စုအအတွက်လူထု Vigil

ဒီမိုကရေစီခေါင်းဆောင် အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ထောက်ခံသူများဟာ ငြိမ်းချမ်းရေးနိုဘယ်လ်ဆုရှင် ခုနှစ်နှစ်အတွင်းမှာ ပထမဆုံးအကြိမ်လွတ်မြောက်လာမှာကို တွေ့ရမလားဆိုတဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေနဲ့ သူမကိုအကျယ်ချုပ် ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်ထားတဲ့ သက်တမ်းကုန်ဆုံးမဲ့ စနေနေ့မတိုင်ခင် ကြိုတင်ပြီး စုဝေးရောက်ရှိခဲ့ကြပါတယ်။
သူမကိုလွှတ်ပေးဖို့ စစ်ဗိုလ်ချုပ်ကြီးများက လက်မှတ်ထိုးပြီးပြီလို့ ပြောကြပေမဲ့ သူမနေအိမ်အနားမှာ စုရုံးရောက်ရှိလာတဲ့ လူအမြောက်အများဟာ သောကြာနေ့မှာ သူမစောစီးစွာ မလွတ်မြောက်လာခဲ့လို့ စိတ်ပျက်ခဲ့ကြသည်။ သူမပြန်လွတ်တော့မယ်ဆိုတဲ့ ကောလာဟာလသတင်းများ အထွတ်အထိပ်သို့ ရောက်ခဲ့စဉ် အစောပိုင်းတုန်းက လူပေါင်း၂၀ဝ ထက်မနဲရှိမဲ့ လူအုပ်ကြီးဟာ ရောက်လာခဲ့ပါတယ်။
ရန်ကုန်မြို့တွင်းမှာ လူထုမငြိမ်သက်မှုတွေဖြစ်လာနိုင်တဲ့ ခန့်မှန်းချက်တွေကြောင့် ထရပ်ကားစီးလိုက် အဓိကရုဏ်းနှိမ်နင်းရေးရဲများနဲ့ လုံခြုံရေးအစီအမံတွေကို တိုးမြှင့်ချထားပါတယ်။ ဒီလိုမြင်ကွင်းမျိုးကို မြို့နေလူထုဟာ နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှု ပြင်းထန်တဲ့အချိန်မျိုးတွေမှာ တွေ့မြင်ကြရပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ပထမဆုံးရွေးကောက်ပွဲကို နိုဝင်ဘာရ ရက်နေ့က အနှစ်၂ဝအတွင်း ကျင်းပခဲ့ပြီး အစိုးရ လိုလားတဲ့ပါတီ တဖက်သတ်အနိုင်ရဖို့ မတော်မလျော် စီမံချယ်လှယ်ခဲ့တယ်လို့ ဝေဖန်သူများက စွတ်စွဲကြပါတယ်။ မဲရလဒ်များကို နည်းနည်းခြင်း ထုတ်ပြန်နေပြီး စစ်အစိုးရ ကျောထောက်နောက်ခံပြု ကြက်ဖွတ်ပါတီဟာ လွှတ်တော်နှစ်ရပ်စလုံးမှာ နေရာအများစုကို ရရှိနေပြီးဖြစ်ပါသည်။
ဒေါ်စုဦးဆောင်တဲ့ အန်အယ်ဒီဟာ ၁၉၉ဝ ရွေးကောက်ပွဲတုန်းက တခဲနက်အောင်ပွဲခံခဲ့ပေမဲ့ စစ်တပ်က အာဏာလွှဲပြောင်းပေးဖို့ ငြင်းဆန်ခဲ့ပြီး အတိုက်အခံအင်အားစုများကို ဖြိုခွင်းခဲ့ပါတယ်။
လွန်ခဲ့တဲ့ ၂၁နှစ်အတွင်း ၁၅နှစ်ကျော် ထောင်ချ၊ အကျယ်ချုပ်ခံခဲ့ရတဲ့ ဒေါ်စုဟာ ဆယ်စုနှစ်များစွာ ကြာမြင့်နေတဲ့ စစ်တပ်အုပ်ချုပ်မှုကို ဖယ်ရှားဖို့ လှုပ်ရှားမှုရဲ့ သင်္ကေတတရပ် ဖြစ်နေပါပြီ။
သူမအိမ်ကို အမေရိကန်တဦး ခဏတာရေကူးကျူးကျော် ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီးနောက် လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်တုန်းက အကျယ်ချုပ် စည်းကမ်းတွေကို ချိုးဖောက်မှုနဲ့ ၂၀၀၃ခုနှစ်အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းမှာ သူမရဲ့ မော်တော်ကားတန်းကို အစိုးရထောက်ခံသူ လူရမ်းကားများ ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခဲ့ အပြီးမှာ ချမှတ်ထားခဲ့တဲ့ ထိန်းသိမ်းမိန့်ကို သက်တမ်းတိုးခဲ့ပါသည်။
သူရဲ့အဆက်အသွယ်များက လွှတ်ပေးအမိန့်ကို လက်မှတ်ထိုးပြီးပြီလို့ပြောတယ်လို့ ပါတီဒုတိယ ဥက္ကဌဦးတင်ဦးက ပြောပါတယ်။ သူမကိုလွှတ်မြောက်မယ်လို့ သူယုံကြည်နေပါတယ်။ ဘယ်တော့ လွတ်မယ်၊ ဘယ်တုန်းက လက်မှတ်ထိုးခဲ့တယ်ဆိုတာတော့ သူကမပြောခဲ့ပါဘူး။
လူပေါင်း၃၀ဝ လောက်ရှိမဲ့လူအုပ်ဟာ အန်အယ်ဒီဌာနချုပ်မှာ စိတ်လှုပ်ရှားစွာနဲ့ သောကြာနေ့ အစောပိုင်းလောက်က စုရုံးရောက်ရှိခဲ့ကြပြီး အချို့က ငါတို့မင်းနဲ့အတူရပ်တည်နေတယ် ဆိုတဲ့ စာသားပါ တီရှပ်များကို ဝတ်ဆင်ထားကြပါတယ်။
နောက်ထပ်တရက်တောင် ဖမ်းထားဖို့ ဥပဒေမရှိဘူး။ သူမကို ထိန်းသိမ်းထားရမဲ့ကာလသည် စနေနေ့မှာ ကုန်တယ်၊ သူမလွတ်မြောက်လိမ့်မယ်လို့ ရှေ့နေဦးညဏ်ဝင်းက သတင်းထောက်များကို ပြောခဲ့ပါတယ်။
အသက်၆၅နှစ်ရှိ ဒေါ်စုဟာ ဒီမိုကရေစီရေး ရုန်းကန်လှုပ်ရှာမှုကို ဆောင်ရွက်စဉ် ၁၉၈၈ခုနှစ်ကထဲက ဇွဲလုံ့လသတ္တိတို့ကို အကြိမ်ပေါင်းများစွာ ပြသခဲ့ပြီးဖြစ်ပါတယ်။
နှစ်ပေါင်းများစွာ တိုင်းပြည်ပြင်ပမှာ နေထိုင်ခဲ့ပြီးနောက် မနာမကျန်းဖြစ်နေတဲ့ မိခင်ဖြစ်သူကို ပြန်လာပြီး ပြုစုစောင့်ရှောက်နေတုန်း ၂၆နှစ်တာ မဆလတပါတီ စစ်အာဏာရှင်စနစ် ဆန့်ကျင်ရေး လူထုဆန္ဒပြပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ တိုင်းပြည်အတွက် အသက်ပေးသွားတဲ့ လွတ်လပ်ရေးဖခင်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းရဲ့ သမီးဖြစ်တာကြောင့် သူမဟာ အလျှင်အမြန်ပဲ ခေါင်းဆောင်မှုနေရာကို ရခဲ့သည်။
သူမဟာ စစ်တပ်ရဲ့ သွေးထွက်သံယိုမှုများနဲ့ ရက်စက်စွာနှိမ်နင်းခဲ့တဲ့ လမ်းပေါ်ထွက် ဆန္ဒပြမှုများကို ကူညီအားဖြည့်ဖို့ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။ သူမရဲ့ စည်းကမ်းတကျ ကြံ့ကြံ့ခံရပ်တည်ချက်များကြောင့် ၁၉၉၁ နိုဘယ်လ်ငြိမ်းချမ်းရေးဆုလိုမျိုး နာမည်ကျော်ကြားမှုမျိုးနဲ့ လူအများကြည်ညိုလေးစားမှုတို့ကို ရရှိခဲ့ပါတယ်။
ပွင့်လင်းရိုးသားတက်ကြွပြီး အများချစ်ခင်မြတ်နိုးမှုတွေနဲ့ သူမအပေါ်လူထုထောက်ခံမှုတွေဟာ တိုင်းပြည်ရဲ့ စစ်အာဏာပိုင်အသစ်တွေကို ခြိမ်းခြောက်ခဲ့ပါတယ်။ သူမကို ၁၉၈၉ခုနှစ်မှာ နိုင်ငံတော် လုံခြုံရေးစွဲချက်တွေနဲ့ နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခဲ့သည်။ ၁၉၉၅ခုနှစ်အထိ သူမကို ပြန်လွှတ်မပေးခဲ့ဘဲ နောက်ပိုင်းကာလတွေမှာလည်း ခဏခဏ ဖမ်းဆီးအထိန်းသိမ်းခံခဲ့ရသည်။
သူမပြန်လည်လွတ်မြောက်ရေးဟာ အနောက်နိုင်ငံတွေနဲ့ စစ်အစိုးရရဲ့ ညံ့ဖျင်းလှတဲ့ လူ့အခွင့်အရေး မှတ်တမ်းတွေအပေါ် ဝေဖန်နေကြတဲ့ အဖွဲအစည်းများရဲ့ အဓိကတောင်းဆိုချက်ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်အစိုးရဟာ သူမနဲ့ တွေ့ဆုံစကားပြောဖို့ ကမ်းလှမ်းလိုက် နောက်ပြီးတော့ လေးနက်တဲ့ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးပွဲတွေကနေ ရှောင်ဖယ်သွားလိုက်နဲ့ နိုင်ငံတကာမှာ မျက်နှာပန်းပွင့်ဖို့ တုံ့ပြန်လေ့ရှိပါတယ်။
ဒေါ်စုဟာ ရွေးကောက်ပွဲ မဲလိမ်မှုစွပ်စွဲချက်တွေကို ကူညီးစုံစမ်းသွားလိမ့်မယ်လို့ ယခုနှစ်မဲပေးပွဲမှာ မှတ်ပုံတင်ဖို့ ငြင်းဆန်ခဲ့လို့ ဖျက်သိမ်းခံခဲ့ရတဲ့ သူမရဲ့ပါတီ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးညဏ်ဝင်းက ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
စစ်အာဏာသိမ်းခေါင်းဆောင်များကို အရှက်ရစေတဲ့ စစ်တပ်ကို စိမ်ခေါ်တဲ့ အခုလို လှုပ်ရှားမှုတွေဟာ အရင်ကတော့ ဒေါ်စုကို ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်တာနဲ့ပဲ ကြုံတွေ့ရပါတယ်။
ဆယ်နှစ်အတွင်း အမေဖြစ်သူကိုကို ပထမဆုံးတွေဖို့ ကြိုးပမ်းနေတဲ့ သူမရဲ့ သားနှစ်ယောက်အနက် အငယ်ဆုံးသာူး ကင်မ်အဲရစ်ဟာ ဗန်ကောက်မြို့မှာ သူမလွတ်မြောက်လာမှာကို စောင့်နေပါတယ်။ ဗြိတိန်နိုင်ငံမှာနေထိုင်သူ အဲရစ်ရဲ့ ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာလျောက်ထားမှုများကို အရင်က ကြိမ်ဖန်များစွာ ပယ်ချခံခဲ့ရသည်။ (သူဗီဇာရသွားပြီဆိုတဲ့ အရင်သတင်းများ မမှန်သေးပါ)
ကွယ်လွန်သွားပြီဖြစ်တဲ့ ဗြိတိသျှလူမျိုး ပညာရှင်မိုက်ကယ်အဲရစ်က သူတို့ရဲ့ သားများကို အင်္ဂလန်မှာ လူလားမြောက်အောင် စောင့်ရှောက်ခဲ့သည်။ အကြီးဆုံးသား အဲလက်ဇန်ဒါး အဲရစ်သည် ၁၉၉၁ ငြိမ်းချမ်းရေးနိုဘယ်လ်ဆုကို မိခင်ဖြစ်သူကိုယ်စား လက်ခံရယူခဲ့ပြီး အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ နေထိုင်လျက်ရှိသည်ဟု သတင်းများကဆိုသည်။ (သူ့အကြောင်းသိသူများ လုပ်ကြပါအုံး)
မိုက်ကယ်အဲရစ်သည် အသက်၅၃နှစ်အရွယ် ၁၉၉၉ခုနှစ်မှာ ပရိုစတိတ်ကင်ဆာရောဂါနဲ့ မသေဆုံးခင် မိန်းမဖြစ်သူနှင့် တွေ့ခွင့်ရဖို့ သုံးနှစ်တိုင်တိုင် ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာကြိုးစားခဲ့သည်။ စစ်အစိုးရက သူမကို ပြန်လည်ပြည်ဝင်ခွင့် မပေးမှာစိုးရိမ်လို့ ဒေါ်စုဟာ သူ့မိသားစုကို တွေ့ဖို့မြန်မာပြည်က မထွက်ခွါခဲပေ။ (ငမိုက်သား လဒူများ၊ စစ်တပ်လက်ပါးစေများ သောက်ရှက်မရှိကြဘူးလား)
အဖွဲ့ချုပ်ပါတီဝင်များဟာ ရန်ကုန်မြို့ရှိ ဖရိုဖရဲဖြစ်နေတဲ့ အန်အယ်ဒီဌာနချုပ်ရှိ သူမရဲ့ရုံးခန်းဟောင်းကို သန်ရှင်းပြင်ဆင်နေကြပါတယ်။
ဒေါ်စုဟာ အန်အယ်ဒီ ဗဟိုကော်မတီ၊ မီဒီယာ၊ ပြည်သူလူထုတို့ကို သူမပြန်လည်လွတ်မြောက်လာရင် တွေ့လိမ့်မယ်လို့ ဦးညဏ်ဝင်းကပြောသည်။ အရင်ကလွတ်မြောက်လာတိုင်း သူမဟာ မြန်မာပြည်ရဲ့ အထွတ်အမြတ်ဆုံး နေရာတခုဖြစ်တဲ့ ရွှေတိဂုံဘုရားကို အမြဲတမ်း သွားရောက်ဖူးမြော်ပါသည်။
၂၅ယောက်မကရှိတဲ့ ဒေါ်စုရဲ့ပါတီလူငယ်များဟာ သူမကို ကြိုဆိုဂုဏ်ပြုတဲ့ အထိမ်းအမှတ်အနေနဲ့ ဆေးရုံတွေမှာ သွေးလှူဖို့ ပြင်ဆင်ထားကြသည်။
စစ်အစိုးရက ဒီလအတွင်းပြုလုပ်ခဲ့တဲ မဲပေးပွဲကို ဒီမိုကရေစီအတွက် အဓိကကျတဲ့ ခြေလှမ်းတရပ် အဖြစ်ပြောဆိုလိုက်သည်။ ဒေါ်စုကို ပါဝင်မယဉ်ပြိုင်နိုင်အောင် တားမြစ်ထားတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကို ဝေဖန်သူများကတော့ စစ်တပ်ရဲ့အာဏာ သက်ဆိုးရှည်ဖို့သာ ရည်ရွယ်တယ်လို့ ပြောဆိုကြသည်။ ကြက်ဖွတ်ခေါင်းဆောင် ဝန်ကြီးချုပ်ဦးသိန်းစိန်အပါအဝင် စစ်အစိုးရ ထိပ်ပိုင်းခေါင်းဆောင်များဟာ လွှတ်တော်အမတ်နေရာများကို အနိုင်ရရှိသူများထဲမှာပါဝင်ကြသည်။
http://news.yahoo.com/s/ap/20101112/ap_on_re_as/as_myanmar_election
Vigil held for Myanmar pro-democracy leader
YANGON, Myanmar – Supporters of pro-democracy leader Aung San Suu Kyi held a vigil on the eve of Saturday’s expiration of her house arrest order, hoping to see the Nobel Peace Prize laureate taste freedom for the first time in seven years.
While scores of people who gathered near her home were disappointed that she was not given an early release Friday night, colleagues said an order to set her free had already been signed by Myanmar’s ruling generals. Some 200 people has come earlier when rumors of her impending release were at their height.
Adding to the expectant atmosphere was a sharply stepped-up security presence in Yangon: truckloads of riot police, cruising and parked — a familiar sight to city residents during times of political tension.
The country’s first in 20 years was held Nov. 7, and critics allege it was manipulated to give a pro-military party a sweeping victory. Results have been released piecemeal and already have given the junta-backed Union Solidarity and Development Party a majority in both houses of Parliament.
The 1990 election was won in a landslide by Suu Kyi’s National League for Democracy party, but the military refused to hand over power and instead clamped down on opponents.
Jailed or under house arrest for more than 15 of the last 21 years, Suu Kyi has become a symbol for a struggle to rid the Southeast Asian country of decades of military rule.
She was convicted last year of violating the terms of her previous detention by briefly sheltering an American man who swam uninvited to her lakeside home, extending a period of continuous detention that began in 2003, after her motorcade was ambushed in northern Myanmar by a government-backed mob.
“My sources tell me that the release order has been signed,” said Tin Oo, vice chairman of Suu Kyi’s party. “I hope she will be released.”
He did not say when she would be freed or when the order had been signed.
About 300 people gathered excitedly at NLD headquarters earlier in the day, some wearing T-shirts reading, “We stand with you.”
“There is no law to hold (Suu Kyi) for another day. Her detention period expires on Saturday and she will be released,” her lawyer, Nyan Win, told reporters.
Suu Kyi, 65, has shown her mettle time and again since taking up the democracy struggle in 1988.
Having spent much of her life abroad, she returned home to take care of her ailing mother just as mass demonstrations were breaking out against 25 years of military rule. She was quickly thrust into a leadership role, mainly because she is the daughter of martyred independence leader Gen. Aung San.
She rode out the military’s bloody suppression of street demonstrations to help found the NLD. Her principled defiance gained her fame and honor, most notably the 1991 Nobel Peace Prize.
Charismatic, tireless and outspoken, her popularity threatened the country’s new military rulers. In 1989, she was detained on trumped-up national security charges and put under house arrest. She was not released until 1995 and has spent various periods in detention since then.
Suu Kyi’s freedom has been a key demand of Western nations and groups critical of the military regime’s poor human rights record. The military government, seeking to burnish its international image, has responded previously by offering to talk with her, only to later shy away from serious negotiations.
Suu Kyi plans to help probe allegations of election fraud, according to Nyan Win, who is also a spokesman for her party, which was officially disbanded for refusing to reregister for this year’s polls.
Such action, which could embarrass the junta, poses the sort of challenge the military has met in the past by detaining Suu Kyi.
Awaiting her release in Bangkok in neighboring Thailand is the younger of her two sons, Kim Aris, who is seeking the chance to see his mother for the first time in 10 years. Aris lives in Britain and has been repeatedly denied visas.
Her late husband, British scholar Michael Aris, raised their sons in England. Their eldest son, Alexander Aris, accepted the Nobel Peace Prize on his mother’s behalf in 1991 and reportedly lives in the United States.
Michael Aris died of prostate cancer in 1999 at 53 after having been denied visas to see his wife for the three years before his death. Suu Kyi could have left Myanmar to see her family but decided not to, fearing the junta would not allow her back in.
The NLD’s dilapidated headquarters in Yangon has been bustling with party members cleaning her old office.
Nyan Win said Suu Kyi would meet with the NLD’s central committee, members of the media and the public after her release. He noted that after earlier detentions, she always visited the Shwedagon pagoda, one of the most sacred sites in Myanmar, formerly called Burma.
More than 25 young members of Suu Kyi’s party planned to donate blood at hospitals as a gesture of welcome.
The junta called this month’s vote a major step toward democracy. Suu Kyi was barred from participating and critics said it was aimed at cementing the military’s power. Top members of the ruling junta were among those who won seats, including Prime Minister Thein Sein, who also heads the USDP.