Increasing your vocabulary – ဆရာမျိုးကျော်မြင့်

လောကကြီး၌ အဖြူနှင့်အမည်း ၊ နှစ်ရောင်သာ ရှိမည်ဆိုလျှင် သဘာဝလောကကြီးသည် ယခုလို လှပနေမည် မဟုတ်ပါ။ ဖြူနီပြာဝါစိမ်း စသည့် ရောင်စုံများကြောင့်သာ သဘာဝ လောကကြီးသည် လှပနေရပါသည်။
ထို့အတူ အင်္ဂလိပ်စကားပြောဆိုရာ၌လည်းကောင်း၊ ရေးသားရာ၌လည်းကောင်း အရောင်နှင့် ပတ်သက်သည့် စကားစုလေးများကို ပိုင်နိုင်စွာသုံးတတ်လျှင် မိမိ၏ အပြောအဆိုများ အရေးအသားများသည် လှပခန့်ညားနေပါလိမ့်မည်။
ဆိုကြပါစို့။ အဖြုဆိုလျှင် White ဟု ခေါ်ကြောင်း အားလုံးသိကြပါသည်။ သို့သော်
A white lie ဟူသည့် စကားစုလေး၏ အဓိပ္ပာယ်ကိုအားလုံး သိချင်မှသိပါလိမ့်မည်။ စင်စစ် A white lie ဆိုသည်မှာ တဖက်သား စိတ်ချမ်းသာအောင် လိမ်ညာရသည့်အခါမျိုး၌ သုံးစွဲနိုင်ပါသည်။
ဥပမာ – သူငယ်ချင်းတယောက်က စွယ်တာအသစ်လေးကို ဝတ်ပြပြီး “ How do I look ? ”
ဟု မေးသည့်အခါ အမှန်အတိုင်း  “အကြည့်ရ ဆိုးလိုက်တာ”ဟု ပြန်ဖြေလိုက်လျှင် မိတ်ဆွေဘဝမှ ရန်သူဘဝသို့ ပြောင်းလဲသွားနိုင်ပါသည်။ ထိုအခါမျိုး၌ “ You look pretty good ” ဟု ပြန်ဖြေခြင်းကို “telling a white lie ” ဟု ဆိုနိုင်ပါသည်။

.
“ Black ” အမည်းရောင်ကို Black ဟု လူတိုင်း သိကြသော်လည်း Black sheep of the family ဟူသည့်စကားစုကို လူတိုင်း သုံးတတ်လိမ့်မည် မထင်ပါ။ ဥပမာအားဖြင့် ညီအကိုလေးယောက် ရှိသည့်အနက် သုံးယောက်မှာ ဆရာဝန်ကြီးများ ဖြစ်နေပြီး သူတယောက်ထဲသာ ဘွဲ့လည်းမရ၊ အလုပ်အကိုင်လည်း မရှိ လူဖျင်းလူညံ့တယောက် ဖြစ်နေခဲ့လျှင် … “ His brothers are all doctors. He is the only one without a degree. He’s the black sheep of the family. ” ဟု ပြောဆိုနိုင်ပါသည်။
ဒီတော့ ဒီနိုင်ငံ ရောက်ရှိနေသည့် မြန်မာတိုင်းလိုလို ကြီးပွားနေကြချိန် ကိုယ် တယောက်တည်း အပျင်းထူမနေဖို့၊ မွဲတေ မနေဖို့ – တနည်းအားဖြင့်  black sheep of the Burmese community မဖြစ်စေဖို့ သတိထားပြီး တိုးတက်ကြီးပွါးဖို့ အမြဲတမ်း အားထုတ်နေရမည် ဖြစ်ပါသည်။

.
အဝါရောင်ကို Yellow  ဟု အားလုံးက သိကြသဖြင့် တစုံတယောက်က မိမိကို “Are you Yellow ? ” ဟု မေးလာသည့်အခါ ဒီအကောင် ကန်းများနေသလား မသိဘူး၊ ငါ ဒီလောက် အသားညိုတာကို ဒင်း မမြင်ဘူးလားဟု မတွေးမိပါစေနှင့် ။
စင်စစ် “Are you Yellow ? ”ဆိုသည့် စကားစုမှာ “Are you a coward ? ” ဟု အဓိပ္ပာယ် သက်ရောက်ပြီး တဖက်သားကို ရန်လိုသည့်အခါ၊ တနည်းအားဖြင့် စိန်ခေါ်လိုသည့်အခါ အသုံးပြုတတ်ပါသည်။ လူတယောက်ကို “He is yellow ” ဟု ဆိုလျှင် ထိုသူကို သူရဲဘောကြောင်သည်ဟု စွပ်စွဲသည့်သဘော သက်ရောက်နေပါသည်။ ထို့ကြောင့် မိမိကို “Are you Yellow ? ”ဟု မေးခဲ့လျှင် သူနှင့် ဝေးရာသို့ အမြန်ဆုံး ရှောင်ထွက်သွားလိုက်ပါ။ မြန်မာ့သွေး နီကြောင်း ပြရမည့်အချိန် မဟုတ်ပါ။ ရန်လို၍ ရန်မပြိုနိုင်ပါ။ ရန်ကို ရှောင်နိုင်မှသာ အိုအောင်မင်းအောင် နေရပါလိမ့်မည်။

.
အစိမ်းရောင်ကို Green ဟု လူတိုင်း သိကြသော်လည်း  “ a green thumb ” ဟူသော စကားစုကို အားလုံးသုံးတတ်ကြလိမ့်မည် မထင်ပါ။ သစ်ပင်ပန်းမာလာများကို စိုက်ပျိုးသည့်အခါ အောင်မြင်ရန် လွယ်ကူသူများကို ရည်ရွယ်သည့် အသုံးအနှုံးဖြစ်ပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့် …
“ My mother has a green thumb. Her garden looks beautiful. ”  “တို့အမေက စိုက်ပျိုးရေး အောင်မြင်တယ်။ အမေ့ပန်းခြံကလေးက တကယ်ကို စိမ်းလန်းစိုပြေလှပနေတာပဲ ” ဟု သုံးစွဲနိုင်ပါသည်။
Green ကို မနာလို ဝန်တိုသည့် သဘောဖြင့်လည်း သုံးစွဲတတ်ပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့် …
“ She is green with envy at your marriage to a millionaire. ” ဆိုသည့် ဝါကျ၌
“ မင်း မီလီယံနာတယောက်နဲ့ လက်ထပ်သွားတော့ သူမ တော်တော် မနာလို ဖြစ်သွားတယ်” ဟု ဆိုလိုပါသည်။
ဖော်ပြပါ အဓိပ္ပာယ်များအပြင် Green ကို နောက်အဓိပ္ပာယ်တမျိုးဖြင့်လည်း သုံးစွဲ၍ ရပါသေးသည်။ ကျောင်း၌ဖြစ်စေ၊ လုပ်ငန်းခွင်၌ဖြစ်စေလူသစ်ဖြစ်နေ၍ လုပ်ငန်းဆောင်တာ နားမလည်သေးခြင်း၊ တနည်းအားဖြင့် အတွေ့အကြုံ မရှိသေးခြင်းကိုလည်း Green ဟု သုံးစွဲတတ်ပါသည်။
ဥပမာအားဖြင့်… “John doesn’t understand the restaurant business. He’s still green. He just opened his restaurant two weeks ago. ” ဆိုသည့် ဝါကျကို
“ဂျွန်ဟာ စားသောက်ဆိုင်လုပ်ငန်းအကြောင်း နားမလည်သေးပါဘူး။ သူ့မှာ အတွေ့အကြုံမှ မရှိသေးတာ။ သူ ဆိုင်ဖွင်တာမှ နှစ်ပတ်လောက်ပဲ ရှိသေးတယ်”ဟု ပြန်ဆိုနိုင်ပါသည်။

.
အနီရောင်ကို red ဟု လူတိုင်း သိကြသလို နိုင်ငံရေးလောက၌ အနီရောင်သည် ကွန်မြူနစ်၊ ဆိုရှယ်လစ်ပါတီတို့၏အရောင် ဖြစ်ကြောင်းသိသူများပါသည်။ ထို့ကြောင့် “ Be careful. He’s a red supporter. ” ဟူသည့် ဝါကျကို “ဒီကောင့်ကို သတိထား။ ဒီကောင်ဟာ ကွန်မြူနစ် လိုလားတဲ့သူ၊ထောက်ခံတဲ့သူ”ဟူ၍ ပြန်ဆိုနိုင်ပါသည်။
In the red ဟူသည့် စကားစုလေးကိုမူ သိသူ နည်းပါသည်။ စီးပွါးရေး လုပ်ငန်းများ၌ သုံးတတ်သည့် စကားစုလေးဖြစ်ပါသည်။ စီးပွါးရေးအရ အရှူံးပြနေသည်ဟု အဓိပ္ပာယ် ရှိသည့်အတွက် စီးပွါးရေးလုပ်ငန်းပိုင်ရှင်များ မကြားချင်သည့် စကားစုလေး ဖြစ်ပါသည်။
in the red ၏ ဆန့်ကျင်ဖက်စကားစု in the black ကိုမူ လူတိုင်းလိုလို လိုလားကြပါသည်။ အသားမဲတဲ့ ပတ္တမြားခဲဆိုသည့် မြန်မာစကားလို   Black သည် ဤနေရာ၌ အလွန်တန်ဖိုးရှိသည့် စကားလုံးလေးဖြစ်နေပါသည်။ စီးပွါးရေး လုပ်ငန်းသည် အမြတ်အစွန်းပြနေသည်ဟု အဓိပ္ပာယ်ရှိသဖြင့်  in the black ဟူသော စကားစုလေးသည် စီးပွါးရေး လုပ်ငန်းရှင်များအတွက် အားဆေးတခွက်ပင် ဖြစ်ပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့်…
“ Our restaurant is finally in the black after all those years of being in the red. ” ဟူသည့် ဝါကျကို “ ဒို့ စားသောက်ဆိုင်ဟာ နှစ်ပေါင်းများစွာ အရှူံးပေါ်နေရာမှ ဒီနှစ်တော့ အမြတ်အစွန်းပြနေတယ်” ဟု ဘာသာပြန်ဆိုနိုင်ပါသည်။

.
နောက်ဆုံးအနေနှင့် blue ခေါ် အပြာရောင်အကြောင်း အနည်းငယ်တင်ပြလိုပါသည်။ Feeling blue  ဆိုသည့် အသုံးအနှူံးမျိုးကို စိတ်ညစ်သည့်အခါမျိုး၌အသုံးပြုတတ်ပါ သည်။ ဥပမာအားဖြင့် …
“ He ‘ s feeling blue after breaking up with Sandy. ” ဆိုသည့် ဝါကျကို “  Sandy  နဲ့ ကွဲသွားလို့ သူ စိတ်ညစ်နေတယ်” လို့ ဘာသာပြန်ဆိုနိုင်ပါသည်။
ဂီတ ဝါသနာရှင်များ သိကြပါသည်။ အဆွေးသီချင်းများကို Blues ဟုပင် ခေါ်ဆို သုံးစွဲကြပါသည်။ မမျှော်လင့်ဘဲ ၊ မထင်မှတ်ဘဲ ဖြစ်ပေါ်လာသည့် ကိစ္စမျိုးကို out of the blue ဟူ၍ သုံးစွဲနိုင်ပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့်….
“ Sally got married out of the blue. ” ဟု ဆိုလျှင် “ဆယ်လီဟာ ရုတ်တရက် ကောက်ခါငင်ကာ လက်ထပ်လိုက်သည်” ဟု ပြန်ဆိုနိုင်ပါသည်။
အပြာရောင်သည် ကောင်းကင်၏အရောင် ဖြစ်သည့်အတွက် လှပသည့်အဓိပ္ပာယ်ရှိသည့် true blue ဆိုသည့် စကားစုလေးဖြင့် နိဂုံးချုပ်ကြရအောင်။
“ He’s a true blue gentleman ” ဟု ဆိုလျှင် “ သူဟာ တကယ့်လူကြီးလူကောင်းတယောက်ဖြစ်တယ်”ဟု ဆိုလိုပါသည်။ true blue မှာ “အမှန်တကယ်” ဟူ၍ အဓိပ္ပာယ် ရပါသည်။

.
အရောင်မျိုးစုံနှင့်ပတ်သက်သည့် စကားစုလေးများကို လေ့လာမှတ်သားပြီး လက်တွေ့အသုံးပြုနိုင်လျှင် အင်္ဂလိပ်စကားပြောဆိုသည့်အခါ၊ ရေးသားသည့်အခါ true blue American တယောက်နှင့် ခွဲခြားမရအောင် ပြောနိုင်၊ရေးနိုင်ပါလိမ့်မည်ဟု အားပေးစကားပြောရင်း နားပါဦးမည်။

မှတ်ချက်။  ။ မြန်မာ့ဂဇက် ဇွန်လ ၂၀၁၅ထုတ်တွင်ပုံနှိပ်ဖေါ်ပြထားပါသည်။