kaiDecember 20, 20221min95280
မျက်မှောက်ခေတ် စူပါပါဝါ ၁နှင့်၂နိုင်ငံတို့ကိုကြည့်သုံးသပ်လျှင် လာမည့်၂၀၂၃သည် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး တိုးကောင်းလာရန်မရှိသလို ယူကရိန်း-ရုရှား၊ ချိုင်းနား-အနောက်နိုင်ငံများ စစ်ရေး/ရန်စောင်မှုတို့မှာလည်း ဆက်၍တင်းမာနေနိုင်သည့်အခြေအနေတွင်ရှိ၏။ထိုင်ဝမ်အရေးတွင် အမေရိကားနှင့်ချိုင်းနားသမ္မတတို့ လူချင်းတွေ့၍ စစ်ရေးထိပ်တိုက်ရှောင်ကျဥ်ကြမည့်ဟန် စကားပြောခဲ့သော်ငြား ထိုနောက်ပိုင်းချိုင်းနားသည် ဇီးရိုး-ကိုဗစ်ပေါ်လစီအကြောင်းပြ သမ္မတရှီ၏အုပ်ချုပ်မှုအာဏာထိခိုက်စေသည့်ဆန္ဒပြမှုများ ရှိလာသည်။ ကိုဗစ်ပေါ်လစီကိုလျှော့ပေးလိုက်သော်လည်း ကိုဗစ်သည်နိုင်ငံလုံးသို့ ပြန့်နှံ့နေခဲ့ပြီးဟန်တူသည်။ ၂၀၂၃တွင် လူသန်းဂဏန်းသေမည်ဟုပင် IHME မှတွက်ချက်ဆိုလာပေရာ ကိုဗစ်မူလနိုင်ငံမှထိုအခြေအနေတွင် ကျန်ကမ္ဘာကားမည်သို့ဖြစ်ကြမည်မသိနိုင်သေး။သေချာသည်မှာ ကမ္ဘာ့စက်ရုံကြီးဖြစ်သော ချိုင်းနားထိလျှင်ကမ္ဘာလုံး၏ ကုန်စည်စီးဆင်းမှုပျက်/ပြတ်မည်ဖြစ်၍ စီးပွားကျဆင်းမှုနှင့်ကြုံကြရမည်။ သန်း၈၀၀၀ကျော်သွားသောကမ္ဘာ့သူသားများ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကိုဆက်၍ခံကြရမည်။ချိုင်းနားပြည်၏စီးပွားရေးသည် ၂၀၃၀နောက်ပိုင်းတွင်မှ အမေရိကားကိုကျော်နိုင်ချေရှိသည်ဆိုကြသလို ၂၀၆၀ထိပင်ရွေ့ကြသည်လည်းရှိနေ၏။ အမေရိကားမှတက်လာခြင်းမဟုတ် ချိုင်းနားမှအတက်နှေး/ကျသွားခြင်းကြောင့်သာဖြစ်၍ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးခြုံငုံလျှင်ကောင်းလာရန်မမြင်။စီးပွားကျလျင် လူသားဟူသည်အုပ်ချုပ်သူအစိုးရကို ကလိမ်းဘလိမ်းလေရာ ထိုအခြေအနေမဖြစ်အောင်ချိုင်းနားသည် လူထုကိုအာရုံပြောင်း ပြည်ပနှင့် စစ်ရေးတင်းမာမှုများပြုရစကောင်းသည်။ သို့ဆိုလျှင် ထိုင်ဝမ်အရေး၊ တောင်ချိုင်းနားပင်လယ်အရေး/နယ်မြေပိုင်ဆိုင်မှု၊ အိန္ဒိယပြည်နှင့်နယ်စပ်အရေး၊ ပါကစ္စတန်ပြည်တွင်းပါတ်သက်မှု၊ အမေရိကားနှင့်ကုန်သွယ်စီးပွားစစ်၊ စက်မှုနိုင်ငံများနှင့် ချစ်ပ်စစ်၊ မြောက်ကိုရီးယားရန်စမှု စသည့်လက်ရှိဖြစ်ပြီးတန်းလန်းများမှ […]


kaiDecember 20, 20221min75040
ယခင်လက အနာဂတ်ရဲ့ ခေါင်းဆောင်လေးတွေ ဖြစ်လာမဲ့ ခလေးငယ်လေးများနဲ့ သင့်တော်တဲ့ စာအုပ်လေးများကိုလက်လှမ်းမှီသမျှ ဖော်ပြပေးခဲ့ပါတယ်။ ယခုလမှာတော့ မကြာခင်မှာ မိသားစုရဲ့တာဝန်၊ တိုင်းပြည်ရဲ့တာဝန်တွေကို ပုခုံးပြောင်းပြီးတာဝန်ယူကြရမဲ့ ဆယ်ကျော်သက်လေးတွေနဲ့ ထိုက်သင့်တဲ့၊ ထိုက်တန်တဲ့ စာအုပ်လေးတွေကို ဖော်ပြလိုပါတယ်။၁၃နှစ်နှင့် ၁၉နှစ်ကြား အင်္ဂလိပ်လိုတော့ Teenagers လို့ ခေါ်တဲ့ လူငယ်လူရွယ် လေးတွေ ဖတ်ရှုရုံမက၊ သေတပန်သက်တဆုံး သိမ်းဆည်းထားသင့်တဲ့ စာအုပ်ရတနာလေးတွေကို ဖော်ပြပေးလိုပါတယ်။ ဦးစွာပထမ ကမ္ဘာကျော် စာရေးဆရာကြီးMark Twain ရဲ့ Tom Sawyer နှင့် Huckleberry Finn ဆိုတဲ့ စာအုပ်လေးနှစ်အုပ်ကို ဝယ်ဖြစ်အောင် ဝယ်ဖတ်ကြဖို့ တိုက်တွန်းပါရစေ။ Teenage တွေကို ဝင်ခါစ ၁၃ နှစ် ၁၄နှစ်အရွယ် လူငယ်များ လူငယ်လေးများအတွက် Tom Sawyer […]


သင့်အေးရိပ်December 3, 20224min43680
မြန်မာပြည်သတင်းဒိုင်ယာရီသင့်အေးရိပ် စုဆောင်းတင်ပြသည်။ Nov 19 ။ စစ်အာဏာသိမ်းကာလ ၁နှစ်ခွဲကျော်အတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်တွေရဲ့ အကြမ်းဖက်သတ်ဖြတ်မှုတွေကြောင့် အပြစ်မဲ့ပြည်သူ ၂,၅၂၀ နီးပါးသေဆုံးပြီး ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံရသူပေါင်း ၁၆,၂၇၅ ဉီးခန့် ရှိကြောင်း နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း(AAPP) က ပြောပါတယ်။ Nov 18 ။ NLD အစိုးရလက်ထက်မှာ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့တဲ့ စာရေးဆရာ ဖေမြင့် ကို စစ်ကောင်စီက နေပြည်တော်မှာ အကျယ်ချုပ်ပုံစံနဲ့ ထိန်းသိမ်းထားရာကနေ ဒီနေ့မှာ ပြန်လွှတ်ပေးလိုက်ပါတယ်။စစ်ကောင်စီက နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတချို့ကို လွှတ်ပေးလိုက်တာနဲ့ပတ်သက်ပြီး စစ်ကောင်စီဟာ မီးစတဖက် ရေမှုတ်တဖက် ဗျူဟာကို သုံးနေတာ ဖြစ်လို့နိုင်ငံတကာအနေနဲ့ ဖိအားပေးမှုတွေ မလျှော့လိုက်ဖို့၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ NUG ၊ ယာယီသမ္မတ ဒူဝါလရှီးလ က တိုက်တွန်းတောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။ဖိအားပေးမှုတွေကြောင့် အကျဉ်းသားတွေကို ပြန်လွှတ်ပြနေပေမဲ့ […]


kaiNovember 22, 20221min91190
ကြားလည်ရွေးကောက်ပွဲပြီးပါပြီ။ အပြီးသတ်ရလဒ်၍မထွက်သေးသော်လည်း အောက်လွတ်တော်(ဟောက်စ်)ကို ရီပါ့ဗလစ်ကန်တို့သိမ်းပိုက်အနိုင်ရ၍ အထက်လွှတ်တော်(စိနိတ်)ကို ဒီမိုကရက်တို့ပြန်ရလိုက်သည်ဟု မှန်းသိရသည်။ ပြီးခဲ့သောနှစ်၁၀၀ ထုံးစံအရတွင် သမ္မတပထမ၄နှစ်သက်တမ်း၏ ၂နှစ်ပြည့်ကြားလည်ရွေးကောက်ပွဲကို အတိုက်အခံပါတီမှ ပျမ်းမျှ ဟောက်စ်တွင်၂၆ခုံနှင့်စိနိတ်တွင်၄ခုံအနိုင်ရလေ့ရှိသည်။ချွင်းချက်အဖြစ် သမ္မတရုဇဘဲ့၏ကမ္ဘာ့စီးပွားပျက်ကပ်နှစ်(၁၉၃၄)၊ သမ္မတကလင်တန်၏အင်ပိချ်ကာလဆက်(၁၉၉၈)နှင့် ၉/၁၁ဖြစ်သောသမ္မတဘုရှ်(၂၀၀၂) လက်ထက်သာ သမ္မတ၏ပါတီမှပြန်အနိုင်ရဖူးသည်။သို့ဆိုသော် ယခုရီပါ့ဗလစ်ကန်တို့ ဟောက်စ်၌သာ ၅ခုံမျှအနိုင်ရမှုကို ညွှန်းဆိုခဲ့ကြသော Red Wave အနီလှိုင်းဟုမဆိုနိုင်။ ဒီမိုကရက်တို့ကမူ အပြာတံတိုင်း Blue Wallနှင့် အနီလှိုင်းကိုတားဆီးခဲ့သည်ကြွားဆိုနေပါသည်။၂၀၂၂ကြားလည်တွင် အုပ်ချုပ်ရေးအတွေ့အကြုံလုံးဝမရှိသူအမတ် ၁၂ဦးတက်လာသည်။ အမျိုးသမီးအမတ်သစ် ၂၃ဦးပါလာသော်လည်း ၂၀၁၈နှုန်းကိုမမှီ။ ပထမဆုံးဂျန်ဇီးမျိုးဆက်အသက်၂၅နှစ်တဦးပါလာသည်။အီလက်ရှင်ဒီနိုင်းယာဟုခေါ်သော ရွေးကောက်ပွဲအသိအမှတ်မပြုသူအများစု ပယ်ချခံရသော်လည်း ရှိပြီးအမတ်အများပြန်ရွေးခံရ၍ ရီပါ့ဗလစ်ကန်၂၄ဦးအသစ်ရွေးကောက်ခံရသည်။ဟောက်စ်တွင် ရီပ့ါဗလစ်ကန်တို့အနိုင်ရခုံအရေအတွက်သည် ပိုင်းဖြတ်သော ၂၁၈ခုံ၏ +_၅ ခုံမရှိရကား သက်တမ်း၂နှစ်အတွင်းပြုတ်ပျက်သေထွက်ရလေ့ရှိသည့် ၁၀ခုံဝင်းကျင်(၂၀၂၀ရွေးကောက်ခံအမတ်၁၆ဦးသည် ၂နှစ်သက်တမ်းပြည့်မရှိနိုင်ခဲ့)နှင့်နှိုင်းပါမူ သက်တမ်း၂နှစ်အတွင်း အများစုအဖြစ်မှလျောကျပြောင်းသွားနိုင်ချေလည်းရှိသည်။ “မင်းကြီးတာ”ယူကရိန်းစစ်၊ စတော့ရှယ်ယာစျေးများပြုတ်ကျမှု၊ ဂက်စ်ဆီစျေးမြင့်မားမှု၊ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှင့် […]


kaiNovember 15, 20223min5520
COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ်သည် ၂၀၂၀နှစ်ဦးပိုင်းနှင့် ၂၀၂၀ခုနှစ်ဒီဇင်ဘာ၊ ပထမဆုံးကာကွယ်ဆေးကို ထိုးဖို့အတည်ပြုပေးသောကာလအထိ မြန်မာကွန်မြူနတီတွင် အခြား Immigrant ကွန်မြူနတီများနည်းတူ ရိုက်ခတ်မှုပြင်းထန်ခဲ့သည်။ မတူကွဲပြားတဲ့အသားအရောင်များထဲတွင်မှ အမှန်တကယ် US တွင်နေထိုင်လျက်ရှိကြေသာ လူဦးရေပမာဏထက် US Census မှာ စာရင်းဝင်မှုဦးရေပမာဏနည်းတဲ့ မြန်မာကွန်မြူနတီဟာ COVID-19 ကာကွယ်ဆေးပထမဆုံးအတည်ပြုပြီး လူတွေကာကွယ်ဆေးထိုးခွင့်စရတဲ့အချိန်တွင်ပင် အခက်အခဲအတားအဆီးတွေနဲ့ပိုမိုရင်ဆိုင်ခဲ့ရပြီး ၂၀၁၉၊ ၂၀၂၀နှင့်၂၀၂၁ပထမသုံး၊ လေးလ ကာလများထိ စိန်ခေါ်မှုမျိုးစုံကို ရင်ဆိုင်ခဲ့ကြရသည်။ Pwe Research Center စစ်တမ်းအရ Burmese population in the U.S., 2000-2019 သည် ၂၀၀K(၂၀၀, ၀၀၀) ဟုလည်းကောင်း၊ 2010 Census မှာ ၁သိန်း၂ရာရှိသည်ဟု လည်းကောင်း ဖော်ပြထားပြီးမြန်မာလူမျိုးများအများဆုံးနေထိုင်သောပြည်နယ်များမှာ California, New York, Indiana, […]


သင့်အေးရိပ်October 24, 20225min56940
Oct 2022 မြန်မာပြည် သတင်းဒိုင်ယာရီသင့်အေးရိပ် စုဆောင်းတင်ပြသည်။ Oct 17 ။ လာမယ့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်ဟာ စစ်အာဏာရှင်စနစ် အဆုံးသတ်ဖို့အတွက် အဆုံးအဖြတ်တိုက်ပွဲနှစ် ဖြစ်ကြောင်း၊ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ စစ်ရေး၊အုပ်ချုပ်ရေး၊ နိုင်ငံတကာ သံတမန်ရေး၊ ပြည်သူနဲ့ ထိတွေ့ဆက်ဆံရေး စတဲ့ မျက်နှာစာ ၆ခု ဖွင့်ပြီး စစ်ကောင်စီကို ထိုးနှက်သွားမှာ ဖြစ်ကြောင်း NUG ကပြောဆိုတာဟာ ထင်သလောက်လွယ်လွယ် မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ မြေပြင်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်သားတွေနဲ့ လက်တွေ့ရင်ဆိုင်တိုက်ခိုက်နေကြတဲ့ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေက ပြောပါတယ်။ Oct 16 ။ စစ်အာဏာသိမ်းမှု ၁နှစ်ကျော် ၂ နှစ်နီးပါး ရှိလာတဲ့ မြန်မာပြည်မှာ နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်းတွေ ကြုံနေရပြီး စီးပွားရေး ကျဆင်းမှုနဲ့အတူလူသားဘေးဒုက္ခ အကျပ်အတည်းတွေ သိသာစွာ ပိုပြီး ဆိုးလာနေကြောင်း […]


kaiOctober 19, 20221min53870
ကြားလယ်ရွေးကောက်ပွဲရောက်တော့မည်။၂နှစ်သက်တမ်းရှိ အောက်လွတ်တော်ဟောက်စ်အမတ်(၄၃၅)ဦးအားလုံးတဖန်ပြန်အရွေးခံရပေဦးမည်။ ၆နှစ်သက်တမ်းရှိ စိနိတ်တာ(၃၄)ဦးနှင့် ၄နှစ်/၂နှစ်သက်တမ်းအသီးသီးရှိကြကုန်သော ဂါဗနာ(၃၆)ဦးတို့လည်း လာမည့်နိုဝင်ဘာ ၈ရက်နေ့ရွေးကောက်ပွဲတွင် လူထုဆန္ဒမဲကောက်ယူ၍ အရွေးခံရမည်ဖြစ်ပေရာ အမေရိက၏နိုင်ငံရေးအခြေအနေကို ကြီးစွာပြောင်းပေးနိုင်သော ရွေးကောက်ပွဲရယ်ပါ။ မတူညီသောသက်တမ်းများကြောင့် အားလုံးတပြိင်းနက်ထွက်/ဝင်မဖြစ်ရကား နိုင်ငံ၏မူလနိုင်ငံရေးပေါ်လစီမှာ အမြစ်မှကျွတ်လန်ပြောင်းသွားမည်တော့မဟုတ်ချေ။ ခုံ၅၀% အထက်ရ/မရကိုလိုက်၍ ဟောက်စ်စပီကာ(တိုင်းပြည်၏တတိယရာထူး) နှင့် စိနိတ်ခေါင်းဆောင်တို့လည်း ပါဝါချိန်ခွင်လျှာ ညှိရန်လိုက်၍ပြောင်းကြပါ၏။သို့ငြား အမေရိကား၏ယခုလာမည့်ရွေးကောက်ပွဲသည် ကမ္ဘာအတွက်အလွန်အရေးကြီးသောနေရာ၌ရှိ၏။ ယူကရိန်း/ရုရှားစစ်၊ ချိုင်းနား/ထိုင်ဝမ်စစ်၊ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးတက်/ကျ တည်မှီရာအမြုတေပါ။ “အမေရိကန်စမတ်”ပြီးခဲ့သော ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါတီတခုတည်း(ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ)၏ သမ္မတနှင့် ဟောက်စ်၊ စိနိတ် ခုံနေရာများ(အများစု)ရွေးချယ်ခံထားရပေရာ (အမေရိက နိုင်ငံရေးထုံးစံအရဆိုပါလျှင်)ယခုကြားလယ်ရွေဂကောက်ပွဲသည် ဟောက်စ်၊စိနိတ် တခုခု(သို့) ၂ခုလုံး အတိုက်အခံဖြစ်နေသောပါတီ(ရီပါ့ဗလစ်ကန်ပါတီ)၏ အမတ်အများစု နေရာရရွေးကောက်ခံရ၍ ဒီမိုကရက်သမ္မတဥပဒေပြုအာဏာလက်ရုန်းပြုတ်ရမည့်နှစ်ဖြစ်သည်။ဤထုံးစံဖြင့် ပါတီတခုတည်းမှ နှစ်ရှည်အာဏာစုံယူ တိုင်းပြည်အားအုပ်ချုပ်/ဥပဒေပြုမောင်းနှင်ခြင်းမပြုနိုင်ရန် အမေရိကန်တို့ဆုံးဖြတ်လေ့ရှိကြပါ၏။ “အောက်တိုဘာ အံ့ဖွယ်”သို့သော် ယခုနှစ်တွင် ထရမ့်အပါအဝင် […]


kaiSeptember 21, 20223min56210
ကိုယ်ပိုင်စာအုပ်စင်လေးမှာ ထားရှိအပ်သော စာအုပ်လေးများအကြောင်း ရေးသားနေသူ စာရေးသူကို လူငယ်လေးတယောက်က တောင်းဆိုလာပါသည်။ “ဆရာရယ်၊ လူငယ်ကြိုက် နှလုံးသားရေးရာနဲ့ပတ်သက်တဲ့ စာအုပ်ကောင်းလေးတွေ ရှိရင် ညွှန်းပေးပါဦး”တဲ့။ဒါပေါ့လေ။ ရင်ခုန်တတ်တဲ့အရွယ် ဆိုတော့လည်း ဒီလိုစာအုပ်လေးတွေ ဖတ်ချင်ကြမှာပေါ့လေ။Shakespeare ရဲ့ Romeo and Juliet ဝတ္ထုကိုတော့ အားလုံးကြားဖူးကြမှာပါ။ မဖတ်ဘူးတိုင် ရုပ်ရှင်တော့ ကြည့်ဖူးကြမှာပါ။Shakespeare ရဲ့ အင်္ဂလိပ်စာကို မှီနိုင်သူ ရှားပေမဲ့ အတုခိုးမှားပြီး မဖြစ်သင့်တာတွေ ဖြစ်ကုန်ကြမှာစိုးလို့ ဒီစာအုပ်ကိုတော့ မဖြစ်မနေဝယ်ယူထားဖို့၊ ဖတ်ရှုကြည့်ဖို့ မတိုက်တွန်းလိုပါ။ခေတ်မှီသူ လူငယ်တိုင်း ဖတ်ရှုသင့်တဲ့ ဝတ္ထုလေးကတော့ စာရေးဆရာ Erich Segal ရဲ Love Story ပါ။ အကြောင်းအရာမှာရော၊အရေးအသားမှာရော ဒီ Love Story ကို မှီတဲ့ဝတ္ထု ရှားပါတယ်။ စာအုပ်လေးက […]