ဦးေၾကာင္ၾကီးတရုတ်နိုင်ငံ ကွင်မင်းဆက် အင်ပါယာ ဘုရင် ကွင်လောင် (Qianlong) မှာ ပုန်ကန်ထကြွမှု များစွာကို နှိမ်နင်းအောင်မြင်ပြီး တရုတ် နယ်နမိတ် ချဲ့ထွင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ လူမျိုးတုံး သတ်ဖြတ်မှု ဆိုလောက်အောင် နယ်ချဲ့သိမ်းပိုက်ရန် လူများစွာအား ရက်ရက်စက်စက် သတ်ဖြတ်သဖြင့် သူ့အကြောင်း ငြင်းခုံ ပြောဆိုနေဆဲ ဖြစ်သည်။ လွယ်လင့်တကူ အောင်ပွဲခံမည် ထင်မှတ်ရွေ့ မြန်မာနယ်စပ် ယူနန် အခြေစိုက် ကျောက်စိမ်းရောင် တပ်မတော်အား အရိုင်းအစိုင်း မြန်မာတွေကို တိုက်ခိုက်ရန် စေလွှတ်သည်။ နောက်ပိုင်း ပဋိပက်ခ စစ်ပွဲများကြောင့် တရုတ်စစ်သား ခုနှစ်သောင်းကျော် အသက်ဆုံးရှုံးပြီး ကွင်မင်းဆက် ဆင်နွှဲခဲ့သမျထဲ အထိနာဆုံး ရှေ့တန်းစစ်မြေပြင် အမည်တွင်သည်။ ။။။။ ကျောက်စိမ်း တပ်မတော်မှာ တရုတ် ကွင်နိုင်ငံ စစ်တပ်၏ အဓိက လက်ရွေးစင် ပင်မတပ် […]
အောက်တိုဘာ ရ ရက်နေ့က တင်တာ ဘာရယ်ကြောင့်မသိ မန်းဂေဇက်ဖေ့စ်ဘွတ်မှာ မတက်လို့ ကော်ပီပေ့စ် ကက်တီဂိုရီနဲ့ ထပ်တင်သည်။ ။။။။ မီဂျီဂျပန်နိုင်ငံထံ ကိုရီးယားပိုက်နက်နယ်မြေ အပ်ရသော တရုတ်ကွင်ဘုရင့်နိုင်ငံ… ၁၈၉၄ ဩဂုတ် ၁ မှ ၁၈၉၅ ဧပြီ ၁ရ အထိ တရုတ်ကွင်ဘုရင်နိုင်ငံသည် မီဂျီဂျပန်အင်ပါယာ နှင့် ကိုရီးယားနယ်မြေ ထိန်းချုပ်ရန် တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး ဂျပန်မှ ပြတ်ပြတ်သားသား အနိုင်ရခဲ့သည်။ စစ်ပွဲအပြီး ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်အား ဂျပန် လက်ဝေခံအဖြစ် သွပ်သွင်းလိုက်ကာ ထိုင်ဝမ် ဖေါ်မိုဆာကျွန်း၊ ပန်ဂူကျွန်းနှင့် လ ျှိုဒေါင် ကျွန်းဆွယ်တို့အား ရရှိခဲ့သည်။ အချောင်သက်သက် ရခဲ့တာတော့မဟုတ်၊ တရုတ်စစ်သား သုံးသောင်းငါးထောင် နီးပါး စစ်ပွဲတွင် ကျဆုံးဒဏ်ရာ ရပြီး ဂျပန်ဖက်တွင် စစ်သားနှင့် အမှုထမ်း […]
ဈေးပေါသော အလုပ်သမားခနှင့် သယံဇာတရင်းမြစ် ကြွယ်ဝမှုတို့အား မက်မောရွေ့ တရုတ်ပြည်ကို ၁၉၃ရ တွင် ဂျပန်ဝင်ရောက် က ျူးကျော်သည်။ အင်အားပြင်းထန်သော ထိုးစစ်နှင့် ကျူးကောျ်သိမ်းပိုက်ရန် ၁၉၃ရတွင် ပေကျင်းအနီး မာကိုပိုလို တံတားအနီးတွင် ဖြစ်ပွားသည့် နှစ်ဖက် အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်မှုအား ဂျပန်တို့ ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိဖြင့် ဖန်တီးရွေ့ ပဋိပခ စတင်သည်။ ထိုနှစ်နှောင်းပိုင်း ဒီဇင်ဘာ ၁၃တွင် အမျိုးသားရေးဝါဒီတို့၏ မြို့တော် နန်ကျင်းအား ဂျပန်တို့သိမ်းပိုက်ပြီး စစ်သုံ့ပန်း နှင့် အရပ်သားများအား ကွက်မျက်သတ်ဖြတ်၊ အမျိုးသမီး ထောင်ချီ မုဒိမ်းကျင့်ခံရကာ မြို့အား မီးရှို့ဖျက်ဆီး လုယက်မှုများဖြင့် ရက်စက်မှုအပေါင်း သရဖူဆောင်းခဲ့ကြသည်။ ။။။။ တရုတ်မှာ ဂျပန်တို့ ပုံစံချထားသော အရှေ့အာရှ စီးပွားရေး မ ျှဝေခံစားရေးဇုန်အတွင်း ကျရောက်နေခဲ့သည်။ […]
မီဂျီဂျပန်နိုင်ငံထံ ကိုရီးယားပိုက်နက်နယ်မြေ အပ်ရသော တရုတ်ကွင်ဘုရင့်နိုင်ငံ… ၁၈၉၄ ဩဂုတ် ၁ မှ ၁၈၉၅ ဧပြီ ၁ရ အထိ တရုတ်ကွင်ဘုရင်နိုင်ငံသည် မီဂျီဂျပန်အင်ပါယာ နှင့် ကိုရီးယားနယ်မြေ ထိန်းချုပ်ရန် တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး ဂျပန်မှ ပြတ်ပြတ်သားသား အနိုင်ရခဲ့သည်။ စစ်ပွဲအပြီး ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်အား ဂျပန် လက်ဝေခံအဖြစ် သွပ်သွင်းလိုက်ကာ ထိုင်ဝမ် ဖေါ်မိုဆာကျွန်း၊ ပန်ဂူကျွန်းနှင့် လ ျှိုဒေါင် ကျွန်းဆွယ်တို့အား ရရှိခဲ့သည်။ အချောင်သက်သက် ရခဲ့တာတော့မဟုတ်၊ တရုတ်စစ်သား သုံးသောင်းငါးထောင် နီးပါး စစ်ပွဲတွင် ကျဆုံးဒဏ်ရာ ရပြီး ဂျပန်ဖက်တွင် စစ်သားနှင့် အမှုထမ်း ငါးထောင်နီးပါး ဆုံးရှုံးမှု ရှိသည်။ ဆိုးတာက နှစ်ဖက် တင်းမာမှု ပြီးဆုံးမသွားဘဲ ဒုတိယကဗာစစ်၏ တစိတ်တပိုင်း ဖြစ်သော ဒုတိယ […]
ပထမ နဲ့ ဒုတိယ ကဗာစစ်အတွင်း အင်္ဂလန်၊ ယူအက်စ်နဲ့ ဥရောပမှာ စစ်စားရိတ်ထောက်ပံ့ဖို့ အခွန်ငွေ တိုးမြှင့်ကောက်ခံတယ်။ အလွန်အမင်း မြင့်တက်လာတဲ့ စစ်အသုံးစားရိတ်ကို ကာမိစေသလို တတိုင်းတပြည်လုံးနဲ့ ဆိုင်တဲ့ မျိုးချစ်စိတ်ဓါတ်၊ ပူးပေါင်းပါဝင်ရေးကိုလဲ လှုံ့ဆော်ပြီးသားဖြစ်တယ်။ တောင်ကိုရီးယားမှာလဲ ၁၉၉ဝ ပြည့်လွန်နှစ်တွေမှာ စီးပွားပျက်ကပ်ကြုံတော့ ပြည်သူတွေ ရွှေတွေလှူပြီး မျိုးချစ်စိတ်၊ စုစည်းညီညွှတ်မှု ပြတယ်။ မြန်မာပြည် ယနေ့ကြုံတဲ့ ဘင်္ဂါလီပြသနာ ဖြေရှင်းမယ်ဆိုရင် နယ်စပ်လုံခြုံရေး၊ ပြည်နယ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး လုပ်နိုင်မှရမယ်။ အစိုးရ အစဉ်အဆက် ပြောဆိုလာပေမဲ့ လက်တွေ့မှာ ဘတ်ဂျက်မရှိဘူး။ နယ်စပ်လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့၊ လဝကတွေလွှတ် လုပ်တာပဲ၊ ဒေသ ဆင်းရဲလွန်း လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး ခက်လွန်းတော့ ဘယ်သူမှ မသွားချင်ဘူး။ မြေမျိုလို့ လူမျိုးမပြုတ်၊ လူမျိုမှ လူမျိုးပြုတ်မည် အမျိုးသားရေး အဆင့်သတ်မှတ်လဲ […]
ကြောင်တွေဟာ တနေ့ပျမ်းမ ျှ ၁၅ နာရီ အိပ်ပြီး အချို့ဆို ၂၄နာရီ အချိန်အတွင်း နာရီ၂ဝတောင် အိပ်နိုင်ကြသည်။ မေးစရာ ပေါ်လာတာ ကြောင်တွေ ဘာကြောင့် နင်းကန် အိပ်သနည်း…။။ ။။။။ ကြောင်အိပ် တရေးတမော ပထမဆုံး သိရမှာ ကြောင်များသည် အာရုဏ်ဦး နဲ့ ညနေစောင်း အချိန်မှာ အတက်ကြွဆုံးပဲ၊ တနေ့လုံး များသောအားဖြင့် အိပ်ပြီး နေရောင် ဖျော့တော့လာချိန်တွင် ပြန်လန်းဆန်းလာသည်။ ပထမဆုံးအကြိမ် လသားကြောင်လေး အိမ်တွင်မွေးသူအဖို့ ဒီအချက်ဟာ အံ့အားသင့်စရာ ဖြစ်တတ်သည်။ တလောကလုံး တနေ့တာ လှုပ်ရှားဖို့ ပြင်ဆင်ချိန်မှာ ကြောင်ကိုတော့ မနက်စာ စားပြီးတာနဲ့ တနေကုန် ဇိမ်ဆွဲ အိပ်နေတာ သင်တွေ့လိမ့်မည်။ ။။။။။ စွမ်းအင် ထိန်းထားဖို့ ကြောင်တွေမှာ မုဆိုး ကိုယ်ခံနာ […]
၁၉၅ဝ နိုဝင်ဘာ ၂၅-၂၆ တွင် အမေရိကန် နှင့် ကုလသမဂ တပ်များကို အင်နှင့်အားနှင့် အပြုတ်နှံရန် တရုတ်စစ်တပ် ကိုရီးယားစစ်ပွဲသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ လူသုံးသိန်းပါဝင်သော တရုတ်ထိုးစစ်ကြောင့် ယူအန်တပ်များ အငိုက်မိ ဖရိုဖရဲ ဖြစ်ရခြင်းမှာ အဓိကအားဖြင့် တရုတ်တို့ စစ်ပွဲထဲ အတိအလင်း ဝင်လာမည် နှင့် ပြသနာ မီးလောင်ရာလေပင့် လွန်စွာ ကြီးကျယ်အောင် ပြုမည်ဟု ယူအက်စ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဒေါက်ကလပ် မက်အာသာ မထင်သောကြောင့် ဖြစ်သည်။ ။။။။ ၁၉၅ဝ ဇွန် ၂၅တွင် ကူမြူနစ် မြောက်ကိုရီးယားတပ်များ ဒီမိုကရက်တစ် တောင်ကိုရီးယားထဲ ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ခြင်းဖြင့် ကိုရီးယားစစ်ပွဲ စတင်သည်။ မျှော်လင့်မထားသော တိုက်ခိုက်မှုက တောင်ကိုရီးယားတပ်များ နှင့် နိုင်ငံတွင်း အနည်းငယ်သာရှိသော အမေရိကန်တပ်များအား ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ် […]
၁၉၅ဝ ဇွန် ၂၅ မှာ မြောက်ပိုင်းရှိ ဆိုဗီယက် ကျောထောက်နောက်ခံပြု ကိုရီးယား ဒီမိုကရက်တစ် ပြည်သူ့သမတ နိုင်ငံ နှင့် တောင်ပိုင်းရှိ အနောက်လိုလားသော ကိုရီးယားသမတနိုင်ငံ တို့အကြားရှိ နယ်စပ်၃၈မျဉ်းပြိုင်ကို အင်အား ၇၅၀၀ဝ ရှိ မြောက်ကိုရီးယား ပြည်သူ့စစ်တပ် ဖြတ်ကျော်ကာ ကိုရီးယားစစ်ပွဲ စတင်သည်။ ကျူးကျော်မှုမှာ စစ်အေးတိုက်ပွဲ၏ ပထမဆုံး စစ်မက်ဖြစ်ပွားမှု ဖြစ်သည်။ ဇူလိုင်လတွင် အမေရိကန်တပ်များ စစ်ပွဲအတွင်း ဝင်ရောက်ကာ တောင်ကိုရီးယားဖက်မှ ကူညီသည်။ အမေရိကန်အစိုးရ အရာရှိများ စိုးရိမ်ပူပန်သလို နိုင်ငံတကာ ကူမြူနစ် ဝါဒအား တွန်းလှန်သည့် စစ်ပွဲဖြစ်သည်။ ၃၈ လက်တီကျု မျဉ်းပြိုင်ကို အစောပိုုင်းကာလ ရှေ့တိုးနောက်ငင် သူတပြန်ကိုယ်တပြန် တိုက်ခိုက်ကြရင်း တိုးတက်မှု မရှိဘဲ တိုက်ပွဲ ရပ်တန့်ကာ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရမှု […]
တိမ်တောင်သဖွယ် မင်းရေးကြွယ်ဟု နိုင်ငံရေးကို တင်စားသည်။ နိုင်ငံရေးမှာ တိုက်ဆိုင်မှု မရှိ၊ မဖြစ်နိုင်တာ မရှိ။ ဖြန့်စဉ်းစားလျင် ကြိုက်သည့်နေရာမှ အစဆွဲ ထုတ်နိုင်သည်၊ အရာအားလုံး ဖြစ်နိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံရေး ညစ်ပတ်သည်၊ ရှုပ်ထွေးသည် ဆိုကြပြန်သည်။ အချို့ကလဲ နှစ်လုံးထဲနှင့် ဘောင်းဘီကြပ်ကာ ပါတီနိုင်ငံရေးမလုပ်၊ အမျိုးသား နိုင်ငံရေးလုပ်သည် အသံကောင်းဟစ်သည်၊ ပရဟိတ နိုင်ငံရေးဆိုသူပင် ရှိလာသည်။ ။။။။ အမှန်မှာ ဒါတွေအားလုံး နိုင်ငံရေးပင်။ နိုင်ငံရေးသိပ်ပံ ဘာသာရပ် ထွန်းကားလာတော့ သုတေသီ ပညာရှင်များက လက်ဝဲ၊ လက်ယာ စသဖြင့် သတ်မှတ်ပေးပြီး နိုင်ငံရေးထီးမိုးအောက် သွပ်သွင်းခဲ့သည်။ သူတော်ကောင်းအသွင် နိုင်ငံရေးလုပ်စားလိုသူများကတော့ မနှစ်သက် ဆန့်ကျင်သည်။ ကဗာတွင် ခေတ်စားလာတာ အစွန်းရောက် ဘာသာရေး၊ အမျိုးသားရေး နှင့် […]
၂ဝရာစုနှစ် ပထမဆုံး လူမျိုးတုံး သတ်ဖြတ်ပွဲမှာ တူရကီတွင် ရှေးပဝေဏသီထဲက နေထိုင်သော အာမေးနီးယန်း နှစ်သန်း ပြည်နှင်ဒဏ်ပို့ခံရကာ အစုလိုက် အပြုံလိုက် အသတ်ခံရချိန်ဝယ် ဖြစ်ပွားသည်။ ။။။။ ပင်လယ်နက်၊ မက်ဒစ်တေးနီးယန်း နှင့် ကက်စပီယံ ပင်လယ်များ ဝိုင်းပတ်ထားသော ကြီးမားကျယ်ပြန့်သည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသတွင် အာမေးနီးယန်း လူ့အဖွဲ့အစည်း နှစ်ပေါင်းသုံးထောင်ခန့် ရှင်သန်ကြီးထွားခဲ့သည်။ အဆိုပါဒေသကို အာရှကြေးမုံပြင် ဟုခေါ်ကြပြီး ဥရောပ၊ အာရှ၊ အာဖရိက တိုက်ကြီးသုံးတိုက် ဆုံရာ လမ်းဆုံလမ်းခွတွင် တည်ရှိသည်။ သမိုင်း အတက်အကျ နှစ်ရာစု များစွာအတွင်း အာမေးနီးယန်းတို့ ပိုက်နက်မြေအား ပါရှန်း၊ ဂရိ၊ ရိုမန်၊ ဘိုင်ဇန်တိုင်း၊ အာရပ် နှင့် မွန်ဂိုတို့ အုပ်စိုးခဲ့သည်။ ။။။။ ကြိမ်ဖန်များစွာ ကျူးကျော်သိမ်းပိုက် ခံရသော်ငြား […]
ယခု နောက်ဆုံးဖြစ်တဲ့ ဘူးသီးတာင် မောင်တော ဘင်္ဂါလီ အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုဟာ မနှစ်က အောက်တိုဘာလထဲ ဖြစ်တဲ့ အကြမ်းဖက်မှု အဆက်ပါ။ အိုင်တီ အသုံးအနှုန်းလိုဆို ဘင်္ဂါလီ အကြမ်းဖက်မှု ဗားရှင်း-၂ ဖြစ်သည်။ ပထမ ဗားရှင်းမှာထဲက ဆရာစံ လယ်သမား အုံကြွမှုလို လုပ်မှာ မြင်နေရသည်။ ဘယ်လို ကင်ပွန်းတပ်တပ် ရပ်ရွာလူထု ပါလာလျင် အုပ်ချုပ်သူများ တုံ့ပြန်ရခက်သည်။ စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ကြေငြာတောင် အရမ်းကာရော ပစ်မရ။ လုပ်ချင်တိုင်းလုပ်လို့ နိုင်ငံအချုပ်အခြာအာဏာ ဆုံးရှုံးရသည့် ၁၉၉ဝခုနှစ်များက ယူဂိုဆလားဘီးယားနိုင်ငံ သာဓက ရှိသည်။ နိုင်ငံတွင်း လူနည်းစု ဘော့စနီးယား မူဆင်များကို ဆားဘီးယားတို့ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြစ်မှုနဲ့ ယူအက်စ်၊ ဥရောပနိုင်ငံများ စုပေါင်း နှိပ်ကွပ်တာ နောက်ဆုံး နိုင်ငံပြိုကွဲသွားသည်။ သင်ခန်းစာမှာ […]
၁၉၆၂ တွင် ကဗာ့ လူဦးရေ အများဆုံး နိုင်ငံနှစ်နိုင်ငံ စစ်မက်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ တရုတ် – အင်ဒီးယား စစ်ပွဲကြောင့် လူ ၂၀၀ဝ အသက် ဆုံးရှုံးခဲ့ပြီး မီတာ ၄၂၇ဝ (ပေ ၁၄၀၀၀) ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်အထက် ခက်ခဲကြမ်းတမ်း တောတောင်ထူထပ်သော ကာရာကိုရမ် တောင်တန်းတွင် အနိုင်လုခဲ့ကြသည်။ စစ်ပွဲ နောက်ခံသမိုင်း နှစ်နိုင်ငံအကြား နယ်စပ် အငြင်းပွားမှုမှာ အင်ဒီးယား နှင့် တရုတ်အကြား ဖြစ်သော ၁၉၆၂ စစ်ပွဲ၏ အဓိက အကြောင်းအရင်း ဖြစ်သည်။ ပေါ်တူဂီနိုင်ငံထက် အနည်းငယ် ပိုကြီးသော ထိုဒေသကို သူတို့ ထိန်းချုပ်သည့် ကက်ရှ်မီးယားအပိုင်းမှ ပိုင်ကြောင်း အိန်ဒိယက ခိုင်ခိုင်မာမာ ပြောဆိုပြီး တရုတ်က ထိုဒေသမှာ ရှင်ကျန်းပြည်နယ် အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်ကြောင်း […]
အွန်လိုင်းမှာ သူတပါးကို အထူးသဖြင့် မျိုးညစ်နဲ့ စစ်လော်ဘီတွေ အောက်လမ်းနည်းသုံး စော်ကားပုတ်ခတ်တာ မြင်တော့ စိတ်မချမ်းသာဘူး။ အရင်ကတော့ ပုံနှိပ်စာ… ခေတ်ပြောင်းသွားချိန် အွန်လိုင်းဖက် လှည့်တယ်။ အခုလည်း ငါးမင်းဆွေက အိုဘားမား ရန်ကုန်လာတုံး ဒေါ်စုနဲ့ နမ်းတဲ့ပုံပြပြီး သမတ အိုဘားမားကို တရားစွဲတယ်။ (သူ့ပရိုဖိုင်းကြတော့ သူ့မြေး ထင်ရဲ့.. ချာတိတ်မလေးတဦးကို ပေါင်ပေါ်တင် ဖက်ရိုက်တင်ထားတာမှ အားမနာ၊ သူမို့ ပြောထွက်ရဲတယ်) နိုင်ငံသား တဦးကို ပေးထားတဲ့ ဥပဒေရပိုင်ခွင့် အလွဲသုံးတာပေါ့၊ ဥပဒေကလည်း ဘယ်သူမဆို တဖက်သားကြောင့် စိတ်အနှောက်အယှက် ဖြစ်ရင်ကို တရားစွဲပိုင်ခွင့် ပြုတယ်။ စွဲသူက ကြိုက်သလို စွဲခွင့်ရှိပြီး ခိုင်လုံမှု ရှိမရှိ မူတည်လို့ တရားရုံးမှ လျောက်လွှာ လက်ခံလိမ့်မည်။ သဘောက တရားရုံးမှာ လျောက်လွှာတင်တာနဲ့ […]