kai“၁၇နှစ်သား ပုံနှိပ်စာစောင်၂၀၀၆ ဇူလိုင်မှစ၍ အယ်ဒီတာ့သင်ပုန်းရေးခဲ့သည်မှာ ယခုလတွင် ၁၇နှစ်တိုင်လေပြီ။ အပုဒ်ပေါင်း၁၇၄ခု ရှိပါ၏။ ယခုထိမည်သည့်အဖွဲ့အစည်းအထောက်အပံ့မှမပါ ကြော်ငြာရှင်များ၏ကြော်ငြာခဖြင့်ရပ်တည်နေနိုင်ခဲ့သည်ဖြစ်၍ တနည်းအားဖြင့် Grassroots ခေါ်လူထုအခြေပြုပုံနှိပ်မီဒီယာဟု ဆိုရဲသည်။ မြန်မာပြည်ပြင်ပတွင် ပုံမှန်ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေနိုင်သည့် သက်တမ်းအကြာဆုံးပုံနှိပ်မီဒီယာအဖြစ်လည်း ဂုဏ်ယူမိပါသည်။ L.A. Times ၏မျက်နှာဖုံးတွင် အယ်ဒီတာချုပ်အနေဖြင့်အင်တာဗျူးသတင်းသီးသန့်ပါဖူးခဲ့သလို AFPသတင်းဌာန၏ ဗီဒီယိုအင်တာဗျူးလည်းရိုက်ကူးခံခဲ့ရဖူးသည်။ အမေရိကဖက်ဒရယ်အစိုးရဌာနများမှသည် ပြည်နယ်အစိုးရတို့၏ ကြော်ငြာ/အသိပညာပေးသတင်းဆောင်းပါးများသာမက ဖိတ်ခေါ်သင်တန်းပေးမှုများ အစိုးရအလုပ်ခေါ်စာများလည်း ထည့်ဖူးပါဖူးသည်။ အိမ်ဖြူတော်သို့ သတင်းယူပါရန်ဖိတ်ခေါ်ခံရသလို လူထုစစ်တမ်းကောက်ယူရာတွင် သန်းခေါင်စာရင်းဗျူရို၏ အစည်းအဝေးများသို့လည်း တိုက်ရိုက်တက်ရောက် မြန်မာတို့အကြောင်းရှင်းပြခွင့်ရခဲ့၏။စာကြည့်တိုက်ကြီးများတွင်လည်း ဒစ်ဂျစ်တယ်အဖြစ် မြန်မာဂဇက်ကိုသိမ်းဆည်းထားသည်ဖြစ်၍ သင်/ငါတို့လွန်ပြီးသောနှစ်တို့ဝယ် အမေရိကသမိုင်း၏ တစိတ်တပိုင်းအဖြစ် ကျန်ရစ်ပါလိမ့်မည်။မျိုးဆက်သစ်များ ကျောင်း/တက္ကသိုလ်များသို့သွားရာတွင် လိုအပ်သည့်ခရက်ဒစ်များ ဗော်လန်တီယာကိစ္စများအတွက် တခုတည်းသော သက်ဝင်ပုံနှိပ်မီဒီယာအဖြစ် အကူအညီပေးနိုင်ပါသည်၊ အသုံးပြုကြပါလေ။အသုံးပြုနိုင်ခြင်းအတွက် ကျေးဇူးတင်ရမည်မှာ ကြော်ငြာရှင်များဖြစ်ပါ၏။ အသိအမှတ်ပြုသောအားဖြင့် ကြော်ငြာရှင်များ၏ စီးပွားရေးလုပ်ငန်း/ဆားဗစ်များကို […]
Most Asian Americans view their ancestral homelands favorably, except Chinese AmericansJuly 19 | https://bit.ly/43yz7H9About nine-in-ten Taiwanese and Japanese Americans say their opinion of their ancestral homelands is very or somewhat favorable, as do large majorities of Korean, Indian and Filipino adults. A smaller majority of Vietnamese Americans (59%) say they have a favorable view of […]
၁၉၈၈ခေတ်လွန်ကာလများကို “မဟာမြန်မာရွေ့ပြောင်းမှုကြီး”ဟု ဤသူဆိုသုံးဖူးသည်။ ၁၉၈၈ အာဏာသိမ်းနောက်ပိုင်း လူငယ်လူရွယ်အပေါင်း မြန်မာနိုင်ငံမှ ပြောင်းရွေ့ထွက်ခွာကြရာတွင် မြန်မာ့သမိုင်းတွင်မရှိစဖူးလောက်အောင် များပြားသည် တွက်ဆမိ၍ ဤသို့သုံးနှုန်းခြင်းပါ။ အဆိုပါရွေ့ပြောင်းမှုကြီးသည် မာလာ(၂၀၀၆) နာဂစ်(၂၀၀၈)၊ဂီရိ(၂၀၁၀) စသည့်ဖျက်အားပြင်း မုန်တိုင်းကြီးများနှင့် ဆက်စပ်အသက်ဆက်ဝင်သွားကာ ပေါင်းဆယ်စုနှစ် ၃ခုမကကြာသည်။၂၀၁၆နောက်ပိုင်းတွင် ရိုဟင်ဂျာတို့အား တိုင်းပြည်မှ ရှင်းထုတ်ပြန်၏၊ ထိုတွန်းထုတ်မှုတွင်စစ်အင်အားပါသုံးခဲ့လေရာ ဂျီနိုဆိုက်ခေါ်လူမျိုးသုဥ်းလုပ်ကြံမှုကြီးအဖြစ် ကမ္ဘာ့စာရင်းပေါက်သွား၍ ထိုစဥ်က အစိုးရဖြစ်နေသည့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်အစိုးရနှင့် စစ်တပ်တို့ကို တရားစွဲအမှုဖြစ်ကာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကိုယ်တိုင် ICJ တက်ရှင်းရင်းရှင်းရင်း ဆုပ်မြုပ်သွားသည်ကို အားလုံးသိကြပါသည်။ထိုကိစ္စတို့မပြီးပြတ်သေး၊ ၂၀၂၁တွင် မြန်မာစစ်တပ် နောက်တဖန်အာဏာသိမ်းပြန်၏။ ယခုအကြိမ်တွင် ၁၉၈၈၏ မဟာမြန်မာရွေ့ပြောင်းမှုကိုကျော်မည့်အလားတွက်ဆမြင်နိုင်သည်။မက်ဂါမြန်မာရွေ့ပြောင်းမှု(MMM Mega Myanmar Migration)ဟု ခေါ်ရမည်။ “ဒုက္ခသည်မဟုတ်- ပြောင်းခိုသူ”မြန်မာစာ/စကားအရ ဒုက္ခသည်ဟူသည် ဒုက္ခတို့သယ်ဆောင်ထားသည့်အဓိပ္ပါယ်ပေါက်နေရာ ကူသူတို့အတွက်နိမိတ်မကောင်း၊ ကာယကံရှင်များကလည်းကြိုက်နှစ်သက်ခြင်းမရှိပေ။ ဤသူအနေဖြင့် “ပြောင်းခိုသူ”ဟုသုံးနှုန်းပါသည်။ ၁၉၈၈ […]
ခေတ်သစ်ကြီးတခု၏တံခါးဝသို့ အားလုံးရောက်ကြပါပြီ။ ၁၈ရာစု၌ရေနွေးငွေ့အင်ဂျင်စထွင်ခြင်းမှ စက်မှုတော်လှန်ရေးစခဲ့သည်။ ၁၉ရာစုတွင် လျှပ်စစ်တွေ့ရှိခြင်းမှ လူနေမှုတဆင့်တက်ခဲ့သည်။ ၂၀ရာစု၏ ကွန်ပြူတာနှင့်အင်တာနက်မှလူသားတို့ဘဝ အဆင့်မြင့်ခုန်ခဲ့ပါ၏။ ၂၁ရာစုတွင် AI, VR, Crypto, Blockchain မည်သည်လောမသိ ယှဥ်ပြိုင်လုနေဟန်မှ AIသည်သာ လူသားတို့ကိုနတ်ပြည်အဆင့်ပို့မည် မြင်/ထင်ရပေပြီ။ AI Robot VR ပုံရိပ်ယောင်လောကနှင့် Starlink မြန်နှုန်းမြင့်ဂြိုလ်တုအင်တာနက်တို့ တွဲဖက်လိုက်က လူသားတို့ အရှင်လတ်လတ် နတ်ဘဝရောက်ကုန်ပါလိမ့်မည်။ AIကို ဥာဏ်ရည်တုဟု တိုက်ရိုက်ဘာသာပြန်သော်လည်း မူရင်းဥာဏ်စစ်/မှတ်ဥာဏ်ထက်များစွာသာလွန်လာသဖြင့် နတ်ဉာဏ်ဟုဤသူ ဘာသာပြန်ဖွင့်ဆိုဖူးပါသည်။ လူသားတို့၏လူနေမှုဘဝ အလုံးစုံပြောင်း နတ်ဥာဏ်ဖြင့် နတ်ခေတ်ရောက်ကြမည်။။ “နတ်ဥာဏ်၏ စလုံးရေ စ” AI ကိုဆယ်စုနှစ်ချီလေ့လာဆန်းစစ်တိုးတီထွင်နေကြငြား ပေါက်ကွဲသည့်အလား မြင့်တက်လာသည့်အရှိန်အဟုန်ကို သိမြင်နိုင်သည်မှာ နိုဝင်ဘာ၃၀ ၂၀၂၂စတင်ပြီး၅ရက်အတွင်းအသုံးပြုသူ၁သန်းနှင့် ၆လအတွင်းသုံးစွဲသူသန်း၂၀၀နားရောက်သွားသည့် ChatGPT ခေါ် Chatbot မှဖြစ်၏။ […]
ကမ္ဘာသုံး ဂရီဂိုးရီးယန်းပြက္ခဒိန်မှာ နေမင်းကြီးအားကမ္ဘာကတပါတ်ပတ်သော ၃၆၅ ရက် ၆ နာရီ၁၂ မိနစ် ၃၆ စက္ကန့်ကိုအခြေခံပြက္ခဒိန်ဖြစ်သည်။ မြန်မာတို့၏ပြက္ခဒိန်မှာမူ လမင်းကိုအခြေခံသော ပြက္ခဒိန်ပါ။စကြဝဌာတွင်းရှိ နက္ခတ်တို့အရ ၁၂ရာသီခွင် (မိဿ၊ ပြိဿ၊ မေထုန်၊ ကြကဋ်၊ သိဟ်၊ ကန်၊ တူ၊ ဗြိစ္ဆာ၊ ဓနု၊ မကာရ၊ ကုံ၊ မိန်) ကို ၃၀ဒီဂရီစီပိုင်းခြားထားသည်။ ရှေးက နေကကမ္ဘာကိုပတ်သည်ယူဆကြ၍ နေမင်းကြီးသည် အဆိုပါ ၁၂ရာသီခွင်များသို့ဝင်ထွက် လှည့်ပါတ်နေသည်ဆို၏။ မြန်မာတို့သည် ထိုသို့ရာသီခွင်အပြောင်းရက်ဖြစ်သော မိန်ရာသီမှ မိဿရာသီပြောင်းသည့် Spring equinox မတ်လ၁၉-၂၁ရက်နေ့ကိုနှစ်ကူးအဖြစ်မယူ၊ တန်ခူးလဆန်း၁ရက်နေ့ဖြင့်လည်းသတ်မှတ်ထားခြင်းမရှိ။ မိဿရာသီသို့နေမင်းကြီးဝင်လာသော(Sun’s entry into Aries) ဧပြီလ၏ အလယ်ပိုင်း(ယခု၂၀၂၃တွင် ဧပြီ၁၄ရက်) နေ့ကိုလည်းတိတိကျကျမယူ၊ အတက်အကြတ်အကျဟု ရက်ပွားယူပါသည်။ဗြဟ္မာဦးခေါင်းကိစ္စ၊ အတက်အကြတ်အကျရက်၊ သိကြားမင်းစီးနင်းသတ္တဝါ […]
“ဥတုရာသီ လူထုကိုမှီ” ကယ်လီဖိုးနီးယားသို့ကောင်းကင်မြစ်ကြီးများစိုက်ဆင်းလာသည်။ ရာသီတွင်းယခုထိ ၁၁စင်းရှိပြီးဖြစ်သော်လည်း မပြီးသေးပေ။ Atmospheric river/ကောင်းကင်မြစ်ဟူသည် ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာပေါ်တွင်စုဖွဲ့ထားသော မိုးတိမ်တိုက်ကြီးများဂျက်လေစီးကြောင်းလမ်းအတိုင်းလိုက်ပါစီးမျောရင်း မြေပေါ်ရောက်သော်မိုး/ဆီးနှင်းအဖြစ်သွန်းရွာချခြင်းဖြစ်၍ တိမ်တိုက်ကြောကြီးမှတကြိမ်သွန်းချသောပျမ်းမျှရေထုသည် မစ္စီစစ်ပီမြစ် မြစ်ဝရေထု၏၁၅ဆရှိသည်နှင့်နှိုင်းခေါ်ခြင်းပါ။ ကယ်လီဖိုးနီးယားသည်လည်း ၁၀နှစ်ကျော် သွေ့ခြောက်ခြင်းမှလွတ်ကင်းသွားသလို ဆည်မြောင်းချောင်းကန် ရေလှောင်တမံတို့ ရေပြည့်/အချို့ရေလျှံခဲ့ကြသည်။ ရာသီဥတုသမိုင်းအရ နှစ်၁၅၀မှ နှစ်၂၀၀ပျမ်းမျှတွင် ကောင်းကင်မြစ်ကြီးများထိုးစိုက်ဆင်းကာ မဟာရေလွှမ်း/ရေကြီးခြင်းရှိသည်ဆိုပါသည်။ ၁၈၆၁-၆၂ တွင် ၄၃ရက်ကြာမိုးမုန်တိုင်းသည် အလယ်ပိုင်းကယ်လီဖိုးနီးယားကို မိုင်၃၀၀အလျားရှိမြေထဲပင်လယ်ငယ်တခုထိဖြစ်စေခဲ့ဖူးသည်။ ယခုကောင်းကင်မြစ်များသည် ထိုသံသရာအလှည့်မပါသေး။ အဆိုပါကောင်းကင်းမြစ်/မုန်တိုင်းများသည် အမေရိကပြည်တခွင်လွှမ်းခြုံဖြတ်ကျော်ပြီး အန္တလန်တိတ်သမုဒ္ဒရာဖက်ချီသည်ဖြစ်ပါ၏။ သို့ဆိုသော်ကယ်လီဖိုးနီးယားမှသည် အမေရိကပြည်၏အရှေ့ဖက် အရှေ့မြောက်ဖက်တို့၌လည်း မုန်းတိုင်း၊အထူးသဖြင့်မြောက်ဖက်မှ အိဆင်းလာသော အာတိတ်အအေးထုနှင့်ရောသမသော် ဆီးနှင်းမုန်တိုင်းတည်း။ အနှုတ်ဒီဂရီ၃-၄၀ ရောက်သည်အထိခိုက်ခိုက်တုံအေးခဲသွားသော အဆိုပါဒေသ/ပြည်နယ်များသည် သိပ္ပံပညာရှင်များတွက်ချက်ပြနေကြသော ကမ္ဘာပူနွေးသည်ကို ပျက်ရယ်ပြုနေသလိုပါ။ သမ္မတထရမ့်လည်း “Whatever happened to Global Warming?”ဟု၂၀၀၈ကတွိဖူးသည်။ အချို့က […]
“အမေရိကားနှာစေးငြား ကမ္ဘာဖျားနာသွား”၂၀၂၃ကို စီးပွားရေး ငြိမ်းချမ်းရေး သဘာဝဘေး ကောင်းသောနှစ်ဖြစ်လာမည်ဟု မှန်းဆဆိုထားအလွန်နည်း၏။ ကုလနှင့် ကမ္ဘာ့ဘဏ်အပါအဝင် အဖွဲ့အစည်းကြီးများနှင့် နိုင်ငံကြီးများအားလုံးက အကောင်းမမြင်ထား။ကမ္ဘာသူားများ အထူးရုန်းကန်ရမည့်နှစ်ဖြစ်ပါသည်။ ဝေါစရိဂျာနယ်၏ ဇန်နဝါရီစစ်တမ်းအရ စီးပွားရေးပညာရှင် ၆၁%မှာ ၂၀၂၃သည်ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးကြပ်တည်းမှုနှစ်ဖြစ်နိုင်ချေရှိသည်ဆို၏။အမေရိကား၏အကြွေးမှာ ခေါင်မိုးစီလင်ထိလျှက် $၃၁.၄ထရီလီယံတို့ရောက်ပါသည်။ ဤသည်မှာ အမေရိကန်တဦးလျှင် အကြွေး$၉၃၈၇၀တင်နေသည့်ပြယုဂ်ရယ်ပါ။ ပြီးခဲ့သည့်၆လတွင်း၌ ငွေဖေါင်းပွမှုကိုဖိချလိုက်နိုင်သည့်သဘောရှိသော်ငြား အိုင်တီ/လက်လီကော်ပိုရေးရှင်းကြီးများ၏ ထောင်/သောင်းချီ အလုပ်ဖြုတ်/ထုတ်မှုများနှင့် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးတွင် တောင်ဖက်အမေရိကနိုင်ငံသားများခိုလှုံလိုသူများပြုံတိုးဝင်လာမှု အိမ်ဖြူတော် သမ္မတများအထိ ဖြစ်လာနေသောရာဇဝတ်မှုများက ကမ္ဘာ့ပထမအမေရိကား၏ ကျန်းမာရေးခြူခြာလာမှုကိုပြသည်။နှစ်ဆန်းထုတ်မနှစ်ကရလဒ်များအဖြစ် ချိုင်းနားစီးပွားရေးတိုးတက်နှုန်း အနှစ်၄၀အတွင်း အနည်းဆုံးနှုန်းထား ၃% ဖြစ်သွားသည်။ ၁၉၆၁ခုနှစ်နောက်ပိုင်းချိုင်းနားပြည်လူဦးရေအကျဖြစ်လာသည်ဆိုလာသလို ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာ အာရှဂွင်တွင်လည်း မြောက်ကိုရီးယား၏စစ်ရေးရန်လိုမှု။ ဂျပန်၏ စစ်သွေးစစ်မာန်တက်လာမှုတို့အပြင် ထိုင်ဝမ်အရေးအကြောင်းပြု ချိုင်းနားနှင့်ရုရှားပြည်တို့၏ စစ်ရေးလေ့ကျင့်ပြင်ဆင် စစ်ရှိန်တက်နေမှုများကိုလည်း တွေ့ကြရမည်။ကမ္ဘာစစ်ကြီးတို့စတည်ခဲ့ဖူးရာ ဥရောပနယ်သည်လည်း ယူကရိန်း-ရုရှားစစ်ကြီးဖြစ်လျှက် တင်းမာမှုတို့တက်သထက်တက်လာနေပါသည်။ ရှေ့မြင်ရသောတကမ်းတွင် […]
မျက်မှောက်ခေတ် စူပါပါဝါ ၁နှင့်၂နိုင်ငံတို့ကိုကြည့်သုံးသပ်လျှင် လာမည့်၂၀၂၃သည် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး တိုးကောင်းလာရန်မရှိသလို ယူကရိန်း-ရုရှား၊ ချိုင်းနား-အနောက်နိုင်ငံများ စစ်ရေး/ရန်စောင်မှုတို့မှာလည်း ဆက်၍တင်းမာနေနိုင်သည့်အခြေအနေတွင်ရှိ၏။ထိုင်ဝမ်အရေးတွင် အမေရိကားနှင့်ချိုင်းနားသမ္မတတို့ လူချင်းတွေ့၍ စစ်ရေးထိပ်တိုက်ရှောင်ကျဥ်ကြမည့်ဟန် စကားပြောခဲ့သော်ငြား ထိုနောက်ပိုင်းချိုင်းနားသည် ဇီးရိုး-ကိုဗစ်ပေါ်လစီအကြောင်းပြ သမ္မတရှီ၏အုပ်ချုပ်မှုအာဏာထိခိုက်စေသည့်ဆန္ဒပြမှုများ ရှိလာသည်။ ကိုဗစ်ပေါ်လစီကိုလျှော့ပေးလိုက်သော်လည်း ကိုဗစ်သည်နိုင်ငံလုံးသို့ ပြန့်နှံ့နေခဲ့ပြီးဟန်တူသည်။ ၂၀၂၃တွင် လူသန်းဂဏန်းသေမည်ဟုပင် IHME မှတွက်ချက်ဆိုလာပေရာ ကိုဗစ်မူလနိုင်ငံမှထိုအခြေအနေတွင် ကျန်ကမ္ဘာကားမည်သို့ဖြစ်ကြမည်မသိနိုင်သေး။သေချာသည်မှာ ကမ္ဘာ့စက်ရုံကြီးဖြစ်သော ချိုင်းနားထိလျှင်ကမ္ဘာလုံး၏ ကုန်စည်စီးဆင်းမှုပျက်/ပြတ်မည်ဖြစ်၍ စီးပွားကျဆင်းမှုနှင့်ကြုံကြရမည်။ သန်း၈၀၀၀ကျော်သွားသောကမ္ဘာ့သူသားများ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကိုဆက်၍ခံကြရမည်။ချိုင်းနားပြည်၏စီးပွားရေးသည် ၂၀၃၀နောက်ပိုင်းတွင်မှ အမေရိကားကိုကျော်နိုင်ချေရှိသည်ဆိုကြသလို ၂၀၆၀ထိပင်ရွေ့ကြသည်လည်းရှိနေ၏။ အမေရိကားမှတက်လာခြင်းမဟုတ် ချိုင်းနားမှအတက်နှေး/ကျသွားခြင်းကြောင့်သာဖြစ်၍ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးခြုံငုံလျှင်ကောင်းလာရန်မမြင်။စီးပွားကျလျင် လူသားဟူသည်အုပ်ချုပ်သူအစိုးရကို ကလိမ်းဘလိမ်းလေရာ ထိုအခြေအနေမဖြစ်အောင်ချိုင်းနားသည် လူထုကိုအာရုံပြောင်း ပြည်ပနှင့် စစ်ရေးတင်းမာမှုများပြုရစကောင်းသည်။ သို့ဆိုလျှင် ထိုင်ဝမ်အရေး၊ တောင်ချိုင်းနားပင်လယ်အရေး/နယ်မြေပိုင်ဆိုင်မှု၊ အိန္ဒိယပြည်နှင့်နယ်စပ်အရေး၊ ပါကစ္စတန်ပြည်တွင်းပါတ်သက်မှု၊ အမေရိကားနှင့်ကုန်သွယ်စီးပွားစစ်၊ စက်မှုနိုင်ငံများနှင့် ချစ်ပ်စစ်၊ မြောက်ကိုရီးယားရန်စမှု စသည့်လက်ရှိဖြစ်ပြီးတန်းလန်းများမှ […]
ကြားလည်ရွေးကောက်ပွဲပြီးပါပြီ။ အပြီးသတ်ရလဒ်၍မထွက်သေးသော်လည်း အောက်လွတ်တော်(ဟောက်စ်)ကို ရီပါ့ဗလစ်ကန်တို့သိမ်းပိုက်အနိုင်ရ၍ အထက်လွှတ်တော်(စိနိတ်)ကို ဒီမိုကရက်တို့ပြန်ရလိုက်သည်ဟု မှန်းသိရသည်။ ပြီးခဲ့သောနှစ်၁၀၀ ထုံးစံအရတွင် သမ္မတပထမ၄နှစ်သက်တမ်း၏ ၂နှစ်ပြည့်ကြားလည်ရွေးကောက်ပွဲကို အတိုက်အခံပါတီမှ ပျမ်းမျှ ဟောက်စ်တွင်၂၆ခုံနှင့်စိနိတ်တွင်၄ခုံအနိုင်ရလေ့ရှိသည်။ချွင်းချက်အဖြစ် သမ္မတရုဇဘဲ့၏ကမ္ဘာ့စီးပွားပျက်ကပ်နှစ်(၁၉၃၄)၊ သမ္မတကလင်တန်၏အင်ပိချ်ကာလဆက်(၁၉၉၈)နှင့် ၉/၁၁ဖြစ်သောသမ္မတဘုရှ်(၂၀၀၂) လက်ထက်သာ သမ္မတ၏ပါတီမှပြန်အနိုင်ရဖူးသည်။သို့ဆိုသော် ယခုရီပါ့ဗလစ်ကန်တို့ ဟောက်စ်၌သာ ၅ခုံမျှအနိုင်ရမှုကို ညွှန်းဆိုခဲ့ကြသော Red Wave အနီလှိုင်းဟုမဆိုနိုင်။ ဒီမိုကရက်တို့ကမူ အပြာတံတိုင်း Blue Wallနှင့် အနီလှိုင်းကိုတားဆီးခဲ့သည်ကြွားဆိုနေပါသည်။၂၀၂၂ကြားလည်တွင် အုပ်ချုပ်ရေးအတွေ့အကြုံလုံးဝမရှိသူအမတ် ၁၂ဦးတက်လာသည်။ အမျိုးသမီးအမတ်သစ် ၂၃ဦးပါလာသော်လည်း ၂၀၁၈နှုန်းကိုမမှီ။ ပထမဆုံးဂျန်ဇီးမျိုးဆက်အသက်၂၅နှစ်တဦးပါလာသည်။အီလက်ရှင်ဒီနိုင်းယာဟုခေါ်သော ရွေးကောက်ပွဲအသိအမှတ်မပြုသူအများစု ပယ်ချခံရသော်လည်း ရှိပြီးအမတ်အများပြန်ရွေးခံရ၍ ရီပါ့ဗလစ်ကန်၂၄ဦးအသစ်ရွေးကောက်ခံရသည်။ဟောက်စ်တွင် ရီပ့ါဗလစ်ကန်တို့အနိုင်ရခုံအရေအတွက်သည် ပိုင်းဖြတ်သော ၂၁၈ခုံ၏ +_၅ ခုံမရှိရကား သက်တမ်း၂နှစ်အတွင်းပြုတ်ပျက်သေထွက်ရလေ့ရှိသည့် ၁၀ခုံဝင်းကျင်(၂၀၂၀ရွေးကောက်ခံအမတ်၁၆ဦးသည် ၂နှစ်သက်တမ်းပြည့်မရှိနိုင်ခဲ့)နှင့်နှိုင်းပါမူ သက်တမ်း၂နှစ်အတွင်း အများစုအဖြစ်မှလျောကျပြောင်းသွားနိုင်ချေလည်းရှိသည်။ “မင်းကြီးတာ”ယူကရိန်းစစ်၊ စတော့ရှယ်ယာစျေးများပြုတ်ကျမှု၊ ဂက်စ်ဆီစျေးမြင့်မားမှု၊ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှင့် […]
ကြားလယ်ရွေးကောက်ပွဲရောက်တော့မည်။၂နှစ်သက်တမ်းရှိ အောက်လွတ်တော်ဟောက်စ်အမတ်(၄၃၅)ဦးအားလုံးတဖန်ပြန်အရွေးခံရပေဦးမည်။ ၆နှစ်သက်တမ်းရှိ စိနိတ်တာ(၃၄)ဦးနှင့် ၄နှစ်/၂နှစ်သက်တမ်းအသီးသီးရှိကြကုန်သော ဂါဗနာ(၃၆)ဦးတို့လည်း လာမည့်နိုဝင်ဘာ ၈ရက်နေ့ရွေးကောက်ပွဲတွင် လူထုဆန္ဒမဲကောက်ယူ၍ အရွေးခံရမည်ဖြစ်ပေရာ အမေရိက၏နိုင်ငံရေးအခြေအနေကို ကြီးစွာပြောင်းပေးနိုင်သော ရွေးကောက်ပွဲရယ်ပါ။ မတူညီသောသက်တမ်းများကြောင့် အားလုံးတပြိင်းနက်ထွက်/ဝင်မဖြစ်ရကား နိုင်ငံ၏မူလနိုင်ငံရေးပေါ်လစီမှာ အမြစ်မှကျွတ်လန်ပြောင်းသွားမည်တော့မဟုတ်ချေ။ ခုံ၅၀% အထက်ရ/မရကိုလိုက်၍ ဟောက်စ်စပီကာ(တိုင်းပြည်၏တတိယရာထူး) နှင့် စိနိတ်ခေါင်းဆောင်တို့လည်း ပါဝါချိန်ခွင်လျှာ ညှိရန်လိုက်၍ပြောင်းကြပါ၏။သို့ငြား အမေရိကား၏ယခုလာမည့်ရွေးကောက်ပွဲသည် ကမ္ဘာအတွက်အလွန်အရေးကြီးသောနေရာ၌ရှိ၏။ ယူကရိန်း/ရုရှားစစ်၊ ချိုင်းနား/ထိုင်ဝမ်စစ်၊ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးတက်/ကျ တည်မှီရာအမြုတေပါ။ “အမေရိကန်စမတ်”ပြီးခဲ့သော ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါတီတခုတည်း(ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ)၏ သမ္မတနှင့် ဟောက်စ်၊ စိနိတ် ခုံနေရာများ(အများစု)ရွေးချယ်ခံထားရပေရာ (အမေရိက နိုင်ငံရေးထုံးစံအရဆိုပါလျှင်)ယခုကြားလယ်ရွေဂကောက်ပွဲသည် ဟောက်စ်၊စိနိတ် တခုခု(သို့) ၂ခုလုံး အတိုက်အခံဖြစ်နေသောပါတီ(ရီပါ့ဗလစ်ကန်ပါတီ)၏ အမတ်အများစု နေရာရရွေးကောက်ခံရ၍ ဒီမိုကရက်သမ္မတဥပဒေပြုအာဏာလက်ရုန်းပြုတ်ရမည့်နှစ်ဖြစ်သည်။ဤထုံးစံဖြင့် ပါတီတခုတည်းမှ နှစ်ရှည်အာဏာစုံယူ တိုင်းပြည်အားအုပ်ချုပ်/ဥပဒေပြုမောင်းနှင်ခြင်းမပြုနိုင်ရန် အမေရိကန်တို့ဆုံးဖြတ်လေ့ရှိကြပါ၏။ “အောက်တိုဘာ အံ့ဖွယ်”သို့သော် ယခုနှစ်တွင် ထရမ့်အပါအဝင် […]
အင်္ဂလန် စကော့တလန် ဝှေးလ်စ်နှင့် မြောက်အိုက်ယာလန်တို့၏ပေါင်းစုထားသော ဘုရင့်နိုင်ငံတော်များပြည်ထောင်စု(ယူကေ)၏ဘုရင်မကြီးII နတ်ပြည်စံခဲ့လေပြီ။လူဦးရေ ၂.၄ဘီလီယံကျော်ရှိသော နိုင်ငံ၅၆ခုပေါင်းဗြိတိသျှဓနသဟာရ၏ အကြီးအကဲလည်းဖြစ်သည့် ဘုရင်မကြီး၏နန်းစံသက်မှာ ၁၉၅၂ ဖေဖော်ဝါရီ၆မှစတွက်လျှင် နှစ်၇၀နှင့်၁၂၇ရက်ဖြစ်၏။ ဤမြေကမ္ဘာတွင်ပြင်သစ်ဘုရင်လူဝီXIV( နန်းစံသက် ၇၂နှစ်) နောက်ဒုတိယအကြာရှည်ဆုံးပါ။အသက်၁၃နှစ်အရွယ်မင်းသမီးသည်အချစ်ဦးမင်းသားဖိလစ်နှင့်အသက်၂၁နှစ်တွင်လက်ထပ်နိုင်ခဲ့ကာ အိမ်ထောင်သက်၇၃နှစ်သွားခဲ့သော ဘုရင်မကြီးသည် ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်းအတွက် ခိုင်မြဲတည်ကြည်သောပြယုဂ်ဖြစ်ပါသည်။အခက်တိုင်းအချက်အဖြစ်ယူကြသော အမေရိကန်တို့၏မူလသဘော’Crisis into opportunity’ကောက်၍ လက်ရှိအခြေအနေကိုသုံးသပ်အမြတ်ထုတ်ကြည့်ကြပါစို့။ “နေမဝင်အင်ပါယာ(သို့) ပြည်ထောင်များမွေးဖွားရာ”၁၉ရာစုအတွင်း မြန်မာလူမျိုးတို့ကိုမူလ Burman မှ Burmese သို့ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ပြောင်းလဲခေါ်ဆိုသုံးစွဲခဲ့သော ဗြိတိသျှတို့သည် လူမျိုး ဒေသ တို့ကို စနစ်တကျသွေးခွဲအုပ်ချုပ် ကျွမ်းကျင်လွန်းလှသူများဖြစ်သည်။ အေဒီ၄၃ ရောမန်တို့သိမ်းပိုက်ခဲ့ချိန်မှစ၍ ယူကေတည်ထောင်နိုင်သည်အထိ နှစ်နှစ်ထောင်ခန့် သမိုင်းခရီးကိုကြည့်ပါလျှင် မည်မျှခက်ခဲကြမ်းတမ်းစွာဖြတ်ခဲ့ရသည် လက်တွေ့အတွေ့အကြုံတို့ကိုခံထားသည်ဟု သိမြင်နိုင်သည်။ ကမ္ဘာအရပ်ရပ်ရှိ တိုင်းပြည် လူမျိုးတို့ကို ဖြိုချ ဖျက်ဆီးခဲ့သလို တည်ထောင်ဖန်တီးပေးခဲ့သူများလည်းဖြစ်၏။ကမ္ဘာစစ်ကြီးပြီးသည့်နောက် ယခုအစ္စရေးပြည်ဖြစ်သည့် ပါလက်စတိုင်းတို့၏ဒေသသို့ […]
မကြာမှီလတွင်ကျင်းပတော့မည့်ချိုင်းနားကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ အကြိမ်၂၀မြောက်(အနှစ်၁၀၀ပြည့်) အမျိုးသားကွန်ဂရက်သည် ချိုင်းနားနိုင်ငံကိုသာမက ကမ္ဘာ့အခင်းအကျင်းကိုပါ ရိုက်ခတ်မည်ဖြစ်ပါသည်။ လက်ရှိသမ္မတရှီသည် ထုံးတမ်းကိုကျော်လျက် ၃ဆက်မြောက်အဖြစ်အာဏာဆက်ကိုင်ထားမည်ဖြစ်သလို အင်အား၂သန်းကျော်ကမ္ဘာ့ အကြီးဆုံးစစ်တပ်ကြီး၏ စစ်ရေးဆိုင်ရာသူများကို ရာထူးဦးစားပေးပြောင်းရွေ့ခန့်ထားမည့် သတင်းများကြောင့် လာမည့်နှစ်များတွင်ချိုင်းနား၏နိုင်ငံခြားရေးရာ ပေါ်လစီသည် ထိုင်ဝမ်ဗဟိုပြု စစ်အင်အားခံ ဝံပုလွေသံတမန်ရေးဟုသာ သုံးသပ်ရပေလိမ့်မည်။ချိုင်းနားသည် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးတွင်လွှမ်းမိုးမှုရရန် နိုင်ငံပေါင်း ၁၄၉နိုင်ငံနှင့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းပေါင်း ၃၂ခုတွင် ပရော့ဂျက်ကြီးပေါင်း ၃၀၀၀ဖြင့် Belt and Road Initiative(BRI) ခေါင်းစဥ်အောက်၌ ဒေါ်လာတန်ဖိုး၁ထရီလီယံကျော် ရင်းနှီးမြုတ်နှံပြီးလည်းဖြစ်သည်။ကမ္ဘာ့နိုင်ငံသဘာ-ဝါစဥ်ကို ပြောင်းရန်ကြိုးစားရာတွင် သာလွန်လူဦးရေနှင့် ကြာရှည်သောသမိုင်းအတွေ့အကြုံတို့က ချိုင်းနားပြည်ကို ဆွဲတင်နိုင်ခဲ့သော်ငြား ချိုင်းနားဟူသည် ရန်လိုသွေးကြွသော စစ်သူရဲကောင်းများ၏ တိုင်းပြည်ကားမဟုတ်။ “မဖြစ်ဝံ့ဝံ့ ဖြစ်ဝံ့ဝံ့” – စစ်ကမ္ဘာစစ်ကြီး၂ခုတွင် အမေရိကားပြည်၏ စစ်ရေးဗျူဟာမြောက်လှုပ်ရှားမှုများကိုသုံးသပ်ပါလျှင် အမေရိကားသည် မိမိ၏အိမ်ကွင်းအတွင်း၌ ကမ္ဘာစစ်ပွဲကြီးများအဖြစ်မခံ၊ အခြားနေရာများ၌စစ်ဖန်တီး၍ အဝေးကွင်းကိုလှမ်းကစားခဲ့သည်သာဖြစ်၏။ ယခုတကြိမ်တွင်လည်း […]