အပိုင်းတစ်မှာတင်ပြထားသလိုဘဲ မြင်၊ကြား၊နံ၊ရသာ၊အတွေ့အထိခံစားမှုတွေ ဖြစ်ပေါ်ဖို့အကြောင်းအချက်နှင့်ပြည့်စုံလာတဲ့အခါ အသိစိတ်ဖြစ်ပေါ်ပုံကိုဆက်လက်တင်ပြပါမယ်။ မြင်သိစိတ်ဖြစ်လာပုံမှာ အဆင်း(ရူပါရုံ)ကို မျက်စိကအကြည့်ဓါတ်(စက္ကုပသာဒ)နှင့် တွေ့ဆုံသွားတဲ့အခါ မြင်သိစိတ်(စက္ကုဝိဉာဏ်စိတ်)ဖြစ်ပေါ်ပါတယ်။ ကြားသိစိတ်ဖြစ်လာပုံမှာ အသံ(သောတာရုံ)ကို နားကအကြည့်ဓါတ်(သောတပသာဒ)နှင့် တွေ့ဆုံသွားတဲ့အခါ ကြားသိစိတ်(သောတဝိဉာဏ်စိတ်)ဖြစ်ပေါ်ပါတယ်။ နံသိစိတ်ဖြစ်လာပုံမှာ အနံ့(ဂန္ဓာရုံ)ကို နားကအကြည့်ဓါတ်(ဃာနပသာဒ)နှင့် တွေ့ဆုံသွားတဲ့အခါ နံသိစိတ်(ဃာနဝိဉာဏ်စိတ်)ဖြစ်ပေါ်ပါတယ်။ အရသာသိစိတ်ဖြစ်လာပုံမှာ အရသာ(ရသာရုံ)ကို လျှာကအကြည်ဓါတ်(ဇိဝှါပသာဒ)နှင့် တွေ့ဆုံသွားတဲ့အခါ အရသာသိစိတ်(ဇိဝှါဝိဉာဏ်စိတ်)ဖြစ်ပေါ်ပါတယ်။ အတွေ့အထိသိစိတ်ဖြစ်လာပုံမှာ အတွေ့အထိ(ဖောဌဗ္ဗါရုံ)ကို ခန္ဓာကိုယ်အနှံ့အပြားကအကြည်ဓါတ်(ကာယပသာဒ)နှင့် တွေ့ဆုံသွားတဲ့အခါ အတွေ့အထိသိစိတ်(ကာယဝိဉာဏ်စိတ်)ဖြစ်ပေါ်ပါတယ်။   ဒီနေရာမှာ အဆင်းအသံအနံ့စတဲ့ အာရုံတွေနှင့် မျက်စိ၊နား၊နှာ၊လျှာ၊ကိုယ်ကအကြည်ဓါတ်တွေဟာ ရုပ်တွေဖြစ်ကြပြီး.. ဝိဉာဏ်စိတ်တွေက နာမ်ဖြစ်ကြပါတယ်။ ရုပ်နာမ်တွေဟာဖြစ်ပြီးပျက်ကြတာဓမ္မတာပါ။ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်တို့တစ်တွေတွေ့နေကြားနေရတဲ့ အဆင်းအနံ့စတာတွေဟာ တစ်ဆက်တည်းလိုမျိုးခံစားရပါတယ်။ ဒီလိုဖြစ်ရခြင်းအကြောင်းမှာ ရုပ်တွေရဲ ့သက်တမ်းနှင့် နာမ်(စိတ်)တွေရဲ့သက်တမ်းမတူကြလို့ဖြစ်ပါတယ်။ အလွန်လျှင်မြန်ပြီးထပ်မံပိုင်းခြားမရတော့တဲ့ အလွန်တိုတောင်းသောကာလတစ်ခုကို အဘိဓမ္မာအခေါ် ခဏငယ်လို့ခေါ်ပါတယ်။ အဲဒီခဏငယ်သုံးကြိမ်ဟာ စိတ်တစ်ခုရဲ့သက်တမ်းနှင့်ညီပါတယ်။ ပထမခဏငယ်ကိုစိတ်စဖြစ်တဲ့ကာလ ဒုတိယခဏငယ်ကိုစိတ်ဖြစ်ဆဲကာလ တတိယခဏငယ်ကိုပျက်တဲ့ကာလဆိုပြီးတော့လည်းသတ်မှတ်နိုင်ပါတယ်။ အဲဒီစိတ်တစ်ခုရဲ့သက်တမ်းကို စိတ်တစ်ခဏတစ်ချက်လို့လည်းခေါ်ပါတယ်။ အဲဒီစိတ်တစ်ခဏပေါင်း ၁ရ ချက်ဟာ ရုပ်တစ်ခုရဲ့သက်တမ်းနှင့်ထပ်ပြီးညီပါတယ်။ ၁ရ ကို […]

စိတ်တွေဘယ်လိုဖြစ်ပျက်တယ် ဆိုတာနှင့်ပတ်သတ်ပြီး အဘိဓမ္မာသင်ခဲ့စဉ်အခါက သိခဲ့ရပါတယ်။ သုတမယ, စိန္တာမယ, ဘာဝနာမယ ဆိုတဲ့အသိသုံးမျိုးမှ သုတမယသာဖြစ်ခဲ့ပေမယ့် အင်မတန်အကျိုးရှိလှပါတယ်။ သင်ခဲ့တဲ့အဘိဓမ္မာဆရာကြီး ဆရာဟန်က ဝီထိလို့ခေါ်တဲ့(စိတ်ဖြစ်စဉ်အစဉ်အတန်း) အကြောင်းမသင်ခင်မှာ ဆရာတော်ကြီးတွေအဘိဓမ္မာဆရာတွေ နိုင်ငံခြားသားတွေကို အဘိဓမ္မာဟောပြောပြီဆိုရင် ဝီထိအပိုင်းကိုဦးစားပေး ဟောပြောကြပြီး သူတို့ကလည်း အလွန်စိတ်ဝင်စားကြပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တိုင်းအတွက်လည်း သိထားသင့်တဲ့အကြောင်းအရာလို့ထင်မိပါတယ်… ဆရာကြီးမင်းတင်မွန်ရဲ့ အဘိဓမ္မာပို့ချချက်ကို ကိုးကားပြီးတင်ပြပေးသွားမှာပါ.. ကျွန်တော်တိုု့မှာ ဖြစ်နေတဲ့အာရုံတွေကို ပိုင်းခြားကြည့်ပါက ခြောက်ပါးတွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ် အမြင်အာရုံ အကြားအာရုံ အနံ့အာရုံ အရသာအာရုံ အတွေ့အထိအာရုံ စိတ်ကူးမှာပေါ်လာတဲ့အာရုံ တို့ဖြစ်ကြပါတယ်.. အဲ့ဒီအာရုံတွေကို ကျွန်တော်တို့သိဖို့အတွက် ဘာလိုအပ်သလဲ အမြင်ကိုသိဖို့.. ၁။ မျက်စိကောင်းရပါမယ် (အဲဒီမှာမျက်စိအတွင်းထဲက အကြည်ဓါတ် သိပ္ပံအခေါ် မျက်ကြည်လွာကိုပြောပါတယ်) ၂။ အမြင်အာရုံဆိုတဲ့ မြင်နိုင်တဲ့အဆင်းရှိရပါမယ် ၃။ လုံလောက်တဲ့အလင်းရှိရပါမယ် ၄။ နှလုံးသွင်းဆင်ခြင်မှုရှိရပါမယ် လို့ဆိုထားပါတယ်.. […]