ခင္ခ” ညဥ့်အခါ “ နေမင်းကြီးက ဝင်ကာပုန်းနေ လမင်းကြီးက မင်းမူအုပ်စိုး သူ့အလင်းကို ဖြန့်ကျက်ထိုး ပတ်ဝန်းကျင်ရယ် တိတ်ဆိတ်ငြိမ်လျှက် တစ်နေ့ပန်းချီကား အသက်မဲ့ပြီ တစ်ခါတစ်ခါ ခွေးဟောင်သံဖွဲ့ လင်းနို့တောင်ပံ ခတ်သံသွဲ့လို့ ညဥ့်ဌက်အော်သံ စူးရှသံဖြင့် အော်ကာမြည်လည်း နားထောင်သူမရှိ နောက်နေ့နိုးထ လှုပ်ရှားကြဖို့ အားယူအိပ်စက် လူသူကင်းတဲ့ တိတ်ဆိတ်လွန်းလှ ညအခါသမယကို ညဥ့်အခါလို့ ဆိုပေသကိုး။ ခင်ခ။
” နေ့ချင်းထပ်မြတ်သလား နှင့် ဘာနဲ့ထဲ့စားမလဲ “ နေ့ချင်းထပ် မြတ်သလား အိမ်ထောင်ပြုတဲ့အခါ တစ်ချို့က ဘယ်နေ့သား ဘယ်နေ့သမီးနဲ့ လက်ထပ်ကြတာလဲ အဲဒီလိုလက်ထပ်ကြတဲ့ အခါ မွေးနေ့တူ နေ့ချင်းတူသူနှစ်ဦး လက်ထပ်ယူမိကြတဲ့အခါ နေ့ချင်းထပ်မြတ်တယ်လို့ ဆိုလေ့ရှိကြတယ်၊ ဒါဆိုနေ့ချင်းထပ်မြတ်သလားဆိုတာနဲ့ပက်သက်ပြီး သိထားသလောက်ပြန်မျှရရင်ဖြင့် ဒီလိုရှိပါတယ်။ မွေးနေ့ချင်းတူတဲ့ အိမ်ထောင်ဖက်တွေဟာ ကံကောင်းတတ်ကြတယ်လို့ ဆိုတဲ့ အယူအဆကြောင့် နေ့ချင်း ထပ်ရက်မြတ်တယ်ဆိုတဲ့ ဆိုရိုးတစ်ခုပေါ်လာပါတယ် ရှေးဟောင်းလောကီကျမ်းတွေရဲ့ အဆိုကို နေ့ချင်းထပ် ထားသူတွေ၊ ထပ်ချင်သူတွေ၊ ထပ်ဖို့ရည်ရွယ်သူတွေအတွက် ရည်ရွယ်လို့ပေါ့။ တနင်္ဂနွေ- တနင်္ဂနွေ `ဂဠုန်နှစ်သွယ်၊ မောင်နှင့်မယ် ပေါကြွယ်ဥစ္စာဌေး´ ရယ်လို့ အဆိုရှိတာကြောင့်တနင်္ဂနွေသားနဲ့တနင်္ဂနွေသမီးချင်း ဖူးစာဖက်ရင် ဓနဥစ္စာပေါကြွယ်ပါလိမ့်မယ် တနင်္ဂလာ-တနင်္ဂလာ `ကျားနှင့်ကျားမှာ ဦးချမ်းသာ၊ နောင်လာဒုက္ခရေးတဲ့´ အိမ်ထောင်ဦးကာလမျာ ပျော်/ရွင်ချမ်းမြေ့ဖွယ်ရာဖြစ်နိုင်ပေမဲ့ အိမ်ထောင်သက်ရင့်လာတာနဲ့အမျှ […]
” ညချမ်းချိန် “ လောကဓာတ်တစ်ခွင်ဝယ် နေမင်းအရောင်ရယ်က ပျောက်ခါသွားပြီး မိုးတိမ်ကြားက ထွက်ပေါ်လာတဲ့လမင်းရောင်ရယ် နေ့အခါလိုလင်းအားမသာပေမယ့် ထွန်းလင်းကာ တောက်ပပေးပါလို့ ကျေးဌက်တို သံသာတိတ်သာပ တစ်နေ့တာခရီး ရပ်ကာအနားယူတော့မှာမို့ အိပ်စက်ဖို့ လူသားတွေပြင်ဆင်ကြပြီ တစ်ချို့ရယ် ညဥ့်ချိန်မှာတော့ ဝမ်းစာရှာ အလုပ်ခွင်ဝင်ကြတယ် တစ်ရက်ခရီး ပန်းချီကားတစ်ချပ်မှာတော့ လက်စသတ် အဆုံးရပ်မှာမို့ နေ့အရောင်အပူရယ်လျော့လာလို့ရယ် ညချမ်းချိန် ရောက်ပါပေါ့ကွယ်။
” မကြာမှီ သီတင်းကျွတ်တော့မယ် “ မကြာမှီ ဝါလကင်းလွှတ် သီတင်းကျွတ်တော့မယ်ဆိုတော့ ဘဝခရီးလက်တွဲဖော်အဖြစ် လက်ထပ်ထိမ်းမြားခြင်း တွေပြုကြတော့မှာမို့ ဖတ်မိတာလေးတွေ သိရှိတာလေးတွေ အခြေပြုပြီးရေးပြပါရစေဗျာ။ ယောက်ျားနှင့်မိန်းမ အတူတကွပေါင်းသင်းနေထိုင်ပြီး အိုးအိမ်တည်ထောင်ကြသည်ကို အိမ်ထောင်ပြုသည် ဟုခေါ်ဆိုခဲ့ကြသည်။ ထိုသို့အိမ်ထောင်ပြုခြင်းကို မိတ်ဆွေ အပေါင်းအသင်း အသိအကျွမ်း စသည်တို့ကို ဖိတ်ကြားကာ လူသိရှင်ကြားအခမ်းအနားဖြင့် ဆင်ယင်ကျင်းပခြင်းကို ထိမ်းမြားမင်္ဂလာ ဟုခေါ်ခဲ့ကြလေသည်။ မြန်မာအခေါ်အဝေါ်ဝေါဟာရအနေနဲ့တော့ ထိမ်းမြားသည်၊ လက်ထပ်သည်၊ စုလျားရစ်ပတ်သည်၊ ပုဆိုးတန်း တင် အကြင်လင်မယားအဖြစ်နေသည်၊ ပေါင်းသင်းဆက်ဆံနေကြသည် စသည်ဖြင့်အမျိုးမျိုးခေါ်ဆိုကြ လေသည်၊ ထိမ်းမြားသည် ဟုဆိုလျှင် ပေးစားသည် ဒါမှမဟုတ် အရေးတယူဆောင်နှင်းပေးအပ်သည်ဟု ဖြစ်လေသည်။ တစ်ဖန်ထိမ်းမြားမင်္ဂလာပြုခြင်းကို အာဝါဟ ဝိဝါဟ ဟူပြီး မင်္ဂလာနှစ်ပါးအဖြစ် ပြောဆိုကြသည်လည်းရှိပေသည်၊ အာဝါဟ မင်္ဂလာ ဆိုသည်မှာ […]
” ညနေခင်းဆည်းဆာ “ နေမင်းရယ်ကအနောက်ကိုယွန်း နေညိုချိန်ပန်းချီတစ်ချပ်လိုလှ ဆည်းဆာအလှနေဝင်ချိန် လယ်သမားတွေ လယ်တောကပြန် နွားကျောင်းသားတို့အိမ်ပြန်သလေ တစ်နေ့တာခရီး လုပ်ကာပြီးလို့ အိမ်ပြန်ကြပေါ့ အလုပ်သမားတွေ ကျောင်းသားတွေ စာသင်လို့ပြီး ထိုးပါပေါ့ ကျောင်းဆင်းခေါင်းလောင်းသံလေ ကျေးဌက်ရယ်သာသကာတို့ တစ်နေ့တာအနားယူအိပ်စက်ဖို့ အိပ်တန်းတက်အပင်ဆီသို့ တိုးဝှေ့တာ ဆူဆူညံလို့ နေလင်းရောင်အားတွေဖျော့ရွယ် ညနေခင်းဆည်းဆာ အချိန်အခါပါကွယ်။ ခင်ခ။
” နေ့မွန်းတည့် “ နေရာစုံအတော်များများ တစ်ကမ္ဘာလုံးသတ်မှတ်ထားသလား နေ့လည်ခင်းဆယ့်နှစ်ဝန်းကျင်မှာတော့ ဝမ်းဗိုက်က တကျုတ်ကျုတ်မည်သံနဲ့ အစာအိမ်အားဖြည့်ပါတဲ့နေလည်စာ စားကြပါရဲ့မွန်းတည့်ချိန်အခါ ဘုန်းတော်ကြီးနဲ့ကိုရင်မှာတော့ မွန်းတည့်ကာနေ့လွဲညစာမစားပါလို့ သီလစောင့်သူအတူတူပေဘဲ နေမင်းကပူပြင်းလှခေါင်းတည့်တည့်ရွယ် နေ့မွန်းတည့် အချိန်အခါပါကွယ်။ ခင်ခ။
” ဘကြီးကတော့ လုပ်ချလိုက်ပြန်ပြီနော် “ ” မင်းတို့ရန်ကုန်ကလည်း လမ်းပေါ်မှာကားတွေမောင်းနေကြတာရောဟုတ်ရဲ့လားဟ ” ” ဟာ ဘကြီးကလည်း လမ်းပေါ်မှာ ကားတွေမမြင်ဘူးလားဗျ လမ်းပေါ်ကားတွေမမောင်းလို့ ဘာတွေမောင်း နေလို့လဲ ဘကြီးမျက်မှန် ပါဝါမကောင်းတော့ရင် ဒီနေ့မြို့ထဲရောက်တုန်း အမေရိကန်ဗွီးရှင်း မှာဝင်ပြ လိုက်မလား” ” အမလေးငါ့တူရယ် ရွှေတိဂုံဘုရားဆင်းပြီး မြို့ထဲဆူလေးဘုရား ကသိပ်မဝေးဘူးဆိုပြီး မင်းကားမောင်းလာ တာတောင် မြို့ထဲမရောက်သေးတာ အမေရိကန်ထိ မျက်မှန်သွားလုပ်ရရင်တော့ နောက်နှစ်တောင်တောပြန် ရောက်ပါ့ မလားကွယ် ငါတို့တောမှာ မျက်စိအလကားစမ်းပေးတဲ့ အဖွဲ့လာမှ ပြန်စမ်းလိုက်ရင်ရပါတယ် အခု လည်း မျက်မှန်ကကြည့်ကောင်းပါသေးတယ်ဟ ” ” အမေရိကန်ဗွီးရှင်းဆိုတာ မျက်မှန်ဆိုင်အမည်ပါ မျက်မှန်စမ်းဖို့ အမေရိကန်သွားရမှာဟုတ်ပါဘူးဗျ ဘကြီး ကသာမျက်မှန်ကောင်းပါသေးတယ်ပြောတာ လမ်းပေါ်ကားတွေမောင်းနေတာမြင်သားနဲ့ ကားမောင်းကြတာ ရောဟုတ်လားလို့ ဘာလို့ပြောလဲ […]
” မနက်မိုးလင်း “ အရှေ့ကထွက်ပေါ်နေမင်း လင်းရောင်ဖြာလောကဓာတ်နွေးစေဖို့ ထွန်းတောက်ကာဖြန့်လေတယ် ကျေးဌက်တို့အိပ်တန်းထသံ ဆူဆူညံနဲ့ တေးဆိုဖွဲ့ လယ်သမားကလယ်တောဆင်းပြီ အလုပ်သမားကသွားဖို့ရယ်ဟန်ပြင် ကျောင်းသားငယ်စာကျက်သံဖွဲ့ ခဏနေကျောင်းသွားရတော့မယ်ဟဲ့ အိမ်ရှင်မတွေ ဈေးခြင်းကိုဆွဲ လင်းကြက်ရယ်တွန်သံသာနဲ့ နုတ်ဆက်ကာဟစ်ကာကြွေးပါတဲ့ တစ်နေ့တာပန်းချီကားဖွင့်ဖို့ရွယ် မနက်မိုးလင်း အချိန်အခါပါကွယ်။ ခင်ခ။
” လင်းအာရုံ “ အရှေ့တစ်ခွင် လောကဓာတ်က တိုးထွက်လာမယ့် နေမင်းအရောင် ရောင်နီသန်းပါပေါ့ မြို့ဦးကျောင်းအုန်းမောင်းသံက ပျံလွင့်ကာကျက်သရေဖြာတယ် အမေအိုဆွမ်းချက်ဖို့မီးကိုမွှေးလို့ ဈေးရောင်းထွက်မည့်ဈေးသည်များရယ် မိုးလင်းရင်ခင်းကာရောင်းစို့ ဈေးသို့သွားဖို့ရယ်ဟန်တပြင်ပြင် ပဲပြုတ်သယ်ထွက်ကာရောင်းဖို့ သူလဲဘဲပြင်ဆင်ရပြီ လဖက်ရည်ဆိုင်မှပရိတ်သံက တိုးညှင်းကာထွက်စပြုတယ် နေ့တစ်နေ့ပြန်ကာစမယ်ရွယ် အာရုံတက်အချိန်အခါပါကွယ်။ ခင်ခ။
” ဖိနပ်တရံ “ ခြေဖဝါးတော်နုနု သွေးခြေဥမစိုးလို့ ဖိနပ်တရံဝယ်ကာပေးမိ နင်းပြားခြေထိနှိမ့်ချတတ်သူ အကျွန်ုပ်ကိုမူ အထင်ရယ်မကြီး အတင်စီးနှင့် ပြောရက်ခဲ့ပြီး နုတ်ဆက်ထွက်ခွါခြေဗလာကြောင့် လှမ်းသွားထင်ကျန်ခြေရာနံဘေး သွေးစက်လေးတွေ လိုက်ခါငေးပြီး လက်ဝယ်ကျန်ခဲ့ တစ်ရံဖိနပ်ကို ကျစ်ကျစ်ပါအောင်ဆုပ်မိလို့သာ ကျန်ခဲ့သူရင်ထဲ မချိတင်ကဲ ဖြစ်အင်ထဲမှာ ရပ်နေမိတာ ကိုယ်တစ်ယောက်ပါ။ ခင်ခ။
” သိလော့ မြန်မာ “ တစ်ထီးတစ်နန်း မင်းမူအုပ်စိုး တစ်သွေးတစ်သံ အမိန့်သံနဲ့ ရေဗူးပေါက်တာ မလိုချင်ပါ ရေပါတာဘဲ ဖြစ်စေခဲ့ကာ အရာရာဟာ ပြီးပြည်စုံတာ မဖြစ်နိုင်တော့ ဖုံးကာကွယ်ဝှက် ဝိုင်းကာလိမ်လျှက် ဖြစ်တယ်ပြောကြား ထိုနောက်များမှာ စတေးခံသွား ရှိသော်ညားလည်း မှတ်ခါမထား မင်းခယောက်ျား ထိုသူများစွာ ခေါင်းငြိမ့်လိမ်ခဲ့ လက်ညိုးထောင်မပျက် ပြည်ပျက်တဲ့ထိ ပြုနေသမျှ ထိုကာလမှာ တိုင်းပြည်ကောင်းစား မမြင်ညားပြီ တွန်းလှန်သတိ ထကြွရှိဖို့ သိလော့မြန်မာ အိုမြန်မာတို့။ ခင်ခ။
” သိလိုက်လို့ “ ” ဟေ့ကောင် ငပွေး ဘေးကနေ အတူချောင်းကြည့်မယ်ဆိုလည်း တိတ်လေးနေပြီးကြည့်ကွာ ” ” ဘာဖြစ်လို့လဲကွ မင်းကလည်း မင်းအပိုင်မဟုတ်ဘဲနဲ့ သဝန်ကတိုနေသေးတယ် ” ” ဘာလို့ငါအပိုင်မဟုတ်ရမှာလဲ ငါအလှည့် ငါလက်ထဲရောက်ရင် အဲဒီအချိန် ငါအပိုင်ဘဲကွ ” ” အခု မင်းအလှည့်ဆိုပေမယ့် နောက်တစ်ခါကျ သူများဆီရောက်ရင်ရောက်တာလေ ” ” ဘာဘဲဖြစ်ဖြစ် ကိုယ့်ရရင် ကိုယ်ပိုင်တာဘဲကွာ ” ” မင်းမကျေနပ်ရင် ငါ့နားလာကပ်မချောင်းနဲ့ ဟိုကောင်တွေဘက်သွားချောင်းကြည့် ” ” အဲဒီဘက်သွားလည်း အဲဒီကောင်တွေက မင်းလိုဘဲပြောရင် ဘယ်နဲ့လုပ်မလဲ ” ” ပြောမှာဘဲလေ မင်းက ချောင်းလည်းကြည့်သေးတယ် ပါးစပ်ကလည်း အငြိမ်မနေတာကို ” ” ဘာဖြစ်လဲကွ […]
” ငယ်ကထဲက ချစ်မိလို့ “ ရော့ နင်ပန်ဖို့ ငယ်ငယ်တုန်းက လှမ်းကာပေး မဆိုင်းမတွ လှမ်းယူသေး သူ့ခေါင်းထက်မှာ ပန်လိုက်မနှေး ငါ လှလားလို့ မေးကာဆို လှပါရဲ့ဆို ပြုံးပျော်သကို။ ရော့ နင်ပန်ဖို့ အရွယ်ရောက်တော့ သူ့ကိုပေး ခေါင်းလေးခါကာ ငြင်းဆန်လို့လေး သူ့ကိုကို ပေးတဲ့ပန်းမှ ပန်းမယ်တဲ့လေး။ ရော့ နင်ပန်ဖို့ လှမ်းယူရမှာဝန်လေးပေမယ့် ယူချင်တဲ့ဟန် မငြင်းဆန်မို့ ယူသာပန်ပါ ကြည်ဖြူတာဟု တိုက်တွန်းကာထပ်မံပေး ယူငင်ကာရင်ဝယ်ပိုက်တယ် ငါ့ ဘဝမှာ နင်နားလည်ဆုံးဟယ် ညီးတွားသံသူဆိုလေတော့ ရွှေလက်တွဲလို့ မြဲသည်ပေါ့။ ခင်ခ။