နှစ် ၆၀ပြည့် Medicaid နှင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုရဲ့ အနာဂတ်
by SweSwe Aye / Myanmar Gazette

US တနိုင်ငံလုံးရှိ ဝင်ငွေနည်းသောသူများနှင့်/ သို့မဟုတ် လူသန်း၇၀အတွက် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုရရှိရန်အတွက် Medicaid ကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်မှာ နှစ်ပေါင်း၆၀ကျော်ရှိခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။ ယခုလတ်တလောကြုံတွေ့နေရသော federal ဘတ်ဂျက်ပံ့ပိုးမှုလျော့နည်းသွားခြင်း ကြောင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုတ၇ားမျှတရေးကို ရှေ့ဆက်နိုင်ဖို့ အမေရိကန်များမည်သို့ရုန်းကန်နိုင်မည်လဲ၊ သမိုင်းဝင် Medicaid ကို ချဲ့ထွင်နိုင်ခဲ့သော Medi-Cal ကို တနိုင်ငံလုံးက အခြားပြည်နယ်များအတွက် စံနမူနာအဖြစ် ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းနိုင်ဖို့ California ပြည်နယ်သည် ကျားကန်ထားနိုင်မလား စသောအချက်များကို American Community Media က ဦးစီးကာ ဆွေးနွေးပွဲပြုလုပ်ခဲ့ပြီး Dr. Ilan Shapiro Strygler, SVP, Chief Health Correspondent and Medical Affairs Officer, AltaMed Health Services, Cary Sanders, Senior Policy Director, California Pan-Ethnic Health Network, Anthony Wright, Executive Director, Families USA တို့က ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။
ဆရာဝန်တစ်ယောက်သာမက ဖခင်တစ်ယောက်လဲဖြစ်သော Dr. Ilan Shapiro Strygler, SVP, Chief Health Correspondent and Medical Affairs က လူသားဖြစ်ခြင်း၊ ဆရာဝန်ဖြစ်ခြင်းနင့် ဖခင်တစ်ဦးဖြစ်ရခြင်းတို့မှာ တစ်ခုနှင့်တစ်ခု ဆက်စပ်မှုရှိနေပြီး လွန်ခဲ့သောနစ်၆၀က US ရှိ မိသားစုများသည် ဆေးဝါးများနင့်စားစရာကြား ဘာကိုရွေးချယ်၇မလဲဆိုသောမေးခွန်းများရှိနေခဲ့ပြီး နှစ်ပေါင်း၆၀မှာ ကွာဟနေမှုများကို Medicaid ဖြင့် ဖြည့်ပေးနိုင်ခဲ့ကြောင်းမှ စတင်ကာဆွေးနွေးခဲ့သည်။ ” ခုချိန်မှာ တတိုင်းပြည်လုံးမှာ လူ၇၅သန်းဟာ Medicaid ပေါ်မှာ မှီခိုနေရပြီး Medicaid ဟာ ကျန်းမာရေးအာမခံသာမက lifeline တဘဝလုံးစာပင်မရေသောက်မြစ်ဖြစ်တယ်” ဟု Dr. Strygler က ဆိုသည်။ Dr. Strygler ၏ လူနာများသည် ကျန်းမာရေးအာမခံမရှိစဉ်ကာလက ကျန်းမာရေးပြဿနာများအတွက် ER အရေးပေါ်ဌာနသို့သွားကြရသည်။ ER သည် လူနာများအတွက် ဆေးရုံတက်ရန်အတွက် အလွန်သင့်လျော်သောနေရာဖြစ်သော်လဲ သွေးတိုး၊ ဆီးချိုကဲ့သို့သောရောဂါများ၊ mammograms ကဲ့သို့ ပုံမှန်စစ်ဆေးရမည့်ကိစ္စများအတွက် နေရာမဟုတ်ပေ။ ထိုလိုအပ်ချက်များကို Medicaid က ဖြည့်ဆည်းပေးသည်။ Medi caid သည် အခြေခံကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုအတွက် အကောင်းဆုံးရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဖြစ်သည်။ ” H.R. 1 (For the People Act) ကို မျိုးစုံချည်းကပ်မှုတွေရဲ့ ထိပ်ဆုံးကနေ အောက်ခြေထိရိုက်ခတ်လာတဲ့အကျိူးဆက်တွေအတွက် ကျနော်အင်မတန်စိတ်ပူပါတယ်။ ဒါဟာ ကျနော်တို့ ပြောနေဆိုနေကြတဲ့ domino effect ပဲ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု Dr. Strygler က ဆက်ပြောသည်။ Medicaid (California တွင် Medi-Cal) များဖြတ်တောက်ခံရပါက သွေးတိုး၊ ဆီးချိုကဲ့သို့သော ပုံမှန်စစ်ဆေးကုသရမည့်ရောဂါများအတွက် ဆေးခန်းသို့ပုံမှန်လာကာ ပုံမှန်စစ်ဆေးကုသရခြင်းများပျက်ကွက်ကာ complications ရောဂါနောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများပိုများလာမည်ဖြစ်သည်။ ထိုရောဂါများမှာ လူတစ်ကုဋေတွင် တစ်ဦးသာဖြစ်သောရောဂါများမဟုတ်ကြပေ။
ဆရာဝန်များ၊ သူနာပြုများ၊ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုများနည်းပါးသွားခြင်းကဲ့သို့သောကိစ္စများကြောင့် ကျေးလက်ဒေသဆေးရုံများ၊ community clinics များသည် ထိုဆိုးကျိုး၏တိုက်ရိုက်သက်ရောက်မှုများကို ခံရမည်ဖြစ်သည်။ လူ့အသက်များ၊ လူနာများ၊ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်သူဝန်ထမ်းများသာမက ကွန်မြူနတီတစ်ခုလုံးမှာ ထိုဆိုးကျိုးကိုခံစားရမည်ဖြစ်ကြောင်ကို Dr.Strygler က ” ကျေးလက်ဒေသဆေးရုံတွေနဲ့ community clinics တွေဟာ စီးပွားရေးမျှော်လင့်ချက်ကို မောင်းနှင်နေသူတွေပါပဲ။ ကျနော်တို့ရဲ့မြောက်များစွာသော ကွန်မြူနတီတွေအတွက် အောင်မြင်မှုပါပဲ။ အဲ့ဒီ့အခိုက်အတန့်မှာ ဒါကို ဖြတ်တောက်ခံလိုက်ရမယ်ဆိုတာဟာ ကွန်မြူတီတခုလုံးကို ထိခိုက်ပါတယ်။” ဟု ရှင်းပြခဲ့သည်။ ပုံမှန်ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးမှုများနှင့် အခြေခံကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုများလျော့ပါးသွားသည့်အချိန်တွင် ကျန်းမာရေးသတင်းမှားများထွက်ပေါ်ခြင်းသည်လဲ ကြောက်စရာကောင်းလှသည်။ California တွင် Medi-Cal ဖြတ်တောက်ခံရနိင်ချေ လူ၂သန်းခန့်ရှိသည်ဟု Dr.Strygler က ခန့်မှန်းသည်။
၂၀၀၈ခုနှစ်မှစတင်ပြီး community physician ဆရာဝန်တစ်ဦးဖြစ်သူ Dr. Strygler က အလုပ်၂ခု၊ ၃ခု လုပ်နေသောဖခင်တစ်ဦးသည် မိသားစုအတွက်စားစရာဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်သော်လဲ ကျန်းမာရေးအာမခံများဖြည့်ဆည်းပေးရန်မှာ ခက်ခဲလှကြောင်းနင့် Medicaid သည် ထိုအခက်အခဲကိုဖြေရှင်းပေးသောပေါင်းကူးတံတောင်းဆိုသည်ကို ကောင်းစွာသိရှိနားလည်သူုဖြစ်သည်။ ‘ ကျနော်တို့တွေ ခက်ခက်ခဲခဲအချိန်တွေမှာနေထိုင်နေကြတယ်ဆိုတာကို ကျနော်နားလည်ပါတယ်။ ဒီအချိန်ဟာ ကျနော်တို့က ကျနော်တို့လူနာတွေရဲ့အဖြစ်အပျက်တွေကို မျှဝေပေးဖို့လိုတယ်။ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်သူ ကျနော်တို့ရဲ့အသံတွေကိုလဲ ကျနော်တို့မြှင့်ပေးဖို့လိုပါတယ်” ဟု Dr. Strygler က ဆိုသည်။ ” ကွန်မြူနတီမှာအရေးကြိးဆုံးက ကျန်းမာတဲ့ကွန်မြူတီဖြစ်ရမည်။ ကျန်းမာတဲ့အနာဂတ်ကို ကျနော်တို့ဖန်တီးရမယ်။ ဒီကိစ္စတွေကို ထိခိုက်မယ့်ဆိုးကျိုးတွေဟာ တကယ်ပဲ အလုပ်ဖြစ်ကြသလား။ တကယ်ပဲ လေ့လာတွေ့ရှိထားကြတာလား။ တကယ်ပဲ အပေါင်းလက္ခဏာဆောင်မယ့်အရာတွေကို လုပ်ပေးမှာလား။ “
၁၉၉၂ခုနှစ်တွင် စတင်တည်ထောင်ခဲ့သော California Pan-Ethnic Health Network(CPEN) ၏ Senior Policy Director ဖြစ်သူ Cary Sanders က Voting Rights Act and the Civil Rights Act နှင့်အတူ ဖြစ်ပေါ်လာသော ဝင်ငွေနည်းသူများအတွက် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု Medicaid စတင်ခြင်းနှစ်၆၀ပြည့်အကြောင်းကို ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး ” Medicaid တိုက်ခိုက်ခြင်း နဲ့ civil rights ကို တိုက်ခိုက်ခြင်းနှစ်ခုဟာ ဆက်စပ်နေတာမို့ ဒီသမိုင်းဟာ အရေးကြီးတယ်။ ဒီဟာက တိုက်ဆိုင်မှုမဟုတ်ပါဘူး။ Medicaid (သို့မဟုတ်) Medi-Cal ဟာ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုသာမကဘဲ ဆင်းရဲမွဲတေမှုကိုတိုက်ဖျက်တဲ့ အစီအစဉ်လဲဖြစ်နေသရွေ့ ကျန်းမာရေးညီမျှမှု၊ လူမျိုးရေးညီမျှမှုကို ဖော်ဆောင်တဲ့ကျမတို့ရဲ့စွမ်းဆောင်နိုင်မှုရဲ့အခြေခံအုတ်မြစ်ဖြစ်ပါတယ်” ဟု Sanders က ဆိုသည်။ California တွင် နေထိုင်မှုစားရိတ်အလွန်ဈေးကြိးပြီး ဒေဝါလီခံရခြင်း၏ အဓိကသော့ချက်မှာ ကျန်းမာ၇ေးစားရိတ်အလွန်ဈေးကြီးခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ ထိုသို့သောအခြေအနေမျိုးတွင် Medicaid သည်မိသားစုများကို ငွေကြေးအခက်အခဲကြောင့် ရောဂါဖြစ်ခြင်းမှကာကွယ်ပေးပြီး အရင်းအမြစ်များကိုလဲ ပေးသည်။
Medicaid expansions နင့် Affordable Care Act (ACA) သည် ရွေးချယ်စရာများအနေဖြင့်ရှိခဲ့ပြီး အခြားပြည်နယ်များမှာ ထိုအရာများကို မရွေးချယ်ခဲ့ကြပေ။ ထို့ကြောင့် ထိုပြည်နယ်များတွင် အသားအရောင်ကွဲပြားသောလူမျိူးစုများ၏ကွန်မြူနတိများကြားတွင် တန်းတူညီမျှမှုမဲ့နှုံးများ ပိုပြီးမြင့်မားခဲ့သည်။ သို့သော်လဲ California သည် ACA ကို ကျယ်ပြန့်စေခဲ့သည်။ နေထိုင်ခွင့်အခြေအနေကို ထည့်မတွက်ပဲ Californians အားလုံးကို ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုရရှိစေခဲ့သည်။ One Big Beautiful Bill သည် Medicaid expansions နင့် Affordable Care Act (ACA) ကို ထိခိုက်စေသည်။ ထိုအခြေအနေများတွင် California သည် အခြားသောအစားထိုးနည်းလမ်းများကို အတိုးအလျော့ပြုလုပ်နိုင်ကြောင်းကို Cary Sanders က ဆိုသည်။ ‘ Californians တွေဟာ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုဟာ အခြေခံအခွင့်အရေးဆိုတာကို အသိအမှတ်ပြုတယ်။ ACA ဟာ ကျန်းမာရေးအာမခံမဲ့နှုံးကို လျော့ကျစေတယ်။ ကျမတို့ဟာ universal coverage ကိုရောက်ဖို့ ၆% ပွိုင့်သာလိုတော့တယ်” ဟု Sanders က ပြောကြားခဲ့သည်။ ” ကျမတို့တွေ နောက်ကိုပြန်မလှည့်ချင်ပါဘူး။ ဒီအတွက် မဲပေးထားတဲ့သူတွေကို ဆုတ်ကိုင်ထားဖို့လိုပါတယ်။ ဒီစိတ်ပျက်စရာဥပဒေကြမ်းဟာ လူတွေပိုသိလေ၊ ပိုပြီးမကျော်ဇောလေပါပဲ။ ဒါ့ကြောင့် ကျမတို့တွေဟာ ကျမတို့အသံတွေကို ဆက်ပြီးကြားနိုင်အောင်ဆက်ပြောဖို့ အမှန်တကယ်လိုပါတယ်’။ California သည်အရေးပေါ်အလုပ်များအတွက် ဖယ်ဒရယ်ရန်ပုံငွေများကိုဆက်ရနိင်ဖို့ ရှိနေသေးသည်။ Premium Tax Credit (PTC) အဖြတ်ခံရပြီး ကျန်းမာရေးအာမခံဆုံးရှုံးသူများအတွက် ကျန်းမာရေးကုန်ကျစားရိတ်ကြွေးများ ထူပြောလာပြီး ပြဿနာတစ်ခုဖြစ်လာလိမ့်မည်။ ထိုများပြားလှသောဆေးကုသမှုစားရိတ်အကြွေးများကို financial assistance နှင့် charity care policies တို့က ကူညီနိုင်လိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်းလဲ သူမက ဆက်ပြောခဲ့သည်။
Anthony Wright, Executive Director, Families USA က Big Beautiful Bill ကို အတည်ပြုလိုက်ခြင်းကြောင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု၊ ကျန်းမာရေးအာမခံနှင့် ကျန်းမာရေးစားရိတ် အချက်၃ချက်အပေါ် သက်ရောက်ပြီး လူသန်း၇၀ခန့်၏ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုကို ထိခိုက်စေကြောင်း ဦးစွာဆွေးနွေးခဲ့သည်။ ကျန်းမာရေးစားရိတ်များသည် အစိုးရ သို့မဟုတ် ပုဂ္ဂလိကအာမခံ သို့မဟုတ် Medicaid များတွင် သိသိသာသာမြင့်တက်သွားမည်ဖြစ်ပြီး ဆရာဝန်တခါပြလျှင် $35 ထိ တက်နိုင်ချေရှိကြောင်းနှင့် ပရီမီယံကြေးများလဲ တက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်းကို ဆွေးနွေးခဲ့သည်။ ယခုနှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် ထိုအကျိုးဆက်ကို ခံစားကြရမည်ဖြစ်ပြီး ဆေးရုံများ၏မွေးခန်းများ၊ nursing homes များ၊ ကျေးလက်ဆေးရုံများနင့် community clinics များသည် ထိုအခက်အခဲများကို ရင်ဆိုင်ကြရမည်ဖြစ်သည်။
Wright က ပြည်သူများ လိုက်နာလုပ်ဆောင်သင့်သော အဓိကအချက် ၃ ချက်ကို အောက်ပါအတိုင်း အကြံပြုခဲ့သည်။
၁။ တာဝန်ယူမှုကိုဖော်ထုတ်ခြင်း– အကျိုးဆက်တွေအတွက် ဥပဒေကြမ်းကို ထောက်ခံမဲပေးခဲ့သော နိုင်ငံရေးသမားများနှင့် တိုက်ရိုက်ချိတ်ဆက် တာဝန်ယူစေရမည်။ ” လူတွေကို အသိအမှတ်ပြုခံရဖို့ ကျနော်တို့လုပ်ရမယ်။ ဒီမဲပေးမှုအတွက် ကျနော်တို့လုပ်ရမယ်။ လူတွေဟာ ကျန်းမာရေးအာမခံတွေ ဆုံးရှုံးသွားတယ်။ ပရီမီယံကြေးတွေတက်တယ်။ ဝန်ဆောင်မှုတွေလျှော့ချရတာ။ ပိတ်လိုက်ရတာစတဲ့ဆိုးကျိုးတွေဟာ ဒီဥပဒေကြမ်းကို မဲပေးကြခြင်းရဲ့ ရလာဒ်တွေပဲ။ လူတွေဟာဒီအကျိုးဆက်တွေကို ဒီဥပဒေကြမ်းနှင့် ပြန်ချိတ်ဆက်မိစေဖို့ သေချာအောင်လုပ်ရမယ်” ဟု Wright က ဆိုသည်။
၂။ ဖက်ဒရယ်ဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုများ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ခြင်း။
Washing DC တွင် သက်ဆိုင်သူများသည် Medicaid program အတွက် ပိုဆိုးသောဖြတ်တောက်မှုများအတွက် တွန်းအားပေးလျက်ရှိရာ federal advocacy များသည် ထိုသို့အားထုတ်နေမှုများကို ဆက်လက်ခုခံရန်လိုအပ်ကြောင်း Wright က ဆက်လက်ဆွေးနွေးခဲ့သည်။ ကွန်ဂရက်သည် လူချမ်းသာများနှင့် ကော်ပိုရေးရှင်းများကို အခွန်များလျော့ချပေးခြင်းကို လတ်တလော အချ်ိန်တိုးပေးသော်လဲ သာမာန်လူများတတ်နိုင်သော ကျန်းမာရေးအာမခံရဖို့ကူညီပေးသော tax credits ကိုမူ အချိန်တိုးမပေးချေ။ ဤကိစ္စသည် အလွန်အရေးကြိးလှပြီး စက်တင်ဘာ၃၁တွင် tax credits သည် သက်တမ်းကုန်ပါက ထိုလူများအတွက် ကျန်းမာရေးအာမခံပရီမီယံကြေးသည် နစ်ဆ တက်သွားမည်ဖြစ်သည်။ သက်ကြီးရွယ်အိုများသည် ကျန်းမာရေးအာမခံပရီမီယံကြေး ရာကျော်(သို့မဟုတ်) ထောင်ကျော်ထိ များပြာလာနိုင်သည်။ အကောင်းဆုံးနှင့်နောက်ဆုံးအခွင့်အရေးမှာ စက်တင်ဘာ၃၀မတိုင်မီ၊ မဲဆန္ဒရှင်များသည် ဆိုင်ရာကွန်ဂရက်အဖွဲ့ဝင်များထံ မိမိတို့၏အသံကို ပေးပို့ရန် လိုအပ်သည်။
၃။ ပြည်နယ်တွင်း အရေးယူဆောင်ရွက်ခြင်း။
ပြည်နယ်များနင့် ပြည်နယ်ခေါင်းဆောင်များတွင်လဲ အခွင့်ပါဝါရှိနေသေးသည်။ ဖြတ်တောက်မှုများ၏ သက်ရောက်မှုများသည် ပြည်နယ် ၅၀ လုံးတွင် ကွဲပြားစွာဖြစ်ပေါ်မည်ဖြစ်ရာ၊ တုံ့ပြန်မှုများကို bureaucratic အတားအဆီးများရှိသော်လဲ ဒေသခံလူမှုအသိုင်းအဝိုင်းများနှင့် ကျန်းမာရေး ထောက်ခံအားပေးသူများက ဦးဆောင်ရန်ဖြစ်သည်။ ” ဖယ်ဒရယ်အဆင့်ကဆုံးဖြတ်ချက်တွေနဲ့ ပြည်နယ်တွေအဆင့်တွေက ဆုံးဖြတ်ချက်တွေကွဲပြားခြားနားမှုဟာ လူသန်းချီပမာဏရဲ့ ကျန်းမာရေးအာမခံတွေဆက်ရမလား။ ဆုံးရှုံးသွားမလားဆိုတာပဲဖြစ်ပါတယ်” ဟု Wright က ဆက်ပြောခဲ့သည်။ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုပြုပြင်ရေးကိစ္စသည် တနှစ်၊ နှစ်နှစ်နှင့်ပြီးသည့်ကိစ္စမဟုတ်ဘဲ ဆယ်စုနှစ်ချီ ရေရှည်ကိစ္စဖြစ်ရာ ပထမအဆင့်အနေဖြင့် ကွန်ဂရက်တွင် အဓိကပမာဏပါဝင်သူများအသစ်ဖြစ်ရေးသည် အရေးကြိးလှပြီး ထိခိုက်မှုကို ချက်ချင်းပြောင်းပြန်လှန်ပစ်ဖို့ မဖြစ်နိုင်ကြောင်းလဲ ဆွေးနွေးခဲ့သည်။
ကျန်းမာရေးအာမခံအခက်အခဲအတွက် လတ်တလောတွင် ရောဂါများဖြစ်ပွားမှကာကွယ်ရန် လူ့ခန္ဓာကိုယ်အတွက် အစားအသောက်ကို မျိုးစုံသင့်တင့်မျှတအောင်စားရန်နှင့် ကိုယ်ကာယလေ့ကျင့်ခန်းပုံမှန်လုပ်ရန်၊ စိတ်ဖိဆီးမှုလျော့ချရေးအတွက် meditation လုပ်ပြီး ကိုယ့်ကျန်းမာရေးကိုယ်စောင့်ရှောက်ကြရန်ကို Dr. Dr. Ilan Shapiro Strygler က သတိပေးခဲ့သည်။ California တွင် Immigration status ကြောင့် Medi-Cal မရသူများ အရေးပေါ်အခြေအနေဆေးရုံတက်ရပါက ကုန်ကျစားရိတ်ကို Hospital Charity Care နင့် community benefits များအပေါ်တွင် အားကိုးရမည်ဖြစ်ကြောင်း Cary Sanders က ပြောကြားခဲ့သည်။ Medicaid/ Medi-Cal ဖြတ်တောက်ခံရသူများအတွက် ကျန်းမာရေးကုန်ကျစားရိတ်မတန်တဆမဖြစ်ရအောင် အခြားအရင်းအမြစ်မှာ National Association of Community Healthcare Clinics ဖြစ်ပါသည်။