မန္တလေးဂေဇက် ပုံနှိပ်သတင်းစာ အယ်ဒီတာ့သင်ပုန်း (၂၀၁၂ ဇွန်)

အဖမြန်မာပြည်၏နိုင်ငံရေးသည် လစ်ဘရယ်ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းပေါ်ရွေ့လျှားတက်ရောက်လာပြီဖြစ်ပေရာ ပါတီစုံစနစ်ဖြစ်သည်နှင့်အညီ လက်ဝဲလော၊လက်ယာလော၊အလယ်လော၊ ခွဲခြားကွဲပြားကြရမည့်အချိန်ရောက်လာပြီဟု ထင်ပါသည်။
လက်ရှိမြန်မာ့နိုင်ငံရေးဦးဆောင်ပါတီကြီး ၂ခုနှင့် သူ၏ခေါင်းဆောင်များတို့၏စိတ်သဘောမှတ်ချက်နှင့် တည်နေရာတို့ကို သတ်မှတ်ပေးသင့်သည့်အချိန်ဟု ပြောလိုသည်။
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ နိုင်ငံရေးရည်ညွှန်းတည်နေရာကို ရှာလိုပါသည်။

ဝဲယာ အပေါ်အောက်

ပြင်သစ်တော်လှန်ရေး(၁၇၈၉)သည်ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးအတွေးအခေါ်တို့ ထုတ်လုပ်ခဲ့ရာ စက်ရုံကြီးဖြစ်သည်နှင့်အညီ လက်ဝဲ[လစ်ဘရယ်(လွတ်ကင်းစွဲ)နှင့် လက်ယာ[ကွန်ဆာဗေးတစ်(ရှေးရိုးစွဲ)]တို့၏ မူလအခြေခံစတည်ရာလည်းဖြစ်ခဲ့သည်။ လက်ဝ၊ဲလက်ယာဟူသည် ထိုစဉ်က ပြင်သစ်ပါလီမန်တွင် သမ္မတ၏လက်ဝဲဖက်နှင့်လက်ယာဖက်ခွဲထိုင်သူများကိုကြည့်ပြီး ခေါ်ခြင်းဖြစ်၏။
လွယ်ကူရှင်းလင်းသော စာတတန်းဖြင့်ခြုံရေးပြရလျှင် (Far left-Left-Center left-Center-Center right-Right-Far right) One-Dimension သာဖြစ်သည်။  ယခုခေတ်ကမ္ဘာအနှံ့အသုံးပြုခေတ်စားလာနေသော လစ်ဘရယ်ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံရေးစနစ်မှကြည့်ပြောပါလျှင် လက်ဝဲစွန်းယိမ်းလွန်သွားလျှင် ကွန်မြူနစ်ဖြစ်၍လက်ယာစွန်းနင်းလျှင်ကား ဖက်ဆစ်ဟုဆိုကြပါသည်။
ရှုပ်ထွေးသော ညွှန်းဆိုဟန်(Two-Dimension) ဖြင့်ပြပါမူ လက်ဝဲလက်ယာတွင် အပေါ်(Authoritarian)အောက်(libertarian)ဟူ၍လည်းရှိသည်။ ချန်ခဲ့ပါဦးမည်။
ပုံမှန်အားဖြင့် နိုင်ငံရေးစနစ်တွင် လက်ဝဲဖက်၌ progressives, social liberals, greens, social democrats, socialists, communists, and anarchists. တို့ပါဝင်၍လက်ယာဖက်တွင်ကား  conservatives, reactionaries, capitalists, monarchists, nationalists, and fascists.တို့ထည့်ထားပါသည်။
လစ်ဘရယ်နှင် ကွန်ဆာဗေးတစ်တို့သည် လူမှုဆက်ဆံရေး။ပုဂ္ဂလိကဆိုင်ရာတာဝန်ယူမှု။ငွေကြေးဆိုင်ရာအမြင်။ကာကွယ်ရေး၊အကျင့်စာရိတ္တပိုင်းဆိုင်ရာအတွေးအခေါ်။ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးပေါ်လစီ။Gayအပေါ်အမြင်၊အမြတ်ခွန်၊တရားရေး။စီးပွားရေးအုပ်ချုပ်ရေး စသည်တို့တွင် အမြင်နှင့်အဆုံးအဖြတ်လုံးဝမတူညီကြပါ။ ရုပ်ပုံစံဖြင့်ပြရပါမူ ဆန့်ကျင်ဖက်သဏ္ဍန်ဖြင့်

ဘယ်ညာအပိုင်းခွဲလျှက် အတူယှဉ်တွဲရပ်တည်နေသည်ဟုပင်ဆိုရပါလိမ့်မည်။

ယခုခေတ်အမေရိကနိုင်ငံရေးနှင့်နှိုင်းပြောလျှင်မူ လက်ဝဲယိမ်းသည် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ(အပြာ)ကိုညွှန်းဆို၍ လက်ယာယိမ်းသည် ရီပါ့ဗလစ်ကင်န်ပါတီ(အနီ)ကိုညွှန်းကြလေသည်။
အခြေခံအားဖြင့်မူ ပါတီကြီး၂ခုလုံးသည် လက်ယာယိမ်းများဖြစ်ခဲ့ကြပြီး Democratic-Republican Party (founded in 1791) မှခွဲပြားထွက်လာသော ပါတီကြီး၂ခုသာလျှင်ဖြစ်၏။ ယူအက်စ်၏ နိုင်ငံရေးစံနစ်တွင် ဘယ်ညာဖြင့် နိုင်ငံရေးကို အခြေကျကျလမ်းညွှန်ခွဲထားပေရာမိမိ၏ရပ်တည်။ ရောက်ရှိ။ ဖြစ်တည်နေရာတို့အတွက်တိကျချက်ရှိသည်ဟုဆိုချင်ပါသည်။
The Economist ၏ ၂၀၁၁ Pollရလဒ်အရ လက်ရှိသမ္မတအိုဘားမားသည် အလယ်စွဲဖြစ်သည်ဟုဆိုထားကြသည်။ လက်ရှိ လိင်တူလက်ထပ်ခြင်းကို သဘောတူပြီးသည်နောက်ဝယ် လက်ဝဲဖက်ယိမ်းလာသည် ဆိုကြပြီး ကွန်ဆာဗေးတစ်တို့ကမူ အိုဘားမားသည် လက်ဝဲစွန်းရောက်သူ (Far left – လွတ်ကင်းစွန်းစွဲ)ဟုပင်ခေါ်ကြပေသည်။
ရီပါ့ဗလစ်ကန်ပါတီမှ ၁၉၈၁-၈၉သက်တန်းတွင်သမ္မတဖြစ်ခဲ့သူ ရော်နယ်ရီဂင်သည် ကွန်ဆာဗေးတစ်တဦးဖြစ်ပြီး ဘယ်မှညာသို့ကူးသွားသူ ဖြစ်သည်။
အမေရိက၏နိုင်ငံရေးစံနစ်သည်  လက်ဘရယ်နှင့်ကွန်ဆာဗေးတစ်အားပြိုင်ရုန်းကန်ရင်းမှ မတူညီသည်များကိုဒီမိုကရေစီအရ မဲခွဲဆုံးဖြတ်၍အတူညီဆုံးညှိယူရင်း ခေတ်နှင့်အလျှော်ညီဆုံးဖြေရှင်းမှုများကို မွေးဖွားစေသည်ဟု သုံးသတ်လိုပါသည်။

တံဆိပ်တပ်ခြင်းလော

နိုင်ငံ့အရေးလုပ်နေသူတို့အား မိမိယုံကြည်ရာ ပူးပေါင်းလိုဟန်သည့် အုပ်စုအလိုက်အမည်တပ်တံဆိပ်ကပ်ခြင်းပြုသင့်ပါသလော။
လူသားသည် သဘာဝအလျှောက်အုပ်စုဖွဲ့တတ်ပေရာ အစုအဖွဲ့သီးသန့်ထားအမည်တပ်လိုက်ခြင်းသည် သဘောညီမျှသူရှာဖွေရလွယ်စွာဖြင့် စုစည်းအင်အားစစ်ကို ရစေသည်လည်းဖြစ်ပါသည်။
ဤသို့ဖြင့်နေရာရပ်တည်မှုအတိအကျရရှိခြင်းသည် မိမိ၏ န်ုင်ငံရေးရပ်တည်မှုကို ဖွင့်လှစ်ပြနေခြင်းဖြစ်၏။ မိမိနှင့်မိမိကိုထောက်ခံကန့်ကွက်သူများအတွက် စိတ်သဘောလမ်းမှန်ကိုညွှန်ပြနိုင်သော လမ်းပြသံလိုက်အိမ်မြောင်သဖွယ်လည်းဖြစ်ပါသည်။
လူသားတဦးသည် မိမိယုံကြည်ချက်အလိုက် ရပ်တည်ရာနေရာကို ကျောက်ချသတ်မှတ်ထားရမည်မရှိပါ။ ရွှေ့နိုင်ရှားနိုင် ရွေ့သင့်ပြောင်းသင့်ပါ၏။
သို့ဖြစ်၍ မိမိအားအခြားသူများက နိုင်ငံရေးတည်နေရာအမည်တတ်လျှင် မမှန်ကန်ပါကငြင်းချက်ချရှင်းပြရန်နှင့် မှန်ကန်ပါက ထိုနေရာခိုင်မြဲရပ်တည်ရန်သာရှိသည်ဟုဆိုချင်သည်။
သို့သော်.. အစွန်းရောက်နိုင်ငံရေးသမားများတို့သည် မိမိတို့၏ရပ်တည်မှုနေရာကို “မှောက်ကွယ်ဖုံးဖိ”လိုချင် ရှိပေလိမ့်မည်။ တဖက်သားကို “ထိုးခွဲသပ်လျှို”လိုစိတ်ရှိပေလိမ့်မည်။ ထိုစိတ်တို့ကပင် ထိုသူအား “သင်းကွဲထောင်”တွင်းသို့ ကျစေပေလိမ့်မည်။ မရိုးသားသူနိုင်ငံရေးသမားများဟု ဆိုချင်သည်။
ပွင့်လင်းမြင်သာသော အစိုးရနှင့်နိုင်ငံရေးစနစ်အလိုရှိမှုတို့ တောင်းဆိုမှုများနေချိန်တွင် နိုင်ငံရေးသမားသည် မိမိ၏လက်သည်းများအားဖွက်ထားရန်မလိုဟုသာမြင်မိပါသည်။
ရိုးသားပွင့်လင်းစွာ မိမိလက်များကို ထုတ်ပြထားသော နိုင်ငံရေးသမားများ အလိုရှိသည်။ ပုဂ္ဂလိကတဦးချင်းစီသည်လည်း မိမိတည်နေရာသိလိုလျှင် အင်တာနက်ဝက်ဘ်ဆိုက်တို့တွင် ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ မိနစ်အနည်းငယ်အတွင်းသတ်မှတ်ရယူနိုင်ပါသည်။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်

မြန်မာပြည်မှ ကမ္ဘာတန်းအဆင့် နိုင်ငံရေးသမား ခေါင်းဆောင်တဦးပေါ်ထွက်ခဲ့ပြီ။ မြန်မာ့သမိုင်းတွင်မရှိဖူးသေးသော အခြေအနေဖြစ်၏။
၁၉၉၁ငြိမ်းချမ်းရေးနိုဗယ်ဆုရှင်အား လစ်ဘရယ်လော. အလယ်လော ကွန်ဆာဗေးတစ်လော တွေးကြည့်မိပါသည်။
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား လက်ရှိယူအက်စ်၏နိုင်ငံရေးထဲချကြည့်မည်ဆိုပါက လက်ဝဲအလယ်(Center left)တွင်ရှိမည်ဆိုသူလည်းရှိသည်။ အလယ်တည့်တည့် နေရာ(Center)ကျမည်ဟုပြောသူလည်းရှိသည်။ကွန်ဆာဗေးတစ်(Center right)နေရာတွင်ရှိသည်ဟုလည်း ဆိုသူတို့လည်းရှိပါသည်။
အသစ်စလာတော့မည့် မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံရေးစနစ်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား အလယ်စွဲ(Center)နေရာထားပြီး ခေတ်စနစ်လမ်းပြမြေပုံတခုကို ဆွဲယူနိုင်သည်ဟုထင်မိ၏။
မြန်မာပြည်၏ ရှေးစွန်းစွဲပြင်းထန်သောဘာသာရေးနှင့် သမိုင်းရှည်ကြာသော ယဉ်ကျေးမှုတို့ကို တည်မှီသုံးသပ်ရလျှင် မြန်မာအများစုကြီးသည် ကွန်ဆာဗေးတစ်(ရှေးရိုးစွဲ) များမည်ဟု ဆိုနိုင်ပါသည်။ ရှေးစွန်းစွဲ(Far right) များပင်လွန်ကဲစွာရှိနေနိုင်၏။
မြန်မာပြည်၏လက်ရှိသမ္မတ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟောင်းဦးသိန်းစိန်မှာ ရှေးရိုးစွဲကွန်ဆာဗေးတစ်သမားဟု အသေအချာဆိုနိုင်ပါသည်။ အာဏာရှင်စနစ်လက်အောက်တွင် ရာထူးရှင်သန်ကြီးထွားလာသူဖြစ်သဖြင့် ရှေးစွန်းစွဲ(Far right) အထိနီးကပ်နေသူဟုပင်ဆိုနိုင်လိမ့်မည်။

မြန်မာ့နိုင်ငံရေး

မြန်မာပြည်တွင်အဓိကပါတီကြီး၂ခုကသာ (၂၀၁၅ရွေးကောက်ပွဲအတွက်ပြင်ဆင်ရင်း)အားပြိုင်သွားမည်ပုံသဏ္ဍန်မြင်ရပါသည်။
အမေရိကန်တို့၏ စနစ်သဏ္ဍန်နှင့်နီးစပ်နေသည်ပြောလျှင် အတွေးလွန်၊အမှန်းလွန်နေသည်ဟု ဆိုနိုင်ပါသလား?။ သို့သော်ဤသို့ဖြစ်လာခြင်းသည် တိုးတက်အောင်မြင်သော နိုင်ငံရေးစနစ်နှင့်ထိုစနစ်ကထိမ်းကြောင်းမောင်းနှင်သော စီးပွားရေလူမှုရေးတို့ ဖြစ်လာမည်ဟုကားအသေအချာပြောနိုင်သည်။
ပါတီကြီး၂ခုနှင့်သူ၏ပါတီဝင်များမှ လက်ဝဲစွန်းရောက်လျှင်လက်ယာစွန်းနင်းမည်။ အလည်တည့်လျှင် ဝဲယာယိမ်းကစားမည်တို့ဖြင့် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးချိန်ခွင်လျှာကိုထိန်းညှိကစားသွားကြစေလိုသည်။ ကွန်ဆာဗေးတစ်တို့၏ အာဏာရပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီ(USDP)အား အတိုက်အခံပြုရန် ပညာတတ် အခြေခံလူတန်းစားပါတီဝင်များသော ဒီချုပ်(NLD)သည် လက်ဝဲဖက်ယိမ်းထားနိုင်ပါသည်။
သို့ဖြင့် လူထုမြန်မာတို့အကျိုးများ၍ အနာဂါတ်မြန်မာနိုင်ငံရေး ထွန်းတောက်လာမည်ဟု ထင်မိပါကြောင်း။   ။

မှတ်ချက်။  ။ မန္တလေးဂေဇက် ပုံနှိပ်သတင်းစာ အယ်ဒီတာ့သင်ပုန်း (၂၀၁၂ ဇွန်)လအတွက်ဖြစ်သည်။