredth, or even a thousandth part of those who died during the conquest of Kalinga now pains Beloved-of-the-Gods. Now Beloved-of-the-Gods thinks that even those who do wrong should be forgiven where forgiveness is possible.

ထို့ကြောင့် ‘ကလိင်္ဂ’ စစ်ပွဲအတွင်း သေဆုံးကြရသောသူတို့၏ တစ်ရာပုံလျှင် တစ်ပုံမျှ၊ သို့မဟုတ် တစ်ထောင်ပုံလျှင် တစ်ပုံမျှပင် အသတ်ခံရခြင်း၊ သေဆုံးရခြင်း၊ တနယ်တကျေးနှင်ထုတ်ခံရခြင်းသည် ဒေဝါနံပိယ မင်းတရားကြီးကို နာကျင်စွာခံစားရစေသည်။ ယခုအခါ ဒေဝါနံပိယ မင်းတရားကြီး စဉ်းစားသည်မှာ ”အမှား ပြုလုပ်သောသူများကိုပင်လျှင် ခွင့်လွှတ် ထိုက်လျှင် ခွင့်လွှတ်ကြရမည် ဖြစ်သည်”။
Even the forest people, who live in Beloved-of-the-Gods’ domain, are entreated and reasoned with to act properly. They are told that despite his remorse Beloved-of-the-Gods has the power to punish them if necessary, so that they should be ashamed of their wrong and not be killed. Truly, Beloved-of-the-Gods desires non-injury, restraint and impartiality to all beings, even where wrong has been done.
ဒေဝါနံပိယ မင်းတရား၏ အချုပ်အခြာပိုင် နယ်မြေအတွင်း၌ မှီတင်းနေ ထိုင်ကြသော တောတွင်းနေ လူများကိုပင် သင့်တင့်လျှောက်ပတ်သော အပြုအမူဖြင့် မေတ္တာရပ်ခံကြရမည်၊ အကျိုးသင့်အကြောင်းသင့် ရှင်းပြကြရမည်။ သူတို့ကို ပြောထားသင့်သည်မှာ ”ဒေဝါနံပိယ မင်းတရားကြီးသည် စိတ်မချမ်းမသာဖြစ်သော်လည်း အကယ်၍လိုအပ်လျှင် အပြစ်ပေးခွင့်အာဏာ ရှိတော်မူသည်။ သို့ဖြစ်၍ အပြစ်ကျူးလွန်သူတို့သည် မိမိတို့၏ အမှားများအတွက် အရှက်ရသင့်သည်၊ သို့သော်လည်း မသတ်ပစ်သင့်ပါ။ အမှန်တကယ်အားဖြင့် ဒေဝါနံပိယ မင်းတရားကြီးသည် သက်ရှိအားလုံးတို့ကို (သူတို့သည်) အမှားများ ကျူးလွန်ထားမိကြစေကာမူ ဒဏ်ရာအနာတရ မဖြစ်စေလိုပါ၊ ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင် မထားလိုပါ၊ မတရားသဖြင့် မဖြစ်စေလိုပါ (သမာသမတ်ကျလိုသည်)။

Now it is conquest by Dhamma that Beloved-of-the-Gods considers to be the best conquest. And it (conquest by Dhamma) has been won here, on the borders, even six hundred yojanas away, where the Greek king Antiochos rules, beyond there where the four kings named Ptolemy, Antigonos, Magas and Alexander rule, likewise in the south among the Cholas, the Pandyas, and as far as Tamraparni.
ဓမ္မဖြင့် အောင်မြင်သောယခုအခါ၌ ဒေဝါနံပိယ မင်းတရားကြီးသည် ”(ဓမ္မဖြင့် အောင်မြင်ခြင်းသည်သာ) အကောင်းဆုံး အောင်မြင်ခြင်း ဖြစ်သည်” ဟု စိတ်၌စွဲမှတ်တော်မူလေသည်။ ဤအရပ်ဒေသ၌သော်လည်းကောင်း၊ နယ်စွန်နယ်ဖျား အရပ်ဒေသများ၌ သော်လည်းကောင်း၊ ဂရိဘုရင် ဗညအငသခ့သျ အုပ်ချုပ်သည့် ယူဇနာ ခြောက်ရာ ဝေးသောအရပ်ဒေသ၌သော်လည်းကောင်း၊ ထို့ထက်အလွန် Ptolemy, Antigonus, Magas, ဟူ၍ အမည်ရှိကြသည့် ဘုရင်လေးပါးအုပ်ချုပ်သော တိုင်ပြည်အသီးသီး၌သော်လည်းကောင်း၊ ထို့နည်းတူစွာ တောင်အရပ်၌ ရှိကြသော ဃ့သူေျ တိုင်းပြည်၊ Pandyasတိုင်းပြည်၊ ဝေးလံခေါင်းသီးသော တမ္ဗပါဏိတိုင်းပြည် (သီရိလင်္ကာ) ၌ သော်လည်းကောင်း ဓမ္မဖြင့် အောင်မြင်ပြီးတော်မူလေသည်။
Here in the king’s domain among the Greeks, the Kambojas, the Nabhakas, the Nabhapamkits, the Bhojas, the Pitinikas, the Andhras and the Palidas, everywhere people are following Beloved-of-the-Gods’ instructions in Dhamma.
ဘုရင့်နိုင်ငံများဖြစ်ကြသော ဂရိပြည်၊ ကမ္ဗောဇပြည်၊ နဘကပြည်၊ နဘပန်ကတိပြည်၊ ဘောဇပြည်၊ ပိတိနိကပြည်၊ အန္တရပြည် နှင့် ပါလိဒပြည်တို့၌ ရှိကြကုန်သော လူတို့သည် ဒေဝါနံပိယ မင်းတရားကြီး၏ ဓမ္မ လမ်းညွှန်ချက်များကို လိုက်နာကျင့်သုံးကြသည်။

Even where Beloved-of-the-Gods’ envoys have not been, these people too, having heard of the practice of Dhamma and the ordinances and instructions in Dhamma given by Beloved-of-the-Gods, are following it and will continue to do so.
ဒေဝါနံပိယ မင်းတရားကြီး၏ တမန်တော်များ မရောက်နိုင်ကြသောအရပ်၌ ရှိကြသောလူတို့သည်ပင် ဒေဝါနံပိယ မင်းတရားကြီး ပေးအပ်သော ဓမ္မကျင့်စဉ်များ၊ ကျင့်ဝတ်သီလသိက္ခာများ၊ ဓမ္မလမ်းညွှန်ချက်များကို ကြားရသည်ဖြစ်၍ လိုက်နာကျင့်သုံးနေကြသည်၊ ထိုကဲ့သို့ ဆက်လက်၍ လိုက်နာကျင့်သုံးနေကြအုံးမည်။

This conquest has been won everywhere, and it gives great joy — the joy which only conquest by Dhamma can give. But even this joy is of little consequence. Beloved-of-the-Gods considers the great fruit to be experienced in the next world to be more important.
ဤအောင်မြင်မှုကို နေရာအသီးသီး၌ ရယူပိုင်ဆိုင်ထားလေပြီ၊ ဤအောင်မြင်မှုသည် အလွန်နှစ်သက် ကျေနပ် ဆောင်ကျဉ်းပေးသည်။ ဓမ္မဖြင့် အောင်မြင်ခြင်းသည်သာ ထိုနှစ်သက်ကျေနပ်ကို ပေးနိုင်စွမ်းရှိသည်။ သို့သော် ဤ နှစ်သက်ကျေနပ်မှုသည် သေးငယ်သောအကျိုး ရလဒ်မျှသာ ဖြစ်သည်။ ”နောင်တမလွန်လောက၌ တွေ့ကြုံစံစားရမည့် ကြီးမားသောအကျိုးဆက်သည်သာ ပိုမို အရေးကြီးကြောင်း” ဒေဝါနံပိယ မင်းတရားကြီး နားလည်သဘောပေါက်တော်မူသည်။
I have had this Dhamma edict written so that my sons and great-grandsons may not consider making new conquests, or that if military conquests are made, that they be done with forbearance and light punishment, or better still, that they consider making conquest by Dhamma only, for that bears fruit in this world and the next. May all their intense devotion be given to this which has a result in this world and the next.
ငါမင်းတရားသည် ဤ”ဓမ္မကျောက်စာ”ကို ရေးသားထားပြီး ဖြစ်ခြင်းကြောင့် ငါမင်းတရား၏ သားတော်တို့သည်လည်းကောင်း၊ မြေးတော်တို့သည်လည်းကောင်း ”နောက်ထပ်အသစ် အသစ်သော အနိုင် ယူမှုကို မစဉ်းစားမိကြပါစေသတည်း”၊ ”အကယ်၍ စစ်ရေး စစ်ရာဖြင့် အနိုင်ယူမှုကို ပြုလုပ်ငြားအံ့၊ ထို အနိုင်ယူခံထား ရသောသူများကို စာနာသည်းခံနိုင်ပါစေသတည်း၊ သေးငယ်သောပြစ်ဒဏ်ဖြင့်သာ ဒဏ်ခတ်နိုင်ပါစေသတည်း၊ သို့မဟုတ် ထို့ထက်ကောင်းမွန်စွာ ဆက်ဆံနိုင်ကြပါစေသတည်း၊ ဓမ္မဖြင့်သာ အောင်မြင်မှုကို ပြုလုပ်မည် ဟု စဉ်းစားနိုင်ကြပါစေသတည်း၊” အကြောင်းမူကား – ထိုသို့ပြုမူခြင်းသည် ဤလောက နှင့် နောင်တမလွန်လောကတို့၌ ကောင်းကျိုးကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ ”ဤလောက နှင့် နောင် တမလွန်လောကတို့၌ ကောင်းကျိုးပေးသော ဤလုပ်ဆောင်ချက်အတွက် သူတို့အားလုံး၏ မြဲမြံခိုင်မာသော လုံးလဝီရိယ အချိန်ကာလတို့ကို ပေးစွမ်းနိုင်ကြပါစေသတည်း။”

စာဖတ်ပြီးလို့ စာအုပ်ကလေးကို အမြန်ပိတ်ကာ ထလိုက်သည်။ ဘေးပတ်ဝန်းကျင်ကို ကြည့်လိုက်တော့ သီတဂူအဖွဲ့ဝင် အားလုံး ကားပေါ်ရောက်နေသည်။ အသောက ကျောက်စာကို (၁) မိနစ်မျှ စိုက်ကြည့်ပြီး ”ဤ ‘ကလိင်္ဂ’ စစ်မြေပြင်ဟောင်း၌ နှစ်ပေါင်း (၂၃ဝဝ) ကျော်သည့် တိုင်အောင် တည်ရှိနေသည့် ဤကျောက်စာ စာရွက်သည် နောင်ထပ် နှစ်ပေါင်းများစွာ တည်ရှိနေအုံးမည် ယုံကြည်မိသည်၊ တိုင်းပြည်နိုင်ငံအသီးသီးတို့ကို အုပ်ချုပ်နေရသော၊ အုပ်ချုပ်လတံ့သော ခေတ်သစ် အမျိုးသား အမျိုးသမီးတို့သည်လည်း အသောက (ဒေဝါနံပိယ) မင်းတရား၏ အမှား အမှန်တို့ကို သင်ခန်းစာယူလျှက် (ဒေဝါနံပိယ၊ အသောကဘုရင် ကဲ့သို့) အဓမ္မမှုများကို စွန့်လွှတ်၍ တရားမျှတမှုများကို ကျင့်သုံးနိုင်ကြပါစေလို့ ဆန္ဒပြုပါသည်။

သီတဂူ အရှင်ကုမာရ (ဒေလီတက္ကသိုလ်) တင်ပြသည်။

ရွှင်လန်းချမ်းမြေ့ပါစေ
သီတဂူစတား
၂၈-၆၂၀၁၀

http://www.sitagustar.net/2010/06/blog-post_22.html

http://www.sitagustar.net/2010/06/blog-post_27.html