ဦးေၾကာင္ၾကီးစစ်ဖက် – အရပ်ဖက် ဆက်ဆံရေးဆိုတာ အရပ်သားအုပ်ချုပ်ရေးစနစ်တွင် မရှိသင့်ေကြာင်း အပိုင်း၂မှာ ထောက်ခြံပီးပြီ။ စစ်တပ်ကို မုန်းလို့မဟုတ်ဘဲ အရပ်သားစစ်စစ် Civilian ပီပြင်တဲ့ ယဉ်ကျေးလူ့ဘောင် အဖွဲ့အစည်းတခု Civil Society ပီပြင်ပေါ်ပေါက်ရေး ရည်ရွယ်ပါတယ်။ အဲလိုပြောလို့ စစ်တပ်ကို ရိုင်းတယ် ပြောပြန်ပြီ တလွဲ မတွေးစေလိုပါ။ သူ့သဘာဝကိုယ်၌ ကြမ်းတမ်းခက်ထန် မာကျောတဲ့ သဘောရှိတယ်။ အရပ်သား နိုင်ငံရေးသမား၊ ပညာရှင်လို အိညှက်အိညှက် အပျော့မဆွဲဘူး။ ဝေဖန်လေကန် စေ့စပ်ညှိနှိုင်း အဖြေရှာဖို့ ဖွဲ့ထားတာမဟုတ်။ တုံးဆိုတိုက် ကျားဆိုကိုက် အင်အားသုံးနိုင်အောင် အမိန့်ပေးစနစ်နဲ့ တည်ဆောက်တာ၊ လွန်သွားပြန်တော့ ပေးတာယူ ကျွေးတာစား ခိုင်းတာလုပ်တဲ့ ဖက်ဆစ်တပ် ဘဝရောက်တာပေါ့လေ။ ရှာကြံနှိုင်းရလျင် မိန်းမလိုပဲ မရှိမကောင်း ရှိမကောင်း မပေါင်းလဲခက် ပေါင်းလဲခက်.. […]
ကာချုပ်ကို ဌာနဆိုင်ရာ ညွှန်ချုပ်နဲ့ အရပ်သား ရုံးထုံးစံမှာ အဆင့်တူလို ရန်ကုန်ဝန်ချုပ်ကွီးဖြိုး ပြောတာကို တုံ့ပြန်တဲ့အထဲက အလုပ် သဘာဝခြင်းမတူလို့ ဖွဲ့စည်းပုံခြင်းလည်း မတူနိုင် (ဝါ) စစ်တပ်ဖွဲ့စည်းပုံသည် အရပ်သား ဌာနဆိုင်ရာ ဖွဲ့စည်းပုံထက် ပိုမြင့်သယောင် ပြောဆိုမှုကို ဆွေးနွေးချင်တယ်။ ကနဦးအနေနဲ့ အရပ်ဖက်နဲ့စစ်ဖက် သဘောသဘာဝခြင်း မတူတာ ငြင်းစရာမရှိ။ မတူလို့လဲ စစ်တပ်ကို ဘယ်နိုင်ငံမှာမှ မြို့ထဲအဝင်မခံ၊ စစ်တန်းလျားမှာသာ နေစေတယ်။ မြို့ထဲ ခွင့်ပြုချက်မရဘဲ မဝင်ရ။ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးမှာတော့ အဲဒါတွေ အားလုံးပျက်ပဲ။ လက်နက်ကိုင်ခြင်း အတူတူ ရဲနဲ့စစ်တပ်တောင် အရပ်သားနဲ့ ရောထွေးဆက်ဆံ နီးစပ်မှုခွင့်ပြုထားခြင်း ကွဲပြားတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်အနည်းငယ်က ယူအက်စ်မြို့ကြီးတခုမှာ အဓိကရုဏ်းနဲ့ အကြမ်းဖက်နှိမ်နင်းရေးအတွက် သံချပ်ကာကား အသုံးပြုမယ်လုပ်တာ စစ်တပ်ဆန်လွန်းတယ်၊ မြို့ပြလူမှုအဖွဲ့အစည်းအတွက် မသင့်လျော်လို့ […]
ဂျူလိုင်၉ရက်နေ့ USAID နဲ့ပူးပေါင်းက ျင်းပတဲ့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲမှာ ရန်ကုန်ဝန်ချုပ် ဦးဖြိုးမင်းသိန်းက အရပ်ဖက် စစ်ဖက် အုပ်ချျုပ်ရေးဆိုတာ ဒီမိုကရေစီစနစ်တွင် မရှိကြောင်း၊ စစ်တပ်ကာချုပ်သည် ရုံးလုပ်ငန်းဗျူရိုကရေစီအရ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်အဆင့်သာ ဖြစ်ကြောင်း ပြောလို့ အရေးယူပေးရန် စစ်တပ်မှတိုင်ကြားကြောင်း သတင်းတက်လာတယ်။ စစ်တပ်လော်ဘီတွေဆိုတာ အဆီဗူးခါ နာလိုက်တာ ဘယ်ပြောကောင်းမလဲ။ ဒင်းတို့ ဘုရားလောက်နီးနီး သတ်မှတ်ချီးပထားသူကို မင့်ဟာက ကျေင်းထိုင်ဘုန်းကြီး သာသာပါကွာ ပြောလိုက်တော့ ထုံးစံအတိုင်း ရိုးရာမပျက် ဆဲဆိုတုံ့ပြန် ရန်လုပ်ကြတာပေါ့။ နိုင်ငံရေးအရ ကြည့်လျင် ထူးခြားတယ် ဆိုရမယ်၊ အာဏာရတာ တနှစ်ကျော်လာပြီး ဘာမှ မယ်မယ်ရရ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု မလုပ်နိုင်သေးတဲ့ စစ်တပ်မျက်နှာ အငြိုအငြင်မခံရဲတဲ့ ဒီချုပ်အစိုးရရဲ့ နိုင်ငံရေးခြေလှမ်းအသစ် ဖြစ်ပေမလား။ ရဲနဲ့တရားရုံတွေကို စောင့်ကြည့်ကြပ်မတ် ကွပ်ကဲသွားမည်၊ ခေတ်နဲ့မညီ မမျှတတဲ့ […]
၂၀၁ရ ဒီချုပ်အစိုးရ တနှစ်ပြည့် နှစ်ပတ်လည် မိန့်ခွန်းမှာ ဘွားဒေါ် ရွေးကောက်ပွဲ ကြွေးကြော်သံ “ပြောင်းလဲမှုတွေဆက်လုပ်ဖို့ အန်အယ်လ်ဒီကို မဲထည့်စို့” ကနေ ‘ပြည်သူနှင့်အတူ’ အသစ်ပြောင်းလိုက်တော့ မတူတဲ့အတွေးနဲ့ စဉ်းစားမိတယ်၊ အခြေအနေ မကောင်းဘူးလို့။ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ခြေဥပြင်မယ် အတိအက ျ ပြောရာကနေ လေသံ၊ လုပ်ရပ် ပြောင်းသွားတယ်။ ဘာကြောင့် မကောင်းသလဲဆို ပြည်သူဆိုတာ အများစု ဝေလေလေများတယ်၊ အပင်ပန်း အဆင်းရဲ မခံချင်ဘူး၊ ကိုယ်က ျိုး မစွန့်နိုင်ဘူး..နာရင် အော်ပြီ။ ဘတ်စ်ကားကြပ်လို့၊ ဈေးရောင်းမကောင်းလို့၊ အခွန်ဆောင်ရလို့ စသဖြင့် အပြစ်တင်နေသူတွေ ဥပမာပဲ။ စစ်အစိုးရ အတိုက်အခံ ဘဝကနေ လွှတ်တော ်နိုင်ငံရေး ၂၀၁၂ မှာ ဝင်တာ ပြည်သူမနာအောင် ပြောတယ်မဟုတ်လား။ ဘွားဒေါ်ကိုယ်တိုင်လဲ ပြည်သူမနာအောင် နည်းလမ်းရှာလုပ်မယ် […]
၂၀၁ရကြားဖြတ် ေရွးေကာက်ပွဲ ပြီးဆုံးသွားပါပြီ။ ဒီချုပ် ဝင်ပြိုင်တဲ့ ၁၈ေနရာမှာ ၉ေနရာနိုင်တယ်၊ ဝင်မပြိုင်တဲ့ ကယားပြည်နယ်လွှတ်ေတာ်ေနရာသည်လဲ ဝင်ပြိုင်နိုင်မှာမိုလို့ စုစုေပါင်း ၁၉ေနရာမှာ ၁၀ေနရာ နိုင်တယ် ဆိုကြပါစို့၊ ရာခိုင်နှုန်းအားဖြင့် ၅၃%..။ နိုင်မှာ အားလုံးသိပြီးမို့ ဘယ်ေလာက်နိုင်မှ နိုင်မည်လဲ သုံးသပ်လ ျင် ၁၉၉ဝ နဲ့ ၂၀၁၅ ေရွးေကာက်ပွဲကြီးေတွမှာ ၈၂% နဲ့ ၈၀% စီနိုင်ပြီး ၂၀၁၂ ကြားဖြတ်မှာ ၉၆%နိုင်ခဲ့တယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ေအာင်မြင်မှုများနဲ့ယှဉ်လ ျင် တဝက်ထိုးက ျတယ်လို့ အသာေလး ေကာက်ခ ျက်ခ ျနိုင်တယ်။ ေမြပြင်အေခြအေန ပြန်ကြည့်လ ျင်ေတာ့ ရှမ်း ၈၊ ကယား မွန် ရခိုင် ချင်း စစ်ကိုင်း ၁ စီနဲ့ […]
မကြာဂင် ဆိတ်ဝံစားဖို့ ကောင်းသည့်၊ စောင့်ကြည့်ရမည့် သတင်း၂ခု တွေ့တယ်။ ပထမက မတ်လ၂ရရက် တော ်လှန်ရေးနေ့၊ သူနက်အပြိုင် တပ်မဒေါ်နေ့ လုပ်အူးမှာမို့ ဘာနာမည်လဲ၊ ဘယ်လိုလုပ်မလဲ၊ ဗိုလ်ရှုခံစင်မြင့်ထက် ကြည်း၊ရေ၊လေ တပ်ဖွက်များ အလေးပြုမှု ဘယ်သူခံမလဲ။ ပြီတဲ့ အဆိုးဓမြလက်ထက် သမဒဘပြောင်တက်တယ်။ ဒီနှစ် ဘယ်လိုလဲ၊ အရပ်သား သမဒကြီး တက်မလား၊ နိုင်ငံဒေါ်အိ အတိုင်ဗင်ခံပုဂ်ဂိုလ် ဘယ်နေရာနေမလဲ။ အဓိက ပြသနာက အရပ်သားကို စစ်သား အလေးပြု မပြု။ ဒီချုပ်ပါတီ အနိုင်ရပြီး မ ျားမကြာခင် ပါတီဥကဌ ကာချုပ်ဟောင်း ဗိုလ်ချုပ်ကြီး သူရဦးတင်ဦး အထိမ်းအမှတ်နေ့ နာမည်ကို တပ်မဒေါ်နေ့မှ တော ်လှန်ရေးနေ့သို့ ပြန်ပြောင်းမည် ပြောဖူးတယ်။ ယခင်က မတ်လ၂ရရက်နေ့သည် တိုင်းရင်းသား ပြည်သူအားလုံးနဲ့ […]
“သားတို့ သာမီးတို့ရယ်.. သီးခံလပ်စနက် ဆက်သည်းခံ လပ်ကြပါအူး…” ဟူသဓါတ်။။။။ ကိုယ့်အခြေအနေ ကိုယ်သိဒဲ့ တြားအုပဒေ စိုးမိုးရေးကော်မတီဥကထ လုပ်ခဲ့သူ ဘွားဒေါ်ကိုပဲ လေးစားရလေမလား၊ ဆိုးလွမ်းတဲ့ မြန့်တြံ့တတွေကံပဲ ရိုးမယ်ဖွဲ့လေမလား… ဘာလား ညာလား။ ၉ကား။ “ကျမတို့ လုပ်သင့်လုပ်ထိုက်တာကို မလုပ်ရဲသေးတဲ့ အခြေအနေမှာ.. မလုပ်သင့် မလုပ်ထိုက်တာကို ကြောက်လို့ မလွန်ဆန်ရဲတဲ့အချိန်မှာ.. ဒီလို..ကျမတို့အဖွဲ့ချူပ်ရဲ့ အာဇာနည်သူရဲကောင်းများ ကျမတို့အဖွဲ့ရဲ့ သားကောင်းများ နိုင်ငံတော်ရဲ့ သားကောင်းများ ရှိခဲ့တယ်ဆိုတဲ့အသိကို အမြဲပဲအောင်းမေ့ပြီးတော့ အင်အားဖြည့်ကြပါစို့လို့ ကျမအနေနဲ့ ထပ်လောင်းပြီးတော့ ပြောကြားချင်ပါတယ်.. ကျေးဇူးတင်ပါတယ်.. ” (ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်) ၂၆ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၁၇ ဦးကိုနီ၊ ဦးနေဝင်း တစ်လပြည့်အောင့်မေ့ဖွယ်အခမ်းအနား Credit-ဆရာထင်လင်းဦး စဂါးချပ်။။။ ကမိုးတီး […]
အန်အယ်လ်ဒီရှေ့နေကြီးဦးကိုနီ အသတ်ခံရတဲ့ကိစ်စနဲ့ ပတ်သက်လို့ ပြည်ထဲရးဝံဂ ျီး နဲ့ ရဲဂ ျ ုတ် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ ကြည့်လိုက်တယ်။ ထားပါတော့ တင်ပြတဲ့ အချက်အလက်တွေ ကိုယ်လဲ ရေရေရာရာ မသိ။ တရားခံအချို့မိတယ်၊ ဆက်စုံစမ်းနေတယ် ဘာညာကွိကွ…။ ပုံကြည့်တာတော့ ဒုမှူ ဂ ျီးဟောင်း အောင်ဝင်းခိုင် မမိလ ျင် ဒီမှာတင် နိဋ္ဌိတံတော့မည့်ပုံ။။။ အောင်ဝင်းခိုင်ကလဲ ကိစ်စတုံး အရှင်းခံရလ ျင်ရ မရလ ျင် တပ်ထဲမှာ နှပ်နေပြီ။ (ဘင်လာဒင် ပါကစ်စတန် စစ်တကသိုလ်အနီး ခြံနဲ့ဝန်းနဲ့ မိန်းမအသစ်လေးနဲ့ ငြိမ့်နေသလိိုပေါ့။) ဒီချုပ်အစိုးရကလဲ ဘယ်နှစ်နှစ် ခံမည်မသိ၊ ဒီပုံနဲ့ နှစ်အနည်းငယ် အကြာ နိုင်ငံဒေါ်ဂ ျီး ချောက်ထဲမက ျအောင် ကယ်တင်အူးမည့် တမတ်သားတွေလက်ထက် […]
၂၁ရာစု ပင်လုံညီလာခံ မကြာခင် က ျင်းပမည်၊ မတ်လထဲ ဖြစ်ရန်ရှိပြီး ရက်အတိအက ျကို တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနဲ့ ဒီချပ်အစိုးရ ဆွေးနွေးနေကြောင်း သိရတယ်။ တဆက်ထဲမှာ အင်အားကြီး ကေအန်ယူ ကရင်အဖွဲ့က မတ်လ ၁၅ရက်မှာ သူတို့ညီလာခံရှိလို့ ရက်တိုက်ဆိုင်က ညီလာခံတက်ရန် မသေချာကြောင်း အရိပ်အမြွက် ထုတ်ဖေါ်ပြောလိုက်တယ်။ သူတို့ညီလာခံကလဲ တလ ကိိုးသီတင်းကြာတတ်တာမို့ တတ်နိုင်သမ ျှ စောက ျင်းပချင်နေတဲ့ ဘွားဒေါ်ဂ ျီးအဖို့ ဘေးက ျပ်နံက ျပ်ပါပဲ။ ဝဒေသမှာတော့ အပစ်ရပ်၊မရပ်အဖွဲ့အချို့ တွေ့ဆုံနေပြီး မကြာခင် ၎င်းတို့ သဘောထား သိရဖွယ်ရှိသည်။ ညီလာခံတက်ရန် ကြိုတင်စည်းကမ်းချက်များ ထုတ်ပြန်လိမ့်မည်ဟု ယူဆရသည်။ စစ်တပ်နဲ့ သိပ်ကီးမကိုက်တဲ့ ရှမ်းသူပုန်များနဲ့ တိုက်ပွဲဖြစ်နေတဲ့ မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်အဖွဲ့တို့ပါလ ျင် ညီလာခံ […]
အန်အယ်လ်ဒီ ရှေ့နေကြီး ဦးကိုနီ ရန်ကုန်လေဆိပ်မှာ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ် ခံလိုက်ရပါပြီ။ သူဟာ အခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ရေး၊ လူ့အခွင့်အရေး၊ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး၊ လူနဲစုမူဆလင်အရေးတို့နဲ့ ပတ်သက်လ ျင် ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောလေ့ရှိသူပါ။ သူနဲ့ကိုမြအေး ဒီမိုအင်အားစုဖက်မှာရှိတာ စည်းလုံးညီညွတ်ရေး ပြယုဂ်ဖြစ်သလို တန်ဖိုးရှိတဲ့ ခေါင်းဆောင်များ ဖြစ်ပါတယ်။ ခုတော့ ဦးကိုနီကို ဆုံးရှုံးလိုက်ရပြီ။ နောက်ဘယ်သူအလှဲ့ လာဦးမည်လဲ။ အများရှေ့ အနီးကပ်ပစ်ခတ် လုပ်ကြံတာမို့ ဒီပုံအတိုင်းဆို အစိုးရ။ အတိုက်ခံ နဲ့ အာဏာရပါတီ ခေါင်းဆောင်များကို လုပ်ကြံဖို့ မခဲယဉ်းလှ။ သူ့ကိုရွေးတာ ဘင်္ဂါလီပြသနာ၊ ခြေဥပြင်ရေး သဘောထား တင်းမာသူလို့ ယူဆလို့ ဗွေဆော်ဦး အတီးခံလိုက်ရပုံပဲ။ လုပ်ကြံသူကို ရွေးထားပုံကလဲ သင်းတယ်၊ မန်းလေးက အသက်ငါးဆယ်အရွယ် လူလတ်ပိုင်း တရုတ်တဲ့။ တရားခံလို့ ထင်ရန်မလွယ်သူမ […]
အခါတပါးမှာ လာဘ်ယာရံ ရှင်သာရိပုတြာ ကိုယ်တော်မြတ်ကြီး သူဝါဆိုရာဒေသက ကေ ျးတောသားတစုကို ဦးဆောင်ပြီး မြတ်စွာဘုရားထံ အဖူးမေ ျှာ်လာတယ်။ ကေ ျာင်းဆောင် အပြင်ဖက် သူတို့ကို ခဏထားပြီး ဘုရားထံ ဝင်လေ ျာက်စဉ် ကွက ျိ ကွက ျိ ဆူညံပွက်လောရိုက်နေလိို့ အားလုံးပြန်ခေါ်သွားလို့ ဘုရားက မောင်းထုတ်ကြောင်း ပိဋကတ်မှာဆိုတယ်။ ကိုယ့်ကိုယ်က ယုံကည်မှု မရှိရင် ဖြစ်တတ်တယ်၊ အဲဒါကိုပဲ ယဉ်ကေ ျးမှု ခေါ်တယ်၊ အင်္ဂုလိလိုတော့ Etiquette…။ လူမ ျိုးတိုင်းမှာ အဲလို ကိုယ်နှုတ် ယဉ်ကေ ျးရမည့် သင်ကြားချက်များ ရှိပါတယ်။ လိုက်နာမှု အပိုင်းကွာလို့ တိုးတက်မှု ရောင်ပြန်ဟပ်တယ်။ အမှိုက် မပစ်တာ၊ လူကြားထဲ စကားက ျယ်က […]
မြန်တြံ့နိုင်ငံရေး အကြောင်းကို ကဗာကေ ျာ် Game သီအိုရီထဲက Prisoner’s dilemma ဥပမာနဲ့ မြင်ယောင်မိယ်။ ရာဇဝတ်သား ၂ဦး ရဲဖမ်းမိတော့ လုံ လောက်တဲ့ အထောက်အထား မရှိ၊ ဝန်ခံမှ စီရင်ချက် ချနုိုင်မယ်။ သူတို့ကို သီးခြားထားပြီး ဖြောင့်ချက်တောင်းတယ်။ ဒီဥပမာမှာ ၂ယောက်စလုံးသည် လုံလောက်တဲ့ ဆင်ခြင်တွေးခေါ်စွမ်း ရှိမယ်၊ အမှုစီရင်ချက် နောက်ပိုင်း လက်တုံ့ပြန်မှု၊ နာမည်ပ ျက်မှု စတာတွေ ထည့်မစဉ်းစားရင် ၄မ ျ ိုး ဖြစ်နိုင်တယ်။ ၁။ တယောက်နဲ့တယောက် သစ်စာဖေါက်၊ ရလဒ် ထောင်ဒဏ် ၈နှစ်စီ ၂။ ပထမလူ မဖေါ်ဘူး၊ ဒုတိယလူ ကိုယ်လွတ်ရုန်း။ ရလဒ် မဖေါ်သူ အနှစ်၂၀၊ ဖေါ်သူ ကွင်းလုံးကျွတ်လွတ် […]
ရခိုင်ပြည် ဘူးသီးေတာင် နဲ့ ေမာင်ေတာမှာ နယ်မြေခံရဲတပ်ဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းပေးမည်၊ အသက်၃၅နှစ်အောက် လူငယ်တွေ စုဆောင်းလေ့က ျင့်မည်ဟု သတင်းများ ဖတ်ရသည်၊ တောင်းဆိုသော ပြည်သူ့စစ် မပေးပါ၊ ပေးလည်း သူပုန်ဖြစ်ဖို့ သေချာနေတော့ ဒီလောက်ပဲ ပေးတာပဲ ဟုတ်လှပြီ။ ပစ်အားသိပ် မပြင်းထန်တဲ့ လက်နယ်ငယ်၊ ကင်းထောက်နှင့် ဆက်သွယ်ရေး ကိရိယာများ တပ်ဆင်ပေးမည်ဟု ယူဆပါသည်။ တဆက်ထဲမှာ ဖတ်ရတာ ကေ ျာင်းဆရာများကို အမ ျ ိုးသားများပဲ ခန့်ပြီး အခြေခံ စစ်သင်တန်းပေးပါမည်တဲ့။ အခြေအနေရ လိုအပ်သည့် အကြောင်းပြချက်ရှိသည်၊ အိမ်နီးခြင်းထိုင်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်း အစ်စလာမ်မစ် အကြမ်းဖက်သမားများပစ်မှတ်တွင် ကေ ျာင်းဆရာများ ထိတ်ဆုံးမှပါခြင်းက နောက်ထပ် အကြောင်းပြချက် ဖြစ်နိုင်သည်။ စဉ်းစားရမည်က အရပ်ဖက် ပညာရေး နှင့် […]