Contributor, Columnist – Page 17 – Myanmar Gazette Print News Media Forum Network

လူမျိုးစုရေးရာ ပဋိပက္ခများ (အပိုင်း- ၂) (၂) Institutional Approach လူမျိုးစုရေးရာ ပဋိပက္ခဖြစ်နိုင်ချေကို ဆန်းစစ်ရာမှာ အင်စတီကျူးရှင်းတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍက အလွန်အရေးကြီးပါတယ်။ လူမျိုးစုများအကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးကို အားပေးခြင်း (သို့မဟုတ်) ကန့်သတ်ခြင်းများ ပြုလုပ်ပြီး လူမျိုးစုများအကြား ဆက်နွယ်ပတ်သက်မှုတွေကို ဖော်ကျူးပေးနိုင်တာက အင်စတီကျူးရှင်းများ ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံရေးပညာရှင် Crawford ဆိုသူက အင်စတီကျူးရှင်းများအနေနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး၊ စည်းမျဉ်းများ၊ ဓလေ့ထုံးစံများ၊ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများအတိုင်း လိုက်နာ ဆောင်ရွက်ရေး၊ ကိုယ်စားပြုရေး၊ တာဝန်ခံမှုရှိရေး စတာတွေကို အားပေးဖော်ဆောင်လို့ ရကြောင်း အကြံပြုထားခဲ့ပါတယ်။ identity politics မှ ပဋိပက္ခအဖြစ် မပြောင်းလဲ သွားစေရေးအတွက် နိုင်ငံတော် အင်စတီကျူးများပေါ်မှာ မူတည်ကြောင်း သူမက ဆိုထားခဲ့ပါတယ်။ identity politics ရှိနေချိန်မှာ […]

လူမျိုးစုရေးရာ ပဋိပက္ခများ (အပိုင်း-၁) ဒီမိုကရေစီဆိုတာ ပြည်သူလူထုက အုပ်ချုပ်ခြင်း (rule by the people)နဲ့ ပြည်သူလူထုအတွက် အုပ်ချုပ်ခြင်း (rule for the people) ဆိုတဲ့ စည်းမျဉ်းတွေအပေါ်မှာ အခြေခံထားတဲ့ နိုင်ငံရေးစနစ်တခု ဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်သူလူထုဆိုတာကတော့ ဟုတ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မေးစရာတခုက ရှိလာပါတယ်။ ပြည်သူလူထုဆိုတာ ဘယ်သူတွေလဲ။ ဒီမေးခွန်းဟာ တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုများ စုပေါင်းနေထိုင်တဲ့ တိုင်းပြည်နိုင်ငံတွေအတွက်ဆိုရင် အလွန်ကို အရေးကြီးတဲ့ မေးခွန်းဖြစ်ပါတယ်။ multi-ethnicity ဆိုတဲ့ အကြောင်းအရာကို ကြိုတင်စဉ်းစားတွေးခေါ်မှု၊ ပြင်ဆင်မှုမရှိရင် ဒီမိုကရေစီ လူ့အဖွဲ့အစည်းတရပ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာမှုနဲ့ နိုင်ငံတနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံရေးတည်ငြိမ်မှု (political stability) တွေဟာ အခက်အခဲတွေ ဖြစ်လာစေတတ်ပါတယ်။ multi-ethnic context ပေါ်မှာ အခြေခံတဲ့ ဒီမိုကရေစီအသွင်ကူးပြောင်းမှုတရပ် […]

နဂါးဦးနှောက်အတွင်းသို့ ဖောက်ထွင်းဝင်ရောက်ခြင်း (အပိုင်း-၁) အား ပြန်လည်ဖတ်ရှု့ရန် SSPP/SSA အဖွဲ့ တပ်မတော်နှင့် ဝမ်ဟိုင်းဒေသတွင် တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားခဲ့စဉ်အတွင်း ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သူ ပန်ဖနှင့် ခေါင်းဆောင်ပိုင်းအများစု ပန်ဆန်းသို့ သွားရောက်တိမ်းရှောင်ခဲ့ရဖူးသည်။ အပြန်အလှန်အကျိုးစီးပွားများ အတွက် ညှိနှိုင်းမှုများဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ဝမ်ဟိုင်း၏နောက်ပေါက်မှတစ်ဆင့် ပန်ဆန်းသို့ဆက်သွယ်ရေးလမ်းထွင် ထားသည်။ ပန်ဆန်း၏ ရှေ့ကာအဖြစ်နေပေးမည်။ လိုအပ်သည်များထောက်ပံ့ကူညီပါရန် ညှိနှိုင်းသဘောတူထား သည်။ ဝမ်ဟိုင်းဒေသသည် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းပိုင်းသို့ ရောက်ရှိနေခြင်းကြောင့် မြန်မာ့တပ်မတော်၏ အချိန်မရွေး ချေမှုန်းခြင်းခံရနိုင်ကြောင်း သုံးသပ်လျက် “ ဝ ” တပ်ဖွဲ့နှင့် စစ်ရေးမဟာမိတ်ပြုကာ အားကိုးရှာထားခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။ SSPP/SSA တပ်ဖွဲ့ဝင်များ လူ၊ လက်နက်တိုးပွားလာမှုကစဉ်းစားစရာဖြစ်သည် KIO/KIA အဖွဲ့ ဝမ်ပေါင်အိပ်မက်ရှည်ကို မက်ဆဲဖြစ်သည်။ ဗိုလ်ချုပ်ဂွမ်မော်က ဖေဖော်ဝါရီလ ၄ ရက်နေ့၊ ရွှေလီဆွေးနွေးပွဲတွင် ငြိမ်းချမ်းရေးစကားကို […]

ဖေဖော်ဝါရီမွေးနေ့ရှင်တွေကို တွေ့တိုင်း ကိုယ် စနေကျ စကားရှိတယ်။ဒီလမှာ မွေးတဲ့သူတွေက သိပ်တော်တယ် သိလား။ ဥပမာ ကြည့်ပါလား။ အမေရိကန် သမတတွေထဲမှာဆိုရင်ကိုပဲ ပထမဆုံး အမေရိကန်သမတဖြစ်တဲ့ အမေရိကန်တို့ရဲ့ ဖခင်ကြီး ဂျော့ဝါရှင်တန်၊ နောက်ပြီး သမတကြီးလင်ကွန်း။ ဟင်နရီ ဟဲရစ်ဆင်နဲ့ သမတ ရော် နယ် ရေဂင်။ တို့နိုင်ငံမှာဆိုရင်လည်း တို့ရဲ့အမျိုးသားခေါင်းဆောင် လွတ်လပ်ရေးဖခင်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း။ ကဲ-နောက်ပြီး မင်းရောပေါ့-လို့။ အဲ၊ ဒါတင် ဘယ်ကမလဲ၊ နောက်တစ်ဦးလည်းရှိသေးတယ်။ အဲဒါ သိတယ် မဟုတ်လား။ ကိုယ်လေ။ ကိုယ်လည်း ဖေဖော်ဝါရီလမွေးပေါ့လို့ စလေ့ရှိပါတယ်။ ကိုယ်နဲ့ရင်းနှီးသူတွေထဲမှာလည်း ဖေဖော်ဝါရီလမွေးနေ့ရှင်တွေ တော်တော်များတယ်။ သူတို့တွေကလည်း မွေး နေ့ပွဲတွေ ကျင်းပတတ်လို့ ခုနောက်ပိုင်း သုံးလေးနှစ်အတွင်းမှာ အခြားလတွေထက် ဒီဖေဖော်ဝါရီလမှာ မွေးနေ့ အကြောင်း […]

နိဒါန်း မှုခင်းစုံစမ်းဖော်ထုတ်ခြင်းဟာ တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေးအတွက် အရေးအကြီးဆုံး ကဏ္ဍတခု ဖြစ်ပါတယ်။ မှုခင်းဖြစ်ပွားကြောင်း ရဲတပ်ဖွဲ့က သတင်းရရှိပြီးချိန်မှာ ရဲတပ်ဖွဲ့မှုခင်းစုံစမ်းဖော်ထုတ်သူများအတွက် ထမ်းဆောင်ရမယ့် လုပ်ငန်းတာဝန်တွေ အများအပြား ပေါ်ထွက်လာပါတယ်။ ဒီတာဝန်တွေထဲမှာ သတင်းအချက်အလက်များ ရယူစုံစမ်းခြင်း၊ သက်သေခံ အထောက်အထားများ ရှာဖွေသိမ်းဆည်းခြင်း ဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းတာဝန်များ ပါဝင်ပါတယ်။ မှုခင်းစုံစမ်းဖော်ထုတ်ခြင်း ပညာရပ်ဟာ (၁၈)ရာစုခေတ်၊ အင်္ဂလန်နိုင်ငံမှာ စတင်ပေါ်ထွက်လာခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီခေတ်အချိန်အခါတုန်းက အင်္ဂလန်နိုင်ငံမှာ လူမှုရေး၊ နိုင်ငံရေးနဲ့ စီးပွားရေးပြောင်းလဲမှု အခြေအနေတွေ ပြောင်းလဲလာတာကြောင့် မှုခင်းတွေလဲ များပြား လာခဲ့ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ပထမဦးဆုံး ခေတ်သစ်စုံထောက်တပ်ဖွဲ့ဖြစ်တဲ့ Bow Street Runners ဆိုတဲ့အဖွဲ့ ပေါ်ထွက်လာခဲ့ပါတယ်။ လန်ဒန်မှာလဲ ပထမဦးဆုံး ရဲတပ်ဖွဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး လုပ်ငန်းတွေကို Robert Peel ဆိုသူက […]

Recycleနှင့် ကျမ၏ကိုယ်တွင်းပဋိပက္ခ အမေရိကားကိုစရောက်သည့်အချိန်ကစပြီး ခုချိန်ထိကျမစိတ်အဝင်စားဆုံးအရာတွေထဲမှာ စွန့်ပစ်ပစည်းပြန်လည်လည်ပတ်သည့်ဆိုင်ကလေးများသည် ပထမဆုံးနေရာမှပါဝင်ခဲ့သည်။ သာမန်အားဖြင့်ဆိုလျှင် Recycleဆိုင်ကလေးများသည် အခြားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းဆိုင်ခန်းများလို သီးသီးသန့်သန့်သူ့နေရာနှင့်သူမဟုတ်ဘဲ ကုန်စုံဆိုင်ကြီးများအနောက်ဘက်မှာ ဆိုင်ခန်းဖွင့်ပြီးဖြစ်စေ၊ 7/11လိုစတိုးဆိုင်များရှိသော squareခေါ်ဆိုင်ခန်းစုပေါင်းဝန်းထဲတွင် ခပ်ကျဉ်းကျဉ်းတစ်နေရာဖြစ်စေ လူဝင်လူထွက်များသောေ နရာများတင် ယှဉ်ပြီးဖွင့်ထားလေ့ရှိသည်။ ထိုဆိုင်ခန်းလေးများသည် သာမန်အမြင်ဖြင့်ကြည့်လျှင် သပ်သပ်ရပ်ရပ်လည်းမရှိ၊ ဖန်ပုလင်းများတစ်ခုနှင့်တစ်ခုထိခတ်မိသံ၊ အလူမီနီယမ်သံဗူးများကို ဆင့်ကာဆင့်ကာပစ်ချသဖြင့်“ကလုံ၊ကလုံ”မြည်သောအသံ၊ဆိုင်ပိုင်ရှင်နှင့်အလုပ်သမားအများစုမှာ မက်ဆီကန်လူမျိုးများဖြစ်ကြရာ Recycleပစ္စည်းလာရောင်းသူများနှင့်ဖြစ်စေ၊ သူတို့အချင်းချင်းဖြစ်စေအော်ဟစ်ပြောဆိုကြသော မက်ဆီကန်စကားသံများ၊အလုပ်ခွင်တွင်ဖွင့်ထားသော ကက်ဆက်ဆီမှမက်ဆီကန်သီချင်းသံများဖြင့် စည်းမကျဝါးမကျဆူညံနေတတ်သည်။ Recycleပစ္စည်းများကိုဖန်၊အလူမီနီယမ်၊ပလတ်စတစ် သပ်သပ်စီခွဲထားပြီး လူတစ်ဖက်စာသံခြင်းတောင်းများထဲထည့်ကာ ပေါင်ချိန်စက်ပေါ်တင်ပြီးချိန်ကာ ကျသင့်ငွေကို ရောင်းသူလက်ထဲပေးလျှင် Recycleပစ္စည်းလာရောင်းသူက သူတို့ပေးသောစာရွက်ကလေးမှာ ငွေလက်ခံရရှိကြောင်း လက်မှတ်ထိုးရသည်။ ပျမ်းမျှအားဖြင့် ဗူးတဗူးလျှင် ၅ဆင့်နှုးံဖြင့် အလူမီနီယမ်ဗူးခွံများဆိုလျှင် တပေါင်ကို၁.၉၉ဒေါ်လာ၊ပလတ်စတစ်ဗူးခွံများဆိုလျှင် တပေါင်ကို၁ဒေါ်လာ၊ ဖန်ဗူးခွံများဆိုလျှင်တပေါင်ကို၁ဒေါ်လာခွဲ စသဖြင့်ဈေးအစားစားပေးပါသည်။ ဆိုင်ခန်းဟုသာဆိုရသော်လည်း နေလုံမိုးလုံ ပလတ်စတစ်ရွက်ဖျင်တဲကိုသာ ယာယီသဘောမျိုးထိုးထားပြီး အလုပ်သမားများနှင့်အတူ ဖန်ပုလင်းခွံ၊အလူမီနီယမ်ဗူးခွံ၊ ပလတ်စတစ်ဗူးခွံများ […]

စက်တင်ဘာ၂၉၊၂၀၁၂တွင် လော့အိန်ဂျလိစ်မြို့ Shan Social &Cultural Societyမှ ကျင်းပသောဂုဏ်ပြုညစာစားပွဲ္ပ္ပတွင် ရှမ်းတိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်ဦးခွန်ထွန်းဦးနှင် ့တွေ့ဆုံမေးမြန်းခဲ့ပါသည်။ ဦးခွန်ထွန်းဦးနှင့်တွေ့ဆုံမေးမြန်းနိုင်ရန်စီစဉ်ပေးခဲ့သော Shan Social &Cultural Society အသင်းဥက္ကဌဒေါက်တာစိုင်းထွေးမောင်ကို ကျေးဇူးတင်ရှိ်ပါတည်။ ၁။ဖယ်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုနဲ့ပတ်သက်ပြီးအန်ကယ်ပြောချင်တာတွေက။ ဖယ်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုဆိုတာက၁၉၄ရပင်လုံစာချုပ်ကပေါက်ဖွားလာတာ။ တိုင်းရင်းသားအားလုံးရဲ ့ရည်မှန်းချက်ပဲ။ လက်နက်ကိုင်တိုင်းရင်းသားတွေလိုချင်တာလည်း ဒီဖယ်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုပဲ။ ဖယ်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုဆိုတာEquality, self determination, Ethic nationality, right culture စတဲ့ တန်းတူရည်တူစစ်မှန်သောပြည်ထောင်စုဖြစ်ရမယ်။ ဒီဟာကလဲဗိုလ်ချုပ်တို့ ရှမ်း၊ကချင်၊ချင်းတိုင်းရင်းသားတွေနဲ့ပင်လုံစာချုပ်မှာသဘောတူညီမှုရခဲ့တယ်။ ကျနော်တို့SLAD (Shan Nationalities League for Democracy) , UNA (United Nation Alliance)တို့ိလိုချင်တာလဲ စစ်မှန်တဲ့ဖယ်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုကိုပဲ။ UNAဆိုတာ၁၉၉ဝရလာဒ်ပေါ်မူတည်ပြီးဖွဲ့ထားတဲ့ပါတီဖြစ်တယ်။ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးစောမောင်ကတိပေးတဲ့အတိုင်းဖြစ်မလာဘူး။အမျိုးသားညီလာခံတက်ခွင့်မရဘူး။စစ်မှန်တဲ့ဖယ်ဒရယ်ပေါ်လာဖို့UNA ကလဲရည်ရွယ်တာဘဲ။အစိုးရက ကတိပေးထားလျက်နဲ့မတည်ခဲ့ဘူး။ဘာတွေပဲဖြစ်နေဖြစ်နေ တိုင်းရင်းသားတွေကဖယ်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုကိုတောင်းတယ်ဆိုတာ အဆီအငေါ်မတည့်ဘဲတောင်းခဲ့တာမှမဟုတ်တာ။ လွတ်လပ်ရေးမတိုင်ခင်ထဲက ဗမာ-တိုင်းရင်းသားသဘောတူခဲ့ကြတာဘဲ။၁၉၆ဝကရေးခဲ့တဲ့ရှမ်းမူ (ဖယ်ဒရယ်မူ)ဆိုတာရှိတယ်။ ဦးနေဝင်းကဒါကိုခွဲထွက်တဲ့မူဆိုအကြောင်းပြပြီး […]

ဗမာ့စစ်တပ်ရဲ ့ စစ်ထောက်လှမ်းရေးအကြီးအကဲဘဝက အလွဲသုံးစားမှုနဲ့ အလုပ်ပြုတ်ထောင်ကျခဲ့တဲ့ ဗိုလ်ခင်ညွန့်ဟာ ထောင်ကထွက်လာပြိီးတော့ သင်္ကန်းဝတ်ခဲ့ပါတယ်။ဗမာတွေထောင်ကျပြီး ထောင်ကထွက်လာရင်သင်္ကန်းဝတ်ကြတာဟာ ထုံးစံတစ်ခုလိုပါပဲ။အကုသိုလ်တွေစင်သွားအောင်ဆိုတဲ့သဘောထင်ပါရဲ ့။ဦးဝင်းတင်တို့လိုလူမျိုးတွေကတော့ ခြွင်းချက်ပေါ့။သူတို့ကအကုသိုလ်လုပ်ခဲ့ဖူးသူတွေမဟုတ်ဘူးလို့ ကိုယ့်ဘာသာယုံကြည်စိတ်ချလို့ဖြစ်မှာပေါ့။ ဗိုလ်ခင်ညွန့်တို့ကတော့ ပြည်သူလူအများသံဃာတော်များပါမကျန် ဖမ်းဆီးနှိပ်စက်သတ်ဖြတ်ခဲ့တာဆိုတော့ အကုသိုလ်မရှိဘူးလို့ ကိုယ့်ဘာသာယုံကြည်လို့လဲမရ၊သူတပါးမသိအောင်ဖုံးကွယ်ပြောဆိုလို့လဲမရဘူးလေ။ဘာဘဲဖြစ်ဖြစ် သင်္ကန်းဝတ်တယ်ဆိုတာ သူတပါးကိုနှိပ်စက်တာမှ မဟုတ်ဘဲကလား။သာဓုတောင် ခုကြရမှာပေါ့။ဒါပေမယ့် သူဝတ်တဲ့သင်္ကန်းဟာ မုဆိုးကြီးသောနုတ္ထုရ်ပေးလိုက်တဲ့သင်္ကန်းမဖြစ်ပါစေနဲ့လို့ ဆုတောင်းရပေမယ်။ ခုလို ခဏတဖြုတ်သင်္ကန်းဝတ်တာကို ဒုလ္လဘရဟန်းလို့ခေါ်လေ့ရှိတယ်မဟုတ်လား။ဒါကြောင့် ဆရာကြီးရွှေဥဒေါင်းဆွေးနွေးရေးသားဖူးတာလေးတပိုင်းတစကို သတိရလိုက်မိပါတယ်။ဆရာကြီးက “လုံနှမတန်းလန်းနဲ့၊ဥုံဖွမန်းပြီး၊ဒုလ္လဘရဟန်းဝတ်တယ်”ဆိုတာမျိုးကို သိပ်ပြီးသဘောမကျဘူးခင်ဗျ။ကမ္မဌာန်းထိုင်ရင်ဖြစ်ဖြစ်၊ပုတီးစိတ်ရင်ဖြစ်ဖြစ် လုံနှမတန်းလန်းနဲ့ဆိုတော့ နောက်ဆံငင်စရာတွေဖြစ်မှာပေါ့နော်။ခုလဲ ဗိုလ်ခင်ညွန့်ခမျာ ခဏဘဲ သင်္ကန်းဝတ်ရှာတာပါ။ခုပဲလူထွက်ပြီး တော့ “အမျိုးသားနိုင်ငံရေး”ဆိုတာကြီး လုပ်ဦးမလို့ ဆိုပါကလား။ထန်းရည်သမားလို အမူးပြေတော့ ထန်းပင်မော့ကြည့်ဆိုတာမျိုး ဖြစ်နေမလားဘဲနော်။ ခုလို “အမျိုးသားနိုင်ငံရေး”ဆိုတဲ့စကားမျိုးကြားရပြန်တော့ အများပြည်သူတွေက မျက်ခုံးလှုပ်ကြ မယ်ထင်မိတယ်ဗျ။ဒီစကားလုံးက သူတို့တီထွင်ဆန်းသစ်ဖန်တီးခဲ့တဲ့ စကားလုံးမဟုတ်လား။သူတို့အာဏာသိမ်းရတာကိုက “ပါတီနိုင်ငံရေးသမား”တွေ ပြသနာရှုပ်ကြလို့ ဆိုသလိုလိုဘာလိုလို။ဒါ့ကြောင့် ပါတီနိုင်ငံရေးနဲ့ဆန့်ကျင်တဲ့အနေနဲ့ […]

စိတ်အားထက်သန်သောကျောင်း (အခန်းဆက်ဘာသာပြန်ဆောင်းပါး) (အပိုင်း-၁) အခန်း (၁) နိဒါန်း ပြောင်းလဲရန် လိုအပ်နေပြီ (၁၉၈၀) မတိုင်မီကာလတွေရဲ့ ကျောင်းသားစီမံခန့်ခွဲမှု သဘောတရားကို ရိုက်နှက်ပြစ်ဒဏ်ပေးမှု အတွေးအခေါ်တွေက ကြီးစိုးထားခဲ့ပါတယ်။ နောက်ပိုင်းကာလတွေမှာ အခြားနည်းလမ်းဖြစ်တဲ့ စာရွက်စာတမ်းနဲ့ ပြစ်ဒဏ်ပေးမှု (ဥပမာ– ခံဝန်ကတိထိုးခိုင်းခြင်း၊ မိဘလက်မှတ်ထိုးခိုင်းခြင်း စသည်များ)နဲ့ အစားထိုးလာခဲ့ပေမယ့်လဲ ပြုပြင်ရေးပြစ်ဒဏ်ပေးမှု အတွေးအခေါ်တွေကသာ ပိုမို လွှမ်းမိုးနေခဲ့ပါတယ်။ ရိုက်နှက်ပြစ်ဒဏ်ပေးမှုတွေကို ကျောင်းတွေမှာ ကန့်သတ်လိုက်ချိန်မှာ စာသင်ကျောင်းတွေအနေနဲ့ ကောင်းမွန်တဲ့ ပြုမူဆောင်ရွက်ပုံတွေနဲ့ ထိရောက်တဲ့ သင်ယူရေးကို ဘယ်လိုတွန်းအားပေး လုပ်ဆောင်ရမယ် ဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြန်လှန်စဉ်းစားလာကြရပါတယ်။ ပြစ်ဒဏ်ပေးမှုဆိုင်ရာ ချဉ်းကပ်နည်းလမ်း (punitive approach) ကနေ ပြုပြင်ပေးမှုဆိုင်ရာ ချဉ်းကပ်နည်းလမ်း (corrective approach) ကို ပြောင်းလဲလာပေမယ့်လဲ ထိန်းချုပ်မှုသဏ္ဍာန် (control model) […]

တောင်တရုတ်ပင်လယ် နှင့် မဟာဗျူဟာရေးရာ (အပိုင်း– ၆) တိုက်ရိုက်ပါဝင်ပတ်သက်သော နိုင်ငံများ၏ မဟာဗျူဟာ တုန့်ပြန်ချက်များ သမိုင်းကြောင်းနဲ့ ပြည်တွင်းနိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေးအခြေအနေတွေဟာ နိုင်ငံတခုချင်းရဲ့ မဟာဗျူဟာ တုန့်ပြန်ချက်များ အပေါ်မှာ သက်ရောက်မှုရှိပါတယ်။ ဘေဂျင်းရဲ့ စီးပွားရေးနဲ့ နိုင်ငံရေးအခြေအနေတွေ တိုးတက်လာတာနဲ့အမျှ တောင်တရုတ်ပင်လယ်အရေးမှာ တိုက်ရိုက်ပါဝင်ပတ်သက်နေတဲ့ နိုင်ငံတွေဟာ နယ်မြေပိုင်နက်အဆိုပြုချက်များကာကွယ်ရေးနဲ့ အင်အားကြီးအိမ်နီးချင်းနိုင်ငံနဲ့ ဆက်ဆံရေးတို့အကြားက ချိန်ခွင်လျှာညှိယူမှုတွေကို ပြုလုပ်လာကြရပါတယ်။ ဒီချိန်ခွင်လျှာညှိယူရမှုဟာ ဗီယက်နမ်နဲ့ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံတွေ အတွက် အလွန်ပဲ ခဲယဉ်းလှပါတယ်။ တောင်တရုတ်ပင်လယ်အရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဗီယက်နမ်နဲ့ တရုတ်နိုင်ငံတို့အကြားမှာ (၂၀၀၉) ခုနှစ်ကစပြီး တင်းမာမှုတွေ ရှိနေပေမယ့် ဟနွိုင်းအနေနဲ့ အချုပ်အခြာဆိုင်ရာ အငြင်းပွားမှုကြောင့် နှစ်နိုင်ငံအကြား ဆက်ဆံရေးကို မထိခိုက်သွားအောင် သံတမန်ဆက်ဆံရေးကို စနစ်တကျ စီမံခန့်ခွဲခဲ့ပါတယ်။ (၂၀၁၁) ခုနှစ်၊ အလယ်ပိုင်းကစပြီး […]

တောင်တရုတ်ပင်လယ် နှင့် မဟာဗျူဟာရေးရာ (အပိုင်း– ၅) Beijing’s Policy Dilemma တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံအတွက် အရေးကြီးတဲ့ ပင်လယ်ရေကြောင်းတွေမှာ choke points တွေ ရှိနေပါတယ်။ အဆိုးဆုံးတခုကတော့ မလက္ကာရေလက်ကြားဖြစ်ပါတယ်။ မလက္ကာရေလက်ကြားကို တရက်ပိတ်ဆို့လိုက်တာနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံထဲမှာ အဓိကရုဏ်းဖြစ်သွားနိုင်ကြောင်း တရုတ်တပ်မတော်မှ အရာရှိတဦးက ခန့်မှန်းထားဖူးပါတယ်။ ဒါကြောင့် မလက္ကာရေလက်ကြားကို ရှောင်ရှားပြီး တရုတ်နိုင်ငံထဲကို ရေနံနဲ့ သဘာဝဓာတ်ငွေ့တွေ သယ်ယူ နိုင်မယ့် ပိုက်လိုင်းတွေကို မြန်မာနိုင်ငံကို ဖြတ်ပြီး တည်ဆောက်နိုင်ရေးက တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ အရေးကြီးသော မူဝါဒရေးရာ မဟာဗျူဟာတခုဖြစ်ပါတယ်။ တခြား choke points တွေကတော့ တောင်ရုတ်ပင်လယ်ထဲမှာရှိတဲ့ Lombok ၊ Makassar နဲ့Sunda Straits ရေလက်ကြားတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ ဒေသအချို့ဟာ တောင်တရုတ်ပင်လယ်ထဲက […]

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင်ညမထွက်ရအမိန်များအားယခုအပတ်မှစတင်ပြီးအချိန်လျှော့ချသတ် မှတ်လိုက်ပါသည်။စစ်တွေ၊မောင်းတော၊ရသေ့တောင်စသောမြို့နယ်(၅)ခုတွင်ညမထွက်ရ အချိန်ကိုည (၁၀)နာရီမှ နံနက်(၄)နာရီအထိလျှော့ချလိုက်ပါသည်။ရခိုင်ပြည်နယ်၏အခြေ အနေမှာအနည်းငယ်တည်ငြိမ်အေးချမ်းလာသည်ဖြစ်သဖြင့်ယခုကဲ့သို့အချိန်လျှောချလိုက် ခြင်းဖြစ်ပါသည်။သို့သော်စစ်တွေ၊မောင်းတော၊ဘူးသီးတောင်။ရမ်းဗြဲတို့တွင်အချိန်လျှောချ လိုက်သော်လည်းလူအများညဖက်အပြင်မထွက်ကြကြောင်းသတင်းရရှိပါသည်။။ကျောက်ဖြူ နှင့်သံတွဲတို့တွင်လုံးဝဖြေလျှော့လိုက်ပြီဖြစ်သဖြင့်ပြည်သူများဝမ်းမြောက်နေကြပါသည်။ ခရီးသွားနိုင်ငံခြားဧည့်သည်များလာရောက်လည်ပတ်သောအချိန်တွင် ၁၄၄ ကို့ရုပ်သိမ်းလိုက် သဖြင့် ဧည့်သည်များ၊လက်လုပ်လက်စားများ၏စီးပွါးရေးအခြေအနေပို့မိုကောင်းမွန်လာမည် ဖြစ်သောကြောင့်လူအများကဝမ်းသာနေကြောင်းသတင်းရရှိပါသည်။အဆိုပါမြို့နှစ်မြို့တွင်ညမထွက်ရအမိန့် ဖယ်ရှားလိုက်သော်လည်း လုံခြုံရေးကိုမှုချထားမည်ဖြစ်ကြောင်းသတင်းရရှိပါ သည်။

Newer Posts

Older Posts

SEARCH

လူမျိုးစုရေးရာ ပဋိပက္ခများ (အပိုင်း- ၂) – ခင်မမမျိုး

လူမျိုးစုရေးရာ ပဋိပက္ခများ (အပိုင်း-၁) – ခင်မမမျိုး

နဂါးဦးနှောက်အတွင်းသို့ ဖောက်ထွင်းဝင်ရောက်ခြင်း (အပိုင်း-၂)

ရွှေရောင်မွေးနေ့ရှင် – အရှင်ဉာဏိက

မှုခင်းစုံစမ်းဖော်ထုတ်ခြင်း (Criminal Investigation) အကြောင်း တစေ့တစောင်း – ခင်မမမျိုး

Recycleနှင့် ကျမ၏ကိုယ်တွင်းပဋိပက္ခ – ညိုခက်ကျော်

ရှမ်းတိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင် ဦးခွန်ထွန်းဦးနှင့် တွေ့ဆုံခြင်း – ဆောင်းဦးပန်း

အမျိုးသားနိုင်ငံရေးအကြောင်း – မောင်စွမ်းရည်

စိတ်အားထက်သန်သောကျောင်း (အခန်းဆက်ဘာသာပြန်ဆောင်းပါး) (အပိုင်း-၁)

တောင်တရုတ်ပင်လယ် နှင့် မဟာဗျူဟာရေးရာ (အပိုင်း- ၆) (အပိုင်း- ၇)

တောင်တရုတ်ပင်လယ် နှင့် မဟာဗျူဟာရေးရာ (အပိုင်း- ၅)

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင်ညမထွက်ရအမိန့်များအားအချိန်လျှော့ချ

သေခြင်းတရား (ရေးဘော်ရဲဘော် မောင်ဝံသသို့) – မောင်စွမ်းရည်