kotun_mdyOctober 4, 20111min1845
လောကမှာ အမှန်တရားသုံးခုရှိပါတယ်။ ၁။ အစိတ်အမှန်တရား (ပရမတ္ထသစ္စာ)(အစု၊ အပေါင်းတို့ကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုအရ တွေ့ရှိသော အမှန်တရား) မှန်သည်။ အသုံးဝင်သည်၊ လူငြိမ်းချမ်းဖို့၊ လွတ်လပ်ဖို့အတွက် လမ်းညွှန်မဟုတ်ပါ။ ၂။ အစုအမှန်တရား(သမုတိသစ္စာ)(အစု၊ အပေါင်းတို့ကိုခေါ်ဆိုသော အမည်နာမ အမှန်တရား) မှန်သည်။ အသုံးဝင်သည်၊ လူငြိမ်းချမ်းဖို့၊ လွတ်လပ်ဖို့အတွက် လမ်းညွှန်မဟုတ်ပါ။ ၃။ အမှုအမှန်တရား (အရိယသစ္စာ)(အစုနှင့်အစိတ်ဖြင့်ပေါင်းစပ်ထားသော လူသား၏ အပြု၊ အပြော၊ အနေတို့၏ ဖြစ်ပေါ်ချက်အမှန်တရား) မှန်သည်၊ အသုံးဝင်သည် ၊ လူငြိမ်းချမ်းဖို့၊ လွတ်လပ်ဖို့အတွက် အဓိကလမ်းညွန်ချက်ဖြစ်သည်။ အစိတ်နှင့်အစုသည် လောကသဘာဝအမှန်တရားဖြစ်ပြီး။ ၎င်းတို့နှစ်ခုပါဝင်ဖွဲ့စည်းထားသော လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွက်၊ ငြိမ်းချမ်း၊လွတ်မြောက်၊ ဖြူစင်ရိုးသားရန်အတွက် အမှုအမှန်တရား (အရိယသစ္စာ)သိရန်အထူးလိုအပ်လှပါတယ်။ ဒါကို မြတ်ဗုဒ္ဓမှ ဖော်ပြလမ်းညွှန်ခဲ့ပါတယ်။ အရိယသစ္စာကို အပိုင်းလေးပိုင်းဖြင့် ဟောကြားထားပါတယ်။ ၁။ ဒုက္ခအရိယသစ္စာ(အရိယသစ္စာနည်းလမ်းကျသော ဒုက္ခ- […]


who whoOctober 4, 20111min1140
ဒီနေ့တော့ ရန်သူမျိုး (၅) ပါးထဲက (၃)ယောက်မြောက် ရန်သူတစ်ဦး အကြောင်း ပြောကြရအောင် ။ ရေ ၊ မီး ပြီးရင် အလှည့်ကျသူကတော့ “မင်း” ပဲပေ့ါ ။ ဘယ်တိုင်းပြည် ၊ ဘယ်နိုင်ငံ မှာမဆို သက်ဆိုင်ရာက တင်မြှောက်ထားတဲ့ မင်း အစိုးရကပဲ တစ်နိုင်ငံလုံးကို အုပ်ချုပ်ရတယ်နော် ။ တစ်နိုင်ငံလုံးဟာ သူချမှတ်တဲ့ ဥပဒေ အတိုင်း ၊ အမိန့် အတိုင်း လိုက်နာ ရတယ် ။ အကယ်၍ သတ်မှတ်ထားသော ဥပဒေ ကို ကျူးလွန်ခဲ့မယ် ဆိုရင်တော့ ဒီကျူးလွန်သူကို ထောင်ချနိုင်တယ် ။ သေဒဏ်ထိပေးနိုင်တယ်နော် ။ တို့တွေအားလုံးဟာ ရောက်တဲ့ နိုင်ငံတိုင်းမှာ အုပ်ချုပ်ဆဲ ဖြစ်တဲ့ မင်း […]


koyoOctober 3, 20111min1180
နေရာလိုက်တန်ဖိုး        လူ့အခွင့်အရေးကို တန်ဖိုးထားလေးစားကြဖို့ တောင်းဆိုသူတွေက တောင်းဆိုနေကြတယ်။ ဒီလိုတောင်းဆိုတာကို ဖိနှိပ်သူတွေကလည်း ဖိနှိပ် နေကြတယ်။ တလောကလုံးကို ခြုံငုံကြည့်လိုက်မည်ဆိုလျှင် ဖိနှိပ်သူနှင့် အဖိနှိပ်ခံဆိုပြီး လူတန်းစား နှစ်ရပ်ပဲရှိတာကိုတွေ့ရမှာပါ။ လူအမျိုးမျိုးအစား စားတွေ ဘယ်လောက်ပဲများများ ဖိနှိပ်သူအဖြစ်နဲ့ပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ အဖိနှိပ်ခံ အဖြစ်နဲ့ပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ ဒီနှစ်မျိုးထဲက တမျိုးမျိုးနဲ့ပဲ လူတွေဟာ ရှင်သန်ရပ်တည်နေကြတာပါ။ လူ့အခွင်အရေးကို တန်ဖိုးထားရမယ်၊ လေးစားရမယ်၊ လိုက်နာရမယ်လို့ ဘယ်လောက်ပဲပြောပြော တန်ဖိုးထား လေးစားလိုက်နာတတ်ဖို့ဆိုလျှင် လူကို နားလည်ရပါလိမ့်မယ်။ လူကို နားမလည်လျှင် လူ့အခွင့်အရေးဆိုတာကိုလည်း နားလည်မှာမဟုတ်ပါဘူး။ လူတွေဟာ လူတွေကို နားလည်ကြမှာဖြစ်ပေမယ့် လူတွေက လူတွေကို နားမလည်ကြပါဘူး။ ဒါ့ကြောင့်လည်း လူတွေကပဲ လူ့အခွင့်အရေးတွေကို ချိုးဖျက်နေကြတာပေါ့။ လူတွေကပဲ လူ့အခွင့်အရေးတွေက်ို ချိုးဖျက်နေကြ တာဆိုတော့ […]


ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်သည် အနည်းဆုံး ကမ္မဿကတာဉာဏ်ဟု ဆိုအပ် သော ကံနှင့် ကံကျိုး ဆက်သွယ်မူ၌ အသိဉာဏ်ရှိရမည့်သူ ဖြစ်ပါသည်။ တပည့်တော်တို့ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်များသည် ဤအသိဉာဏ်မျှ မရှိသူများ ဖြစ် နေကြပါသည်။ တပည့်တော်တို့ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်များ ပြောရိုးစကားပင်ရှိပါ သည်။ ကံထမ်းလာသည်ကိုမမြင်ရ၊ လှံထမ်းလာသည်ကိုသာမြင်ရသည်ဟူ၍ ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ပြင်လည်း ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်များသည် ကမ္မဝိသယော အစိန္တေ ယျောဟုဆိုပြီး ကံအရာမကြံရဟူလည်း ဆုံးမခဲ့ကြသည်။ ကံကို အရိယာများ မှသိနိုင်သည်ဟုလည်း ဆိုခဲ့ကြပါသည်။ ဤသို့ပင် ကံမှ မသိလျှင် ကံနှင့် ကံအကျိုး ဆက်သွယ်မှု၌သာဖြစ်သော ကမ္မဿကတာဉာဏ် ဘယ်သို့မျှ ဖြစ် ရန်အကြောင်း မရှိပါ။ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်လောက၌ ဤအသိဉာဏ်သည် အောက် ထစ်ဆုံးဉာဏ်ဖြစ်ပါသည်။ ဤဉာဏ်မျှမထင်လျှင် ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်ဖြစ်ရန်ပင် အားနည်းလှမည်ဖြစ်ပါသည်။ ဤသို့ဖြစ်သော်လည်း ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်များသည် ဤအသိဉာဏ်မျှမရှိ […]


who whoOctober 3, 20111min1733
“ဝေါ….ဝေါ…..တီတီ…ဝေါ…” နားထဲကိုဆူညံသောအသံတွေ တရစပ် ဝင်တိုက်နေကြပါပြီ။ ဘာသံများဖြစ်မလဲ?။ စဉ်းစားကြည့်ပါဦး။ ထုံးစံအတိုင်း…ကြားရသူတိုင်းကို အထိတ်တလန့် ဖြစ်စေသောအသံ။ မီးသတ်ကားသံပဲပေါ့။ “ ဒိတ်” ခနဲ ရင်ထဲမှာ ကြားလျှင်ကြားချင်း ဆိုသလိုပါပဲ auto နှလုံးအိမ်မှာ ထတ်လန့်မှု ဝေဒနာလေး တန်းပေါ်လာပါတယ် ။ အင်းဒီ့နောက်တော့ ဘာပြောကောင်းမလဲ။ အပေါ်ဆုံးထပ်ကို ပြေးတက်ရတဲ့ ကာယကံတွေ ဆက်ဖြစ်ရပြီလေ ။ ဟောမြင်ရပါပြီ ။ သိပ် မဝေးလှတဲ့ နေရာလေးက မီးခိုးလုံးတွေ တက်လာတာကို အပေါ်စီးကနေ ထင်းနေအောင်တွေ့ရပြန်ပြီ။ တစ်ချိန်တည်းလည်း မီးသတ်ကားသံတွေနဲ့ တရစပ် ဆူညံလို့ပေါ့ ။ ဪ “အားလုံးသတ္တဝါတွေ ကျန်းမာကြပါစေ ၊ ချမ်းသာကြပါစေ” လို့သာတရစပ် စိတ်ထဲက မေတ္တာတွေ ဖြန်းပက် နေမိပါတယ် ။ ဪ […]


တစ်သံသရာမှာ….တစ်ခါပဲရမယ်။။ ကျုပ်တို့လူသားတွေ လူ့လောကကြီးထဲကိုလူရယ် လို့ အမိဝမ်းခေါင်းကို ခြေစုံကန်ထွက်လာကထဲက လူလောက လူဘဝ မှာ လူလူသူသူလျှောက်လှမ်းနိုင်ဘို့ ကောင်းမွန်မှန်ကန်တဲ့  “အဆုံအမ” တော့လိုအပ်မှာအမှန်ပါပဲ …ဆရာက တပည့်ကိုဆုံးမ တာ ဝါဒရှိသူက ဝါဒမဲ့သူကိုဆုံးတာ  ပညာရှိသူကပညာမဲ့သူကိုဆုံးမတာ မိဘက သားသမီးကိုဆုံးမတာ အဆုံအမတွေ အမျိုး မျိုး ရှိကြပါတယ်။။ အဆုံအမ မရှိတဲ့ လူ အဆုံးအမ မခံယူဘူးတဲ့သူ အနည်းဆုံး အယူဝါဒတစ်ခုခု ကိုမျှ သက်ဝင်ယုံကြည်မှုမရှိ တဲ့သူရဲ့ စိတ်သဏ္ဌာန်ဟာ အဝိဇ္ဇာ ဖုံးလွှမ်းပြီး အယူအဆ အတွေးအကြံများဟာ ကောင်းတာလဲရှိနေတတ်သလို မကောင်း တာများလဲ တွေကြံနိုင်ပါတယ် အဆုံးအမ မရှိခြင်းကြောင့် အကြောင်းအကျိုး အမှားအမှန်ကို မသိပဲ တွေးကြံ ပြောဆို လုပ်ကိုင် ကာ နေတတ်ပါတယ် ။။..ဘယ်လိုပုဂ္ဂိုလ် […]


who whoOctober 2, 20111min1293
မိုးတွေက အရှိန်ကောင်းစွာ ရွာနေဆဲ….။ လမ်းပေါ်မှာ စီးနေတဲ့ ရေသံက တဝေါဝေါ….။ ဂျာနယ်ကို ကောက်ကိုင်လိုက်တော့ ရေကြီးနေတဲ့ သတင်းဓါတ်ပုံတွေကို မျက်နှာဖုံးမှာ တန်းတွေ့ရပြန်တယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး ၊ ချင်းတွင်းဒေသများနှင့် ပဲခူးမြို့ပါမကျန် နေရာတော်တော်များများ မြန်မာ တစ်နိုင်ငံလုံးနီးပါး မှာ ရေကြီးနေပြီဆိုတဲ့ သတင်းတွေကို မှတ်တမ်းဓါတ်ပုံတွေနဲ့တကွ တွေ့လိုက်ရတယ်။ မြင်ရတဲ့ မြင်ကွင်းနဲ့ ကြားရတဲ့ သတင်းတွေက မေ့နေပြီဖြစ်တဲ့ အချစ်တော်ရန်သူငါးယောက်ကို ဖြတ်ခနဲ သတိရသွားစေပါတယ်။ ခေါင်းထဲမှာ ဆက်စပ်အတွေးတို့က အစဉ်တန်းလို့ ထွက်ကျလာပါပြီ။ ဒီနေ့တော့ဖြင့် ရန်သူမျိုးငါးပါးထဲက “ရေရန်သူကြီး” အကြောင်းဖောက်သည်ချရပါ တော့မည်။ လူရယ်လို့ ဖြစ်လာပြီဆိုရင် ကြောက်ရမယ့် ဘေးတွေထဲမှာ ရန်သူမျိုးငါးပါး ကတော့ အမာခံပါပဲ ။ “ရေ ၊ မီး ၊ […]


                   သီလ (ကိုယ်ကျင့်တရား) ဆိုတာ လူသားတွေ ငြိမ်းအေးဖို့အတွက် လိုက်နာ ကျင့်သုံးရမယ့် သဘောတရားတွေပါ။ ဂေါတမဗုဒ္ဓမြတ်စွာနဲ့ ယေရှုခရစ်တော်တို့ မပေါ်ခင် ကာလကတည်းက လူသားတွေဟာ ကိုယ့်ဒေသ၊ ကိုယ့်လူမျိုးအလိုက် ပတ်ဝန်းကျင် ငြိမ်းအေးစေဖို့ သီလ (စည်းကမ်း)တွေ သတ်မှတ်ကျင့်သုံးနေခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုလိုတာက သီလဆိုတာ ဘာသာရေးတွေနဲ့သာ သက်ဆိုင်တာမဟုတ်ဘူးလို့ ပြောချင် တာပါ။ လူသားတွေ လူအချင်းချင်း ဆက်ဆံကြတဲ့အခါမှာ ငြ်ိမ်းအေးစေဖို့ လိုက်နာနေကြ တဲ့ သီလ (စည်ကမ်း) တွေက ယေဘူယျအားဖြင့် (၅)ချက်ကို တွေ့ရပါတယ်။ အဲဒီ (၅) ချက်က လူ့ငြိမ်းအေးမှုကို ပျက်ပြားစေတဲ့ ၁။ အသက် (ပါဏ) လို့ဆိုရတဲ့ ရှင်သန်မှုတွေကို မဖျက်ဆီးရခြင်း။ (ပုံစံအားဖြင့် သတ္တဝါ(လူ) အသက်ကို မသတ်ရခြင်း) ၂။ […]


who whoOctober 1, 20111min2527
ဒီနေ့တော့ တို့တွေ သချာင်္တွက်ပြီး ကံကောင်းဖို့ ကြိုးစားကြရအောင်နော်။ အားလုံး သိပြီးသားဖြစ်တဲ့ သုံးနဲ့လေးပေါင်းသော် ဘာရပါသလဲ။ ၃+၄= ? ၃ နဲ့ ၄ ပေါင်းရင် ဘာရလဲ ? “၇” ရတယ်နော် ။ ဒါဘယ်လိုရလာသလဲရှင်းကြည့်ကြရအောင်ပါ။ တို့တွေဟာ ဘဝတစ်ခု ရလာကြပြီ ဆိုတာနဲ့ ဘဝဝေစု လေးတွေကို ကောင်းတာလေးတွေရွေးပြီး စုတတ်ဖို့တော့လိုတာပေါ့နော်။ ဒါပေမယ့် လူတိုင်းကောင်းတဲ့ ဝေစုတွေ စုနိုင်သလားဆိုတော့ မစုနိုင်ကြပါဘူး။ ဘာကြောင့်လဲ သိလား။ စိတ်ကို အမြဲတမ်းပူလောင်စေတတ်၊ ပျက်စီးစေ တတ်တဲ့ ကိလေသာတွေကြောင့်ပေါ့။ ဒါဆို ဒီကိလေသာတွေကို အတတ်နို်င်ဆုံး နည်းနိုင်သမျှ နည်းအောင်ကြိုးစားနိုင်တဲ့သူသာ “ဘဝဝေစု ကောင်းတာစု” ဆိုတာလေးလို ကောင်းတဲ့ ဝေစုတွေများများစုနိုင်မှာပေါ့နော်။ အင်း ဒီလို ကိလေသာကို ဖယ်ရှားနိုင်ဖို့ကျတော့ […]


who whoSeptember 30, 20111min1300
မြစ်ရေယဉ်က တစ်ဝေါဝေါနဲ့ အရှိန်ကောင်းစွာ စီးဆင်းနေဆဲ။ တစ်ချို့နေရာတွေမှာလည်း ဝဲကတော့တွေက စုပ်ယူဖို့ အဆင်သင့် စောင့်လို့ နေလေပြီ။ အန္တရာယ် ကတော့ အများသားပါလား။ ကူးခပ်နေရတာကလည်း မောလှပါပြီ။ စိုးရိမ်တထိတ်ထိတ်နဲ့ ။ ဘယ်အချိန်များ နှစ်သွားမှာပါလိမ့်လို့ ကြောက်လန့်စွာနဲ့ ကူးခတ်နေရပါပြီ။ ဝဲနဲ့တွေ့လို့ ရှောင်လာနိုင်ခဲ့ပေမယ့် ထပ် တွေ့ရဦးမှာတွေကို တွေးလို့ ကြောက်မိနေပါပြီ။ အော်…ရေနစ်သူအတွက်က တော့ ကောက်ရိုးတမျှင်သည်လည်း အားကိုးရာဖြစ်ရပါပြီ။ ခက်တာက ဒီမြစ်ထဲက ကမ်းပေါ်တက်နိုင်ဖို့ ဘာကိုများအားကိုးရပါ့ မလဲဆိုတာပါပဲ။ သံသရာ မြစ်ပြင်ကျယ်ကြီးထဲမှာ ကူးခတ်နေရတဲ့ သံသရာ ခရီးသည်တစ်ယောက်အဖို့ အားကိုးရှာရပါတော့မယ်။ အစကတော့ မိဘကို အားကိုးရာလို့ ထင်လို့ မိဘတွေကို မှီပြီး ဆွဲလိုက်ပါရော။ သူတို့ရှိရင်တော့ ငါ့အတွက် ပူစရာမလိုတော့ဘူးလို့ အားကိုးထားလိုက်တာ။ သူတို့ကလည်း ကမ်းနားသစ်ပင်လေ။ […]


who whoSeptember 28, 20111min21411
ဒီနေ့တော့ ကိုယ့်ရဲ့ အလိမ်ခံထားရတဲ့ ဘဝလေးအကြောင်း မရှက်တမ်းပြောပြရပါတော့မယ်။ မွေးကတည်းက ခုထိ ဘာတွေများ အလိမ်ခံထားရပါလိမ့်မယ်ဆိုတာလေး စစ်တမ်းထုတ် ကြည့်မိနေလို့ပါပဲ။ အော်..ငါတော့ အလိမ်ခံနေရပါပေါ့လားဆိုတာ တွေးရင်းမှ ရေးရေး ပေါ်ပေါ်လာရပါပြီ။ ဘာတွေများ အလိမ်ခံနေရပါလိမ့်နော်။ စဉ်းစားကြည့်ကြပါဦး။ သူများတွေတော့မသိ၊ ကျနော်တော့ ဒါတွေ အလိမ်ခံနေရပါတယ်။ အမေ မွေးလို့ ပါလာတဲ့ မျက်လုံးနဲ့ မြင်နေ၊ သိနေရတာတွေကို ခိုင်တယ်မြဲတယ်လို့ ထင်ထားခြင်းသည်ပင် အလိမ်ခံနေရခြင်း မဟုတ်ပါလား။ တစ်ခါ ဒုက္ခကို ဒုက္ခပါလားလို့ မသိရှာတော့ ဆင်းရဲနေတာကိုပဲ ချမ်းသာတယ်လို့ ထင်ပြီး ကျေနပ်နေပြန်တယ်နော်။ ဒါလည်း အလိမ်ခံရတယ်ဆို မမှားပါဗျာ။ ဒါ့အပြင် ငါ့ကိုယ်၊ ငါ့ဟာ၊ ငါ့ဥစ္စာရယ်လို့ အပိုင်တွက် အတ္တကြီး ရှေ့တန်းတင်နေတာ ကရော? အလိမ်ခံရတာ မဟုတ်လို့ ဘာလဲ?။ […]


who whoSeptember 27, 20111min127
ဒီနေ့တော့ အမှီသဟဲ အကြောင်းပြောချင်ပါတယ် ။ လူရယ်လို့ ဖြစ်လာရင် တစ်ကိုယ်တည်း ထီးထီးရပ်တည်လို့ မရပါဘူး ။ ဘေးမှာက မှီရာ ၊ တည်ရာ ဆိုတာ လိုအပ်ပါတယ် ။ ကနာ္တရ ခရီးကြမ်းမှာ လျှောက်လှမ်းနေရတဲ့ ခရီးသည် တစ်ယောက်အတွက်တော့ သူအလိုချင်ဆုံးဟာ သစ်ပင်ရိပ်ပဲမလား ။ အေးမြမှုကို ပေးနိုင်တဲ့ သစ်ရိပ် ဝါးရိပ် ရှိမှသာ သူ့ဘဝဟာ အမောပြေပါလိမ့် မယ် ။ ဒါကြောင့် ဒီသစ်ပင်ရိပ်ဟာ သူရဲ့ မှီစရာလို့ပြောနိုင်တယ်နော် ။ ဒီ သဘောပါပဲ သားသမီး ရဲ့ မှီရာသည် မိဘဖြစ်သလို တပည့်ရဲ့မှီရာသည် ဆရာတွေပဲ မဟုတ်ပါလား ။ ဒီလိုပါပဲ အလုပ်ထဲမှာလည်း အလုပ်အလျှောက် ကိုယ်နဲ့ ပတ်သက်ဆက်နွယ်ရတဲ့ လူတွေဟာ […]