မလိုလားအပ်တဲ့ ကိုယ်ဝန် ကြိုတင်ကာကွယ်ပါ

ဈေးကွက်ထဲမှ ကိုယ်ဝန်တားဆေးတွေကို ပေါပေါများများ သုံးစွဲနေကြပေမယ့် ၊ ကလေးမရနိုင်ရန် ကာကွယ်ရန်အတွက်အတွက်ဟု ယေဘုယျလောက်သာ သိကြပြီး ၎င်းတို့ဧ။် အကျိုးအပြစ်များကို သိသူ နည်းသေးတဲ့အတွက် ဗဟုသုတအနေဖြင့် ဖတ်ရှုနိုင်စေရန် ရည်ရွယ်ပါသည် ။

စာရေးသူဆေးခန်းတွင် လာပြသော အမျိုးသမီး တစ်ဦးအကြောင်းမှ စပြောပါမည် ။ ထိုအမျိုးသမီးသည် ထူးဆန်းသည် ။ ထူးဆန်းသည်ဟုဆိုရာတွင် နတ်သမီးလို လှပခြင်းကြောင့်လည်း မဟုတ် ၊ ဦးချိုပေါက်နေခြင်းကြောင့်လည်း မဟုတ် ၊ ခေါင်းနှစ်လုံး ပါ၍လည်းမဟုတ် သို့သော် ကျွန်တော့်အတွက် ထူးဆန်းသူဖြစ်သည် ။ ထူးဆန်းသည်ဟု ဆိုခြင်းမှာ သူမသည် လင်ယောကျာင်္းမရှိပါပဲ (သုံးလ) တားဆေးလာထိုးသောကြောင့်ဖြစ်သည် ။ လင်ယောကျာင်္းမရှိသော်လည်း မလွတ်မကင်နိုင်သော ကိစ္စများကြောင့် တခြားရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ထိုးသူများလည်း ရှိပါသည် ။ သူမမှာ ထိုလူများကဲ့သို့မဟုတ်ပါပဲ လိင်ကိစ္စ အရှုပ်ရှင်း မရှိပါလျှက် သုံးလဆေးလာထိုးနေခြင်းဖြစ်သည် ။ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းပြီး ဆေးထိုးရခြင်း အကြောင်းကို မေးကြည့်သောအခါမှ ဇာတ်ရည်လည်စွာ နားလည်တော့သည ်။

ထိုအမျိုးသမီးသည် ညောင်းညာကိုက်ခဲလွယ်သည် ၊ မကြာခဏ ပင်ပန်းလွယ် နွမ်းလွယ်သည် ထို့ကြောင့် အိမ်နီးနားခြင်းဖြစ်သူက ကိုယ်ဝန်တားဆေး (သုံးလ)ဆေးထိုးလျှင် အညောင်းညာပြေသည် ၊ အကိုက်ခဲပျောက်သည် ၊ နေ၍ထိုင်၍ကောင်းသည် စမ်းထိုးကြည့်ရန် တိုက်တွန်းသဖြင့် သူမလည်း  စမ်းထိုးကြည့်ရာ ကိုက်ခဲသော ဝေဒနာများ သက်သာသဖြင့် သုံးလ တစ်ကြိမ် မှန်မှန် ထိုးနေကြဖြစ်ပြီး သုံးကြိမ်မြောက်ပင် ထိုးပြီးခဲ့ပြီ ဖြစ်ကြောင်းပြောသည် ။ စာရေးသူမှာ သူမဧ။် အထူးဆန်းစကားများအောက်တွင် အံ့ဩမှင်သက်မိကာ ခဏမျှ လွင့်မျောသွားမိပြီး ၊  ခဏအကြာမှ သတိကပ်ကာ ထိုလူနာအား တားဆေးများဧ။် အကျိုး အပြစ်များကို ရှင်းပြ၊ ပြောပြပေးရတော့သည် ။ ထို လူနာကိုပြောပြခဲ့သလို ရွာသူရွာသား စာဖတ်သူတို့ကိုပါ ဗဟုသုတရစေရန်နှင့် ၊ ဆရာထက်ဝေး တောင်းဆိုထားသော 72 pillsအကြောင်းကိုပါ ပြောပြရန် ရှိသေးတာကြောင့် အကြမ်းဖျဉ်း ရေးသားလိုက်ပါသည် ။ အိမ်ထောင်သည်များ အတွက်ရော ၊ အိမ်ထောင်သည် ဖြစ်လာမည့် သူများအတွက်ပါ  အကျိုးရှိစေရန် ရည်ရွယ်ပါသည် ။

မိမိဧ။်ဆေးခန်းတွင် ကိုယ်ဝန်တားရန် လာရောက်တိုင်ပင်သော အမျိုးသမီးများကိုလည်း တားဆေးတို့ဧ။် အစွမ်း သတိ္တနှင့် အကျိုးအပြစ်များကို ယှဉ်တွဲရှင်းပြကာ သင့်လျှော်သော တားဆေးများ ရွှေးချယ်နိုင်ရန်လည်း အကြံပေးခဲ့သည် ။ အချို့သော အိမ်ထောင်ရှင်မများသည် ခင်ပွန်းများပါ ခေါ်လာပြီး စနစ်တကျ သားဆက်ခြားရေးအတွက် ကြိုတင်ဆေးနွေး ကာကွယ်မှုများပြုလုပ်လာကြခြင်းဖြင့် မလိုလားအပ်သော ကိုယ်ဝန်ရရှိခြင်းကို ကာကွယ်ရာရောက်သည် ။ ကိုယ်ဝန်မရချင်လျှင် ကြိုတင် ကာကွယ်နည်းများစွာရှိသည် မဆင်မခြင်နေခြင်းဖြင့် ရလာသော ကိုယ်ဝန်အပေါ်တွင်တော့ မည်သည့်အကြောင်းနှင့်မျှ ဖျက်ချပေးမည် မဟုတ်ကြောင်း  ”  ကိုယ်ဝန်လုံးဝ မဖျက်ပေးပါ ” ဟူသော စာကို ဖောင့်ဆိုဒ်ကြီးကြီးဖြင့် ပရင့်ထုတ်ကာ ဆေးခန်း နံရံတွင် ကပ်ထားရသည် ။ တားဆေးထိုးရန် လာသော လူနာသည် တစ်ခါတစ်လေတွင် အမျိုးသမီး တစ်ဦးတည်းလာပြီး ၊ တစ်ခါတစ်လေတွင် ဇနီးမောင်နှံ နှစ်ဦးစလုံးလာသည် ။ တစ်ချို့ကျတော့ အခုမှ အိမ်ထောင်ကျခါစ အခုမှ တားဆေးထိုးမည့် လူများ ပါသလို ၊ တစ်ချို့ကတော့ အိမ်ထောင်သက်ရှည်ကြာစွာ တားဆေး သုံးစွဲသူများပါသည် ။ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ တားဆေးသုံးမည့်သူသည် တားဆေးဧ။် အကျိုးပြစ်အကြောင်း အကြမ်းဖျဉ်းတော့ သိထားနားလည်သင့်သည် ။ (Abuse) လွဲမှားစွာ အသုံးပြုရန် မဟုတ်ပါ ၊ single များအတွက် မရည်ရွယ်ပါ ။ တားဆေးနှင့်ပတ်သတ်ပြီး သင့်လျှော်သော အမျိုးစား ရွှေးချယ်တတ်စေရန် အိမ်ထောင်ရှင်များ ၊ အိမ်ထောင်ပြုမည့်သူများအတွက် စေတနာပရပွဖြင့် ရေးသားလိုက်ပါသည် ။

$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$

သားဆက်ခြားနည်းလမ်းများကတော့

♠♠♠ အီစထရိုဂျင်နှင့် ပရိုဂျက်စထရိုဂျင် ဟော်မုန်း နှစ်မျိုးပါစားဆေး

♠♠♠ ပရိုဂျက်စထရိုဂျင် ဟော်မုန်း တစ်မျိုးသာပါသော စားဆေး

♠♠♠ ထိုးဆေးများ ( ၁လခံ ၊ ၃လခံ)

♠♠♠ သားအိမ်တွင်း ပစ္စည်းထည့်နည်း

♠♠♠ ကွန်ဒုံးများ (ယောကျာ်းသုံး ၊ မိန်းမသုံး)

♠♠♠ ဆက်ဆံပြီးနောက် သန္ဓေတားခြင်း

♠♠♠ မိန်းသားကြောဖြတ်ခြင်း ၊ ယောကျာ်း သားကြောဖြတ်ခြင်း

♠♠♠ သုတ်ပိုးများ သတ်ဆေး

♠♠♠ သားအိမ်ခေါင်း အုပ်ဆောင်းများ ( cervical caps)

♠♠♠ မျိုးပွားခြင်းဆိုင်ရာ သိနားလည်မှုအပေါ် အခြေခံတားသော နားလမ်းများ

♠♠♠ ကလေးမွေးဖွားပြီး နို့တိုက်ခြင်းဖြင် ့ ကိုယ်ဝန်မရစေသော နည်း

♠♠♠ လက်မောင်းကြွက်သား အရေပြားအောက် ခွဲထည့်သော တားဆေးများ စသည်တို့ ဖြစ်ပါသည် ။

(၁) ဟော်မုန်း ပါသော သန္ဓေတားစားဆေးများ

စားဆေးလို့ဆိုကတည်းက ပါးစပ်က သောက်ရတာမှန်း လူတိုင်း သိမှာပါ ။ ဆေးမှာ အီစထရိုဂျင်နှင့် ပရိုဂျက်စထိုဂျင် ဟော်မုန်း နှစ်မျိုးစလုံးပါတဲ့ ဆေးရှိသလို ၊ပရိုဂျက်စထိုဂျင်တစ်မျိုတည်းပါရှိတဲ့ဆေးများ ရှိပြီး သားဥကြွေခြင်းကို တားဆီးပေးပါသည် ။ ကလေးမရနိုင်စေရန် သောက်ဆုံးကြပါသည် ။

ဆေးရဲ့ ကောင်းကျိုးမှာ ကိုယ်ဝန်တားပေးနိုင်ပြီး ၊ ကိုယ်ဝန်ရရှိနိုင်ခြေနည်းသည် ။ သုံးရလွယ်ပြီး ၊ ဝယ်ရလွယ်သလို ဈေးနှုန်းလည်း သင့်တင့်သည် ။ ပုံမှန်ရာသီ ပြန်လာတတ်သော်လည်း သွေးဆင်းနည်းတတ်သည် ။ မိန်းမရာသီကြောင့် ကိုက်ခဲခြင်း ၊ မီးယပ်ရောဂါတွေ၊ မီးယပ်ကင်ဆာရောဂါတွေ ၊ သန္ဓေသား နေရာမမှန်တာတွေဖြစ်ခြင်း လျော့နည်းစေပါသည် ။ ဆေးသောက်သုံးမှု ရပ်လိုက်ရုံနဲ့ ကိုယ်ဝန်ပြန်ရနိုင်ပါသည် ။

ဆေးရဲ့ ဆိုးကျိုးကတော့ ခေါင်းကိုက်တာ ၊ ပျို့အန်ချင်တာ ၊ မျက်နှာမှာလည်း အမည်းစက်တွေ ပေါ်လာတတ်တာ ၊ ဖောယောင်လာတာ ၊ ဝလာတာ ၊ ရင်သားတင်းရင်းလာတာ ၊ ပုံမှန်ရာသီလာရင်း ကြားပေါက်ရာသီဆင်းတတ်တာ ၊ သားအိမ်ခေါင်းမှ အရည်များ ပိုဆင်း တတ်ခြင်းတွေဖြစ်နိုင်ပါသည် ။

နှလုံး သွေးတိုးနှင့် သွေးကြောဆိုင်ရာရောဂါတွေ ပိုဖြစ်စေနိုင်ပါသည် ။ ရင်သားကင်ဆာလည်းဖြစ်နိုင်ပြီး ဆေးသောက်ပြီး ရာသီမလာတာလည်းဖြစ်နိုင်ပါသည် ။ ပိုးသတ်ဆေး ၊ မှိုသတ်ဆေး ၊ အတက်ရောဂါကျ ဆေးများသောက်လျှင်လည်း တားဆေးရဲ့ အာနိသင်ပြောင်းလဲမှု ရှိတတ်သည် ။ အသက် ၃၅ နှစ် အထက်နှင့် ဆေးလိပ်သောက်တတ်သူတွေ မှာတော့ သေဆုံးမှု နှုန်း ပိုမြင့်တတ်သည် ။  လုံးဝ မသုံးသင့်တဲ့ လူတွေကတော့ ကိုယ်ဝန်ရှိသူများ ၊  နှလုံး သွေးတိုးနှင့် သွေးကြောရောဂါရှိသူများ ၊ အသည်းရောဂါရှိသူများ ၊ ကင်ဆာရောဂါရှိသူများ ၊ အသည်းရောင် အသားဝါ ဖြစ်နေသူများ ၊ ကလေးနို့တိုက်နေသော မိခင်များ ဖြစ်သည် ။ Failure rate : ဆေးသောက်နေရင်း ကိုယ်ဝန်ရသွားနိုင်ခြေကတော့ ဝ.၁% လောက်ပဲ ရှိပါသည် ။

(၂) ထိုးဆေး (၁လခံ ၊ ၃လခံ)ဆေး

ထိုးဆေးတွေရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်သည်လည်း သားဥကြွေခြင်းကို တားဆီးပေးခြင်းပါပဲ ။ သားအိမ်ခေါင်းက အရည်များကို ပိုမိုကာ ပျစ်ချွဲစေပါတယ် ။

ထိုးဆေးတွေရဲ့ ကောင်းကွက်ကတော့ ကိုယ်ဝန်မရအောင် ကောင်းကောင်း ထိန်းချုပ်ပေးနိုင်ပြီး ၊ သားအိမ်ကြော (သားကြော)ဖြတ်ပြီးပြီးချင်း ထိုးနိုင်ပါသည် ။ စိတ်ဝေဒနာရှင် အမျိုးသမီးများအတွက်သုံးရတာ အဆင်ပြေပြီး ၊ ကလေးမွေးပြီး ကာကွယ်ဆေး ( vaccine) ထိုးရသော မိခင်များလည်း သုံးနိုင်သေးသည် ။

ထိုဆေးရဲ့ အားနည်းချက်ကတော့ ရာသီ မမှန်တတ်သလို ၊ ရာသီ မပေါ်ပဲ ပျောက်နေချိန် ကြာမြင့်တတ်သည် ။ ကိုယ်ဝန်ပြန်ယူဖို့ ဆေးရပ်မယ်ဆို လျှင်  ချက်ချင်း ကိုယ်ဝန်မရတတ်ပဲ ပြန်စောင့်ရတတ်သည် ။ အများ ဆုံး ၁၈ လလောက်ထိ ပြန်စောင့်ရတာမျိုးလည်း ဖြစ်တတ်ပါသည် ။ Failure rate အနေနဲ့ကတော့ ဝ.၅% ကနေ ၁.၅% လောက်သာ ရှိပါသည် ။

(၃) သားအိမ်အတွင်း ထည့်သော ပစ္စည်း

ထိုပစ္စည်းကို intrauterine Contraceptive Devices (IUCDs) လို့ခေါ်ပြီး ၊ ၎င်းကို ကြေးနီ (copper) ၊ ပလပ်စတစ်တို့နဲ့ ပြုလုပ်ထားပါသည် ။ သူ့ရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်(action)တွေကတော့ သားအိမ်အတွင်းမှာ အနည်းငယ် ယောင်ရမ်းမှု ဖြစ်ပေါ်စေတတ်သည် ။ သား ဥပြွန်ရဲ့ ရွှေ့လျားမှုကို တိုးစေတတ်သည် ။ သန္ဓေတည်တာဟာ သား ဥပြွန်ထဲမှာ တည်တာပါ ၊ လှုပ်နေတဲ့အခါ သန္ဓေမတည်အောင် လုပ်ပေးတဲ့ သဘောပါ ။

သူ့ရဲ့ကောင်းကျိုးကတော့ အချိန် အကြာကြီး ကိုယ်ဝန်တားနိုင်သည် ။ ငါးနှစ်အထိ အသုံးပြုနိုင်ပါသည် ။ နို့တိုက်မိခင်တွေပါ အသုံးပြုနိုင်ပြီး ပစ္စည်းလေး ပြန်ထုတ်လိုက်တာနဲ့ ကိုယ်ဝန်ပြန်ယူလို့ ရပါသည် ။ ထည့်ပြီး မိမိနှင့် အဆင်မပြေဘူးဟု ခံစားရလျှင်လည်း ပြန်ထုတ်နိုင်ပါသည် ။

ဆိုးကျိုးအနေနဲ့ကတော့ ၃နှစ်ကနေ ၅ နှစ်အတွင်း အသစ်ပြန်လဲ ပေးရတာမျိုး ၊ တင်ပဆုံရောင်ရမ်းတဲ့ရောဂါနှင့် သွေးဆင်းများတာမျိုး ဖြစ် နိုင်ပါသည် ။ မိန်းမရာသီလာချိန်တွေမှာ ကိုက်ခဲနေတတ်သည် ။ ထည့်ထားရင်းနဲ့လည်း ပြန်ထွက်သွားတတ်သည် ။ဖြစ်နိုင်ခြေနှုန်းကတော့ ၃%ထက်တောင် ပိုနည်းပါသေးသည် ။ထည့်ထားရင်းနဲ့ သားအိမ်အတွင်းနှင့် သားအိမ်အပြင်မှာရော ကိုယ်ဝန်ရနိုင်ပါသည် ။

လုံးဝမသုံးသင့်သူများကတော့ အရင်က ဖန်ပြွန်သန္ဓေသားကိုယ်ဝန်ဆောင်ခဲ့သူတွေ ၊ တင်ပဆုံရောင်ရမ်းရောဂါရှိတဲ့ လူတွေ ၊ ကိုယ်ဝန်သည်တွေ ၊ ကိုယ်ခံအားကျဆင်းမှု ရောဂါရှိတဲ့ လူနာတွေ၊ သားအိမ်အခေါင်းပေါက် (cavity)လိမ်နေတဲ့ လူတွေ ၊ နှလုံးရောဂါရှိသူတွေ ၊ HIV ပိုးရှိသူတွေအနေနဲ့ လုံးဝ မသုံးသင့်ပါဘူး ။ Failur rate : အနေနဲ့ကတော့ ထည့်ထားတဲ့ IUDs ပစ္စည်းပေါ် မူတည်ပြီး ဝ.၃% ကနေ ၂%လောက်ပဲ ရှိပါသည် ။

(၄) ကွန်ဒုံး (condoms) ကတော့ သုတ်ပိုးတွေ မိန်းမကိုယ်ထဲ မဝင်အောင် တားဆီး(barrier) လုပ်ပေးတဲ့နည်းပါ ။ ကောင်းတကာတော့ ဈေးသက်သာပြီး မသုံးရမည့် အခြေနေမျိုး လုံး ဝမရှိတာ အတွက်ကြောင့်ပါပဲ ။ ဝယ်ရတာရော ၊ အသုံးပြုရတာအပြင် ၊ လွင့်ပစ်ရလည်း လွယ်ပါသည် ။ လိင်မှ တဆင့်ကူးစက်တတ်တဲ့ ရောဂါတွေကိုလည်း ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါသည် ။ ဘေးထွက် ဆိုးကျိုး လုံးဝမရှိပါ ။ ထို့ကြောင့် တခြားနည်းများနှင့် အဆင်မပြေသော အိမ်ထောင်သည်များအတွက် အလွန် အသုံးဝင်သော သားဆက်ခြားနည်း ဖြစ်ပါသည် ။

သတိထားသင့်တာကတော့ ကျွတ်ထွက်တတ်သည် ။ ပေါက်ပြဲ တတ်သည် ။ တချို ကာမဂုဏ်ခံစားမှု အားမရသလိုဖြစ်ကြပြီး ” အလွှာပါးလျှင် ကမာ္ဘခြားတယ် “လို့တောင် တင်စားပြောဆိုခဲ့ကြသည် ။  Failure rate :အ နေနဲ့ကတော့ ၄% ကနေ ၁၀%ပါ ။ ပေါက်သွားတာရယ် ၊ ကျွတ်သွားတာရယ်ကို မသိလိုက်တာရယ်ကြောင့် ကိုယ်ဝန်ရသွားနိုင်ပါတယ် ။

(၅) အရေးပေါ် လိင်ဆက်ဆံပြီး တားတဲ့ ဆေးကတော့ ဟော်မုန်း ၂မျိုးကို high dose နဲ့ လုပ်ထားတဲ့ သောက်ဆေး နှစ်လုံး ပါပဲ။ သားဥပြွန် လှုပ်ရှားမှုကို များစေပြီး သန္ဓေမတည်အောင် လုပ်ပေးထားတာပါ ။ အကာကွယ်မဲ့ ဆက်ဆံပြီး ၇၂ နာရီ (သို့) ၄ရက်အတွင်း အသုံးပြုနိုင်ပါသည် ။

ဆိုးကျိုးအနေနဲ့ ဆေးသောက်ပြီး ပျို့အန်တတ်သည် ။ ဒါ့ပြင် ဆေးသောက်ပြီးကိုယ်ဝန် ရသွားတာမျိုးလည်း ရှိသည် ။ ၁၀၀% စိတ်ချလို့တော့ မရနိုင်ပါ ။ ကိုယ်ဝန်မရတာ တားဆီးပေးရမည့် အမျိုး သမီးတွေကိုသာ ဆရာဝန်တွေက အွန်(on)ပေးတဲ့ ဆေးမျိုးပါ ။ ဥပမာ- မုဒိမ်းကျင့်ခံရသော အမျိုးသမီး ၊ စိတ်ရောဂါသည် အမျိုးသမီးတို့အတွက်သုံးခြင်း ဖြစ်သည် ။

ယခုအခါ တော်တော်များများသည် လွဲမှားစွာ မိမိသဘောနှင့် သုံးနေကြသည် ။ စာရေးသူဧ။် ဆေးခန်းကို ဆေးဆိုင်နှင့် မှားကာ ထိုဆေးလာမေးသူများလည်း ရှိသလို ၊ စူပါမားကတ်များရှိဆေးကောင်တာတွင်လည်း ရှက်သလိုလိုမျက်နှာနှင့် ပြုံးဖြီးဖြီးလုပ်ကာ ထိုဆေးလာဝယ်သော အမျိုးသမီးငယ်လေးများကိုလည်း မြင်ခဲ့ဖူးသည် ။

အချုပ်အားဖြင့် သတိပေးလိုတာကတော့ မည်သည့် တားဆေးမှ ၁၀၀% စိတ်မချရပါဘူး ။ သုံးနေရင်းနှင့်ပင် အကျိုးကြောင်း မတိုက်ဆိုင်စွာ ကိုယ်ဝန်ရနိုင်ပါသည် ။ တစ်လ တစ်လုံးသောက်သော ဆေးသည် လုံးဝ စိတ်မချရပါ ။ (မသုံးသင့်ပါ) ။ နိုင်ငံခြားသွားကာ အလုပ်လုပ်မည့် ဇနီးမောင်နှံနှစ်ဦး ထိုဆေးသောက်ထားပြီး သွားခါနီးမှ ကိုယ်ဝန်ရှိသောကြောင့် နိုင်ငံခြား မသွားဖြစ်တော့သည့် အဖြစ်ပျက်များလည်း မျက်ဝါးထင်ထင်ကြုံဖူးခဲ့သောကြောင့် သတိနဲ့ ယှဉ် ဆင်ခြင်စေရန် ရေးသားလိုက်ပါသည် ။ ကလေးမလိုချင်လျှင် ကနဦးကတည်းက ကိုယ်ဝန်မရစေရန် ကြိုတင်ကာကွယ်မှုမျိုးပြုလုပ်ထားသင့်ကြောင့်လည်း အကြံပေးလိုက်ချင်ပါတော့သည် ။