kaiဇူလိုင်လ အမေရိကပြည်တွင်းနိုင်ငံရေး၌ အလှုပ်ခတ်ဆုံးမှာ သေနတ်ကိုင်ဆောင်မှုနှင့် ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချ နှစ်ခုဖြစ်သည်။ယူကေဝန်ကြီးချုပ်နှုတ်ထွက်၊ ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ်လုပ်ကြံခံရ၊ သီရိလင်္ကာသမ္မတထွက်ပြေးနှင့် သမ္မတဘိုင်ဒင်၏အရှေ့အလယ်ပိုင်းခရီးစဥ်တို့သည် ၅လကြာရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ကိုလွှမ်းမိုးလာ၍ ကိုဗစ်၏နောက်ဆုံးမျိုးကွဲ BA-5 သည်ကားကမ္ဘာအနှံ့ခြေဆန့်နေကာ ဖျားနာစေ အသက်တို့ခြွေနေပြန်လေသည်။ကမ္ဘာသည် ကိုဗစ်နှင့်စစ်ကြောင့်စီးပွားယိုယွင်းချွတ်ခြုံကျ ငတ်မွတ်ခြင်းကပ်ကိုတလှမ်းနီးလာခဲ့ပြီ။ နိုင်ငံတို့၏ခေါင်းဆောင်များ အစွမ်းကုန်အလုပ်လုပ် ကိုယ့်လူမျိုးနှင့်နိုင်ငံတော်ကို ကပ်ဘေးတို့မှလွတ်အောင် အပြင်းအထန်ကြိုးစားနေကြပါသည်။ ကပ်ဟူသည် တခုတည်းမလာ အတွဲလိုက်ဆင့်ဆက်လာသည့်ထုံးစံရှိ၍ပါ။ကပ်ကိုရင်ဆိုင်ကြခြင်း၌ နိုင်ငံရေးသမားခေါင်းဆောင်တို့၏ဖြေရှင်းပုံမတူ။ လူ၏မူလစိတ်ဖွဲ့စည်းပုံအရ လစ်ဘရယ်(ဘယ်)လွတ်ပြန့်စွဲသူလော ကွန်ဆာဗေးတစ်(ညာ)ရှေးရိုးစွဲသည်လားရယ်နှင့် နိုင်ငံရေးရောင်စဥ် ဘယ်/ညာအတိုင်းသာ တွေးခေါ်ဆုံးဖြတ်ကြလေ၏။ လူအများစုတို့ တုံ့ပြန်ကြရာတွင်လည်းထိုနည်းတူစွရယ်ပါ။ စာဖတ်သူသင်သည် ဘယ်လားညာလော? အသက်၊သား၊သတ်ကင်း သက်သတ်မလွတ်/လွတ် ၀ ၁ဂျူး၊ ခရစ်ယန်၊ အစ္စလမ်ကမ္ဘာ့သာသနာကြီးတို့တွင် တိရိစ္ဆာန်ကို ဘုရားသခင်ဖန်ဆင်းထားသည်မူ၍ လူသားတို့နှင့်တန်းတူမထားပေ။ ဂျူးတွင် ကိုးရှာ၊အစ္စလမ်တွင်ဟာလာ ခွင့်ပြုကန့်သတ်ချက်ထားသည်။ ဟိန္ဒူသာသနာတွင် တိရစ္ဆာန်တို့၏အရာသည် ဘုရားတို့နှင့်တွဲလျှက်ပါသည်။ ဘုရားများ၏ပုံသဏ္ဏန်ထွင်းထုသည်ပင် ဆင်နွားစသဖြင့်မြင်ကြရသည်မဟုတ်ပါလော။ ဗုဒ္ဓအနေဖြင့်ကား သက်သတ်လွတ်ဟူ၍ […]
ယခုလပိုင်းကမ္ဘာအခြေအနေအရပ်ရပ်တို့ များစွာပြင်းထန်ဆိုးဝါးလာနေသည်။ သဘာဝဘေးနှင့် ရာသီဥတုသည်၄င်း စီးပွားရေး နိုင်ငံရေး စစ်ရေးတို့သည်၄င်း အစွန်းများရောက်နေကြပါ၏။ အမေရိကားတပြည်တွင်းပင် သမိုင်းစံချိန်တင်မိုးခေါင်ရေရှားခြောက်သွေ့နှင့်ရေကြီးရေလွှမ်းမုန်တိုင်းထန်တို့ အနောက်နှင့်အရှေ့တွဲဖြစ်နေသလို ချိုင်းနားနှင့်အိန္ဒိယတွင်ရေလွှမ်းလူသေ အာဖဂန်တွင်ငလျင်ကြီးထလှုပ်နေပါ၏။ ကိုဗစ်ရောဂန္တရကပ်တွင် ယူကရိန်း-ရုရှားစစ်ထပ်ဆင့်၍ အစွမ်းကုန်မြင့်တက်နေသော ဂက်စ်ဆီစျေးနှင့် စားနပ်ရိက္ခာပြတ်မှုကြား ဖေါင်းပွကုန်သော နိုင်ငံတကာငွေမာတို့ကြောင့် ကမ္ဘာစီးပွားရေးဆုတ်ယုတ်ကျဆင်းမှုကြီးလာတော့မည်ဟု ပညာရှင်အများစုကဆိုလျှက်ရှိကြ၏။ “ကပ်ပေါင်းပြုံဆင်း Stagflation”ယူကရိန်း-ရုရှားစစ်မှာပြီးပါရန် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးဟန်မဆိုထားနှင့် စစ်ကိုစစ်ဆင့်လျှက် အဆုံးမမြင်ရသောလမ်းသို့လျှောက်နေကြဟန်ပါ။ရုရှားသည် စစ်ရေးကိုတဆင့်မြှင့်ကာ မဟာဗျူဟာမြောက်လက်နက်များထုတ်သုံးမည်ခြိမ်းခြောက်နေသည်။ ယူကရိန်းသည် ကမ္ဘာ့လူဦးရေသန်းရာကျော်အတွက်စားနပ်ရိက္ခာထောက်ပို့ပေးနေခဲ့သောနိုင်ငံဖြစ်သော်ငြား ယခုအခြေအနေအရ ထုတ်လုပ်ပြီးသော ဂျုံ၊ပြောင်း၊နေကြာများပင်ဆိပ်ကမ်းမှတင်ခွင့်မရ ရုရှား၏ပိတ်ဆို့မှုအောက်တွက် ချုပ်မိနေပါသည်။ ထိုစားနပ်ရိက္ခာများထုတ်ခွင့်မရလျှင် အာဖရိကတိုက်တွင်ကြီးစွာသောအငတ်ဘေးကြီးလာမည်ဆိုနေကြသော်ငြား စစ်၏မူလရှင် ဆိုဗီယက်စိတ်ကြီးဝင်ရုရှား၏ပူတင်မှာ လျှော့ချင်ဟန်မရှိ။ မလျှော့သည့်အပြင် နေတိုးအဖွဲ့ဝင် လစ်သူရေးနီးယားကိုပင် ရန်စခြိမ်းခြောက်ခြင်းပြုလာသည်မြင်ရပြီ။ အချိန်မရွေးကမ္ဘာစစ်သို့ကူးသွားနိုင်ပါ၏။ ချိုင်းနားသည် လေယာဥ်တင်စစ်သင်္ဘောသစ်ကြီးများရေချနေသလို ထိုင်ဝမ်၏လေကြောင်းပိုင်နက်ကိုလည်းအကြိမ်ကြိမ်စစ်လေယာဥ်များ ကျူးပျံသန်းနေ၏။ချိုင်းနားသည် ကမ္ဘာ့စက်ရုံကြီးဖြစ်၏။ ကုန်ကြမ်းများတင်သွင်းရပေရာ တိုးတက်လာစျေးကုန်ကြမ်းစျေးတွင် မြှင့်ထားသောစွမ်းအင်နှုန်းယှက်သည်တွင် zero-Covid […]
Roe v. Wade သည် ၁၉၇၃က Jane ROE နှင့်Henry WADE တို့အမှုကိုမူတည်ပြီး အမေရိကစူပရင်းတရားရုံးချုပ် SCOTUS၏ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြစ်သည်။ ဆုံးဖြတ်ချက်အရ သန္ဓေသားဖျက်ချခြင်းပြု/မပြုရွေးချယ်ခွင့်ဟူသည် ကိုယ်ဝန်ဆောင်အမျိုးသမီးအပေါ် အမေရိကား၏ဖွဲ့စည်းပုံအရအကာအကွယ်ပေးထားသော ပုဂ္ဂလိကအခွင့်အရေးဖြစ်သည်ဟူ၏။ထိုကြောင့် ပြည်နယ်များ၌ သန္ဓေသားဖျက်ချခြင်းနှင့်ပါတ်သက်၍ မည်သို့ပင်ဥပဒေပြုကြ ကန့်သတ်ကြအငြင်းပွားကြစေကာမူ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချသူတို့သည် အမေရိကား၏ ဖွဲ့စည်းပုံအရအကာအကွယ်ရကြသည်။ရာစုနှစ်ဝက်နီးပါးကြာပြီး ယခုအခါတွင်မှ အဆိုပါဆုံးဖြတ်ချက်ကို ပြောင်းပြန်လှန်ရန် စူပရင်းတရားရုံးချုပ်ကပြင်ဆင်နေသည်တို့ ပေါက်ကြားလာသည်။ သမ္မတဒေါ်နယ်ထရမ့်လက်ထက်တွင် တရားသူကြီးချုပ်၃ဦးခန့်အပ်ခြင်းဖြင့် အမေရိကတရားရုံးချုပ်၏ ရှေးရိုးနှင့် လွတ်ပြန့်သူမျှခြေပျက်ကာ ၆-၃အချိုးဖြစ်နေချိန်ဖြစ်ရာ ရှေးရိုးစွဲတရားသူကြီးချုပ် ၆ပါးဆုံးဖြတ်ချက်သည် ထူးခြားဖြစ်ရပ်များမရှိပါလျှင် အောင်မြင်သွားမည်။ ကွန်ဆာဗေးတစ်-ရှေးရိုးစွဲသူတို့က ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခြင်းသည် သန္ဓေသား၏သက်ရှိဘဝကိုသတ်ဖြတ်ဖျက်စီးခြင်းဟုယူသည်။ လစ်ဗရယ်-လွတ်ပြန့်စွဲသူတို့က မိခင်၏အခွင့်အရေးဟုယူသည်။၁၉၇၃မှ စ၍ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချမှုပေါင်း၆၃သန်းကျော်ရှိသည်ဟု NRLC ဆန်းစစ်မှုကတွက်ချက်ဆိုထားသဖြင့် အသက်ပေါင်း၆၃သန်းပျက်စီးခဲ့ပြီးဟုယူဆ၍ရပါသည်။ အဆိုပါအသက်များသည် အမေရိကား၏ စွမ်းအားမြင့်လုပ်သား ပညာရှင် အမေရိကန်များအဖြစ်မရောက်လိုက်ရပဲ ကြွေလွင့်ခဲ့သူများဖြစ်ကြပေသည်။ […]
မြန်မာတွင် နရသီဟပတေ့(၁၂၃၈-၁၂၈၇)ခေါ် တရုတ်(မွန်ဂို)ပြေးမင်းလက်ထက်မှစခဲ့သော သင်္ကြန်၏ရိုးရာဓလေ့များမှာ သက်တမ်းနှစ်၈၀၀ခန့်ရှိပြီဖြစ်၍ သင်္ကြန်သည်အမျိုးသားရေးမာန် လက္ခဏာဆောင်သည်။သိကြားမင်းသည် တနှစ်တခါသင်္ကြန်တွင်း လူ့ပြည်ဆင်းသည်။ သာဝတိံ၏တရက်သည်လူ့ပြည်နှစ်၁၀၀ဖြစ်ရကား တနှစ်တခါဆိုလျှင် နတ်ပြည်၁၄.၄မိနစ်တခါ ဆင်းနေရမည့်သဘောသက်ရောက်ငြား သင်္ကြန်၏ သြဇာ အလှနှင့်ဓလေ့ကို ရိုးရာဟုသာမှတ်၍ ရှေ့သို့ဆက် နှစ်ကူးပြောင်းလိုက်ကြရန်သာဖြစ်ပါ၏။ တနှစ်တာအတွက် မကောင်းသူများကိုခွေးသားရေ၊ ကောင်းသူကိုရွှေပေနှင့်မှတ်တမ်းတင်သည်ဆိုပါစို့။“မီဒီယာ၊ဆယ်လဘ်နှင့်သြဇာရှင်”ယခင်လိုပေရွက်စာအုပ်မလို ကလောင်ကညစ် အဆစ်ဆောင်ရန်မလို လက်ကိုင်ဖုံး၊ ကွန်ပြူတာနှင့် တက်ဘလက်သင်ပုန်းတို့ဖြင့် လိုရာဆွဲခြစ် မှတ်တမ်းတင်နိုင်သောခေတ်ရောက်နေပါပြီ။ ဓာတ်ပုံ အသံတင်မက ဗီဒီယိုပါကျန်ရစ်အောင်ထားပစ်နိုင်သည်။ သိကြားမင်းဖြစ်ရန်မလို လူတိုင်း နည်းပညာစွမ်းအားဖြင့် မိုင်သောင်းချီဂွင်အတွင်း ကမ္ဘာအနှံ့ ဖြစ်ပျက်အချက်အလက်တို့ကို အချိန်တပြေးညီ မှတ်တမ်းတင် သိမ်းဆည်းနိုင်သည်။မီဒီယာ၏အလုပ်မှာ ကောင်းဆိုးမဟူ အဖြစ်အပျက်ကို မူလအချက်အလက်ယူ မှတ်တမ်းတင်ရန်ဖြစ်သည်။ ကြားခံသူဖြစ်သဖြင့် သက်တမ်းကြာသည်နှင့်အမျှ ချိတ်ဆက်ပေးနိုင်မှု နယ်ပယ်ကျယ်သည်။ ထိုလက်လှမ်းမှီမှုကြောင့် မီဒီယာကိုသုံးကာ အပြန်အလှန်မိတ်ဆက်အကျိုးရှိသည်တို့လုပ်နိုင်သည်။ သက်တမ်းကြာရပ်တည်နိုင်ခြင်းတွင် စိတ်ချယုံကြည်ခြင်းအစမ်းအသပ်ခံပြီးသဘောရှိသဖြင့် များစွာသော […]
၃ပါတ်ကျော်လာသည်ထိ ယူကရိန်းစစ်မပြီးသေးချေ။ သတင်းများလိုက်ဖတ်သုံးသပ်ပြီးနောက်ဖြစ်နိုင်ချေ၅ချက်ကိုတင်ပြပါမည်။(၁)ယူကရိန်းတနိုင်ငံလုံး ရုရှားသိမ်းပိုက်၍ ရုပ်သေးအစိုးရတင်သွားမည်မှာ အမြင့်ဆုံးခန့်မှန်းချက်ဖြစ်သည်။ (၂) ယူကရိန်းစစ်တပ်၏အပြင်းအထန်ခုခံမှုများပါလျှင် Dnieper မြစ်အရှေ့ဖက်ခြမ်းနှင့် ပင်လယ်ထွက်ပေါက်အားလုံး(သို) တစိတ်တပိုင်းသိမ်း၍ ဒေသလုံးကျွတ်မဲဆန္ဒခံယူပွဲလုပ်ကာ ရုရှားအောက်သို့ထိုးထည့်ခြင်းပြုသွားမည်။ (၃)နေတိုး၏ ယူကရိန်းကောင်းကင်ပျံသန်းမှုကင်းမဲ့ဇုံသက်ဝင်လာလျှင်ကား စေ့စပ်ဆွေးနွေးရေးစားပွဲပေါ်တက်၍ ရုရှားမူလတောင်းဆိုချက် ခရိုင်းမီးယားကိုရုရှားပိုင်အဖြစ်အသိအမှတ်ပြုရေး၊ Donetsk နှင့် Luhansk ဒေသနှစ်ခုလွတ်လပ်နိုင်ငံ/ဒေသအဖြစ်အသိအမှတ်ပြုရေးနှင့် နေတိုး/အီးယူသို့မည်သည့်အခါမှဝင်ရောက်ခြင်းမပြုပါဟု ဖွဲ့စည်းပုံတွင်ပြဌာန်းအတည်ပြုရေးဖြစ်နိုင်လိ့မ်မည်။ (၄)ယခုကဲ့သို့အလုံးစုံစီးပွားပိတ်စို့မှုကြောင့် ရုရှန်းလူထုထိခိုက်လွန်းလာ၍ဖြစ်လာနိုင်သည်ကား ပူတင်အစိုးရအား အာဏာသိမ်းပြီး သမ္မတအားဖြုတ်ချခြင်းတည်း။ ရုရှားသမိုင်းတွင် မအောင်မြင်သောစစ်ဆင်နွှဲခြင်းကြောင့် ဒဇားဘုရင်နှင့် ကွန်မြူနစ်USSRတို့ကို အာဏာသိမ်းမှုတို့ဖြစ်ခဲ့ဖူးသည်။ (၅)အဖြစ်ခဲဆုံးကား နေတိုး-ရုရှားစစ်ပွဲကြီးပါ။ တတိယကမ္ဘာစစ်ကြီးဟု ဆို၍ရမည်။ နှုလက်နက်ပိုင်ထားကြသည်ဖြစ်၍ ပူတင်အမှားတခုလုပ်မိက ကမ္ဘာပျက်သွားနိုင်ချေရှိပါသည်။မည်သို့ဖြစ်စေ၊ ချပြီးဆန်ရှင်တို့ကြောင့်ရုရှားပြည်၏စီးပွားရေးမှာမူ စစ်မဖြစ်မှီအခြေအနေကို ဆယ်စုနှစ်ချီပြန်ရောက်လာတော့မည် မမြင်ချေ။ကိုဗစ်ကြောင့်ထိခိုက်ထားသော စီးပွားရေးတွင် စစ်ကြောင့်ရုရှားနိုင်ငံတော်၏ဂုဏ်သိက္ခာကျခဲ့ပြီးဖြစ်သလို တိုင်းပြည်၏အကြွေးရာဇဝင် credit ratingများ ပြန်ဖြည့်ဖို့ရန် များစွာလုပ်ရပေဦးမည်။အဓိကဝင်ငွေမှာ ရေနံနှင့်သဘာဝဓာတ်ငွေ့ဖြစ်၍ အလကားနီးပါးရသည့် […]
မြန်မာဂဇက်အယ်ဒီတာ့သင်ပုန်း – ၂၀၂၂ ဖေဖော်ဝါရီ“Sino-Russian မဟာမိတ်”လွန်ခဲ့သောနှစ်ငါးဆယ်၏ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၁က သမ္မတရစ်ချက်နစ်ဆင်သည် ချိုင်းနားပြည်သို့ဆိုက်ရောက်သွားပြီးချူအင်လိုင်း၊မော်စီတုံးတို့နှင့်တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ စစ်အေးခေတ်၏အကြီးဆုံးပြိုင်ဖက်ရုရှားနှင့်ချိုင်းနားကြား သူတို့ချင်းဝေးကွာအောင်ပြုနိုင်ခဲ့၏။ ယခုမူကားပြောင်းပြန်။ ဆောင်းအိုလံပစ်ဖွင့်ပွဲဖေဖော်ဝါရီ၄ရက်နေ့က သမ္မတရှီနှင့်သမ္မတပူတင်တို့ကိုယှဥ်တွဲလျှက်တွေ့ကြရ၏။ ယိုင်နဲ့သွားသော အမေရိကား၏စူပါပါဝါကို ဖိနင်းရင်း ကမ္ဘာသစ်အတွက် နိုင်ငံပါဝါစဥ်စာရင်းသစ်ပြုစုရန်အသင့်ပြင်လာနေကြပုံဖြစ်ပါသည်။ရုရှားသည် ဒုကမ္ဘာစစ်ပြီးခေတ်တွင် အမေရိကား၏အဓိကပြိုင်ဖက်ဖြစ်ပြီး စစ်အေးခေတ်တလျှောက် ၁၉၄၅-၉၁လုံးတွင် ကြီးစွာခြိမ်းခြောက်နိုင်ခဲ့သူဖြစ်၏။ ၁၉၈၉ ဆိုဗီယက်ယူနီယံပြိုကွဲပြီးနောက် စစ်အေးနေရာတွင် အစွန်းရောက်ဘာသာရေးအခြေပြုအရှေ့အလယ်ပိုင်းအာရပ်နိုင်ငံများ၏ စစ်ပူတို့ဖြည့်ဝင်လာသည်။ အီရတ်စစ်၊အာဖဂန်စစ်၊အာရပ်ရုန်းကန်မှုများနှင့်ဆီးရီးယားစစ်ပွဲတို့နောက် အိုင်းစစ်၏ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင် ကေးလက်ဖ်၂ဦးလုပ်ကြံခဲ့ရပါသည်။ အာဖဂန်နစ္စတန်သို့ဝင်ရောက်ထားမှုကို အစိမ်းဖြတ်,ဖြတ်ကာ အမေရိကန်တို့ထွက်ခဲ့ချိန်ဝယ် အရှေ့တွင် နဂါးကြီးမှာအမောက်ထောင်ထ ရုပ်လုံးကြွနေပါပြီ။ “အနောက်ဆင်း၍အရှေ့တက်”အနောက်နိုင်ငံတို့၏အဓိကနိုင်ငံရေးအယူအဆ လွတ်လပ်ကမ္ဘာနှင့်ဒီမိုကရေစီမှာ မြန်မာ၊လစ်ဗျား၊ယီမင်၊အီသီယိုးပီးယား၊အဇာဘိုင်ဂျန် စသည့်ကမ္ဘာအနှံ့နိုင်ငံများသာမက အမေရိကပြည်တွင်း၌ပင် ကြီးစွာခြိမ်းခြောက်ခံထားရကား တသွေးတသံတမိန့်ဆန်သည့် အော့တိုကရေစီတို့ခေတ်နှင့်အတွေးအခေါ်တို့တင်လာသည်မှာ မှားသည်ဟုမဆိုနိုင်ရာ။ အိန္ဒိယ၏ဒီမိုကရေစီမှာလည်း ဝန်ကြီးချုပ်မိုဒီ၏အမျိုးသားရေးအကြောင်းပြတင်းကြပ်မှုများကြောင့် ၂၀၂၁အတွင်းအဆင့်တခုချခံလိုက်ရသည်။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးတို့သည် အော့တိုခရေစီသို့ဦးတည်နေသည်မြင်ရမည်။လွတ်လပ်ကမ္ဘာခေါင်းဆောင်အမေရိကားတွင် ၂၀၂၀ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကိုပစ်ပယ်ပြီး အာဏာကိုအကြမ်းနည်းနှင့်သိမ်းရန်အထိ ပြင်ဆင်မှုများဖြစ်ခဲ့သည်။ ရုန်းကန်မှုများအတွင်း […]
၂၀၂၂ ယခုနှစ်တွင် ၂၀၂၀ကောက်ခံခဲ့သော သန်းခေါင်စာရင်း၏ အသေးစိတ်ရလဒ်တို့ထွက်လာမည်ဖြစ်ပါသည်။ အမေရိကပြည်၏ လွှတ်တော်ခုံနေရာများ လူမျိုးစုနိုင်ငံတူအုပ်စုများ ဆင်းရဲချမ်းသာ လူများစု/လူနည်းစုတို့ကို ကိန်းဂဏန်းဖြင့်ပြတ်သားစွာဆုံးဖြတ်ချက်ကျမည့်နှစ်ဖြစ်သည်။ MSMသတင်းများတွင် ၂လတကြိမ်မျှပါလာတတ်သော အမေရိကားရောက်မြန်မာကွန်မြူနတီသို့ရှေ့ရှုသုံးသပ်ရေးပါမည်။ “ပထမမြန်မာ-အမေရိကန်များ”အမေရိကားသို့မြန်မာစတင်ရောက်ရှိသည်ဟုမှတ်တမ်းရှိသည်မှာ ၁၈၅၈ရောက်ရှိသူမောင်ရှောလူးဖြစ်၏။ အမေရိကားမှ ဆရာဝန်ဘွဲ့ရပြီးနောက်မြန်မာပြည်သို့ပြန်သွားဇတ်မြုတ်သဖြင့် ပထမအခြေချသူဟုမဆိုနိုင်။ သီပေါမင်းလက်ထက် ၁၈၈၄တွင် တောင်တလုံးအမည်ရဆင်ဖြူတစီးအား အမေရိကားရှိ ဆက်ကပ်အဖွဲ့သို့ရောင်းချဖူးသည်မှတ်တမ်းရှိသဖြင့် အဆိုပါဆင်ဖြူနှင့်အတူလိုက်ပါသွားသူ ဘိုးချူးနှင့်ဘချူးဆင်ထိန်း၂ဦးမှာလည်း အမေရိကားတွင်အခြေချနေသူများဖြစ်နိုင်သည်။ ၁၈၈၈တွင်မျက်နှာ၌ပင်အမွှေးအမျှင်များရှိသူ မြန်မာမိသားစုတခုအားလည်း အဆိုပါဆက်ကပ်အဖွဲ့မှ P.T Barnum ကပင်စာချုပ်နှင့်ခေါ်ဆောင်သွားသည်ဟု သတင်းရှိသည်။ အဆိုပါမိသားစုဝင်များ(မောင်ဘိုးဆက်နှင့်မမီး)မှာဝါရှင်တန်တွင်နောက်ဆုံးသိရှိလျှက်တိမ်မြုတ်သွားခဲ့၏။မြန်မာဂဇက်သတင်းစာအနေဖြင့်လူတွေ့မေးမြန်းဖူးသူမှာ မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးမရခင် ၁၉၄၈မတိုင်ခင်ကရောက်ရှိခဲ့ပြီး အမေရိကန်အမျိုးသမီးနှင့်အိမ်ထောင်ကျ အခြေချသူဖြစ်သည်။ ထို့နောက်ဦးနု၏ ပြည်တော်သာစီမံကိန်းများအရ အမေရိကားသို့ပညာတော်သင်များအသုတ်လိုက်ရောက်လာကြပြီး ထိုသူများထဲမှ အခြေချသူအချို့ရှိပါသည်။ အင်တာဗျူးလည်းလုပ်ဖူးပါသည်။ “ဦးနေဝင်းပြေးများ”မြန်မာနိုင်ငံရောက်လုပ်ငန်းရှင်သူဌေးကြီးများနှင့်ပညာတတ်များ နိုင်ငံခြား(အိန္ဒိယ၊ ချိုင်းနား)မွေးသူများနှင့်မြန်မာပြည်ပေါက်များ အလုံးအရင်းနှင့်ထွက်ခွာကြရန်ကြိုးစားကြသည်မှာ ၁၉၆၂ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းအာဏာသိမ်းပြီးနောက်ဖြစ်သည်။ အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ပြည်သူပိုင်ဆက်သိမ်းကာ တရုတ်၊အိန္ဒိယနွယ်သားလုပ်ငန်းရှင်အများအပြားအား အချို့ပြည်နှင်ဒဏ်ပေး၊ […]
နှစ်ကုန်တော့မည်၊ နှစ်ဟောင်းကိုနှုတ်ဆက် နှစ်သစ်ကိုကြိုပါရစေ။ဇန်နဝါရီ ၆ရက်နေ့တွင်အမေရိကကွန်ဂရက်ရုံးသို့ လူအုပ်စုကြီးဝင်စီးခြင်းဖြစ် ဇတ်ကြမ်းစဖွင့်ခဲ့သော ၂၀၂၁ သည် ဇန်နဝါရီ၂၀တွင် ဂျိုးဘိုင်ဒင်ကျမ်းကျိန် အမေရိကသမ္မတအဖြစ်စတင်ထမ်းဆောင်ခြင်းဖြင့် တစခန်းရပ် အရေးယူခြင်းတို့စခဲ့သည်။အမေရိကား၏၂၀၂၁သည် လူဖြူထိပ်တင်နှင့်အမျိုးသားရေးအစွန်းရောက်ဝါဒအား ဖြေရှင်းအရေးယူနေရရာနှစ်ပါ။ ကွန်ဂရက်မှ ဇန်နဝါရီ ၆ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးကော်မတီဖွဲ့ပြီး ယခင်သမ္မတထရမ့်နှင့် အစွန်းရောက်အမည်ခံများကို အမည့်ချွေချနေဟန်ရှိသည်။ သမ္မတဘိုင်ဒင်အုပ်ချုပ်ရေး၏ရည်ရွယ်ချက်မှာ (ရိုးရှင်းသည်ဆိုချင်ဆို) ထရမ့် ၂၀၂၄တွင်သမ္မတအဖြစ်ပြန်လည်ရွေးကောက်မခံနိုင်ရေးတည်း။ အမေရိကသမိုင်းတွင် သမ္မတ ၄၆ဦးအနက် နောက်တကြိမ်ပြန်လာနိုင်သူမှာလည်း သမ္မတဂရိုဗာကလိဗ်လန်းဒ်(၂၂ နှင့်၂၄မြောက်)တဦးတည်းသာရှိဖူးပေသည်။ ၂၀၂၄သမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွင် လက်ရှိသမ္မတဘိုင်ဒင်၏အသက်မှာ၈၂နှစ်ရှိနေမည်ဖြစ်၍ မှား/မှန်အနာဂတ်ချိန်ဆချက်တို့မှာ ၂၀၂၂ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင်များစွာတည်သည်။ “သတင်းဒိုင်ယာရီ”သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒင် အာဏာရသည်နှင့် ဒေါ်လာထရီလီယံချီသည့် ဘက်ဂျက်ဥပဒေများပြုရန်ကြိုးစားခဲ့သည်။ အစပိုင်းကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်ကျဆင်းနေသောစီးပွားရေးကိုဆွဲတင်ခြင်း($1.9 trillion American Rescue Plan -March 12) မှသည် BBB(Build Back Better) ဟုခေါ်သော($1 trillion infrastructure […]
“ဤခရီးမနီး”နွေဦးတော်လှန်ရေးသည် UWSA နှင့် အထူးသဖြင့် AA တို့ဆယ်စုနှစ်အတွင်းဆွဲယူလုပ်ဆောင်သွားပုံတို့ကိုတု၍ ယနေ့မြန်မာလူထုနည်းနာယူလုပ်နေခြင်းဖြစ်ပါသည်။ သတင်းများအရ KIO/KIA နှင့် UWSA တို့သည်ကိုယ်ပိုင်လက်နက်စက်ရုံရှိကြပြီး သယံဇာတပရံကတပစ္စည်းတို့မှအဓိကပုံမှန်ဝင်ငွေရှိကာ AAမှာလည်း ရခိုင်လူထုအခွန်ငွေနှင့်ထပ်ဆောင်းဖြည့်ထားခြင်းဖြစ်၏။ နောက်ခံမှာ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံကြီးဖြစ်သည်ကို ထူး၍ရှင်းပြရန်ပင်မလို။NUG သည် လူအင်အားရှိသဖြင့် တော်လှန်ရေးတခုကို အချိန်တိုနှင့်ဖြတ်နိုင်မည်တွေးပါသလား။ တွက်ကြည့်အံ့။လူတဦးတနေ့စားစရိပ် ၁ဒေါ်လာရှိပါက လူ၁သိန်းအတွက်တရက်ကုန်ကျမည့် စားစရိပ်ငွေသည် ဒေါ်လာ၁သိန်းပါ။ တလ ဒေါ်လာ ၃သန်းနှင့် ၆လလျှင် ၁၈သန်းစားစရိပ်ချည်း လူတသိန်းအတွက်ဖြစ်ပါကြောင်း။ လူသားတဦးအတွက်လိုအပ်သည်မှာ စားဝတ်နေရေး၃ပါးဖြစ်၍ CDM ဝင်ထားသူသိန်းချီလစာနှင့် pdfလက်နက်တို/ရှည်စရိပ်တို့တွဲလိုက်လျှင် ၁၀လလျှင်ဒေါ်လာသန်းရာချီလိုအပ်ပါမည်။ထိုဘက်ဂျက်ကို အဓိကထောက်ပံ့ဖြည့်စည်းနေသူများမှာ နိုင်ငံတကာရောက်မြန်မာများနှင့် ပြည်တွင်းမှအချို့သာဖြစ်ကြ၏။ မည်သို့လှူတန်းသည် ရန်ပုံငွေရှာသည်ဖြစ်စေ ထိုပမာဏငွေကို အုပ်ချုပ်စိုးမိုးမှုမြေပိုင်မရှိသေးသော NUG/CRPHမှ လပိုင်းနှင့်ရလာရန်အကြောင်းမရှိ။ နိုင်ငံတခုအကူအညီ သို့မဟုတ် ဘီလီယံနာငွေကြေးရှင်တဦး အဖွဲ့အစည်းတခုမှ မကူလျှင်မဖြစ်နိုင်ပေ။ “အာဆီယံငါးချက်ဆီ”ယခုရက်ပိုင်းတွင် ကမ္ဘာအင်အားကြီး […]
ကိုဗစ်-၁၉ကပ်ဘေးအပါအဝင် ကိစ္စများမြှောင်တို့တွင် အမေရိကပြည်ထောင်စုသည် ရှေ့ဆုံးမှခါးစည်းခံရသည်။ တနည်းအားဖြင့်ကမ္ဘာလူမျိုးပေါင်းစုံအခြေချနေထိုင်ပြီးစုစည်းတည်ဆောက်ထားသော United States ပြည်ထောင်များ၏အစုနိုင်ငံကြီးဖြစ်သောကြောင့်ဟုဆိုရပေမည်။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီးမှ လူမျိုးတစ်သောင်းခြောက်ထောင်လာရောက်အခြေချ အမေရိကန်အဖြစ်မျိုးဆက်၁-၄-၆-၈မကတော့ပြီဖြစ်လေရာ ထိုမတူညီသည့်အမျိုး၊ဘာသာ၊သာသနာများကိုစုစည်းထားသော အင်အားသည် အပြိုင်ကြမ်းသလောက် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်းရောက်စေသည်သာမက လူသားမျိုးနွယ်နှင့်ပါတ်သက်လျှင်လည်း အရင်ဆုံး/အများဆုံးထိထိဖြစ်လေ့ရှိ၏။ကိုဗစ်ရောဂန္တရကပ်ဆိုက်ချိန်တွင် သေကြေကြသည်မှာ ယခုထိလူ၄၀.၇သန်းကူးစက်၊ ၆၅၆၀၀၀+ဦးသေထားခြင်းဖြင့် ကမ္ဘာ့အများဆုံးပါ။ယခု ကမ္ဘာဥတုရာသီအစွန်းရောက်လာသည်ဟု သိပ္ပံပညာရှင်များမှန်းဆထားသည့်အတိုင်း မြေကမ္ဘာသို့သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ကျရောက်လာခဲ့ပေပြီ။တနည်းအားဖြင့် ကမ္ဘာမြေလက်စားချေပါပြီ။ အမေရိကားက ထိပ်ဆုံးမှအခံတည်း။ သမ္မတဘိုင်ဒင်သည်ပင် ကမ္ဘာနှင့်အမေရိကားအတွက် Code Red ဟုပြောနေရ၏။“Code Red”၂၀၂၁နွေရာသီအမေရိကား၏အနောက်မြောက်ဒေသတို့တွင်မကြုံစဖူး ဒစ်ဂျစ်၃လုံးသို့ရောက်အပူချိန်မြင့်ကြုံရသကဲ့သို့ အနောက်တောင်ပိုင်းတွင် မိုးခေါင်ရေရှား တောမီးကြီးများ ဆင့်ဆက်စံချိန်တင်လောင်သည်။ လောင်သည်မှမနှစ်ကအမြင့်ဆုံးစံချိန်ကိ ဒီတနှစ်နှင့်ဆက်ချိုးသည်ပါပေ။ သက်တမ်းနှစ်ရှည်သစ်ကြီးဝါးကြီးတို့၏တောကြိုးဝိုင်းနှင့် လူနေအိမ်များလည်းမီးထဲပါကုန်သည်။ မိုးခေါင်ဆီးနှင်းပျောက်၍ရေချိုလှောင်ရာကန်မြစ်ကြီးများ ရေခန်းခြောက်ကုန်သည်။အရှေ့တောင်နှင့်မြောက်ပိုင်းသို့အထိလည်း မုန်တိုင်းကြီးများဝင်လေရာ ၂၀၀၅ ကက်တရီနာမုန်တိုင်းနောက်ထက် ပိုမိုကြီးမားပြင်းထန်သော အိုင်ဒါသည် သြဂုတ်လ၂၉၌အရှေ့မြောက်ဖက်သို့ဝိုက်ဝင်သွားရာတွင် လူသားအချို့ကိုပင်အသက်ချွေသွားခဲ့သည်။လူဝီစီယားနားပြည်နယ်/နယူးအိုလင်းမြို့သည် လွန်ခဲ့သော ၁၆နှစ်တိတိ၏ကက်တရီနာမုန်တိုင်းနောက်ပိုင်းသင်ခန်းစာယူ ဘီလီယံ၅၀ကျော်ပစ်ထည့်ကာကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုများလုပ်ထားသဖြင့် အနည်းငယ်သက်သာရာရာသွားသော်ငြား […]
အမေရိကပြည်ထောင်စုသည် အာရှတိုက်သားတို့ကို နှိမ်ချဆက်ဆံခဲ့ဖူးသည်။ အမေရိကားသို့ ပြောင်းခိုဝင်ရောက်လာသော ပထမဆုံးအေရှန်းအုပ်စုကြီးမှာ ချိုင်းနီးစ်များဖြစ်၍ ၁၈၅၀ရထားလမ်းများဖေါက်ကြရာတွင် အခကြေးငွေပေးခေါ်ယူ၍ရောက်လာသူများဖြစ်သည်။ ၁၈၇၁တွင် လော့စ်အိန်ဂျလိစ်မြို့၏ ချိုင်းနားတောင်းတွင် လူဖြူလူအုပ်ကြီးမှ ချိုင်းနီစ်း၁၈ယောက်ကို ကြိုးဆွဲချသတ်ပစ်ခြင်းဖြစ် ခွဲခြားနှိမ်ချမှုထင်ရှားစတင်သည်။ ၁၈၈၂တွင်မူ အမေရိကပြည်တွင်နေထိုင်နေသူချိုင်းနီးစ်များကို အမေရိကနိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့်မပေးပဲ သမ္မတ အာသာမှ Chinese Exclusion Act ထုတ်ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။ ၁၈၈၅ မြန်မာနိုင်ငံ၌သီပေါမင်းပါတော်မူသည့်နှစ်တွင် ဝါယိုးမန်င်းပြည်နယ်တွင် လူဖြူမိုင်းလုပ်သားများက အတူလုပ်ဖေါ်ကိုင်ဖက်ချိုင်းနီးစ် ၂၈ယောက်ကို အစုလိုက်သတ်ဖြတ်ခဲ့ပြန်သည်။ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီးဖြစ်လာသောအခါ ပုလဲဆိပ်ကမ်းဗုံးကြဲခံရသည်ကိုအကြောင်းပြု အမေရိကားရောက်ရှိနေထိုင်နေသူ ဂျပန်လူမျိုးနှင့်အနွယ်ပေါင်းဦးရေ၁၂၀၀၀၀ကျော်ကို သမ္မတရုဇဘဲ့မှ အထူးအမိန့်ထုတ်ခြံခတ်ချုပ်ချခဲ့၏။ ၁၉၈၂တွင် တက်ဆပ်ပြည်နယ်၌ ဗီယက်နမ်စစ်နောက်ပိုင်း၌ရောက်ရှိခိုလှုံနေသော ဗီယက်နမ်ပြောင်းခိုသူများ၏အိမ်များနှင့်သင်္ဘောများကို KKK တို့က မီးတင်ရှို့မှုများပြုခဲ့ကြသည်။ ၁၉၉၂၌ လူမည်းတဦးကို လူဖြူရဲများမှဝိုင်းရိုက်နှက်ကြသည်မှ ဒေါသစိတ်လွှဲ၍ လူမည်းများက ကိုရီးယန်းများ၏စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအားဖျက်စီးမီးရှို့လူသတ်ခြင်းများ လော့စ်အိန်ဂျလိစ်တွင် ဖြစ်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၁တွင် ၉/၁၁အကြောင်းပြု ချွတ်ချော်၍ […]
Thakhin Kai Bwor“သတ္တန္တရကပ်”ပြီးခဲ့သော ဆယ်စုနှစ်တွင်း မြန်မာနိုင်ငံ ရွေးကောက်ပွဲဝင် ပါတီကြီးနှစ်ခု၏ အယူအဆကွဲမှသည် ပေါ်လစီ ခေါင်းဆောင်မှုနိုင်ငံရေးအားပြိုင်ခဲ့ကြသည်။ ဒီမိုကရေစီစနစ်တွင် ပါတီတို့ဘယ်ညာ အထက်အောက်ကွဲခြင်းသည် ထုံးစံ။ ထိုပါတီတို့ပဋိပက္ခသည် တရားသူကြီးဖြစ်သည့်လူထုမဲဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲလုပ်အပြီးဆုံးဖြတ်ချက်ကျရသည်။ ထိုကျပြီးသော ဆုံးဖြတ်ချက်ကို လက်နက်ကိုင်အင်အားစုမှ ဝင်စွက်ဖက်ခြင်းပြုလိုက်ပါလျှင် ဆိုင်ရာပါတီဝင်တို့သာမက မဲပေးထားသူတိုင်းကို စော်ကားရာရောက်၏။ ထို့အတူ ရွေးကောက်တင်မြှောက်မဲပေး တက်လာသည့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီး၏အစိုးရတို့နှင့် ပါတီ/နိုင်ငံဖြစ်တည်မှုများကိုလည်း ပျက်ရယ်ပြုရာဖြစ်၏။ သို့နှင့် သဘာဝပေးတာဝန်အရ တရားမျှတမှုခေါင်းစဥ်အောက်တွင် လူသားဆန်သူတိုင်း အလိုလိုကန့်ကွက်ပြရတော့သည်။မနှစ်၂၀၂၀ ကဖြစ်ခဲ့သည့် ကိုဗစ်-၁၉ ၏ပထမ/ဒုတိယလှိုင်းများတွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် ထိရောက်စွာပိတ်စို့နိုင်မှုကြောင့်လော၊ အချိန်မသင့်သေး၍လော ထိုဗိုင်းရပ်စ်မျိုးကွဲက အရှေ့တောင်အာရှ၏ ရာသီဥတုနှင့် ဟန်မကျသေးသလောမသိ။ အနောက်နိုင်ငံများနှင့်နှိုင်းလျှင် လူ့အသက်တို့ကိုများစွာမချွေခဲ့။ NLD အစိုးရ၏ အပိတ်အတားတို့ကြောင့် ၂၀၂၀တွင်းပြည်တွင်းစီးပွားရေးထိုင်းမှိုင်းသွားရသည်။ အစိုးရသည် ကိုဗစ်အတွက် နောင်ခါလာနောင်ခါစျေးသဘောထား လိုသည်ထက်ပို၍ လူအင်အား ဘဏ္ဍာရေးအင်အားပုံအောသုံးခဲ့ပါသည်။ […]
UN ကုလသမဂ္ဂတွင် အဖွဲ့ဝင် (၁၉၃)နိုင်ငံရှိသည်။ ဆိုင်ရာခံဝန်ချက်စာချုပ်ချုပ်၍ အဖွဲ့ ဝင်ဖြစ်ကြသောနိုင်ငံများသို့ ချိတ်ဆက်ကူညီခြင်းရှိသလို အပြန်အလှန်ကူညီကြသည်။ UN၏မူလဖြစ်တည်မှုအရ အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်နိုင်ငံတခုကို စစ်ရေးဖြင့် အင်အားသုံး ဖြေရှင်းကြားဝင်ရန် မဖြစ်နိုင်သလောက်အခြေပါ။ ထို”စည်း”ကိုမည်သည့်အကြောင်းပြချက် ဖြင့်ဖေါက်မိသည်ဖြစ်စေ နောင်အနာဂတ်တွင် သမိုင်းတရားခံဖြစ်ကိန်းဆိုက်နိုင်၍ဖြစ်၏။ လူသိန်း/သန်းသေကျေပျက်ဆီးနေသည့်အခြေဆိုက်နေလျှင်သာ အထူးစဉ်းစားပေးသည့်စားပွဲပေါ်တက်လာမည်။ ICC, ICJ တရားရေးသည်လည်း အမည်သညာခေါ်စရာသာရှိသည်။ လက်တွေ့တရားဆိုင် အမှုရှုံး၍ အရေးယူမှုမှာ ပြစ်မှုထင်ရှားတဦးတယောက်အတွက်ပင် အနှစ် ၂၀အထက်ကြာလေ့ရှိသည်တွေ့ရမည်။ မည်သို့ဆိုစေ မြန်မာအတွက် ဒေါ်လာငွေသန်း ချီသုံးနေ့/ညအလုပ်လုပ်သည့်ရုံးတခု /ကုလအထူးကိုယ်စားလှယ်တဦးခန့်ပေးထားပါ၏။ US မှာမူကား မြန်မာ့အရေးကိုဖြေရှင်းပေးရမည်ဟူ၍ မဟာမိတ်ပဋိဉာဉ်စာချုပ် လည်းမထိုးထား ကတိမရှိ။ မြန်မာပြည်တွင်ယခုထိကျဆုံးသေကျေကြသော လူအရေ အတွက် (၈၆၃ဦး -ဇွန် ၁၄)ဟူသည် အာဏာသိမ်းခဲ့သည့်ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ရက် တနေ့ထဲ၌ အမေရိကပြည်ထောင်စုတွင်း ကိုဗစ်ကြောင့်ကွယ်လွန်ခဲ့သူ အမေရိကန် (၁၉၁၃)ဦး၏တဝက် […]