kaiမြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်ကအာဏာသိမ်းလိုက်ပြီး တစ်လနီးပါးအကြာ ၂၀၂၁ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၇ရက်နေ့မှာ ကျနော်ဟာရန်ကုန်မြို့၊ကမာရွက်မြို့နယ်၊ ဆင်ရေတွင်းမှတ်တိုင်နားက ဂမုန်းပွင့် ဈေးဝယ်စင်တာအနီးမှာ သတင်းယူနေရင်း အဖမ်းခံခဲ့ရပြီး အင်းစိန်ထောင်ထဲမှာ လေးလကြာနေထိုင်ခဲ့ရပါတယ်။ ထောင်ကပြန်ထွက်လာပြီးနောက်ပိုင်း ကျနော်ဟာ လွတ်မြောက်နယ်မြေတစ်ခုဖြစ်တဲ့ ကရင်ပြည်နယ်ထဲက လေးကေ့ကော်လို့ခေါ်တဲ့ KNU နယ်မြေထဲမှာ ခိုလှုံခဲ့ပါတယ်။ ကျနော်ကို အာဏာသိမ်းတပ်သား တွေ သေနတ်နဲ့ ထိုးချိန်ပြီးဖမ်းဆီးဖို့ကြိုးစားချိန်မှာ ကျနော်က“သတင်းထောက်ပါ။သတင်းထောက်ပါ”လို့ ယမ်းခိုးယမ်းငွေ့တွေ အူနေတဲ့ကြားထဲကနေ အော်ပြောပါသေးတယ်။အဲ့ဒီအချိန်မှာ သေနတ်ပစ်သံတွေကျနော်ကြားနေရပါတယ်။ အဲ့ဒီ ကိုးယောက်လောက်ရှိတဲ့အထဲက တပ်ကြပ်ကြီးတစ်ယောက်က“သတင်းထောက်လည်းဖမ်းကွာ၊ မင်းထွက်ပြေးလို့ကတော့ ပစ်မှာနော်။ ဒီမှာတွေ့လားသေနတ်”ဆိုပြီး ကျနော့် ဘယ်ဘတ်ရင်ဘတ်အပေါ် သေနတ်ထောက်ပြီး ပြောပါတယ်။ အဲ့ဒီတော့ ကျနော်ဘာဖြစ်လည်း။ကြောက်ရွံစိုးထိတ်စိတ်နဲ့ အဲ့ဒီအာဏာသိမ်းတပ်သားတွေကို အမှုန့်ကြိတ်ချင်လောက်အောင် ရွံ့ရှာမုန်းတီးစိတ်ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ကျနော့်စိတ်ထဲမှာ မတရားဖမ်းးဆီးခံရတယ်ဆိုတဲ့စိတ်ဟာ တငွေ့ငွေ့လောင်ကျွမ်းနေခဲ့ချိန် ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ထောင်ထဲရောက်ခဲ့ချိန် တရားရုံးထွက်မှာလည်း အချူပ်ကားစောင့် ရဲတပ်သားတစ်ယောက်က […]
သြဂုတ်လသည် သမိုင်းဝင်ရှစ်လေးလုံးအရေးတော်ပုံကြီး၏ ကျောက်စိမ်းရတု-၃၅နှစ်ပါတ်လည်လဖြစ်ပါသည်။ မြန်မာ့သမိုင်းကို ကြည့်လျှင် စုက္ကတေးမင်း၏ “ညီသားနောင်မယ်”စကားအကြောင်းပြု သတ်ဖြတ်အာဏာလုခဲ့သော ပထမမြန်မာနိုင်ငံတော်တည်ထောင်သည့် အနော်ရထာမင်းမှသည် ယခုအထိ လက်နက်အင်အားအားကိုးဖြင့် အာဏာသိမ်းသည့် ဓလေ့ဖြင့်သာသွားနေသည်ကိုတွေ့ရမည်။ သက်ဦးဆံပိုင်ဘုရင်ရာထူးအား လွန်စွာကြီးမြတ်အာဏာစွမ်းထက်လွန်းပုံ ဆွဲတင်ထားရကား လူတိုင်းလိုချင်သောအိပ်မက်နေရာရယ်ပါ။ သမိုင်းလာ ဘုရင်ဘုန်းတော်ဘွဲ့တို့မှာ “ဘုန်းတော်အလွန်ကြီးမြတ်တော်မူလှသော ဧကရာဇ်မင်းမြတ် ရွှေနန်းရှင်အရှင်ဘုရား၊ အသက်ဦးဆံပိုင်အရှင် ရွှေနန်းရွှေပြာသာဒ်သခင် ဆင်ဖြူဆင်နီတို့၏သခင်အရှင် ဘဝရှင်မင်းတရားကြီးဘုရား” ဟူသတတ်။ ထိုမျှ ကြီးမြတ်သောနေရာသည် အင်အားပါဝါရှိသည်နှင့် လုယူသိမ်းပိုက်ရန်လည်းလွယ်လွန်းလှ၏။ ဘုရင်ကိုသတ်လျှင် ဘုရင်ဖြစ်နိုင်သည်။ ဘုရင်နေရာရသည်နှင့် သစ္စာခံသူများအသီးသီးပေါ်လာကြကာ လူသားအချင်းချင်း လွန်စွာချီးမြှောက်ကိုးကွယ် လိုက်ရကား ထိုသူသည် သက်ဦးဆံပိုင်ရေမြေ့သနင်း ဖြစ်သွားသတည်း။ စစ်အင်အား စည်းလုံးစုဆောင်းပြီး တထီးတနန်းတည်ထောင် ဘုရင်တက်လုပ်နိုင်သည်လည်းရှိ၏။ မြန်မာနောက်ဆုံးကုန်းဘောင်မင်းဆက်ဟူသည် မုဆိုးဖိုရွာသူကြီးဦးအောင်ဇေယျမှ နန်းထောင် အလောင်းဘုရားဘွဲ့ခံ ဘုရင်လုပ်ခြင်းမှ စခဲ့သည်မဟုတ်ပါလော။ ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်း မျိုးရိုးစဥ်ဆက်လိုက်ခြင်းမရှိ/မင်းဆီမင်းသွေးမလို။ ရဲလျှင်မင်းဖြစ်၏။ […]
တက်နိုလိုဂျီသုံး၍ အင်္ဂလိပ်စာ သင်ယူကြပါစို့။ယခုခေတ်က Technology ခေတ်လို့ ဆိုရင် မှားမည်မထင်ပါ။ စာရေးသူတို့ မျက်စေ့ရှေ့မှောက်၌ပင် ယခင်က လုံးဝမဖြစ်နိုင်ဟု ထင်ခဲ့သည့်ကိစ္စများ အမှန်တကယ် ဖြစ်လာသည်ကို တွေ့ရှိနေကြရပါသည်။ Driverless cars ဆိုတာမျိုးကို တချိန်က ယုံတမ်းစကားလို ပြောခဲ့ကြတာပေါ့။ ယခုတော့ လက်တွေ့မြင်နေကြရတော့ တကယ်ပါလို့ လက်ခံရပြီပေါ့။ ဒီလို ထူးထူးဆန်းဆန်းတွေ ဖြစ်နေချိန်မှာ အင်္ဂလိပ်စာ သင်ယူကြသည့်အခါ၌လည်း Technology ကို လေးလေးနက်နက် လေ့လာပြီး မိမိတို့အကျိုးအတွက် အသုံးချတတ်ဖို့ လိုလာပြီပေါ့နော်။ ဦးစွာပထမ Zoom သင်တန်းလေးများအကြောင်း ဖေါ်ပြလိုပါသည်။ Covid ကာလမှစ၍ in-person သို့မဟုတ် face-to-face အင်္ဂလိပ်စာ သင်တန်းလေးများအစား Zoom သင်တန်းများ ပေါပေါက်ခဲ့ပါသည်။ ယခု Covid ကာလ ကျော်လွန်ခဲ့ပြီဖြစ်သော်လည်း […]
Hate speech ကို “ရန်လိုရွံမုန်းခြင်းစကား”လို့ ဆိုလိုက်ရင် မုန်းတီးခြင်းတမျိုးထဲသာမကဘဲ နောက်ဆက်တွဲ အဲ့ဒီထက်ပိုမိုနက်ရှိုင်းပြီးဆိုးရွားတဲ့ လူမျိုးရေးခွဲခြားမှု၊ အသားအရောင်ခွဲခြားမှု၊ လိင်ကွဲပြားမှုနဲ့ လိင်ခံယူမှုတွေကိုအရင်းခံတဲ့ ရန်လိုခြင်းအန္တရာယ်တွေပါ အကျိုးဆက်အနေနဲ့ တစ်တွဲထဲ ပါလာတာမျိုးမို့ ဒီဝေါဟာရဟာ ဘယ်လိုလူမှုအသိုင်းအဝိုင်းမှာမဆို အန္တရာယ်မီးတဟုန်းဟုန်းတောက်စေတဲ့ မီးပွားပါပဲ။ နှုတ်နဲ့စတဲ့ရန်လိုရွံမုန်းခြင်းစကားဟာ လေထဲမှာမပျောက်ဘဲ လေထဲကနေ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးလို လူသိန်းချီသန်းချီကူးစက်သွားသလို အခုလို နည်းပညာတိုးတက်တဲ့ကာလမှာ Social media ကနေ Post, Live video, Comment တွေကနေအစပျိုးလိုက်တဲ့ ရန်လိုရွံမုန်းခြင်းစကားတွေဟာ မပြီးနိုင်မစီးနိုင်ဘဲ စက္ကန့်ပိုင်းအချိန်ကာလမှာတင် ရန်လိုမုန်းတီးခြင်းတွေကို လူသိန်းချီသန်းချီ ကမ္ဘာအနှံ့ကို ပျံ့နှံ့သွားစေတဲ့အကြောင်းတရားတခုဖြစ်တာမို့ အဟန့်အတားမရှိ လွတ်လပ်စွာပြောပိုင်ခွင့်ကို ဒီမိုကရေစီစနစ်နဲ့ဖွင့်ပေးထားတဲ့နိုင်ငံတွေမှာလည်း ဒီကိစ္စဟာ စိန်ခေါ်မှုတခုဖြစ်နေပါတယ်။ နည်းပညာတိုးတက်မှုကို ခြေလှမ်းတွေတဆင့်ပြီးတဆင့်လှမ်းတက်နေချိန်မှာ အဲ့ဒီနည်းပညာတိုးတက်မှုကိုအသုံးချပြီး လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းကိုအကျည်းတန်စေတဲ့ Hate speech ကို ဟန့်တားနိုင်ဖို့လည်း […]
သင့်အေးရိပ်မြန်မာပြည်သတင်းဒိုင်ယာရီ သင့်အေးရိပ် စုဆောင်းတင်ပြသည်။ July 17 ။ စစ်ကောင်စီက ရခိုင်ဒေသ၊ မုန်တိုင်းဒဏ် ခံရတဲ့ ဒေသတွေက အိမ်ထောင်စုတွေကို ထောက်ပံ့တာတွေ ပြုလုပ်ပေးနေပြီး ဇူလိုင်လထဲမှာတော့ ရသေ့တောင်မြို့နယ်ထဲက ကျေးရွာစုတွေဆီလာရောက် ထောက်ပံ့တာတွေ ပြုလုပ်ပေးခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ရသေ့တောင်မြို့နယ်က မိုခါမုန်တိုင်းကြောင့်ကျေးရွာပေါင်း ၅၀ ကျော်ရဲ့ ၉၅ % နီးပါး ပျက်စီးခဲ့ပါတယ်။ UNOCHA မြန်မာရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်တွေအရကတော့ ကူညီကယ်ဆယ်ရေးအတွက် နိုင်ငံတကာအဖွဲ့တွေရဲ့ခရီးသွားခွင့်တွေလည်း ကန့်သတ်ခံထားရဆဲ ဖြစ်ကြောင်း သိရပါတယ်။ NUG ကြားကာလ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရအနေနဲ့ US ကနေ ဒရုန်းတွေ၊ သံချပ်ကာမော်တော်ယာဉ်တွေ၊ ရေဒါစောင့်ကြည့်မှုကိရိယာတွေ ဝယ်ယူဖို့အပါအဝင်လက်နက်မဟုတ်တဲ့ အကူအညီနဲ့ လူသားချင်းစာနာမှုအကူအညီတွေအတွက် စုစုပေါင်း ဒေါ်လာ ၅၂၅ သန်း အကူအညီတောင်းခံထားကြောင်း သိရပါတယ်။ သို့ပေမဲ့ မြန်မာအရေးဟာUS […]
“၁၇နှစ်သား ပုံနှိပ်စာစောင်၂၀၀၆ ဇူလိုင်မှစ၍ အယ်ဒီတာ့သင်ပုန်းရေးခဲ့သည်မှာ ယခုလတွင် ၁၇နှစ်တိုင်လေပြီ။ အပုဒ်ပေါင်း၁၇၄ခု ရှိပါ၏။ ယခုထိမည်သည့်အဖွဲ့အစည်းအထောက်အပံ့မှမပါ ကြော်ငြာရှင်များ၏ကြော်ငြာခဖြင့်ရပ်တည်နေနိုင်ခဲ့သည်ဖြစ်၍ တနည်းအားဖြင့် Grassroots ခေါ်လူထုအခြေပြုပုံနှိပ်မီဒီယာဟု ဆိုရဲသည်။ မြန်မာပြည်ပြင်ပတွင် ပုံမှန်ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေနိုင်သည့် သက်တမ်းအကြာဆုံးပုံနှိပ်မီဒီယာအဖြစ်လည်း ဂုဏ်ယူမိပါသည်။ L.A. Times ၏မျက်နှာဖုံးတွင် အယ်ဒီတာချုပ်အနေဖြင့်အင်တာဗျူးသတင်းသီးသန့်ပါဖူးခဲ့သလို AFPသတင်းဌာန၏ ဗီဒီယိုအင်တာဗျူးလည်းရိုက်ကူးခံခဲ့ရဖူးသည်။ အမေရိကဖက်ဒရယ်အစိုးရဌာနများမှသည် ပြည်နယ်အစိုးရတို့၏ ကြော်ငြာ/အသိပညာပေးသတင်းဆောင်းပါးများသာမက ဖိတ်ခေါ်သင်တန်းပေးမှုများ အစိုးရအလုပ်ခေါ်စာများလည်း ထည့်ဖူးပါဖူးသည်။ အိမ်ဖြူတော်သို့ သတင်းယူပါရန်ဖိတ်ခေါ်ခံရသလို လူထုစစ်တမ်းကောက်ယူရာတွင် သန်းခေါင်စာရင်းဗျူရို၏ အစည်းအဝေးများသို့လည်း တိုက်ရိုက်တက်ရောက် မြန်မာတို့အကြောင်းရှင်းပြခွင့်ရခဲ့၏။စာကြည့်တိုက်ကြီးများတွင်လည်း ဒစ်ဂျစ်တယ်အဖြစ် မြန်မာဂဇက်ကိုသိမ်းဆည်းထားသည်ဖြစ်၍ သင်/ငါတို့လွန်ပြီးသောနှစ်တို့ဝယ် အမေရိကသမိုင်း၏ တစိတ်တပိုင်းအဖြစ် ကျန်ရစ်ပါလိမ့်မည်။မျိုးဆက်သစ်များ ကျောင်း/တက္ကသိုလ်များသို့သွားရာတွင် လိုအပ်သည့်ခရက်ဒစ်များ ဗော်လန်တီယာကိစ္စများအတွက် တခုတည်းသော သက်ဝင်ပုံနှိပ်မီဒီယာအဖြစ် အကူအညီပေးနိုင်ပါသည်၊ အသုံးပြုကြပါလေ။အသုံးပြုနိုင်ခြင်းအတွက် ကျေးဇူးတင်ရမည်မှာ ကြော်ငြာရှင်များဖြစ်ပါ၏။ အသိအမှတ်ပြုသောအားဖြင့် ကြော်ငြာရှင်များ၏ စီးပွားရေးလုပ်ငန်း/ဆားဗစ်များကို […]
ယခုလမှာ စာဖတ်သူတိုင်းရဲ့ ကိုယ်ပိုင်စာကြည့်တိုက်လေးများမှာ ရှိသင့်ရှိထိုက်တဲ့ Self-help စာအုပ်လေးများအကြောင်း ဖေါ်ပြပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ Selp-help ဆိုတာ ယခုခေတ်မှာ တော်တော်လေးထင်ပေါ်ကျော်ကြားလာတဲ့ genre လို့လည်း ခေါ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီလို Self-help စာအုပ်လေးများကို အချို့က How- to စာအုပ်လေးများလို့လည်း ခေါ်ပါတယ်။ဦးစွာပထမ အားလုံးကြားဘူးကြတဲ့ Dele Carnegie ရဲ့ How to Make Friends and Influence People ဆိုတဲ့ စာအုပ်လေးကို ညွှန်းလိုပါတယ်။ ဒီစာအုပ်လေးကို မသိသူ ရှားပါတယ်။ ဖတ်ဘူးကြမှာပါ။ သို့သော် နေအိမ်မှာ ဝယ်ယူသိမ်းဆည်းထားတဲ့အဆင့်တော့ ရောက်ချင်မှရောက်မှာပေါ့။ ဒီတော့ ဝယ်ယူဖြစ်အောင် ဝယ်ယူပြီး တမြတ်တနိုးဖတ်ရှုကြဖို့ တိုက်တွန်းလိုပါတယ်။ အလုပ်မှာရော၊ Personal Life မှာရော ထူးထူးခြားခြား […]
Most Asian Americans view their ancestral homelands favorably, except Chinese AmericansJuly 19 | https://bit.ly/43yz7H9About nine-in-ten Taiwanese and Japanese Americans say their opinion of their ancestral homelands is very or somewhat favorable, as do large majorities of Korean, Indian and Filipino adults. A smaller majority of Vietnamese Americans (59%) say they have a favorable view of […]
မြန်မာပြည်သတင်းဒိုင်ယာရီ သင့်အေးရိပ် စုဆောင်းတင်ပြသည်။ Jun 19 ။ နေပြည်တော်အကျဉ်းထောင်မှာ နှစ်ရှည်ထောင်ဒဏ် ချမှတ်ခံထားရတဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဟာ ဇွန် ၁၉ ဒီနေ့မှာ အသက် ၇၈ နှစ်ပြည့်ပြီဖြစ်ပါတယ်။ပန်းတွေ အမြဲလို ပန်ဆင်လေ့ရှိတဲ့ သူမရဲ့ မွေးနေ့မှာ ပြည်တွင်းပြည်ပက မြန်မာတွေအားလုံး ဦးခေါင်းထက်မှာ ပန်းတွေပန်ပြီး ပန်းသပိတ် ဆင်နွှဲကြဖို့စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားနေသူတွေက နှိုးဆော်ခဲ့ပါတယ်။ရန်ကုန်တိုင်းအတွင်းရှိ ပန်းကိုင်သူ၊ ပန်းပန်သူ အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီးတချို့ဟာ ပန်းသပိတ်မှာ ပါဝင်တယ်ဆိုပြီး စစ်ကောင်စီတပ်ရဲ့ ဖမ်းဆီးမှုခံရကြောင်း မြို့ခံတွေဆီက သိရပါတယ်။ Jun 18 ။ ရခိုင်ပြည်နယ်ကို မေ ၁၄ ရက်က ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း မိုခါ ဝင်ရောက်တိုက်ခတ်ပြီး အချိန် ၁ လကျော်ကြာတဲ့အထိ စစ်ကောင်စီဘက်ကပြန်လည်ထူထောင်ရေးလုပ်ငန်းတွေ ထိရောက်စွာ မလုပ်နိုင်သေးကြောင်း ဒေသတွင်း […]
၁၉၈၈ခေတ်လွန်ကာလများကို “မဟာမြန်မာရွေ့ပြောင်းမှုကြီး”ဟု ဤသူဆိုသုံးဖူးသည်။ ၁၉၈၈ အာဏာသိမ်းနောက်ပိုင်း လူငယ်လူရွယ်အပေါင်း မြန်မာနိုင်ငံမှ ပြောင်းရွေ့ထွက်ခွာကြရာတွင် မြန်မာ့သမိုင်းတွင်မရှိစဖူးလောက်အောင် များပြားသည် တွက်ဆမိ၍ ဤသို့သုံးနှုန်းခြင်းပါ။ အဆိုပါရွေ့ပြောင်းမှုကြီးသည် မာလာ(၂၀၀၆) နာဂစ်(၂၀၀၈)၊ဂီရိ(၂၀၁၀) စသည့်ဖျက်အားပြင်း မုန်တိုင်းကြီးများနှင့် ဆက်စပ်အသက်ဆက်ဝင်သွားကာ ပေါင်းဆယ်စုနှစ် ၃ခုမကကြာသည်။၂၀၁၆နောက်ပိုင်းတွင် ရိုဟင်ဂျာတို့အား တိုင်းပြည်မှ ရှင်းထုတ်ပြန်၏၊ ထိုတွန်းထုတ်မှုတွင်စစ်အင်အားပါသုံးခဲ့လေရာ ဂျီနိုဆိုက်ခေါ်လူမျိုးသုဥ်းလုပ်ကြံမှုကြီးအဖြစ် ကမ္ဘာ့စာရင်းပေါက်သွား၍ ထိုစဥ်က အစိုးရဖြစ်နေသည့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်အစိုးရနှင့် စစ်တပ်တို့ကို တရားစွဲအမှုဖြစ်ကာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကိုယ်တိုင် ICJ တက်ရှင်းရင်းရှင်းရင်း ဆုပ်မြုပ်သွားသည်ကို အားလုံးသိကြပါသည်။ထိုကိစ္စတို့မပြီးပြတ်သေး၊ ၂၀၂၁တွင် မြန်မာစစ်တပ် နောက်တဖန်အာဏာသိမ်းပြန်၏။ ယခုအကြိမ်တွင် ၁၉၈၈၏ မဟာမြန်မာရွေ့ပြောင်းမှုကိုကျော်မည့်အလားတွက်ဆမြင်နိုင်သည်။မက်ဂါမြန်မာရွေ့ပြောင်းမှု(MMM Mega Myanmar Migration)ဟု ခေါ်ရမည်။ “ဒုက္ခသည်မဟုတ်- ပြောင်းခိုသူ”မြန်မာစာ/စကားအရ ဒုက္ခသည်ဟူသည် ဒုက္ခတို့သယ်ဆောင်ထားသည့်အဓိပ္ပါယ်ပေါက်နေရာ ကူသူတို့အတွက်နိမိတ်မကောင်း၊ ကာယကံရှင်များကလည်းကြိုက်နှစ်သက်ခြင်းမရှိပေ။ ဤသူအနေဖြင့် “ပြောင်းခိုသူ”ဟုသုံးနှုန်းပါသည်။ ၁၉၈၈ […]